Skip to content

Skip to table of contents

CIIN BWAL CYA KULONG 4

Yehow ubeebenesh Kwiikashishomw Kwiitut Hatutweetweel mu Civulukil

Yehow ubeebenesh Kwiikashishomw Kwiitut Hatutweetweel mu Civulukil

“Iikalaay nulongaay nook bwa nun kuulangilaayoh.”​—LUUK 22:19.

MUSAMBW A 19 Didia dia Mukalenge

KADYOOSH a

1-2. Bwabiny tutweetweel mu Civulukil muvw woos?

 KUKAADY mivw habwiih ni 2 000, Yeez utwaadil buumy bwindiy bwiitut, ulongel nook bwiitut kuhet mushind a kuhet buumy bwa mwendelel. Kawul kuuhal kwa kufwey, Yeez wambiil biiyij bindiy bwa kuvulukobw cilong cindiy cya lukat ku dyambulwiish dya bwaal buheehel bulongeley bwa kudy mukat ni kunw mviny.​—1 Kor. 11:23-26.

2 Tukookoyeel diiy dya Yeez eedy bwaal tudy bamukat bikasakan. (Jah 14:15) Muvw woos mu ciisang cya Civulukil, tuleeleej dyanyish diitut bwa cidyey mulong hakwangat diib dya kulangil ni kusambil habitaatal cidy lufw lwindiy lumvwiij bwa baat. Tudy cikwaabw ni musangal bwa kuvudij mudimw iitut a bukajaady, kukashishok bakwaabw bavul bwa tulong naabw mudimw biby bikumban mu ciisang cya habwaah eecy. I cya biin-biin, tudy biiswiik bwa kaay twiitab ciit ning cyaakaabumw citukaakesh bwa kutweel mu Civulukil.

3. I biny bitwiiyiiy kukontonon mu ciin bwaal eecy?

3 Mu ciin bwaal eecy, twiiyiiy kukontonon mishind yisat yiloolong bwa baat ba Yehow biikashishomw bwa kuvuluk lufw lwa Yeez: 1) hakulong Civulukil teng mu mushind waakady Yeez mwiibalongwesh, 2) hakubiikan baat bakwaabw bwa kwiiyobw kutweel mu Civulukil, ni 3) hakutweel mu Civulukil ning tut biikal mu shikacil yikasakan.

KULONG CIVULUKIL TENG MULONGEL YEEZ

4. I majooj kaay madyobw baalabul muvw woos mu Civulukil, ni bwabiny bikaam kumanyik neey maalabul aam miikaakal ma buseeb menmen kutudy? (Luuk 22:19, 20)

4 Muvw woos mu Civulukil, tudyaakal tulond mwiisamb wa myand ya mu Bibl utwaatwaal maalabul matookesh ma ku majooj mavul. Tuloolong bwabiny baat bakaakaam cya kukuul naacy baat ni mushind udy lufw lwa muut aakaabumw mwa kufut mpekaat ya baat bavul. Badyaakal bituvulwiij bwa dyumvwiij dya mukat ni mviny ni bwa aab biiyiiy kudy mukat ni kun mviny. (Bal Luuk 22:19, 20.) Ni tulaalangil a mabenesh madyobw balamin aab bady batakamin bwa kwiikal ni buumy ha bulab. (Ye. 35:5, 6; 65:17, 21-23) Kabiin bikaam tutal myand eey bu myand yilong bituh. Baat bavul menmen kabiin bumvw myand eey, ni kabiin bamanyish buseeb budy naabw mulambw a Yeez. Kabiin balong Civulukil cya lufw lwindiy bilondeshel mushind waakady Yeez mulongweesh biiyij bindiy. Bwabiny bidy naak?

5. Kuunyim kwa lufw lwa biiyij ba Yeez habwiih ni boos, i mushind kaay utwaadijil baat kuvuluk lufw lwa Yeez?

5 Mafuk makeeh kuunyim kwa lufw lwa biiyij habwiih ni boos, biin Krist ba makos batwaadijil kulong myand mu mushind aabab mu cisumbw cya biin Krist. (Mat. 13:24-27, 37-39) Baat biiyiiy kuhatukomw baleeb “myand ya makos bwa biin kwiitabij kukwaatobw ku cyaababw.” (Yil. 20:29, 30) Bumw bwa ku “myand ya makos” bwiiyilobw kutwaadij kulongweesh kudy biin Krist ba makos bwaakady bwa neey Yeez kaakadyoh bend mwiilambul bu mulambw “cikuuk teng cyaakaabumw bwa kuful bibiih bya baat bavul,” ki muleeleeb Bibl, ki udy ni bwa kwiilambul bu mulambw misang yivul. (Ebr. 9:27, 28) Leeloow baat bavul biitaatab dilongweesh dya makos eedy. Bikookongakeen ha ciibidil mu bitand byaabab​—misang yikwaabw diifuk dyoos​—bwa kuvulukobw mulambw a Yeez bwaal budy biin Katolik babiikan neey: “Mulambw bwa kuvuluk lufw lwa Yeez.” b Bitendelel bikwaabw bivul badyaakal biikongakeen bwa kuvuluk lufw lwa Yeez, ki kabiin bamanyik bilengel cidy mulambw a Yeez umvwiij. Bamw bady mwa kwiiyihanguj neey: ‘Lufw lwa Yeez lumvumvwiijok biin-biin neey bady mwa kuufwiil lus bwa mpekaat yaamim eeny?’ Bwabiny biiyihanguj nook? Mu mishind yikwaabw, i bwaal i biibasak bwa kwiitab naak kudy baat balaalandul neey kabiin mwa kwiitufwiil lus bwa mpekaat yiitut ku dyambulwiish dya lufw lwa Yeez. I mushind kaay waakady biiyij ba Yeez bambulwiish baat bwa kumvwobw cidy mulambw a Yeez umvwiij ni mushind mulengel wa kuvuluk lufw lwa Yeez?

6. Mu 1 872, i may kaay ma bulekel maleebel cisumbw cya balony ba Bibl?

6 Mu siyekel mushaal wa 19, cisumbw cya balony ba Bibl balombol kudy Charles Taze Russell batwaadijil kulong bikasakan Diiy dya Mawej. Baakady bakat bwa kumanyik cidy mulambw a yeez umvwiij biin-biin ni mushind udyeby bikaam bwa baat biikal bavuluk lufw lwindiy. Mu muvw a 1872, bumvwiil neey Yeez utwaadil biin-biin cya kukuul naacy baat bwa baat boos. Kaabaakadyoh bend balam byaakadyobw balong bwa babw kaayaabw. Hamut a kulongobw nook, baakady bambiloh baat yiin myand yilongelobw ku dyambulwiish dya mikand, ni bibij-bij. Ni kuunyim kwa mafuk makeeh, bakatil bwa kwiidikij biin Krist ba mu siyekel hakutwaadij kulong cisangil teng musang aakaabumw ku muvw bwa kutweel mu Civulukil.

7. I myand kaay yitweendend ni kumanyik ku dyambulwiish dya balony ba Bibl banzanzanz?

7 Leeloow tudy bahet dyaakatook bwa kumanyik myand yaakady biin Krist ba lulamat balong kukaady mivw yivul. Tudy bafik kukumanyik bicy? Ku dyambulwiish dya Yehow, tudy bumvw cidy mulambw a Yeez umvwiij ni ciikal mulambw indiy mwa kwiitulongel. (1 Jah 2:1, 2) Tudy balong cikwaabw neey Bibl uleeleeb bwa kutakamin kwa mishind yibidy bwa baat basaasangeej Mawej​—bamw biikaakal ni buumy mu diiwul ni kabakufwoh bend ni baat bakwaabw miliyo yivul biiyiiy kwiikal ni buumy bwa mwendelel ha bulab. Tufweefweej habwiih menmen ni Yehow hatukookontonon lukat luvul ludyey naalw bwiitut ni bwa myand yilengel yidy muut woos wa kutudy uhet ku dyambulwiish dya mulambw a Yeez. (1 Py. 3:18; 1 Jah 4:9) Nook teng bu biin-kweet ba lulamat ba kal, tubiibiikan baat bakwaabw bwa biiy bavuluk neet lufw lwa Yeez bilondeshel mushind waakady Yeez mulongweesh biiyij bindiy bwa kulong.

KUBIIKAN KWA BAAT BAKWAABW MU CIVULUKIL

I biny biwudy mwa kulong bwiibuh kwiikal ni bivul bya kulong mu kampany ka kubiikan baat bwa kwiiyobw kutweel mu Civulukil? (Tal cikos cya 8-10) e

8. I biny bidy baat ba Yehow balong bwa kubiikan baat bakwaabw mu Civulukil? (Tal cifwaatul.)

8 Baat ba Yehow i babiikan baat bakwaabw bwa kutweelobw mu Civulukil mukacy mwa mivw yivul. Ku butambwiil bwa muvw a 1881, biin-kweet baan-balum ni baan-bakaj ba mu États-Unis baakady biibabiikan bwa kwiikongakeenobw mu nzubw mwa mwiin-kweet wa mu Allegheny, mu Pennsylvanie, bwa kulongobw bwaal bwa habwaah oobw. Hahitil mafuk, cisumbw cyoos cyaakady ki cilong kaayaacy Civulukil. Mu suuny Mwiisat 1940, bambiil bakajaady neey baakady mwa kubiikan muut woos wa ha cyaab cidyobw waakady uleej dyanyish. Mu 1960, bwa musang a kuuhal, Betel waakishil bisumbw mabij mahatul ma kubiikan naam baat. Kutwaadijil teng ha ciisang aacy, twaakaakish baat mabij ma kwiibabikan naam mu Civulukil miliyo ni miliyo. Bwabiny twiikaakashishomw bikasakan bwa kubiikan baat bakwaabw?

9-10. I bangany bumvumvw bilengel bwa kwiikashishomw kwiitut hatubiibiikan baat bakwaabw mu Civulukil? (Jah 3:16)

9 Kamw kabingil kaloolong bwiitut kubiikan baat bakwaabw bwa kwiiyobw kutweel neet mu Civulukil kady neey: tudy bakat aab batweetweel bwa musang aabab wa kuuhal bwa balong bwa kumanyik myand yidy Yehow ni Yeez biitulongel. (Bal Jah 3:16.) Tudy batakamin neey bidyobw batal ni bumvw mu Civulukil biiyiiy kwiibasak bwa kulong bivul ni bwa kwiiy kushaalobw biin mudimw ba Yehow. Ki myand yiiyiiyobw kuleebomw yiiyiiy kwambulwiish baat bakwaabw bavul.

10 Twiiyiiy kubiikan cikwaabw aab baakady balong mafuk mavul kabay bakadil Yehow mudimw. Tudy bakat kwiibavulwiij neey Mawej i mwiibakat cikwaabw. Baat bavul badyaakal biitab ni biiy hatudyaakal twiibabiikan, ni tudy ni musangal muvul weeh hatwiibataatal. Kutweel mu Civulukil kwiibavuuvulwiij musangal muvul waakadyobw nend haakadyobw bakadil Yehow mudimw kal-kal. Twangat cileejel cya Monica. c Mu cihuh cidy cilongel ha bulab butuutul cya COVID-19, utwaadijil cikwaabw mudimw a kudiil baat musah. Hamanyiney kutweel mu Civulukil mu muvw a 2021, uleebel neey: “Civulukil eecy cyaakady cya habwaah bwaamim. Bwa musang a kuuhal mu mivw 20, naakady mukumban bwa kudiil baat musah ni bwa kwiibabiikan bwa kutweelobw mu Civulukil. Nalongel mwaamim moos bwa kubiikan baat bakwaabw bwaal nady ni dyanyish divul bwa cidy Yehow ni Yeez balong bwaamim.” (Mus. 103:1-4) Ning baat bab biitab eecy balek bwa kwiiy hatwiibabiibiikan, tuloolong mwiitut moos bwa kubiikan bakwaabw bwa kwiiyobw mu Civulukil, hakwiikal bamanyik neey Yehow wanyanyish kwiikashishomw kwiitut.

11. I mushind kaay udy Yehow mubenesh kwiikashishomw kwiitut kwa kubiikan baat bakwaabw bwa kwiiyobw kutweel mu Civulukil? (Hakayih 2:7)

11 Yehow i mubenesh bikasakan kwiikashishomw kwiitut kwa kubiikan baat bwa kwiiyobw mu Civulukil. Mu muvw a 2021, ning mudyok mikenj yumb bwa cihuh cidy cilongekel ha bulab butuutul cya COVID-19, buuny bwa baat batweelel mu Civulukil bwaakady buvul menmen. Buuny bwaakady bwa 21 367 603. I buuny budy habwiih ni misang yibidy ni cituh bwa Batemw ba Yehow bavul bady ha bulab butuutul! Cya biin, Yehow kiin utal teng baat bavul batweetweelomw. Ki utaatabaleel cikwaabw muut woos utweetweelomw. (Luuk 15:7; 1 Tim. 2:3, 4) Tudy bajaadik neey hatubiibiikan baat bakwaabw bwa kwiiyobw mu Civulukil, ni cikwaabw Yehow wiitwambambulwiish bwiitut kuhet baat bady ni micim yilengel.​—Bal Hakayih 2:7.

KUTWEEL MU CIVULUKIL NING TUT BIIKAL MU SHIKACIL YA MAKAB

Yehow ubeebenesh kwiikashishomw kwiitut hatutweetweel mu Civulukil (Tal cikos cya 12) f

12. I myand kaay yidy mwa kulong bwa biitukasakeen bwiitut kutweel mu Civulukil? (Tal cifwaatul.)

12 Yeez uleebel kal neey: mu mafuk ma buleekel, twiiyiiy kutwiilangan ni shikacil yikasakan ya mishind yoos bu mudy bulwiish bwa kudy biin mu cisak, kwiitumweesh mal, mavit, mabenj, ni makab makwaabw mavul. (Mat. 10:36; Mark 13:9; Luuk 21:10, 11) Mu biisang aaby, shikacil ya nook yidy mwa kulong bwa biiy kwiitukasakeen bwiitut kuvuluk lufw lwa Yeez. I mushind kaay udy biin-kweet bataatameen makab ma mushind aam, ni i mushind kaay udy Yehow mwiibambulwiish?

13. I mushind kaay waakady Yehow mubenesh mucim mukasakan wa Artem ni dihangadik dindiy dya kutweel mu civulukil ning mwaakadyey mu nzubw a lukan?

13 Kutweel kwa mu nzubw a lukan. Biin-kweet badyobw bakwaat mu nzubw a lukan bwa diitabij dyaabab baloolong mwaabab moos bwa kuvuluk lufw lwa Yeez. Tukontononaay cileejel cya Artem. Mu ciisang cya Civulukil, bamumbil mu lukan ha cyaab cya metel 17 butamb boos (183 sq ft) cyaab cyaakady ni biin mu lukan 5 ciisang aacy. Ning mwaakadyobw mu nzubw a lukan, waakadyok cikwaabw ni mushind a kuhet biit byaakadyey mwa kukal naaby mudimw bu bimanyin bya kulong naaby Civulukil, ni ulongel program bwa kulongey mwiisamb wa Civulukil bwindiy kaayend. Ki biin mu lukan baakady nend baakady ban fwaak ni baleeb teng myand yibiih. I biny bilongeley? Wiibalombel ning baakady mwa kwanj kulek bwa kuleeb myand yibiih ni kun fwaak bwa diib dyaakaabumw bituh. Bwaal bukemeshel Artem budy neey: Baat baakady nend mu nzubw a lukan biitabil bwa kulek kun fwaak eecy bwa kwiicih mu Civulukil. Artem uleeleeb neey: “Naakady mwiitwaal bwa kwiibambil myand habitaatal Civulukil.” Ning mwaakadyobw baleeb neey kabaakady bakat kumvw myand ya mu Civulukil, hamanyinobw kutal ni kumvw myand yaakady Artem ulong mu Civulukil, bamwiihangujil habitaatal myand yidyobw bumvw.

14. I mushind kaay waakady baat ba Yehow batweel mu Civulukil ning mwaakadyok cihuh cya COVID-19?

14 Cihuh cya COVID-19. Haakady cihuh cya bulab butuutul citweel mu baat, baat ba Yehow kabaakady mwa kutweel mu Civulukil mu nzubw a Bukaleng. Ki kacyaakady cibakaakesh bwa kulongoloolobw Civulukil. d Bisumbw byaakady ni mushind a kulong Civulukil ku dyambulwiish dya Enternet ku video ya kwiisamb batalangan. Ki baat bavul baakady kabay ni mushind a kukal mudimw ni Enternet, baakady balong bicy? Mu byumw bibunj, biro bya filyal i bilong program bwa baat biikal batadil mwiisamb ku TV eecy bumvwiil ku bisanj. Cikwaabw, biro byaakady bikwaat miisamb mu bileebel bit a 500 bwa baat bady byaab bya kuleeh kulongobw Civulukil. Ni biin-kweet baakady balongolol myand bwa kwaakish biin-kweet bya ha byaab aaby miisamb yikwaat.

15. I biny biwuloolongel ku cileejel cya mulony a Bibl Sue?

15 Bulwiish bwa biin mu cisak. Bwa bakwaabw, lutat lutam menmen luhetelobw bwa kutweel mu Civulukil i bulwiish bwa biin mu cisak. Twangat cileejel cya mulony a Bibl diijin dindiy i Sue. Mu 2021, diifuk kuuhal kwa Civulukil, Sue wambiil mulongweesh indiy wa Bibl neey bwa mushind waakadyobw bamulwiish kudy baan baab ba mu cisak, kaakadyoh bend ni mushind a kutweel mu Civulukil. Mulongweesh indiy a Bibl waakady kwindiy ni umubadiil Luuk 22:44. Kuunyim umvwiijil neey hatuheehet makab, bikaam tulond cileejel cya Yeez hakutal teng kudy Yehow hakusambil ni hakumuteekel micim yoos. Diifuk dilondel, Sue ulongolweel mukat ni mviny ni ulondel ku sit jw.org program a habwaah wa Kuhambidil kwa Kuhacy. Kawul ka diifuk aady, utweedyel mu shambal indiy kaayend ni ulondelomw Civulukil ku dyambulwiish dya telefon indiy. Kuunyim, Sue ufundil mulongweesh indiy a Bibl neey: “uubakukashish bikasakan diiwul aaw. Nalongel cyoos cinaakady mwa kulong bwa mim kutweel mu Civulukil, ni Yehow uyambulwiishil biin-biin. Ciin ni mushind a kumvwiij musangal ni dyanyish binady naaby!” Ulaalangok neey Yehow udy mwa kukwambulwiishok byeeb uw mwiikal mu lutat lwa mushind aakaabumw oolw eeny?

16. Bwabiny tudy bajaadik neey Yehow wiiyiiy kubenesh kwiikashishomw kwiitut kwa kutweel mu Civulukil? (Biin Rom 8:31, 32)

16 Yehow wangangat ni buseeb kwiikashishomw kwiitut bwa kutweel mu Civulukil cya lufw lwa Yeez. Twiikal batwiishibw neey wiiyiiy kwiitubenesh hatumufwiifwiijok bwa cidyey mwiitulongel. (Bal Biin Rom 8:31, 32.) Nook, twiikalaay biihangadij bwa kutweel mu Civulukil muvw oow ni bwa kulong citudy mwa kulong bwiitut kwiikal ni bivul bya kulong mu mudimw a Yehow mu ciisang cya Civulukil.

MUSAMBW A 18 Dianyisha bua tshia kutupikula natshi

a Mu Diibiidy dya 4/4/2023, miliyo yivul ya baat ha bulab butuutul biiyiiy kuvuluk lufw lwa Yeez. Baat bavul biiyiiy kwiikalomw bwa musang aabab a kuuhal. Bavul bakaady balek kukadil Yehow mudimw ni bady kabay batweel mu civulukil mukacy mwa mivw yivul biiyiiy kutweel byaab neet. Bakwaabw biiyiiy kutaatameen shikacil kaahand yikasakan bwa kwiiy kutweelomw. Ning uw mwiikal ni shikacil ya bicy, iikal mutwiishibw neey Yehow wiiyiiy kwiikal ni musangal uw mwiikashishomw bwa kwiikalomw.

b Biin kwiitabij biitaatab neey ciisang cidyobw bavuluk lufw lwa Yeez, mukat ni mviny byaalaalabuk ni bishaal nyeet ni mash bya Krist. Balaalang neey nyeet ya Yeez ni mash, biiyilaalambul ni misang yoos muut kaahand uloolong mukiy oow.

c Majin makwaabw i mashintulul.

d Tal cikwaabw biin bwaal bidy mu sit a jw.org bya neey: “Kutweel kwa mu Civulukil bwa muvw a 2021.”

e DYUMVWIIJ DYA BIFWAATUL: Kacy mu mivw 1960, baakady balongolol mabij ma kubiikan naam baat mu Civulukil, madyok ha mabij ni mu byaamw.

f DYUMVWIIJ DYA BIFWAATUL: Bwaal bulongelobw cikwaabw​—Biin-kweet baan-balum ni baan-bakaj batweetweel mu Civulukil mu ciisang cidy baat biikal mu bimvund.