Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

Kɔ o sɔɔŋ lebolloŋ sakpo

BUŊGƐI PƐƐKƐI 3

Chɛhowa Cho Num Malaa Ma Wa Batiuwaa Sɔlaa

Chɛhowa Cho Num Malaa Ma Wa Batiuwaa Sɔlaa

“Mɛlɛka Yaawɛɛ o wa Choosɛ kɔɔli. . . . Nduyɛ, mbo duau ndu sala o nyɛ o nyɛ niŋ o tosa.”—CHƐ. 39:2, 3.

CHONDII 30 Kɛkɛ Nuu, Mɛlɛka Nuu a Chaaŋ Nuu

SƆƆŊ KULLOŊ O BUŊGƐI HEI NIŊ a

1-2. (a) Le yɛɛ kɔndɔfili nɔ mbo bii naa le te tɔɔndaŋndaŋ la komal naa pɛ? (b) Yɛɛ naŋ cho yɛ pɛɛku o buŋgɛi hei niŋ?

 NAA wanaa Chɛhowaa, kɔndɔfili bii naa le te tɔɔndaŋ ndaŋ la komal naa pɛ. A mɛɛ Baabuiyo dimi yɛ, ŋ sina maa ŋ nɔ “miŋ keeku o nyɛpalaa bɔɔbɔɔ niŋ, tuupa miŋ luɛi o Masale Mɛlɛkaleŋ niŋ.” (Walta. 14:22) Ŋ sina vɛlɛ maa bahawɛila naalaŋ lapum, ŋ nɔla niŋ laŋ soli le haaa mɛɛ miŋ luɛi o chieeŋ sɛnɛi Mɛlɛkaa niŋ. Kanifuule loŋ ndu, “piɔm ve lɛ niŋ te, chaŋ ve lɛ niŋ te, kɔl tambɛi ve lɛ niŋ te, kɛlɛŋgaa mi nyɛ nɛiyaa wa.”—Sɔɔŋ. 21:4.

2 Chɛhowa manda naa le halikpeŋ tɔɔndaŋndaŋ la komal naa le le, kɛ mbo mala naa miŋ biunuŋ ndaŋ. Tofawɔ nyɛ Kiilanɔɔ Pɔɔl dimul Kilisiɔŋaa wa o Luom niŋ nda. Mɛɛ o soo fɛŋ a tɔɔndaŋnda komal ndu a puaapiliaa nduaa laŋ o lepula, mbo poonyiaa aa: “Wana kaala naa wo cho tosaa miŋ wa batiuwaa sɔlaa.” (Luomaŋ. 8:35-37) Hei sim ni maa, Chɛhowa tiuba mbo mala num ma sɔla batiuwaa o yɔŋ bɛɛ mi tɔɔndaŋndo wa wɔ num choo. O buŋgɛi hei niŋ, ŋ cho pɛɛku mɛɛ Chɛhowa mala Choosɛ mbo sɔla batiuwaa yɛ vɛlɛ a mɛɛ o mala num yɛ.

TE SƆƆŊ SIŊGAŊ PƐ O YOOMU NAA NIŊ O LEPILƐ NIŊ KPE

3. Vɛɛ sɔɔŋ siŋgaŋ yɛ o lepilɛ niŋ kpe o yoomu Choosɛ wo niŋ?

3 Mi Chekɔpu chɔm kpendekele maa, ndoo kaala po ndɔɔ Choosɛ tau. (Chɛ. 37:3, 4) Mi bɛnduaa Choosɛ wa tul ndu leyɛ. Nduyɛ mɛɛ nda sɔla ndɔɔ fondaa, ma pisi ndu Isimaliiya o ba. Mi Isimaliyaa kaŋ buli tiŋ vilɛiyo, ma kua a ndu Ichipi. Loŋ nda kɔ pisi ndu Pɔtifa o ba ni. Pɔtifa wa sovɛiyaa wa Felo mandaa wa bolleŋ ni. Nuawɔ se mɛɛ sɔɔŋ siŋgaŋ o lepilɛ niŋ kpe o yoomu Choosɛ wo niŋ yɛ! Mi che bɛɛ finya ndɔ ndoo kaala ndu tau, kɛ mɛɛ nda fuuluu a ndu Ichipi, mbo simnuŋ chiɔɔ.—Chɛ. 39:1.

4. Tɔɔndaŋnda kuɛɛ la komallɛ naa lepum?

4 Mi Baabuiyo dimi maa, ‘sɔɔŋ palaŋ komal wana o wana.’ (Ikili. 9:11) Lepum, sɔɔŋ palaŋ komal naa woŋ komal niŋ waŋnda o paandoo niŋ, nduyɛ sɔɔŋ muŋ komal wana o wana. (1 Kɔliŋ. 10:13) Ɔɔ lepum yɛ, miŋ wa saŋgaa le mɛɛ naŋ cho buɛiyaa Chiisuaa yɛ. Le tamaseliiyo, naapum mi waŋnda mam naa, ma simul naa, ɔɔ ma tusi naa pɛŋ nyɛpalaa choo le laalaŋ naa. (2 Timo. 3:12) Tɔɔndaŋ kɛ kɛ komal naa pɛ, Chɛhowa tiuba mbo mala naa miŋ sɔla batiuwaa. Vɛɛ o tosa yɛ keŋ le Choosɛ?

Chɛhowa wa Choosɛ kɔɔli teleŋ nda pisi ndu Ichipi, Pɔtifa o ba wo (Tofa pɛl 5)

5. Yɛɛ Pɔtifa ndoo sina yɛ a batiuwaa Choosɛ ndoo sɔla wo okɔɔ? (Chɛnɛsee 39:2-6)

5 Nuawɔ Chɛnɛsee 39:2-6. Mi Pɔtifa cha maa taasioo pila Choosɛ ndoo nɔ ni, vɛlɛ maa wallo pila ndoo tosa ni. Ndoo sina le sabu Choosɛ wa lende wo. Mbo saaluŋ maa, “Mɛlɛka Yaawɛɛ o [wa] Choosɛ kɔɔli. Nduyɛ mbo duau ndu sala o nyɛ o nyɛ niŋ o tosa.” b Mɛɛ teleŋ tiŋ hiou, mi Pɔtifa siiŋguu Choosɛ buɛi ndɔ o hini kɔllo. Okoŋ kɔɔli, mbo handu Choosɛ chiɛi ndɔɔ chilaŋ a nyɛ o nyɛ o nɔ. Yɛɛ wa yɛ fulamakɔɔlioo? Mi Chɛhowa duau Pɔtifa sala.

6. Naapum yɛɛ Choosɛ ndoo yeema yɛ?

6 Yiyaŋndɔ mɛɛ Choosɛ wa sinaŋndo yɛ, mɛɛ siŋgaŋndaŋ ndaŋ la wa ndu komallo. Yɛɛ ndoo yeema yɛ a teleŋ koŋ mbo hiau nyɛ o nyɛ? Baa yeemɛi nduɛi wa ni le mi Felo ndoo che nyɛ o wa tosaa wo, nduyɛ mbo fanda ndu? O kpeekpei niŋ, wana che pɛ maa, naapum ndoo nɔ yeemɛi tau, le ma mal ndu okoŋ mbo miiŋguŋ o finya ndɔ lo. Mi che bɛɛ Choosɛ ndoo nɔ dilakeŋnaŋndaŋ latiŋ o chiɛi Pɔtifa wo niŋ, kɛ chiɔɔ o wa ni. Pɔtifa ve Chɛhowa piɛi le. Nduyɛ Chɛhowa dou ndu o kɔl le mbo mal Choosɛ le. O fulawɔ okoŋ kɔɔli, mi bahawɛi Choosɛ wo chɔɔlu lewɔu.

TE BAHAWƐIYO CHƆƆLU PƐ LEWƆU

7. Vɛɛ sɔɔŋ palaŋ wa Choosɛ choo woŋ chɔɔlu yɛ lewɔu? (Chɛnɛsee 39:14, 15)

7 A mɛɛ Chɛnɛsee bolle 39 chɔm yɛ, mi lanɔɔ Pɔtifa kandu yeemɛi nɔɔ o Choosɛ niŋ. Nduyɛ teleŋnda bɔɔbɔɔ, mi ndoo dimul ndu le ma wa nda ndu. O mɛɛlulaŋ kpɔŋ, mɛɛ o tambu kɔl a Choosɛ, mbo nyiinduu ndu choolaŋ choo maa, mi Choosɛ kindiŋ le ndu kpuwaa. (Nuawɔ Chɛnɛsee 39:14, 15.) Mɛɛ Pɔtifa tuei hei, mbo duau Choosɛ o chiɛi manyumndo niŋ. Le wɔsioŋ ŋtiŋ, Choosɛ wa o chiɛi manyum koŋ niŋ. (Chɛ. 39:19, 20) Vɛɛ sɔɔŋ wa yɛ a Choosɛ o chiɛi manyum koŋ niŋ? Diom maHibului Choosɛ soliŋ kpeku le “chiɛi manyumndo” wo, sim le “sooŋndo.” Hei chɔm maa, naapum nyumndaŋ ma wa kpiŋgbi o chiɛi manyum koŋ niŋ. Nduyɛ ndoo nɔ tiindaŋ o tiindaŋ te. (Chɛ. 40:15) Baabuiyo dimi vɛlɛ maa, ma baŋ Choosɛ o kpiɔɔ, vɛlɛ maa ma baa ndu chiliŋnde o labolo. (Sam 105:17, 18) Sɔɔŋ palaŋ wa Choosɛ choo woŋ wa hiouwɔɔ lachi tuŋ a wɔuleŋ. Mi che bɛɛ masanɔ ndɔɔ ndoo nɔ tiindaŋndo o ndu niŋ, kɛ mi sɔɔŋ siŋgaŋ vɛlɛ a ndu. Ma duau ndu o chiɛi manyumndo niŋ.

8. O yɔŋ bɛɛ mi sɔɔŋ palaŋ cho naa choo woŋ ŋ chɔɔlu lewɔu, tiindaŋ yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ nɔ?

8 Baa sɔɔŋ palaŋ keeku num niŋ pa choo, ma cha maa mi che bɛɛ a wa piɛileŋ a kɔllo kpou, kɛ sɔɔŋ wa hiouwɔɔ lachi a wɔuleŋ? Mi hei yɔŋnuŋ lepum. O chieeŋ wɔɔŋ Setanaa hoo niŋ, pesiŋ bɛɛ Chɛhowa kuuna tɔɔndaŋndaŋ naa komallo le. (1 Chɔŋ 5:19) Kɛ nɔ tiindaŋndo maa, o sina sɔɔŋ palaŋ cho num choo woŋ, nduyɛ o buulaŋ tau le num. (Maa. 10:29-31; 1 Pitɛ 5:6, 7) Le handɔɔ lechoo, o mel naa lediom aa: “Fɛɛŋ bɛɛ I mel [nya le,] nduyɛ fɛɛŋ bɛɛ I feŋaŋ [nya] kɔɔli le.” (Hibu. 13:5) Chɛhowa nɔla mbo mala num ma biunuŋ, o yɔŋ bɛɛ ma yiyaŋ maa a nɔ lɛ tiindaŋ o tiindaŋ te. Ŋ tofaŋndɔ mɛɛ o tosa hei o yoomu Choosɛ wo niŋ yɛ.

Chɛhowa wa Choosɛ kɔɔli teleŋ nda dɔu ndu o chiɛi manyumndo niŋndo. Le hei, ma handu ndu wanaa wa o chiɛi manyumndo niŋnda chilaŋ (Tofa pɛl 9)

9. Yɛɛ chɔm yɛ maa Chɛhowa wa Choosɛ kɔɔli teleŋ o wa o chiɛi manyumndo niŋndo? (Chɛnɛsee 39:21-23)

9 Nuawɔ Chɛnɛsee 39:21-23. Mi che bɛɛ Choosɛ wa o chiɛi manyumndo niŋ, kɛ Chɛhowa wa ndu kɔɔli. O nɛi kuɛɛ choo? Mɛɛ teleŋ tiŋ hiou, mi wana wa chiɛi manyumndo bolleŋndo duau tiindaŋndo o Choosɛ niŋ, mɛɛ mɛɛ Pɔtifa ndoo dɔu tiindaŋndo o ndu niŋ yɛ. Nyɔɔ viu bɛɛ le, mi wana wa chiɛi manyumndo bolleŋndo handu Choosɛ wanaa wa o chiɛi manyumndo niŋnda chilaŋ. Nduyɛ pɛŋ, Baabuiyo dimi aa: “Wali o wali Choosɛ o wa chilaŋ, wana ndu oo manda koŋ waŋnda o chiɛi manyumndo niŋ ndo, ndu oo buulaŋ ndɛ bɛɛ a laŋ te.” Choosɛ ndoo nɔ niŋ nyɛ o handu kɔllo choo le tosaa wo. Pesiŋ bɛɛ o ve kɔl maa siŋgaŋ bɛndu waa nuaa cho yɔŋnɔŋ o yoomu ndɔɔ niŋ te. Vɛɛ wana nda nyiinduu choolaŋ choo maa, mbo kindiŋ le lanɔ wana ndɔ banaa kpuwaa wo sɔla yɛ foofo bɛndu waa nuaa? Mulioo cho kpendekele. Chɛnɛsee 39:23 dimi maa, “nyɛ o nyɛ Choosɛ ndu oo tosa nɛŋioo Mɛlɛka Yaawɛɛ ndu oo nɛŋi ndu ni. Mɛlɛka Yaawɛɛ o wa Choosɛ kɔɔli.”

10. Tɛɛsiaawɔ le sabu naŋ dimi maa, mi Choosɛ yiyaŋ maa o sɔla wɔ batiuwaa o bahawɛi ndɔɔ niŋ te wo.

10 Yiyaŋndɔ vɛlɛ a mɛɛ sɔɔŋ wa Choosɛ choo yɛ. Mɛɛ nda nyiinduu ndu choolaŋ choo, nduyɛ ma duau ndu o chiɛi manyumndo niŋ. A yiyaŋ pa maa o wa batiuwaa sɔlaa o nyɛ o nyɛ niŋ? Yɛɛ Choosɛ ndoo yeema yɛ a boondii keŋ, mbo hiau nyɛ o nyɛ? Baa ndoo yeema pa mi wana wa chiɛi manyumndo bolleŋndo hini kɔl a ndu? O kpeekpei niŋ, wana che pɛ maa, ndoo yeema niŋ ma soli ndu o chiɛi manyum koŋ niŋ. A teleŋ pilɛ, mbo dimul pɛŋ wana nda wa o chiɛi manyumndo niŋndo maa, te a mal ndu pɛ, o kɔ soo o Felo lo, le halikpeŋ ndu bɛɛ ma mal ndu. (Chɛ. 40:14) Kɛ po koŋ keleŋa Felo dimul a Choosɛ okɔɔ le. Fulamakɔɔlioo wa ni, mi Choosɛ hiau lachi a waa o chiɛi manyum koŋ niŋ le wɔsilaŋ latiɔɔŋ. (Chɛ. 40:23; 41:1, 14) A koŋ kpou, Chɛhowa wa wɔ Choosɛ kɔɔli. O nɛi kuɛɛ choo?

11. Taasi teŋgeŋ kuɛɛ Chɛhowa ndoo ke yɛ Choosɛ, nduyɛ vɛɛ hei mala yɛ le mi tuu Chɛhowaa peeluŋ?

11 A teleŋ Choosɛ wa o chiɛi manyumndo niŋndo, mi Chɛhowa tosa mi masaa le Ichipi sɔl luaŋ bɛmbɔɔ lediiŋ. Lɔma sɔlaŋ maŋ ma wa ndu paaliaŋndo tau. Felo ndoo yeema mbo sina nyɛ luaŋ maŋ ma sim ndo. Okoŋ mɛɛ o sina maa Choosɛ nɔ taasioo le lɔma sɔlaŋ tɛɛsiaa, mbo viam le ma hiŋ a ndu. A mala Chɛhowaa, mi Choosɛ tɛɛsial Felo lɔma o sɔlaŋ. Nduyɛ mbo hini kɔl a sila Choosɛ ke ndu wo. Mɛɛ o che maa Chɛhowa wa a Choosɛ latulu, mbo yulu ndu isu le mbo wa nyɛdiaa kpou o lɛŋnde Ichipileŋ niŋ chilaŋ. (Chɛ. 41:38, 41-44) Okoŋ kɔɔli, mi yima bɛnduaŋ ma del Ichipi, mi ma tiu o lɛŋnde Kenaŋndeŋ niŋ kpou. O lɛŋnde Kenaŋndeŋ niŋ yuŋgu Choosɛ wo wa ichali ni. Mɛɛ hei yɔŋnuŋ, mi Choosɛ sɔla dikeŋnaŋndo le yuŋgu ndɔɔ piŋioo. Nduyɛ o pulale ndɔleŋ choo Mɛsayanɔɔ fula ni.

12. O nɛi kuɛɛ niŋ Chɛhowa mala yɛ Choosɛ mbo sɔla batiuwaa?

12 Yiyaŋndɔ a sɔɔŋ yɔŋnuŋ o yoomu Choosɛ wo niŋndoŋ. Nuawɔ bɛɛ chiɔɔ o wa ni, kɛ nɛɛ tosa yɛ mi Pɔtifa handu ndu hɔlteŋ choo? Mi che bɛɛ o wa o chiɛi manyumndo niŋ, kɛ nɛɛ tosa yɛ mi wana wa chiɛi manyumndo bolleŋndo kaala ndu? Nɛɛ tosa yɛ mi Felo sɔl lɔma wa ndu paaliaŋndo waŋ, nduyɛ nɛɛ ke yɛ Choosɛ taasioo le mbo tɛɛsiaa maŋ? Nɛɛ tosa yɛ vɛlɛ mi Felo yulu Choosɛ isu, le mbo wa nyɛdiaa o lɛŋnde Ichipileŋ niŋ kpou chilaŋ? (Chɛ. 45:5) A tonya, Chɛhowa tosa ni mi Choosɛ sɔla batiuwaa o nyɛ o nyɛ niŋ. Mi che bɛɛ Choosɛ bɛndaa nduaa ndaa yeema le ndu diyɔɔ, kɛ o mɛɛlulaŋ, mi Chɛhowa soliŋ nyɛ yɔŋnuŋ koŋ ndo kpeku le tuu ndɔɔ peeloo.

VƐƐ CHƐHOWA MALA YƐ NUM LE MA SƆLA BATIUWAA?

13. Baa bahawɛila komal naalaŋ kpou Chɛhowa soli naa leniŋ ni? Tɛɛsiaawɔ.

13 Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o bundɛi Choosɛ ve niŋ? Baa bahawɛila komal naalaŋ kpou Chɛhowa soli naa leniŋ ni? Baa mbo siŋga pa sɔɔŋ wɔɔŋ yɔŋnuŋ naa woŋ le halikpeŋ mi sɔɔŋ muŋ wa le sabu kɛndɔɔ? Sako. Baabuiyo toolu yiyaŋ waa nuaa le. (Ikili. 8:9; 9:11) Kɛ nyɛ naŋ sina wo cho ni maa, te nyɛkindilaa komal naa pɛ, mbo tuei chaŋ naŋ wa o ndu lo le malaa wo. (Sam 34:15; 55:22; Aisaya 59:1) I hiou kpou ve, mbo mala naa miŋ biunuŋ nyɛkindilaa koŋ. Vɛɛ o tosa yɛ keŋ?

14. Vɛɛ Chɛhowa mala yɛ naa teleŋ nyɛkindilaa wa naa choo wo?

14 Nɛiyo opilɛ o Chɛhowa mala naa wo cho naa kɔl dɛɛniaa kioo ni. Nduyɛ a teleŋndo kinɛi o ke naa ndu ni. (2 Kɔliŋ. 1:3, 4) Hei ndii yɔŋnuŋ a puaapilɛnɔ pilɛ o Tɔkimanisitaŋ niŋ ni diolaŋ Eesi. Ma duau ndu o chiɛi manyumndo niŋ le wɔsilaŋ latiɔɔŋ le laalaŋ ndɔɔ. Mbo dimi aa: “Paale nda wa kɔɔsaa a ya leŋ, idii koŋ, mi puaapilɛnɔ pilɛ chɔm ya Aisaya 30:15, naa le dimi aa: ‘Te a yɔŋnuŋ pɛ bɛɛŋ, a cho kpaaya sɔla.’ Mi bolle Baabuileŋ ndeŋ lee mala ya teleŋ o teleŋ le mi wa bɛɛŋ, vɛlɛ mi tiindaŋ Chɛhowa o nyɛ o nyɛ niŋ. Mi yaa yiyaŋ o leŋ choo, nduyɛ mi lee mala ya teleŋ ya wa o chiɛi manyumndo niŋndo.” Baa a loonuŋ pa teleŋ Chɛhowa ke num kɔl dɛɛniaa a teleŋ kpeekpei num oo yeema ndu wo?

15-16. Yɛɛ ŋ pɛɛku yɛ o suɛi yɔŋnaŋii Toli ve niŋ?

15 Lepum, mɛɛ mi nyɛkindilaa keeku naa choo malaŋ naŋ sina mɛɛ Chɛhowa mala naa le ndu biuwɔŋndo yɛ. Mi ndepilɛnɔ pilɛ diolaŋ Toli cha mɛɛ hei cho tonya yɛ. Mi po ndɔɔ Masɔŋ saŋga a naa kaŋsɛiyo le wɔsilaŋ la ŋɔmpum. Nduyɛ mbo sɔla piɔmndo. O kpeekpei niŋ, mi hei tɛɛmbuu Toli kɔllo tau. Mbo dimi aa: “Kani bɛɛ I yiyaŋ maa suɛi kɔl tambɛiye cho ya komal maa hei le.” Mbo chɔɔlu dimi aa: “I sina maa kalaŋ chuauwaa cheleŋ cho chɛlɔɔ maa, hɔɔ numndo chɔɔ saŋgaa a nyɛ nɛiyaa hiou lewɔu a numpila ndu sinaŋndo.”

16 A teleŋ Toli wa o nyɛkindilaa koŋ niŋndo, mbo yiyaŋ a mɛɛ Chɛhowa wa ndu malaa le mbo biunuŋ ndu yɛ. Mbo dimi aa: “Te I yiyaŋ pɛ a teleŋ po nuu wa koŋ a naa wo okɔɔ, mi che mɛɛ Chɛhowa wa ya malaa yɛ. Le tamaseliiyo, teleŋ Masɔŋ wa a naa tau wo, mi puaapiliaa a ndepiliaa ndaa luɛi o mɔmbillo niŋ, ma buli tiŋ vilɛi vilɛiyo le naa hunɔɔ yilɔɔ. Teleŋ o teleŋ mi waŋndo ndoo wa chumndo le wanaa wa hunɔɔ wa chɔmndo fonda naŋ wa wo. O fulawɔ okoŋ kɔɔli, mi puaapiliaa ndaa ke naa nyɛm naŋ hauba woŋ kpou. A teleŋnda sɔɔŋ muŋ kendu naa choo wo bɛɛ, mi naŋ sɔla nyɛm naŋ hauba woŋ.” Mi Chɛhowa ke Toli nda Masɔŋ nyɛ ndaa yeema le ma biunuŋndo.—Tofa kɔfoo hoo, “ Mi Chɛhowa Ke Naa Nyɛ Kpeekpei Naŋ Yeema Wo.”

PUƐƐNUŊ A SALALA CHƐHOWA DƆU NUM NIŊNDAŊ TE

17-18. Yɛɛ mala yɛ naa miŋ che, nduyɛ miŋ chɔm balika melaa le mala Chɛhowa ke naa teleŋ sɔɔŋ kindilaŋ wa naa choo woŋ? (Sam 40:5)

17 Nuawɔ Sam 40:5. Te waŋndo wa pɛ pembei helɔɔ, kpeleŋ ndɔɔ wa le mbo fuuluu o bolleŋ ni. Kɛ teleŋ o wa ndi helɔɔ wo, mbo sim o fondaŋndaŋ lapum, le nyɛm o wa chɔɔ woŋ mɛɛndaŋndo. O nɛi pilɛ koŋ choo, chua teleŋndo le ma yiyaŋ a mɛɛ Chɛhowa mala num le batiuwaa sɔlaa yɛ, te a wa pɛ sɔɔŋ kindilaŋ biuwɔŋndo. Lepaa o lepaa, nyunaŋndɔ aa: ‘O nɛi kuɛɛ niŋ Chɛhowa dɔu yɛ ya hau sala? Mi che bɛɛ nyɛkindilaa hoo cho wɔ ya choo, kɛ vɛɛ Chɛhowa cho yɛ ya malaa le mi biunuŋ?’ Kindiŋ ma che nyɔɔ opilɛ o Chɛhowa mala num le batiuwaa sɔlaa wo.

18 I cho tonya maa, naapum a cho piɛileŋ le mi nyɛkindilaa cho num choo wo faŋaŋ. Hei cho suɛi wɔɔŋ kposoŋ te. (Filipi. 4:6) Kɛ ŋ nɔ miŋ kɛsi kɔllo o salala Chɛhowa dɔu niŋ naalaŋ choo. O fulawɔ okoŋ kɔɔli, Chɛhowa mɛi lediom le naa yoomuaŋ lueiyo, nduyɛ mbo mala naa le miŋ biunuŋ. Hiou lachi a balika melaa chɔmndo le mala Chɛhowa cho numndo. Te a tosa pɛ lende, a cho chɔ mɛɛ o cho num malaa le batiuwaa sɔlaa maa Choosɛ yɛ.—Chɛ. 41:51, 52.

CHONDII 32 Ŋ Tooluŋ Chɛhowa!

a Te tɔɔndaŋnda kala kalalaŋ la wa naa pɛ komallo, naapum miŋ yiyaŋ maa Chɛhowa cho naa mala le. Nduyɛ miŋ yiyaŋ maa mɛɛ mi tɔɔndaŋ cho naa choo wo faŋaŋ, malaŋ naŋ dimi maa Chɛhowa mala naa ni miŋ sɔla batiuwaa. Kɛ nyɛ yɔŋnuŋ o yoomu Choosɛ wo niŋndo pɛɛku naa sɔɔŋ sɔvɛ sɔviɔŋ. Chɛhowa nɔla mbo mala naa miŋ sɔla batiuwaa a teleŋ tɔɔndaŋ kala kalaa wa wɔ naa choo wo. Buŋgɛi hei cho naa tɛɛsial mɛɛ hei yɔŋnuŋ yɛ.

b Mi che bɛɛ bolii Baabuiye nyɛɛmbɔ koni soo a siŋgaŋnda yɔŋnuŋ o yoomu Choosɛ wo niŋndaŋ okɔɔ ni, kɛ wana che pɛ maa, o wɔsila bɔɔbɔɔ bɛŋgu la wa ndu komallo ni.