Hunza uya ka timhaka ta kona

Tlhela ka xaxameto wa tihloko ta mhaka

NDZIMA YA CIGONDZO N.° 4

Jehovha wa hi katekisa loku hi ti karata kasi hiva kona Cialakanyisweni

Jehovha wa hi katekisa loku hi ti karata kasi hiva kona Cialakanyisweni

“Simamani ku maha lezvi kasi mu ndzi alakanya hi zvona.”  — LUKA 22:19.

LISIMU 19 Cilalelo ca Hosi

LEZVI HI TO GONDZA a

1-2. Hikuyini lembe ni lembe hi kumekako Cialakanyisweni?

 KWALOMO ka 2000 wa malembe ma hundzileko, Jesu i nyikele wutomi gakwe hi kota ya hina, a hi vhululela ndlela ya ku hi kuma wutomi ga pindzukelwa. Ka wusiku ga mahlweni ka ku afa, Jesu i layile a vapizani vakwe lezvaku va alakanya muphahlo wakwe wa lirandzo hi ku maha mutlhangano wo kala ku karata wu patsako a pawa ni vhinyo. — 1 Kor. 11:23-26.

2 Hi ingisa a cileletelo ca Jesu hakuva ha mu randza nguvhu. (Joh. 14:15) Lembe ni lembe, hi nguva ya Cialakanyiso, hi kombisa a kubonga ka hina hi lezvi a hi maheleko hi ku ti nyika cikhati ca ku ehleketa hi tlhela hi khongela hi lezvi a kufa kakwe ku hi vhunisako zvona. Ha tsaka kambe hi ku tira nguvhu kuchumayeleni, hi ramba vanhu vo tala hi laha zvi koteko hi kona lezvaku va tava na hina ka mutlhangano lowo wo hlawuleka. Niku hi ti yimisele a ku nga tsiki nchumu wu hi vhalela kuva Cialakanyisweni.

3. Zvini hi to bhula hi zvona ka ndzima leyi?

3 Ka ndzima leyi, hi ta wulawula hi tindlela tinharu leti a vanhu va Jehovha va ti karatako hi tona kasi vava kona Cialakanyisweni ca kufa ca Jesu: 1) hi ku maha Cialakanyiso hi ndlela leyi Jesu a yi gondzisileko 2) hi ku ramba van’wani lezvaku vava kona Cialakanyisweni ni 3) hi ku wona cialakanyiso hambu loku a ciyimo ci bindza.

KU MAHA CIALAKANYISO HI NDLELA LEYI JESU A YI GONDZISILEKO

4. Zviwutiso muni zvi hlamuliwako lembe ni lembe Cialakanyisweni, niku hikuyini a ku tiva a lisine lelo zvi nga zva lisima nguvhu ka hina? (Luka 22:19, 20)

4 Lembe ni lembe, hizwa kanelo yi seketelwako ka Bhibhiliya Cialakanyisweni, leyi yi nyikako mihlamulo yo dlunyateka ya zviwutiso zvo tala. Hi tiva a ku hikuyini a vanhu va lavako a hakhelo ya kutlhatlhisa ni lezvi a kufa ka munhu mun’we ku rihisako zvona a zviwonho zva votala. Hi alakanyisiwa lezvi a pawa ni vhinyo zvi yimelako zvona niku hi vamani va faneleko kuga pawa ni kun’wa vhinyo. (Lera Luka 22:19, 20.) A cin’wani kambe, hi ehleketa hi makatekwa lawa ma to kumiwa hi lava va nga ni kutsumba ka ku hanya laha misaveni. (Isa. 35:5, 6; 65:17, 21-23) A ku tiva a lisine lelo zva lisima nguvhu ka hina. A vanhu vo tala a va li zwisisi, niku a va li tivi a lisima leli a muphahlo wa Jesu wu nga nalo. Vona kambe a va mahi Cialakanyiso ca kufa ca Jesu hi kuya hi ndlela leyi yena a yi gondzisileko. Hikuyini?

5. Andzhako ka kufa ka vapostoli, a vanhu va sangulile ku ci mahisa kuyini a Cialakanyiso ca kufa ka Jesu?

5 Cikhatanyana ndzhako ka loku a kutala ka vapostoli va Jesu va file, a maKristu ya mawunwa ma no nghena lomu bandleni ga wuKristu. (Mat. 13:24-27, 37-39) Va wa “wulawula zvilo zvi gombonyokileko kasi va ti kokela vapizani”. (Miti. 20:29, 30) A cin’we ca “zvilo zvi gombonyokileko” lezvi a maKristu lawo ya mawunwa ma nga gumesa ma sangula ku zvi gondzisa, ku wa hi lezvaku Jesu a nga nyikelangi a miri wakwe “khati gin’we zvi enela, kasi a rwala zviwonho zva votala”, kota lezvi a Bhibhiliya gi wulako; kanilezvi a muphahlo wakwe wu wa fanele ku phindaphindiwa. (Mah. 9:27, 28) Nyamutlha a vanhu vo tala va kholwa a tingondzo leto ta mawunwa. Va tlhangana zvin’we lomu tichichini hi kukhandzakanya — ka zvikhati zvo kari siku ni siku — kasi ku maha lezvi zvi vitaniwako ku i “misa.” b A wukhongeli gin’wani a gi alakanyi kufa ka Jesu hi makhati yo tala, kanilezvi a zviro zva wukhongeli lego a zvi zvi tivi khwatsi lezvi a muphahlo wa Jesu wu hi vhunisako zvona. Kuzvilava a vokari va nga ti wutisa ku: ‘Xana a kufa ka Jesu ku wula lezvaku hakunene a zviwonho zva mina zvi nga tsetselelwa?’ Hikuyini va ti wutisako lezvo? Ka zvikhati zvin’wani, hi ku va tatiwa kupima hi lava va kanakanako lezvaku a muphahlo wa Jesu wu maha ku zvi koteka a ku tsetselelwa zviwonho. A vapizani va lisine va Jesu va yi khomisa kuyini a mhaka leyi?

6. A ntlawa wa zvigondzani zva Bhibhiliya wu chikelele magumo muni kwalomo ka va 1872?

6 Kumbheleni ka zana ga malembe ga wu 19, a ntlawa wa zvigondzani zva Bhibhiliya wu nga rangelwa hi Charles Taze Russell, wu no sangula ku gondza Mitsalo zvi eta. Va wa lava ku tiva lisine xungetano hi lisima la muphahlo wa Jesu ni lezvi a kufa kakwe ku nga fanele ku alakanyisiwa zvona. Kwalomo ka va 1872, va no chikelela magumo ma seketelwako ka Bhibhiliya ya ku Jesu hakunene i humesile hakhelo ya ku tlhatlhisa a vanhu vontlhe. Lezvi va nga zvi gondza a va zvi tshamelangi. Va no hangalasa mhaka leyo hi ku tirisa mabhuku, majornali ni marevhista. Zvalezvo, na va pimanyisa a maKristu ya zana ga malembe go sangula, va no sangula ku tlhangana khati gin’we hi lembe kasi ku maha Cialakanyiso ca kufa ka Kristu.

7. Hi vhunekisa kuyini hi lezvi zvi gondzilweko hi Zvigondzani zvo sangula zva Bhibhiliya?

7 Nyamutlha ha vhuneka hi zvilo lezvi a maKristu lawo ma gondzileko hi zvona ka malembe yo tala ma hundzileko. Hi ndlela muni? Hi ku vhuniwa hi Jehovha, a matihlo ya hina ma vhululekile kasi ku wona lisine xungetano hi muphahlo wa Jesu ni lezvi wu to mahela hina ni vanhu vontlhe. (1 Joh. 2:1, 2) Hi tiva kambe lezvaku a Bhibhiliya gi tlhamusela a kutsumba kumbiri ku nga ni lava va tsakisako Nungungulu, ku nga ku kuma a kungafi le tilweni ni wutomi ga pindzukelwa laha misaveni. Hi tshinela nguvhu ka Jehovha laha hi ehleketako hi lezvi a hi randzisako zvona ni lezvi hi vhunekisako zvona hi muphahlo wa Jesu. (1 Ped. 3:18; 1 Joh. 4:9) Makunu a ku fana ni vamakabye va hina vo tsumbeka va cikhatini ci hundzileko, hi ramba van’wani lezvaku vonawu va tava kona ka Cialakanyiso ci mahiwako hi kuya hi lezvi Jesu a gondzisileko vapizani vakwe lezvi ci faneleko ku mahisiwa zvona.

RAMBA VAN’WANI LEZVAKU VAVA KONA CIALAKANYISWENI

Zvini u nga mahako kasi u patseka khwatsi tsimeni ga ku nyikela a tikonvhite ta Cialakanyiso? (Wona paragrafo 8-10) e

8. Zvini lezvi a vanhu va Jehovha va mahako kasi ku ramba van’wani lezvaku vava kona Cialakanyisweni? (Wona mufota.)

8 Kale ni kale, a vanhu va Jehovha va ramba van’wani lezvaku va tava navo Cialakanyisweni. Kusanguleni ka 1881, a vamakabye le Estados Unidos va no rambiwa lezvaku va tlhangana ka muti wa makabye wo kari, le Allegheny, a Pennsylvania, kasi ku maha cimaho leco co hlawuleka. Hi ndzhako ka cikhati, a bandla ni bandla gi no sangula ku maha Cialakanyiso goce. Hi Março wa 1940, a vahuweleli va no byeliwa lezvaku va nga ramba vanhu vontlhe va kombisileko kutsakela va lomu cipandzeni cabye lezvaku vonawu va tava kona. Hi 1960, a Bheteli yi no rumela tikovhinte lomu bandleni hi khati go sangula. Kusukela kwalaho, ku avelwa a tikovhinte ta talela ga cima. Hikuyini hi ti karatako nguvhu hi tlhela hi tirisa cikhati co tala kasi ku ramba van’wani?

9-10. Hi vamani va vhunekako hi kutikarata ka hina ka ku ramba van’wani lezvaku vava kona Cialakanyisweni? (Johani 3:16)

9 A cin’we ca zvigelo zvi hi mahako hi ramba van’wani lezvaku vava kona Cialakanyisweni, hi ku hi lava lezvaku a vanhu lavo va wonako Cialakanyiso hi khati go sangula va gondza lisine xungetano hi lezvi Jehovha na Jesu va mahelako a vanhu vontlhe. (Lera Johani 3:16.) Hi tsumba ku lezvi va zvi wonako ni ku zvizwa Cialakanyisweni zvi ta va kuca ku gondza zvotala ni kuva malandza ya Jehovha. Kanilezvi ku na ni man’wani mabhindzu.

10 Ni lava va nyimileko ku tirela Jehovha, vonawu ha va ramba. Hi maha lezvo kasi ku va alakanyisa lezvaku Nungungulu wa ha va randza. A kutala kabye va vhumela a kuta Cialakanyisweni, niku a ho ku tsaka hi ku va wona. A kuva kona Cialakanyisweni zvi va alakanyisa lezvi va nga tsakisa zvona hi ku tirela Jehovha cikhatini ci hundzileko. Wona cikombiso ca Monica. c I no vhuxetela kuva muhuweleli ndzeni ka ntungu wa COVID-19. Andzhako ka ku wona Cialakanyiso hi 2021, i no wula lezvi: “A Cialakanyiso leci cive co hlawuleka nguvhu ka mina. Andzhako ka 20 wa malembe, legi give khati go sangula ndzi nga chumayela vanhu ndzi tlhela ndzi va ramba lezvaku vava kona Cialakanyisweni. Ndzi mahile zvontlhe ndzi nga zvi kota kasi ku ramba vanhu hakuva ndza zvi bonga nguvhu lezvi Jehovha na Jesu va ndzi mahelako.” (Lis. 103:1-4) Kani va vhumela kutani a va vhumeli, hi maha zvontlhe hi zvi kotako kasi ku ramba van’wani lezvaku va tava kona Cialakanyisweni, na hi tiva lezvaku Jehovha wa tsaka hi kutikarata ka hina.

11. Jehovha i ku katekisisa kuyini a kutikarata ka hina ka ku ramba vanhu lezvaku vava kona Cialakanyisweni? (Hagai 2:7)

11 Jehovha wa ku katekisa nguvhu a kutikarata ka hina ka ku ramba vanhu lezvaku vava kona Cialakanyisweni. Hi 2021, hambu lezvi ku nga hi ni mimbhingano yo tala hi kota ya ntungu wa COVID-19, hi vile ni ntsengo wa hombe nguvhu wa vanhu va vileko kona Cialakanyisweni, wa ku ringana a 21 367 603. A ntsengo lowu wu kusuhani ni ku hundza hi kumbiri ni khihlanya a ntsengo wontlhe wa Vakustumunyu va Jehovha va nga misaveni yontlhe! Kunene, Jehovha a nga veki kupima ka mitsengo. I veka kupima ka mun’we ni mun’wani loyi a vako kona Cialakanyisweni. (Luka 15:7; 1 Tim. 2:3, 4) Ha tiyiseka lezvaku Jehovha i tirisa a ntiro wa hina wa ku ramba vanhu kasi a hi vhuna ku kuma vanhu va timbilu ti nene. — Lera Hagai 2:7.

WONA CIALAKANYISO HAMBU LOKU A CIYIMO CI BINDZA

Jehovha wa ku katekisa a kutikarata loku hi ku mahako kasi hi wona a Cialakanyiso (Wona paragrafo 12) f

12. Zviyimo muni zvi nga mahako ku zvi hi karatela a ku wona a Cialakanyiso? (Wona mufota.)

12 Jesu i phrofetile lezvaku ndzeni ka masiku yo gumesa, hi ta kumana ni zviyimo zvo tala zvo bindza, zvi nga vako ku vhukelwa hi maxaka, ni ku xanisiwa, ni tiyimpi, ni mitungu ni zvin’wani. (Mat. 10:36; Mar. 13:9; Luka 21:10, 11) Ka zvikhati zvin’wani, a zviyimo lezvo zvi maha ku zvi hi karatela ku wona Cialakanyiso ca kufa ka Jesu. Zvini lezvi a vamakabye va hina va mahako kasi ku hlula a zvikarato lezvo, niku Jehovha i va vhunisa kuyini?

13. Jehovha i mu katekisisile kuyini Artem lezvi a nga tiya hlanha a ti yimisela ku wona Cialakanyiso na a hi paxweni?

13 Ku vhalelwa. A vamakabye va hina lava va vhalelweko paxweni hi kota ya kukholwa kabye, va maha zvontlhe va zvi kotako kasi va maha Cialakanyiso ca kufa ka Jesu. Wona cikombiso Artem. Ndzeni ka nguva ya Cialakanyiso ca 2020, i wa vhalelwe ka sela ya 17 metros quadrados yi nga tshama a ntlhanu wa zvibochwa ni kuhundza. Hambu lezvi a nga vhalelwe, i zvi kotile a ku kuma zvokari kasi a zvi tirisa kota pawa ni vhinyo ya Cialakanyiso a tlhela a maha makungo ya ku ti vekela kanelo ya Cialakanyiso. Kanilezvi a zvibochwa lezvi zvin’wani zvi wa dzaha nguvhu ni ku rukatela. Zvini a nga maha? I no zvi kombela a ku zvi nyima a ku dzaha ni ku rukatela hi hora yin’we basi. Leci ci nga hlamalisa Artem, hi ku zvi no vhumela ku nyima ku dzaha ni ku rukatela ndzeni ka Cialakanyiso. Artem i wula lezvi: “Ndzi no boha ku va tlhamusela xungetano hi Cialakanyiso.” Hambu lezvi va nga wulile lezvaku a va lavi kuzwa nchumu xungetano hi cimaho leco, andzhako ka ku wona ni kuzwa Artem na a maha Cialakanyiso va no mu wutisela zvontlhe xungetano hi cona.

14. Zvini zvi mahilweko kasi ku maha Cialakanyiso hambu ndzeni ka ntungu wa COVID-19?

14 Ntungu wa COVID-19. A cikhati leci a ntungu lowu wu nga sangula, zvi wa nga koteki ku a vanhu va Jehovha va wona Cialakanyiso nghohe ni nghohe. Kanilezvi lezvo a zvi va vhalelangi ku wona a Cialakanyiso. d A mabandla lawa ma nga ni Internet ma mahile Cialakanyiso hi ku tirisa a videoconferência. Kanilezvi ahati a timiliyoni ta vamakabye lava va kalako va nga hi na Internet ke? Ka matiko yo kari, ku no mahiwa malulamiselo ya ku ku haxiwa a kanelo ya Cialakanyiso lomu ka televhizawu ni radhu. A cin’wani kambe, a maravi ma no gravhara a kanelo ya Cialakanyiso hi tirimi ta 500 ni ku hundza kasi ku hambu a vamakabye lava va tshamako kule nguvhu va wona Cialakanyiso. Niku a vamakabye va wa rumela tiaudhio leto ka lava va nga ti lava.

15. Zvini u gondzako ka cikombiso ca cigondzani ca Bhibhiliya ca ku hi Sue?

15 Ku vhukelwa hi maxaka. A cikarato ca hombe leci a vokari va lwisanako naco kasi ku wona a Cialakanyiso, ku vhukelwa hi maxaka. Wona cikombiso ca cigondzani co kari ca Bhibhiliya ca ku hi Sue. Hi 2021, ka siku ga mahlweni ka Cialakanyiso, Sue i no byela a mugondzisi wakwe wa Bhibhiliya lezvaku i wa nga ta zvi kota ku wona Cialakanyiso, hi kota ya ku vhukelwa laha ngangweni. A mugondzisi wakwe i no mu lerela Luka 22:44. Hi kulandzela a mu tlhamusela lezvaku a cikhati leci hi kumanako ni zvikarato hi fanele a ku landzela a cikombiso ca Jesu hi ku tshinela ka Jehovha hi mukhongelo hi tlhela hi tsumba yena. Ka siku gi nga landzela, Sue i no longisela a pawa ni vhinyo a tlhela wona a wukhozeli ga ni mixo go hlawuleka lomu ka jw.org. Ni gambo ga kona, i no nghena lomu kwartwini yakwe a ingisela kanelo ya Cialakanyiso hi fone na a hi yece. Andzhako ka lezvo, i no tsalela a mugondzisi wakwe wa Bhibhiliya, aku: “U ndzi tiyisile nguvhu tolo. Ndzi mahile zvontlhe ndzi nga zvi kota kasi ku wona Cialakanyiso, niku Jehovha i ndzi vhunile nguvhu. A ndzi zvi koti a ku tlhamusela lezvi ndzi nga tsakisa zvona ni lezvi ndzi bongisako zvona!” U alakanya ku wenawu a nga ku vhuna Jehovha loku u kumana ni ciyimo co fana?

16. Hikuyini hi tiyisekako lezvaku Jehovha i ta katekisa a kutikarata loku hi ku mahako kasi hi wona a Cialakanyiso? (Va Le Roma 8:31, 32)

16 Jehovha wa ku nyika nguvhu lisima a kutikarata loku hi ku mahako kasi hi alakanya a kufa ka Jesu. Hi nga tiyiseka lezvaku i ta hi katekisa laha hi kombisako kubonga ka hina hi lezvi a hi mahelako. (Lera Va Le Roma 8:31, 32.) Makunu, a hi ti yimiseleni a ku wona Cialakanyiso ca lembe legi ni ku maha zvontlhe hi zvi kotako kasi ku engetela a ntiro wa hina wa chumayela ndzeni ka nguva ya Cialakanyiso.

LISIMU 18 Ha bonga a hakhelo ya kutlhatlhisa

a Hi Wazibili wa dhiya 4 ka Abril wa 2023, a timiliyoni ta vanhu misaveni yontlhe ti ta wona Cialakanyiso ca kufa ka Kristu. A votala gi tava khati go sangula. A van’wani, lava hi malembe yo tala va nga nyimile ku tirela Jehovha ni ku wona Cialakanyiso vonawu va tava kona. A vokari va ta hlula zvikarato zva hombe kasi vava kona. Kani hi cihi ciyimo ca wena, tiyiseka lezvaku Jehovha i ta tsaka hi lezvi u to ti karata kasi uva kona.

b A vakhozeli va kona va kholwa lezvaku ndzeni ka cimaho leci, a pawa ni vhinyo zvi cica zvi maha a miri ni nkhata wa Kristu. Va alakanya lezvaku a miri ni nkhata wa Jesu zvi maha muphahlo khati ni khati a munhu a mahako a cimaho leci.

c A mavito yo kari ma cicilwe.

d Wona kambe a tindzima ti nge: “Memorial de 2021” ka jw.org.

e TLHAMUSELO WA MIFOTA: Kusukela kwalomu ka va 1960 a tikonvhite ti chukwatisilwe niku zvezvi ku na ni leti to gandliwa ni leti ta lomu ka michini.

f TLHAMUSELO WA MIFOTA: Cikombiso — Vamakabye va mahako Cialakanyiso ndzeni ka yimpi.