1-2. (a) Faandi mbei an ta bigi da u taa tesi ta miti u? (b) Andi woo luku a di woto aki?

 AN TA bigi da u dee sëmbë u Jehovah te soni ta miti u. U sabi taa di Bëibel ta taki taa „ee wan sëmbë i kë dë a di Tii u Gadu dendu ku telu, nöö i o tja hia sitaafu a goonliba aki” (Tjab. 14:22). U sabi tu taa te woo dë a di njunjun goonliba u Gadu ufö so soni an o ta miti u möön. A di ten dë, „nöö dëdë an o dë möön. Na wan sëmbë o tjali nasö bai kai wolo, söseei pen an o de möön”.​—Ako. 21:4.

² Jehovah an ta puu u u fuka an miti u. Ma a ta heepi u fuu hoi dou. Buta pakisei a di soni di Paulosu bi piki dee Keesitu sëmbë dee bi ta libi a Loomë. A bi taki u wanlö soni di bi ta miti hën ku dee baaa ku dee sisa fëën, hën baka di dë, hën a bi taki taa: „A hii dee soni u jei dë tuu, u dë gaanfa möön winima e! Biga di Sëmbë di i si lobi u aki sö hën wë wooko sö da u” (Lom. 8:35-37). Di soni aki kë taki taa Jehovah sa heepi i u soni waka bunu da i, hii fa fuka ta miti i. Boo luku unfa Jehovah bi heepi Josëfu u soni waka bunu dëën, söseei boo luku unfa a sa heepi i u soni waka bunu da i tu.

3. Andi bi mbei taa di libi u Josëfu bi ko tooka wan pasi vou sö?

³ Jakopu bi ta lei taa a bi lobi di womi mii fëën de kai  Josëfu gaanfa seei (Ken. 37:3, 4). Di soni dë bi mbei taa dee gaan baaa u Josëfu bi ko ta haun ku ën. Di de feni di okasi, hën de sei ën da wan kulupu Midian womi di bi ta bai soni ta sei. Dee womi aki bi tja Josëfu go te a Egepiti, hën de toona sei ën da wan womi de kai Potifali. Di womi aki bi dë di hedima u dee wakitima u Falao. Di libi u Josëfu bi tooka vou sö, biga a bi dë wan mii di hën tata bi lobi gaanfa seei, ma nöunöu a bi ko dë wan saafu u wan Egepiti womi!​—Ken. 39:1.

4. Un pei soni sa miti u, di sa dë kuma dee soni dee bi miti Josëfu?

⁴ Di Bëibel ta taki taa „hogi soni ta miti hii sëmbë” (Peleik. 9:11). So juu tesi ta miti u di ta miti woto sëmbë tu (1 Kol. 10:13). Soni sa miti u, u di u da bakama u Jesosi. A sa pasa taa sëmbë sa mbei u fa, nasö de sa du ku u u di biibi fuu hedi (2 Tim. 3:12). Aluwasi un fuka ta miti i, Jehovah sa mbei soni waka bunu da i. Unfa a bi mbei soni waka bunu da Josëfu?

5. Andi Potifali bi ko fusutan di a bi si fa soni bi ta waka bunu da Josëfu? (Kenesesi 39:2-6)

⁵ Lesi Kenesesi 39:2-6. Potifali bi si taa Josëfu bi dë wan njönku kijoo di bi köni seei, söseei di bi ta wooko taanga. A bi sabi faandi mbei a bi dë sö. Potifali bi ta si taa „[Jehovah] bi ta mbei hii soni di Josëfu bi ta du, ta waka bunu”. b Te u kaba fëën, Josëfu bi ko dë di futuboi di Potifali bi möön lobi. A bi buta Josëfu faa luku hii dee soni fëën dee a bi abi. Nöö andi bi ko pasa? Wë Potifali bi ko gudu seei.

6. Unfa Josëfu bi sa ta fii u di fasi fa soni bi dë dëën?

⁶ Pooba u si di soni di bi miti Josëfu kumafa Josëfu bi ta si ën. Andi Josëfu bi möön kë? I si kuma kë a bi kë u Potifali si taa a ta wooko taanga, sö taa a sa kisi gafa u? Wë a ta möön djei kuma Josëfu bi kë ko fii, sö taa a bi sa toona go nëën tata. Biga hii fa Potifali bi hei Josëfu, tökuseei Josëfu bi dë wan saafu jeti u wan womi di an bi ta dini Jehovah. Jehovah an bi mbei Potifali mbei Josëfu ko fii. Boiti di dë, soni bi o ko möön hogi dëën.

7. Unfa soni bi ko möön hogi da Josëfu? (Kenesesi 39:14, 15)

⁷ Kenesesi kapitë 39 ta taki taa di mujëë u Potifali bi kë Josëfu, nöö a bi ta mbei möiti u Josëfu duumi ku ën. Ma hiniwan juu Josëfu bi ta piki ën taa „nönö”. Te u kaba fëën, hati fëën bi ko boonu ku Josëfu sö tee taa a bi mindi soni dëën taa Josëfu bi kë kisi ën. (Lesi Kenesesi 39:14, 15.) Di Potifali jei di soni dë, hën a mbei de söötö Josëfu buta a dunguwosu sömëni jaa longi (Ken. 39:19, 20). Unfa soni bi dë da Josëfu di a bi dë a dunguwosu? Di Hebelejën wöutu di Josëfu bi kai di a bi ta taki soni u di „dunguwosu”, sa kë taki „peti” nasö „baaku”. Di soni aki ta lei taa di kamian ka a bi dë bi dë dungudungu, söseei taa a bi ta fii kuma saanfa-u-du fëën kaba (Ken. 40:15). Boiti di dë, di Bëibel ta heepi u fuu fusutan taa Josëfu futu ku hën gangaa bi dë buibui u wan pisiten (Ps. 105:17, 18). Möönmöön soni bi ta ko hogi da Josëfu. A bi dë wan saafu di hën masa bi ta futoou, hën a bia ko dë wan sitaafuma di sëmbë an bi ta si u wan hojo soni.

8. Fuun soni u sa dë seiki, aluwasi ee wan fuka di ta miti u ta ko möön hogi?

⁸ Wan soni bi miti i, hën a bi ko möön hogi hii fa i bi ta begi fajafaja u? Di soni aki sa pasa. Jehovah an ta puu u u fuka an miti u a di goonliba u Saatan aki (1 Joh. 5:19). Ma tökuseei i sa dë seiki taa Jehovah ta si andi ta miti i, söseei taa a ta booko hën hedi ku i (Mat. 10:29-31; 1 Pet. 5:6, 7). A ta paamusi u tu taa: „Ma o disa i seepi, kwetikweti. Na wan juu mi o disa i wanwan möönsö” (Heb. 13:5). Jehovah sa heepi i fii hoi dou, aluwasi i ta si kuma saanfa-u-du fii kaba. Boo luku unfa a bi heepi Josëfu di a bi ta fii sö.

9. Andi ta lei u taa Jehovah bi dë ku Josëfu di a bi dë a dunguwosu? (Kenesesi 39:21-23)

⁹ Lesi Kenesesi 39:21-23. Hii fa soni bi ta taanga da Josëfu di a bi dë a dunguwosu, tökuseei Jehovah bi mbei soni waka bunu dëën. Unfa sö? Wë baka wan pisiten, di hedima di bi ta luku dee sëmbë u di dunguwosu bi ko ta futoou Josëfu, söseei a bi ko ta lesipeki ën, leti kumafa Potifali bi ko ta futoou ën ta lesipeki ën. Te u kaba fëën, a bi buta Josëfu faa ta luku dee woto sitaafuma. Di Bëibel ta piki u taa „di hedima u di dunguwosu an bi abi u booko hën hedi na wan piki sö seei ku dee wooko dee Josëfu bi abi u du”. Josëfu bi abi wooko u du di bi o heepi ën fu an pakisei soni di an bi dë fanöudu. A musu u dë sö taa an bi mëni taa sö soni bi o waka! Unfa a du waka taa de bi sa buta sö wan gaan wooko a wan sitaafuma maun, hii fa de bi taki taa a bi kë kisi di mujëë u di hedima u dee wakitima u Falao? Wan fasi nöö dë fuu fusutan di soni aki. Kenesesi 39:23 ta taki taa „Jehovah bi dë ku Josëfu”, nöö a „bi ta mbei hii dee soni dee Josëfu bi ta du ta waka bunu”.

10. Konda faandi mbei u sa taki taa a kan taa Josëfu an bi ta si kuma hii soni fëën bi ta waka bunu.

¹⁰ Pooba u si di soni di bi miti Josëfu kumafa Josëfu bi ta si ën. I si kuma Josëfu bi ta si kuma hii soni fëën bi ta waka bunu hii fa de bi mindi soni dëën, hën de butëën a dunguwosu ö? Andi Josëfu bi möön kë? I si kuma kë a bi kë u di hedima u di dunguwosu feni ën u bunu ö? Wë a ta möön djei kuma Josëfu bi kë ko fii. A bi hakisi wan woto sitaafuma di bi o kumutu a dunguwosu faa go konda soni fëën da Falao, sö taa de bi sa puu ën a dunguwosu tu (Ken. 40:14). Ma di womi an bi konda soni fëën da Falao wantewante. Di soni dë bi mbei taa Josëfu bi fika tu  jaa longi jeti a dunguwosu (Ken. 40:23; 41:1, 14). Ma tökuseei Jehovah bi ta mbei soni waka bunu dëën go dou. Unfa sö?

11. Un köni Jehovah bi da Josëfu, nöö unfa di soni aki bi mbei taa di soni di Jehovah bi abi a pakisei bi sa pasa?

¹¹ Di Josëfu bi dë a dunguwosu, hën Jehovah mbei Falao sunjan tu sunjan di bi ta toobi ën gaanfa seei. Falao bi kë ko sabi nömönömö andi dee sunjan dë bi kë taki. Di Falao bi ko jei taa Josëfu bi sa konda dëën andi dee sunjan bi kë taki, hën a manda kai ën. Jehovah bi heepi Josëfu faa bi sa puu dee sunjan u Falao dëën, söseei Josëfu bi piki Falao andi a bi musu du, nöö di soni dë bi bigi da Falao te na soni. Di Falao bi ko si taa Jehovah bi dë ku Josëfu, hën a butëën faa luku hii dee njanjan soni u Egepiti (Ken. 41:38, 41-44). Bakaten wan gaan hangi bi ko a Egepiti, söseei a di köndë Kaana ka dee sëmbë u Josëfu bi ta libi. Josëfu bi ko dë a fa u heepi dee sëmbë fëën, sö taa di böngö ka di Mësiasi bi o kumutu an kaba a sösö.

12. Na un fasi Jehovah bi mbei soni waka bunu da Josëfu?

¹² Pakisei hii dee soni dee bi pasa ku Josëfu. Ambë bi mbei Potifali buta pakisei a Josëfu, hii fa a bi dë wan saafu? Ambë bi mbei di hedima u di dunguwosu feni Josëfu u bunu, hii fa a bi dë wan sitaafuma? Ambë bi mbei Falao sunjan wanlö sunjan di bi ta toobi ën, söseei ambë bi da Josëfu köni faa bi sa puu dee sunjan dë? Ambë bi mbei taa de bi buta Josëfu u luku hii dee njanjan soni a Egepiti? (Ken. 45:5). Wë a dë gbelingbelin u si taa Jehovah hën bi mbei hii soni u Josëfu waka bunu. Hii fa dee baaa u Josëfu bi kë kii ën, tökuseei Jehovah bi mbei soni waka bunu da Josëfu, sö taa soni bi sa waka kumafa a bi abi a pakisei.

13. A dë sö taa Jehovah ta tii hii soni di ta pasa a di libi fuu ö?

¹³ Andi u sa lei a di woto u Josëfu? A dë sö taa hii juu Jehovah ta puu u u soni an miti u ö? Nasö a dë sö taa hii juu Jehovah ta da pasi taa hogi soni miti u, sö taa u sa feni wan bunu bakaten u? Wë nönö, di Bëibel an ta lei u di soni dë (Peleik. 8:9; 9:11). Ma u sabi taa te fuka ta miti u, nöö Jehovah ta si, söseei a  ta jei te u ta bai ta kai ën faa heepi u (Ps. 34:15; 55:22; Jes. 59:1). Boiti di dë, Jehovah sa heepi u fuu hoi dou te soni ta taanga da u. Unfa a ta du di soni dë?

14. Unfa Jehovah ta heepi u te soni ta taanga da u?

¹⁴ Wan fasi fa Jehovah ta heepi u, hën da a ta da u taanga, söseei a ta da u kötöhati, a di ten di u abi de fanöudu (2 Kol. 1:3, 4). Di soni dë wan baaa de kai Eziz, di ta libi a di köndë Turkmenistan bi ko si. De bi söötö di baaa aki tu jaa longi u di biibi fëën hedi. A bi taki taa: „A di mamate ufö de bi ko kisi mi tja go söötö, wan baaa bi lei mi di tëkisi u Jesaaja 30:15, di ta taki taa: ’Un dë piii, nöö un futoou mi, nöö woon feni taanga.’ Hii juu di tëkisi aki bi ta heepi mi u mi dë piii, nöö mi futoou Jehovah a hii soni. Di kai di mi bi ta kai pakisei a di tëkisi aki bi heepi mi u mi bi sa hoi dou di mi bi dë a dunguwosu.” I ta mëni wan ten ka Jehovah bi dai taanga ku kötöhati di i bi abi ën fanöudu gaanfa seei ö?

15-16. Andi i lei a di woto u Sisa Tori?

¹⁵ A lo’ u pasa taa wa ta si fa Jehovah ta heepi u a di pisiten di wan tesi ta miti u, ma te u pasa di tesi ufö u ta si ën. Di soni aki wan sisa de kai Tori bi ko si. Di womi mii fëën de kai Mason, bi abi kankël sikisi jaa longi, hën a lasi libi. Sisa Tori bi ta tjali gaanfa seei. A bi taki taa: „Ma si kuma wan möön hati soni bi sa miti wan mama, kuma di soni di miti mi aki. Mi dë seiki taa dee sëmbë dee abi miii seei o piki ku mi, taa a ta möön hati te i ta si di mii fii ta tja fuka, möön te iseei ta tja di fuka dë.”

¹⁶ Hii fa a bi ta hebi da Sisa Tori gaanfa seei te a bi ta si fa di womi mii fëën bi ta tja sitaafu, tökuseei a bi ta pakisei fa Jehovah bi heepi ën faa bi sa pasa di fuka dë. A bi taki taa:  „Te mi ta pakisei di ten dë, nöö mi ta si fa Jehovah bi heepi mi di di womi mii u mi bi dë ku suwaki. Te Mason bi suwaki gaanfa poi taa an bi o sa fan ku sëmbë, nöö dee baaa ku dee sisa bi ta lëi tu juu longi u ko luku ën a hatiwosu. Hii juu wan sëmbë bi ta dë kabakaba a di hatiwosu u heepi u. Söseei dee baaa ku dee sisa bi ta da u dee soni dee u bi abi fanöudu. Aluwasi fa soni bi ta taanga da u, tökuseei u bi ta abi dee soni dee u bi abi fanöudu.” Jehovah bi da Sisa Tori dee soni dee a bi abi fanöudu faa bi sa hoi dou, nöö a bi du di seei soni da Mason tu.​—Luku di pisi „ Jehovah bi da u dee soni dee u bi abi fanöudu”.

17-18. Andi o heepi u fuu ta si fa Jehovah ta heepi u te soni ta taanga da u, söseei fuu lei taa u ta tei di soni dë u bigi? (Psalöm 40:5)

¹⁷ Lesi Psalöm 40:5. Di maaka u wan sëmbë di ta subi kuun, hën da faa dou a di kuun hedi. Ma tökuseei a sa tapa a pasi u luku dee waitiwaiti soni dee a ta si. Wë sö nöö i musu ta tei ten hii juu u pakisei fa Jehovah ta heepi i u soni sa waka bunu da i, aluwasi ee soni ta taanga da i. A bi o bunu fii ta hakisi iseei a kaba u hiniwan daka taa: ’Na un fasi Jehovah heepi mi tide? Unfa Jehovah ta heepi mi u mi hoi dou, hii fa soni ta taanga da mi jeti?’ Pooba u si aluwasi ee wan soni seei di Jehovah du da i, u soni bi sa waka bunu da i.

¹⁸ Te wan tesi ta miti i, nöö a kan taa joo ta begi Jehovah faa puu di tesi da i. An dë wan föutu soni u hakisi ën di soni aki (Fil. 4:6). Ma wa musu fëëkëtë dee bunu dee a ta mbei u feni nöunöu. A paamusi u taa a o ta da u taanga, söseei taa a o ta heepi u fuu hoi dou. Fëën mbei hii juu i musu ta tei di heepi di Jehovah ta heepi i u bigi. Te i ta du sö, nöö aluwasi ee soni ta taanga da i, tökuseei joo si unfa Jehovah ta heepi i u soni sa waka bunu da i, leti kumafa a bi heepi Josëfu.​—Ken. 41:51, 52.