Skip to content

Shimbukira oku mukololo gw'ebili mo

MWAZI G’OKUYIGA 3

Yehova Ali Akurhabala Ohime eby’Oli Wageramo

Yehova Ali Akurhabala Ohime eby’Oli Wageramo

“Yehova aliri haguma na Yusufu . . . , aliri ajira buli chintu Yusufu aliri akola chigende bwinja.”—MWA. 39:2, 3.

OLWIMPO 30 Baba Yangu, Mungu Wangu, na Rafiki Yangu

OKU BUGEKE a

1-2. a) Bulagurhe birhakarhusomeza okubona rhuli rhwahurana ebibazo? b) Bichi rhwaganirako mu gunola mwazi?

 RHWABO bantu ba Yehova rhurhasomerwa amango rhwamahurana ebibazo. Rhumenyere oku Ebiblia ederhere, “rhukwanene kuja omu Bwami bwa Mungu kugerera malibuko manene.” (Mdo. 14:22) Kandi rhumenyere oku bibazo byerhu biguma birhakahwa zene, kuhika amango rhwalama omu gulu lihyahya lya Mungu, omu “olufu lurhakachibaho, ey’emishibo, ey’endulu ey’amalumwa birhakachibaho chiro.”—Ufu. 21:4.

2 Yehova arharhulanga oku bibazo. Aliko, anarhurhabala rhubilembere. Rhulole eby’entumwa Paulo abwiraga Abakristu balilamire e Roma. Alijirire eperu ly’ebibazo ebi yewe haguma na bene-babo baliri bahurana. Ayandika ntya: “Rhunazinda eyi rhwahimene loshi kugerera olala warhuzigiire.” (Ro. 8:35-37) K’okuderha oku Yehova akakurhabala ohime chiro akaba ochili wahurana ebibazo. Leka rhulole gurhe Yehova ali rhabere Yusufu na nka gurhe akakurhabala nawe.

AMANGO EBINTU BYAMAHINDAMUKA JUBA-JUBA

3. Bichi byahindamukaga juba-juba omu kalamo ka Yusufu?

3 Yakobo aliyerekene bwinja oku alizigiire bwenene omugala Yusufu. (Mwa. 37:3, 4) N’echola charhuma bagala ba Yakobo bayunvira mwene-wabo obongwa. Amango bagwarha orozo, bava baguza Yusufu oku chigusho ch’abachuruzi Babamidiyani. Abola bachuruzi baheka Yusufu omu magana m’ebilometre omu Misri, ahola kandi bashuba muguza emwa Potifa, omukulu w’abalanzi ba Farao. Akalamo ka Yusufu kalihindamukire juba-juba, kurhenga ahaliri mwana muzigirwa w’eshe n’okuja kuba muja omu Misri!—Mwa. 39:1.

4. Bichi byakarhuhikira byakarhuma rhwahurana ebibazo bili nk’ebi Yusufu naye ahuranaga?

4 Ebiblia ederhere oku “ebintu bibi binahikira buli yeshi.” (Muh. 9:11, Holy Bible—Easy-to-Read Version) Mango maguma rhunahurana ebibazo “binahikira abandi boshi,” k’okuderha, ebibazo abantu boshi banahurana. (1 Ko. 10:13) Changwa rhwakalibuzwa bulala rhuli banafunzi ba Yesu. Omufano, hali n’amango rhwakashekerwa, okulwiswa changwa chiro n’okuhurana obupinzani eju y’obwemere bwerhu. (2 Ti. 3:12) Chiro rhwahurana ebibazo bili gurhe, Yehova akarhurhabala rhubihime. Nka gurhe ajiraga ntyo omu kurhabala Yusufu?

Yehova alirhabere Yusufu amango aliguzizwe abe muja emwa Potifa omu chihugo che Misri (Olole echifungo cha 5)

5. Bichi Potifa alihikire kurhegeera oku bilolere okuntu byoshi Yufusu aliri akola byaliri byagenda bwinja? (Mwanzo 39:2-6)

5 Osome Mwanzo 39:2-6. Potifa arhegeera oku Yusufu aliri murhabana ogwerhe obwenge onayinji kukola bwenene. Potifa analimenyere bulagurhe Yusufu aliri ntyo. Potifa alibwene oku “Yehova aliri ajira buli chintu choshi [Yusufu] aliri akola chigende bwinja.” b Buzinda, Potifa ajira Yusufu abe mukozi wage yenyine. Ashuba jira Yusufu abe mwishingizi w’enju yage yoshi. N’echola charhuma Potifa aba muchire.

6. Nka gurhe Yusufu aliri abona ehali alirimo?

6 Ochihangane kuchapa omu bwenge okuntu Yusufu aliri achiyunva. Bichi alilonzeze bwenene kulusha echindi chintu choshi choshi? Ka kwaliri kubonekana n’okuhembwa na Potifa? Echi Yusufu alikenere kulusha ebindi, kwaliri kushekulwa n’okushuba galuka juba-juba kubonana n’eshe. Chiro akaba oku aligwerhe engabane omu nju ya Potifa, Yusufu alichili muja omu nju y’omuntu orhaliri aharamya Yehova. Yehova arhashunikaga Potifa alikule Yusufu. N’ehali ya Yusufu yaliri hofi kubiha bwenene.

AKABA EHALI YAMABIHA BWENENE

7. Mu njira ehe ehali ya Yusufu yaligenderere kubiha bwenene? (Mwanzo 39:14, 15)

7 Nk’oku biderherwe omu Mwanzo sura ya 39, muka Potifa asiima Yusufu na kanene aliri ajira okwage koshi y’amushumika mpu alale naye. Buli mango Yusufu aliri amulahirira. Buzinda, muka Potifa ayunvira Yusufu ebisirani anaja kumubeshera emw’eba mpu alilonzeze kumufarhira emisi. (Osome Mwanzo 39:14, 15.) Amango Potifa ayunva ebyola, akabula Yusufu omu pirizo anamala mu myaka minga ntya. (Mwa. 39:19, 20) Gurhe epirizo lyaliri? Echinwa che Chiebraniya Yusufu alikoleseze chiderhere “epirizo” chakaderha “etanke,” changwa “eshimu,” echola chakayerekana oku alizungulikirwe n’omuzimya na nta bulangalire aligwerhe. (Mwa. 40:15, mahugulo m’eshishi.) Kandi, Ebiblia eyerekene oku mango maguma, amagulu ma Yusufu malishwekerwe n’amapingu n’oku egosi lyage lyalishwekerwe mw’ebyuma. (Zb. 105:17, 18) Ehali ya Yusufu yaliri yagenderera kubiha bwenene. Alirhangire kuba muja onihirwe, ahala amaba mushwekwa osuzagwirwe bwenene.

8. Bichi rhwakachizera chiro n’amango ebibazo byamachiyongera?

8 Ka wachigerere kuba omu hali ekulazize bwenene yaliri yagenderera kubiha chiro akaba oku waliri wasalira bwenene? Ebyola byakahika. Yehova arhakarhulanga oku bibazo mw’elila gulu lirhambwirwe na Shetani. (1 Yo. 5:19) Chiro akaba ntyo, wakanachigenderera kuchizera echila: Yehova ali abona byoshi oli wageramo, anakulagireko. (Mt. 10:29-31; 1 Pe. 5:6, 7) Kandi arhulaganyize ntya: “Intakakulekerera haba n’eliguma, intakanafa nakukabulire haba n’akatyu.” (Ebr. 13:5) Yehova akakurhabala olembere chiro n’amango ehali olimo ebonekene oku nta bulangalire ehanire. Leka rhulole ebyahikiraga Yusufu.

Yehova aliri haguma na Yusufu chiro n’amango aliri omu pirizo anashimikwa ayumangire abashwekwa boshi (Olole echifungo cha 9)

9. Bichi biyerekene oku Yehova aliri haguma na Yusufu amango aliri omu pirizo? (Mwanzo 39:21-23)

9 Osome Mwanzo 39:21-23. Chiro n’amango aliri ahurana ebibazo omu pirizo, Yehova aliri arhabala Yusufu. Nka gurhe? Hagerere akasanzi, Yusufu ashuba kuba wakunihirwa n’okuhaabwa olukengo n’omukulu w’epirizo kuguma n’okubyaliri amango aliri emwa Potifa. Enyuma wa bisanzi bigeke, omukulu w’epirizo ashimika Yusufu ayumangire abandi bashwekwa. Kweri, Ebiblia ederhere oku “omukulu w’eprizo arhaliri alolereza chiro n’akatyu ebintu byoshi byaliri omu maboko ma Yusufu.” Bobunola, Yusufu alikola agwerhe amakasi m’okukola. Ebila bili bintu birhazigana kubaho! Nka gurhe omuntu walishwekerwe mpu bulala alilonzeze kufarhira emisi muka omurhwali w’okubwami akashuba kuhaabwa engabane eli nk’eyola y’obukenge n’okushuba kunihirwa? Hali mafasiriyo maguma monyine. Nk’oku Mwanzo 39:23 ederhere: “Yehova aliri ajira buli chintu Yusufu aliri akola chigende bwinja.”

10. Fasiriya bulagurhe Yusufu nkabaga arhaliri abona oku Yehova aliri amurhabala.

10 Obe nkawawaza nka gurhe Yusufu aliri abona ehali alirimo. Enyuma y’okumubeshera, n’okumukabula omu pirizo, owazize oku Yusufu aliri abona oku Yehova aliri amurhabala mu buli chintu choshi? Bichi Yusufu alilonzeze bwenene kulusha ebindi byoshi? K’alisimire abonekane bwinja omu masu g’omukulu w’epirizo? Echi Yusufu alilonzeze bwenene kwaliri kukolerwa bwinja n’okulikulwa. Chiro analibwirire owindi mushwekwa waliri hofi kushwekulwa oku nj’amuderhere emwa Farao, yashwekulwa mw’elyola pirizo lyalibihire bwenene. (Mwa. 40:14) Aliko oyola mulume ayibirira kuderhera Yusufu emwa Farao. N’echola charhuma Yusufu abera omu pirizo yindi myaka ebiri. (Mwa. 40:23; 41:1, 14) Aliko, Yehova agenderera kurhabala Yusufu. Nka gurhe?

11. Buhashe buhe bw’akamaro Yehova alihere Yusufu, na nka gurhe echola chakarhabere omuhigo gwa Yehova guyenere?

11 Amango Yusufu aliri omu pirizo, Yehova ajira okuntu Mwami we Misri alorhe bilorho bibiri bimulazize bwenene. Farao alilonzeze bwenene kumenya bichi ebilorho byage biderhere. Amango oyola mwami amenya oku Yusufu agwerhe obuhashe b’okufasiriya ebilorho, aderha oku bamulerhe. Kugerera oburhabale bwa Yehova, Yusufu afasiriya ebyola bilorho anasomeza omwami kugerera ehano ly’obwenge amuhaga. Farao arhegeera oku Yehova aliri arhabala Yusufu, naho Farao amujira mwimangizi w’ebilyo omu chihugo che Misri choshi. (Mwa. 41:38, 41-44) Enyuma w’ahola, enzara nene yarhengerera omu chihugo che Misri n’eche Kanaani emunda omulala gwa Yusufu gwalilamire. Bobunola, Yusufu alikola akagala kushishikala omulala gwage n’echola chakarhumire echizazi Masiya akarhengereremo chalangwa.

12. Mu njira zihe Yehova aliri arhabalamo Yusufu?

12 Waza oku chintu chisomeze chalihikire omu kalamo ka Yusufu. Inde warhumaga Potifa aseza obwenge bwage ku Yusufu waliri muja osuzagwirwe? Inde warhumaga omukulu we pirizo arhonya Yusufu waliri mushwekwa osuzagwirwe? Inde warhumaga Farao alorha ebilorho na nde wahaga Yusufu obuhashe b’okubifasiriya? Inde warhumaga Farao arhola omuhigo g’okushimika Yusufu abe mwishingizi w’ebilyo omu chihugo che Misri choshi? (Mwa. 45:5) Okuderha okuli, Yehova yi waliri arhabala Yusufu omu byaliri ajira byoshi. Chiro akaba oku bene-babo Yusufu balilonzeze kumuyirha, Yehova ahindamula omuhigo gwabo g’okumuyirha y’ayeneza obulonza bwage.

OKUNTU YEHOVA ALI AKURHABALA OHIME

13. Ka Yehova anarhulwirako mu buli hali rhulirhwahurana? Fasiriya.

13 Bichi rhwayigire kugerera engani ya Yusufu? Ka Yehova anarhulwirako mu buli hali rhuli rhwageramo? K’anayerekeza buli chintu choshi charhuhikire omu kalamo kerhu, na ntyo anaba agwerhe empanvu nyinja y’okulekerera ebintu bibi birhuhikire? Nanga, Ebiblia erhayigirize ntyo. (Muh. 8:9; 9:11) Aliko echirhumenyere ch’echila: Amango rhuli rhwahurana ebibazo, Yehova anaba ey’amenyere kandi anayunviriza amalira merhu m’okumuhema oburhabale. (Zb. 34:15; 55:22; Isa. 59:1) Oku bwindi, Yehova anarhurhabala rhulembere ebigeregezo rhunabihime. Nka gurhe?

14. Gurhe Yehova anarhurhabala omu mango m’ebibazo bikomere bwenene?

14 Njira nguma Yehova anarhurhabalamo kuli kurhurhuliriza, n’okurhuheba omurhima, kanene omu mango makwanene. (2 Ko. 1:3, 4) Ebyola bye byahikiraga mwene-werhu Eziz, olamire omu chihugo che Turkmenistan wahabwaga echihano ch’okushwekwa myaka ebiri omu pirizo eju y’obwemere bwage. Aderhere ntya: “Olusiku nalikwanene kusambamo esezi, mwene-werhu muguma anyereka olwandiko lwa Isaya 30:15, luderhere ntya: ‘Mwaba n’emisi mukagenderera kurhulera n’okugwarha obulangalire.’ Olola lwandiko lwalintabere nyorhe ntulerere n’okulangalira Yehova mu buli chintu choshi. Okukengera k’olola lwandiko lwalintabere omu siku zoshi namalaga omu pirizo.” Ka wakawaza amango Yehova akurhabere omu kalamo kawe omu kukurhuliriza, n’okukuheba omurhima omu mango walikenere bwenene echola?

15-16. Bichi wayigire kugerera omufano gwa Tori?

15 Mango manene rhunarhegeera oku Yehova arhurhabere rhulembere ebibazo amango ebyola bibazo byamahwa. Mwali-werhu oyirikirwe Tori, alibwene ok’obola buli bukweri. Mugala wage oyirikirwe, Mason, alilwisize obulwala bw’akansere mu myaka ndarhu kuhika amango afaga. Biyunvikene oku mwali-werhu Tori alivunikire omurhima bwenene. Aderhere ntya: “Ntamenyere akaba hali echindi chigeregezo chibabeze bwenene nachigerere kuhurana nyono nka muzere.” Ayongerere ntya: “Inchizerere oku abandi bazere nabo bayemerere oku, okubona omwana wawe ali alibuzwa bili bintu bibabeze bwenene kulusha oku woyo wenyine wakaba oli walibuzwa.”

16 Chiro akaba oku Tori alibabezwe bwenene n’okubona okuntu omugala aliri alibuzwa bwenene, buzinda awaza okuntu Yehova aliri amurhabala alembere. Aderhere ntya: “Eyi mbwaza kw’amola mango, nanachibonera okuntu Yehova alintabere omu bulwala bwa mugala wani. Chiro n’amango Mason alilwere bwenene okukuntu arhakagala kulola oku bantu, bene-berhu na bali-berhu baliri bakola olugenzi lwa sa ebiri yibahika oku bitaro. Buli mango haliri haba muntu mulebe ahola oku bitaro waliri tayari kurhuha oburhabale oku bulonza. Bene-berhu na bali-berhu baliri barhuhereza byoshi rhwalikenere by’omubiri. Chiro n’amango byalikomere bwenene, buli mango rhwaligwerhe byoshi rhwalikenere.” Yehova alihere Tori byoshi alikenere y’alembera na ntyo kwalijiirire mugala wage Mason.—Olole echisanduku “ Yehova Arhuhere ebi Rhwanalikenere.”

OMENYE WAYIBIRIRA BYOSHI YEHOVA AJIRIRE Y’AKURHABALA

17-18. Bichi byarhurhabala rhurhegere rhunasiimire oburhabale Yehova ali arhuha omu mango m’ebibazo? (Zaburi 40:5)

17 Osome Zaburi 40:5. Abantu banashona omusozi banachihebera h’omuhigo g’okushona bahike oku songi lyago. Aliko, hali hantu hanene akayumanga n’okulola ebintu binja bili hofi-hofi w’omusozi. K’onokola, buli mango ohwanze warhola akasanzi k’okuwaza oku kuntu Yehova ali akurhabala chiro n’amango oli walembera ebibazo bikomere. Ochibaze ntya oku buzinda bwa buli lusiku: ‘Mu njira ehe nalibwene emigisho ya Yehova zene? Chiro akaba ebibazo bichiliho, gurhe Yehova ali antabala ndembere?’ Olole akaba wakabona chintu chiguma Yehova ajirire y’akurhabala.

18 Nechi, wakaba ey’oli wasalira y’echigeregezo chawe chihwa. Echola chiyunvikene kurhanali kubi okunjira ntyo. (Flp. 4:6) Aliko, rhunakwanene kurhegera emigisho rhuli rhwagwarha zene. Olekere n’ebyola byoshi, Yehova arhulaganyize oku arhuha emisi n’okurhurhabala rhulembere. Bobola, buli mango ogwarhe eshukrani oku bilolere okuntu Yehova ali akurhabala. Waja wabona gurhe Yehova ali akurhabala ohime kuguma n’oku alirhabere Yusufu, chiro n’omumango m’ebibazo.—Mwa. 41:51, 52.

OLWIMPO 32 Ukuwe Upande wa Yehova!

a Amango rhuli omu bibazo bikomere hali oku rhurhakabona okuntu Yehova ali arhurhabala. Rhwakawaza oku ali arhurhabala amango monyine ebibazo byerhu byamahwa. Aliko ebyahikiraga Yusufu omu kalamo byarhuyigiriza echintu ch’akamaro bwenene, k’okuderha, Yehova, akarhurhabala chiro akaba rhuchili omu bibazo. Gunola mwazi gwafasiriya nka gurhe.

b Omu Biblia muli mistari migeke yonyine efasiriye gurhe ebintu byahindamukiraga Yusufu juba-juba ntyo amango aliri omu buja, aliko hakaba eyi haligerere myaka minene embere ashimikwe mwishingizi w’enju ya Potifa.