ULUTAGA NI VULI 3
E Vukei Iko o Jiova Mo Vosota
“E tiko vata kei Josefa o Jiova . . . , ni vakavuna tale ga . . . me tini vinaka na ka kece e cakava.”—VKTE. 39:2, 3.
SERE 30 Tamaqu, Noqu Kalou, Noqu iTokani
KA ENA VULICI a
1-2. (a) Na cava eda sega ni kidroa kina nida sotava na leqa? (b) Cava eda na veivosakitaka ena ulutaga qo?
EDA sega ni kidroa na tamata i Jiova nida sotava na leqa. Eda kila qori ena iVolatabu, e kaya: “Eda na vakararawataki mada vakalevu, eda na qai curu ina Matanitu ni Kalou.” (Caka. 14:22) Eda kila tale ga ni na qai vakaoti vakadua eso na leqa qori ena vuravura vou ni Kalou, ni “sa na sega tale na mate, na lolosi, na tagiyaso, kei na mosi.”—Vkta. 21:4.
2 O Jiova ena sega ni taqomaki keda mai na veika rarawa. Ia e dau vukei keda meda vosota. Rogoca mada na ka e tukuna na yapositolo o Paula vei ira na lotu vaKarisito e Roma. E tukuna eso na ituvaki e sotava kei ira na mataveitacini. Oti e qai vola: “Eda qaqa ga ena ka kece qo ena vuku i koya e lomani keda.” (Roma 8:35-37) Kena ibalebale ni na vukei iko o Jiova mo vosota na ituvaki dredre. Meda dikeva mada na sala e vukei Josefa kina kei na nona rawa ni vukei iko.
NI VEISAU VAKASAURI NA ITUVAKI
3. E veisau vakasauri vakacava na bula nei Josefa?
3 E dau vakaraitaka na peteriaki o Jekope ni lomana vakalevu na luvena o Josefa. (Vkte. 37:3, 4) Eratou vuvutaki koya sara ga na tuakana. Eratou raica e dua na gauna veiganiti, eratou mani volitaki Josefa vei ira na dauveivoli ni Mitiani. Era kauti koya sara na dauveivoli qori me vica vata na drau na kilomita i Ijipita. Era volitaki koya tale e kea vei Potifa, na iliuliu ni matayadra nei Fero. E veisau totolo sara ga na bula nei Josefa. E liu e dau lomani koya vakalevu o tamana, ia qo sa lai veiqaravi vakabobula vua e dua na turaga ni Ijipita!—Vkte. 39:1.
4. Na ituvaki cava eda rawa ni sotava e tautauvata kei na kena e sotava o Josefa?
4 E kaya na iVolatabu ni “dau yacovi keda kece na veika ca.” (Dauv. 9:11, Holy Bible—Easy-to-Read Version) Eso na gauna eda sotava na veika dredre era sotava eso tale. (1 Kor. 10:13) Se rairai eda vakararawataki baleta ga nida tisaipeli i Jisu. Kena ivakaraitaki, eda rawa ni vakalialiai, tusaqati, se vakacacani ena vuku ni noda vakabauta. (2 Tim. 3:12) Se ituvaki cava o sotava, o Jiova ena vukei iko mo vosota. E vukei Josefa vakacava o Jiova?
Ni volitaki o Josefa me bobula nei Potifa Ijipita, e vukei koya tiko ga o Jiova (Raica na parakaravu 5)
5. Na cava e raica o Potifa me baleti Josefa? (Vakatekivu 39:2-6)
5 Wilika Vakatekivu 39:2-6. E raica o Potifa ni levu na ka e rawa ni cakava o Josefa, e gone dau cakacaka. E kila tale ga na vuna. E raica o Potifa “ni vakavuna . . . o Jiova me tini vinaka na ka kece e cakava.” b E qai lesi Josefa na turaga ni Ijipita qo me nona dauveiqaravi. E lesi koya tale ga me lewa na nona vale taucoko. Cava e qai yaco? E levu kina na ka e rawata o Potifa.
6. Na cava e rairai vakasamataka tiko o Josefa?
6 Saga mo raitayaloyalotaka na ka e vakasamataka tiko o Josefa. Na cava e vinakata vakalevu? Me kauaitaki koya o Potifa qai vakaicovitaki koya? De dua e vinakata sara ga o Josefa me sere me rawa ni lesu vei tamana. E levu na ka vinaka e vakarautaki ena vale nei Potifa, ia se bobula tiko ga o Josefa, ena vakarorogo vua na nona turaga e lotu butobuto. A sega ni uqeti Potifa o Jiova me sereki Josefa. Sa vakarau veisau na ituvaki kei Josefa me ca sara.
KE CA SARA NA ITUVAKI
7. E veisau vakacava na ituvaki kei Josefa me ca sara? (Vakatekivu 39:14, 15)
7 E tukuni ena Vakatekivu wase 39, ni taleitaki Josefa o wati Potifa qai temaki koya vakavica vata. Ena gauna kece qori, e sega ni vakadonuya o Josefa na nona sasaga. E cudruvi Josefa sara ga qai tukuna ni via kucuvi koya. (Wilika Vakatekivu 39:14, 15.) Ni rogoca qori o Potifa, e biuti Josefa i valeniveivesu, e tiko e kea me vica vata na yabaki. (Vkte. 39:19, 20) E vakacava tu na bula e valeniveivesu? Na vosa vakaIperiu e vakayagataka o Josefa me “valeniveivesu,” e rawa ni kena ibalebale na “ikeliniwai,” se “qara,” e dusia ni butobuto, e sega tale ga ni cakava rawa kina e dua na ka. (Vkte. 40:15; vmr.) Kena ikuri e tukuna na iVolatabu, ni a vesu na yava i Josefa ena iqamuniyava me dua na gauna, e biu tale ga e domona na kaukamea. (Same 105:17, 18) E ca sara na ituvaki e sotava o Josefa. E liu a bobula nuitaki, ia qo sa dua na kaivesu lolovira.
8. Ke sa qai ca tiko ga na ituvaki, na cava mo vakadeitaka?
8 O bau masulaka vagumatua e dua na ituvaki dredre ia sa qai ca tiko ga? E rawa ni yaco qori. E sega ni taqomaki keda o Jiova mai na veika dredre ena vuravura i Setani. (1 Joni 5:19) Ia qo na ka mo vakadeitaka: E kila vinaka o Jiova na ituvaki qori, e kauaitaki iko tale ga. (Maciu 10:29-31; 1 Pita 5:6, 7) E yalataka: “Au na sega sara ni laivi iko, au na sega tale ga ni biuti iko.” (Iper. 13:5) O Jiova ena vukei iko mo vosota ke o sega mada ga ni cakava rawa e dua na ka ena ituvaki qori. Meda dikeva mada qo na sala e vukei Josefa kina.
Ni tiko e valeniveivesu, e tokoni koya o Jiova, e lesi tale ga me lewai ira na vo ni kaivesu (Raica na parakaravu 9)
9. Na cava e vakaraitaka ni tiko vata kei Josefa o Jiova e valeniveivesu? (Vakatekivu 39:21-23)
9 Wilika Vakatekivu 39:21-23. Ena gauna dredre e tiko kina e valeniveivesu o Josefa, e vakavuna o Jiova me tini vinaka na ka kece e cakava. Ena sala cava? Toso na gauna, e sa nuitaki Josefa na vakailesilesi liu ni valeniveivesu, e dokai koya tale ga me vaka e cakava o Potifa. Sega ni dede, e lesi Josefa sara me lewai ira na vo ni kaivesu. E tukuna na iVolatabu ni “sega tale ni qai vakatulewataka na vakailesilesi liu ni valeniveivesu na ka e soli me qarava o Josefa.” Sa vakaogai koya sara ga o Josefa ena dua na cakacaka yaga. E sega ni namaki na veisau qori! E rawa vakacava ni lesi ena itavi nuitaki e dua na kaivesu e beitaki ni via kucuva na wati Potifa e veiqaravi ena valenitui? Qo ga na ka e vakamacalataki. E tukuni ena Vakatekivu 39:23: “O Jiova e tiko vata kei Josefa, e qai vakavuna o Jiova me tini vinaka na ka kece e cakava.”
10. Vakamacalataka na vuna e nanuma kina o Josefa ni sega ni tini vinaka na ka kece e cakava?
10 Saga mo raitayaloyalotaka tale na ka e vakasamataka tiko o Josefa. Ni beitaki vakailasu qai biu e valeniveivesu, o nanuma ni tini vinaka na ka kece e cakava? Na cava e vinakata tu vakalevu o Josefa? Me vakadonui koya na vakailesilesi liu ni valeniveivesu? De dua e vinakata tu o Josefa me vagalalataki mai na ka e beitaki kina, me sere tale ga. A kerea mada ga e dua tale na kaivesu sa vakarau sere me lai tukuni koya vei Fero, me sereki koya mai na valeniveivesu butobuto ya. (Vkte. 40:14) Ia a sega ni lai vosa sara na tagane qori vei Fero. Oya na vuna e tiko kina e valeniveivesu o Josefa me rua tale na yabaki. (Vkte. 40:23; 41:1, 14) Io, o Jiova e vakavuna tiko ga me tini vinaka na ka kece e cakava o Josefa. Ena sala cava?
11. Na isolisoli cava e solia o Jiova vei Josefa? E yaga vakacava qori ena vakayacori ni loma i Jiova?
11 Ni tiko e valeniveivesu o Josefa, e vakavuna o Jiova me tadra na tui Ijipita e rua na tadra e lomaleqa kina. E vinakata sara ga o Fero me kila na ibalebale ni tadra qori. Ni kila na tui ni rawa ni vakamacalataka o Josefa na kena ibalebale, e talatala sara me lako yani. Ena veivuke i Jiova, e vakamacalataka o Josefa na ibalebale ni rua na tadra qori, e qoroya tale ga o Fero na nona ivakasala. Ni kila o Fero ni tiko vata kei Josefa o Jiova, e lesi koya me lewa na kakana kece e Ijipita. (Vkte. 41:38, 41-44) Toso na gauna, e dausiga vakalevu na vanua o Ijipita, vaka kina o Kenani na vanua eratou tiko kina na vuvale nei Josefa. Ena gauna qo sa rawa kina ni vakabulai ratou na lewe ni nona vuvale, me maroroi tale ga na iyatukawa ena basika kina na Mesaia.
12. Na sala cava e vakavuna kina o Jiova me tini vinaka na ka kece e cakava o Josefa?
12 Vakasamataka mada na ka veivakurabuitaki e yacovi Josefa. O cei e uqeti Potifa me kauaitaka na bobula o Josefa? O cei e uqeta na vakailesilesi liu ni valeniveivesu me vakadonui Josefa, na kaivesu lolovira? O cei e vakavuna me tadra o Fero na tadra e vakavu lomaleqa qai rawa ni vakamacalataka o Josefa na kena ibalebale? O cei e uqeti Fero me lesi Josefa me lewa na kakana e Ijipita? (Vkte. 45:5) E macala ni o Jiova ga e vakavuna me tini vinaka na ka kece e cakava o Josefa. Io, o Jiova ga e veisautaka na nodratou cakacaka vakailawaki na tuakai Josefa me rawa ni vakayacori na nona inaki.
DAU VUKEI KEDA O JIOVA MEDA VOSOTA
13. Vakacava e lewa o Jiova na ka kece e dau yaco ena noda bula? Vakamacalataka.
13 Na cava eda vulica ena itukutuku me baleti Josefa? Vakacava e dau veivuke o Jiova ena ituvaki kece eda sotava? E lewa na ka kece e dau yaco ena noda bula, me rawa ni tiko na vuna vinaka e yaco kina na ka ca? Sega. E sega ni tokona qori na iVolatabu. (Dauv. 8:9; 9:11) Ia qo ga na ka eda kila: Nida sotava na ituvaki dredre, e kila vinaka tu qori o Jiova, e dau rogoca tale ga noda tagi ni kere veivuke. (Same 34:15; 55:22; Aisea 59:1) Koya e bibi sara, o Jiova ena vukei keda meda vosota na ituvaki dredre. Ena sala cava?
14. E dau vukei keda vakacava o Jiova ena gauna dredre?
14 Dua na sala e vukei keda kina o Jiova, oya ni vakacegui keda, e vakayaloqaqataki keda tale ga ena gauna donu. (2 Kor. 1:3, 4) Qori na ka e vakadinadinataka o Eziz, e dua na tacida tagane mai Turkmenistan, e vesu me rua na yabaki ena vuku ni nona vakabauta. E kaya: “Ena mataka meu lewai kina, e vakaraitaka vei au e dua na tacida tagane na Aisea 30:15, e tukuni kina: ‘Oni na kaukaua ke oni tiko vakacegu, oni vakanuinui tiko.’ E yaga vakalevu vei au na tikinivolatabu qo meu vakila tiko ga na vakacegu qai nuitaki Jiova ena ka kece. Niu vakasamataka vakatitobu na tikinivolatabu qori, e vakacegui au sara ga ena gauna kece au vesu tu kina.” O bau vakasamataka e dua na gauna e vakacegui iko kina o Jiova, e vakayaloqaqataki iko tale ga ena gauna sara ga e vinakati kina?
15-16. Na cava o vulica ena ka e sotava o Tori?
15 Levu na gauna nida vakasamataka lesu na veika dredre eda sotava, eda qai kila ni a vukei keda o Jiova meda vosota. Qori na ka e vakadinadinataka e dua na tacida yalewa o Tori. E tauvi kenisa na luvena tagane o Mason me ono na yabaki, oti qai mate. Dua na ka na nona rarawa o Tori. E kaya: “Niu tina, qo e dua na ituvaki mosimosi meu qai sotava.” E kuria, “Au kila nira na duavata kina eso tale na itubutubu ni dua na ka mosimosi mo raici luvemu ni rarawa tiko.”
16 Ena gauna dredre qori, e qai vakasamataka o Tori na sala e vukei koya kina o Jiova me vosota. E kaya: “Niu vakasamataka lesu na gauna qori, au raica na liga loloma i Jiova ena gauna kece e tauvimate tiko kina o luvequ. Kena ivakaraitaki, ni tauvimate bibi tu o Mason qai sega ni vosa rawa vei ira na veisiko yani, era draiva mai na mataveitacini me rua na aua mera gole mai valenibula. Ena tawa tiko ga na vanua ni wawa mera vakacegui keirau. Era vakarautaka tale ga na ka vakayago keirau gadreva. Ni dredre sara na ituvaki, era dau vukei keirau na mataveitacini.” Io, o Jiova e vakacegui Tori me vosota, vaka kina o Mason.—Raica na kato “ E Vakarautaka o Jiova na ka Keirau Gadreva.”
DAU VAKASAMATAKA NA KA O VAKALOUGATATAKI KINA
17-18. Na cava meda cakava meda kila ni dau tokoni keda o Jiova qai vakavinavinakataki koya? (Same 40:5)
17 Wilika Same 40:5. E nona isausau o koya e dau kaba ulunivanua me yaco sara i cake. Ia e levu na vanua e muria qori e rawa ni cegu kina me sarava na totoka ni vanua. E vinakati tale ga meda cegu vakawasoma meda vakasamataka na sala e vukei keda kina o Jiova nida sotava tiko na ituvaki dredre. Ni cava e dua na siga, mo taroga: ‘E vakalougatataki au vakacava o Jiova nikua? Keu sotava tiko ga na ituvaki qo, e vukei au vakacava o Jiova meu vosota?’ Saga mo kila e dua mada ga na ka e cakava o Jiova me vukei iko kina.
18 De dua o na masulaka tiko me oti na ituvaki dredre o sotava. E macala ni tiko na vuna o cakava kina, e veiganiti tale ga. (Fpai. 4:6) Ia e vinakati meda kila tale ga na ka eda vakalougatataki kina ena gauna qo. Kena ikuri, e yalataka o Jiova me vakayaloqaqataki keda, me vukei keda meda vosota. Meda kua sara ni guilecava meda vakavinavinakataka nona dau tokoni keda o Jiova. Ni o cakava qori, o na qai kila na sala e vukei iko kina mo vosota na ituvaki dredre me vaka e cakava vei Josefa.—Vkte. 41:51, 52.
SERE 32 To Vei Jiova!
a Nida sotava na ituvaki dredre, eda na rairai nanuma ni sega ni “tini vinaka” na ka eda cakava. Ia ni sa oti na ituvaki qori eda kaya ni tini vinaka. Eda vulica e dua na tikina bibi ena ka e sotava o Josefa, oya ni dau vukei keda tu ga o Jiova ena gauna mada ga eda vakatovolei kina. Eda na vulica qori ena ulutaga qo.
b E vakamacalataka na iVolatabu ni veisau totolo na bula nei Josefa, ya ena vica ga na tikinivolatabu qo. Ia e rairai yaco tiko qori ena loma ni vica na yabaki.
