1-2. Diesorọ avwanre vwo kpo Ẹkarophiyọ na kukpe kukpe?

 OMARẸ ẹgbukpe 2,000 re wanre, yen Jesu vwọ reyọ arhọ rọyen vwọ kpahotọ kẹ avwanre, rere uphẹn re se vwo vwo arhọ ri bẹdẹ se vwo te avwanre obọ. Ason rọ koba tavwen o ki ghwu, Jesu da vwẹ iji vwọ kẹ idibo rọyen nẹ ayen karophiyọ izobo rọyen womarẹ irueru ri kekpe ra vwẹ ibrẹdi vẹ iwaini vwo ruẹ.​—1 Kọ 11:​23-26.

² Avwanre nene iji ri Jesu kidie e vwo ẹguọnọ rọyen mamọ. (Jọ 14:15) Kukpe kukpe vwẹ uvwre rẹ ọke re de ruẹ Ẹkarophiyọ na, avwanre ghwọrọ ọke vwọ nabọ nẹrhovwo ji roro kpahen oborẹ ughwu rọyen na mudiaphiyọ vwo djephia nẹ obo ro ruru na da avwanre aro. Vwọba, avwanre ji vwobọ vwẹ iruo rẹ aghwoghwo na vrẹ obo ri jovwo vwo durhiẹ ihwo buebun nẹ ayen rhe vwomaba avwanre vwẹ irueru roghẹresan nana. Ọtiọyena, avwanre ji brorhiẹn nẹ emu vuọvo cha da avwanre obọ ji re vwo jẹ Ẹkarophiyọ na ẹra-a.

3. Die yen a cha ta ota kpahen vwẹ uyono nana?

³ Vwẹ uyono nana, a cha ta ota kpahen idjerhe erha rẹ idibo ri Jihova vwọ davwẹngba rayen eje vwo ru ẹkarophiyọ rẹ ughwu ri Jesu na: (1) rẹ ayen vwo nene oborẹ Jesu tare nẹ e ruo wan, (2) re vwo durhie ihwo efa vwọ cha Ẹkarophiyọ na, kugbe (3) re vwo ruẹ Ẹkarophiyọ na dede nẹ e hirharoku ẹdia ebẹnbẹn.

4. Iyota eghanghanre vọ yen a ta ota kpahan vwẹ Ẹkarophiyọ na kukpe kukpe, diesorọ e vwo jẹ ẹro okueku e vwo ni ayen? (Luk 22:​19, 20)

⁴ Kukpe kukpe vwẹ Ẹkarophiyọ na, avwanre kerhọ kẹ ota ro nẹ Baibol rhe rọ nabọ djekpahen uyota eghanghanre  evo. Avwanre yono kpahen oboresorọ ihworakpọ eje vwọ guọnọ ọtanhirhe na kugbe oborẹ ughwu rẹ ohwo ọvo se vwo phoro imwemwu rẹ ihwo buebun no. A je karophiyọ avwanre oborẹ ibrẹdi vẹ iwaini na mudiaphiyọ kugbe ihwo ri fori nẹ e da je re vwọ. (Se Luk 22:​19, 20.) Avwanre ji roro kokodo kpahen ebruphiyọ re hẹrhẹ ihwo ri vwo iphiẹrophiyọ rẹ ayen cha vwọ dia otọrakpọ na. (Aiz 35:​5, 6; 65:​17, 21-23) E jẹ a reyọ ẹro okueku vwo nẹ iyono eghanghanre nana-a. Iduima rẹ ihwo buebun vwo ẹruọ raye-en, ayen ji vwo ọdavwaro kpahen izobo ri Jesu na-a. Ayen ji ruẹ Ẹkarophiyọ rẹ ughwu ri Jesu na vwo nene obo rọ tare nẹ e ruo wa-an. Diesorọ ọ vwọ dia ọtiọyen?

5. Iyinkọn na vwo ghwu nu, mavọ yen ihwo ru Ẹkarophiyọ rẹ ughwu rẹ Jesu wan?

⁵ Iyinkọn ri Jesu ghwe vwo ghwu nu, o rhe kri-i, Inenikristi rẹ efian da rhe vwomaba ukoko na. (Mt 13:​24-27, 37-39) Ayen da rhe “chahe eta rhẹriẹ . . . si idibo na ba oma.” (Iru 20:​29, 30) Idjerhe ọvo rẹ Inenikristi rẹ efian na vwọ “chahe eta rhẹriẹ” yen ayen vwo yono nẹ Jesu vwo ugboma rọyen vwo ze ẹsiẹvo vwọ “ghwa imwemwu rẹ ihwo buebu” no-o, ẹkẹvuọvo nẹ e che dje izobo rọyen na eruo eruo abọ buebun rọ fẹnẹ oborẹ Baibol na tare. (Hib 9:​27, 28) Nonẹna, ihwo buebun ri vwo ẹwẹn esiri se uyono rẹ efian nana gbuyota. Ọkieje yen ayen vwo siomakoko vwẹ ishọshi​—ọkiọvo kẹdẹ kẹdẹ vwo ru irueru rẹ ayen se “Izobo ri Mass na.” b Ọ dia kọke kọke yen ihwo efa ri kpo ẹga efa vwo ruo-o, ẹkẹvuọvo ọ dia ọyen ayen je vwọ riẹn oborẹ izobo ri Jesu na mudiaphiyọ-ọ. Ihwo evo se roro, ‘Womarẹ ughwu ri Jesu na, ka ghene sa vwẹ imwemwu mẹ eje vwo ghovwo uvwe?’ Diesorọ ayen vwọ nọ onọ tiọyen? Vwẹ ọke buebun, ihwo ri vwo ẹwẹn ivivẹ kpahen izobo ri Jesu na riẹriẹ ihwo nana nẹ ughwu ri Jesu che se si imwemwu no-o. Die yen Inenikristi rẹ uyota ruru vwẹ ẹdia nana?

6. Vwẹ 1872, die yen ẹko rẹ emọ uyono ri Baibol na rhi vwo ẹruọ rọyen?

⁶ Vwẹ oba rẹ ẹgbukpe ujorin 19, ẹko rẹ emọ rẹ uyono ri Baibol na rẹ Charles Taze Russell dia ọkobaro rayen da ton eyono okokodo ri Baibol na phiyọ. Ayen guọnọ riẹn uyota rẹ ọghanrovwẹ rẹ izobo ri Jesu kugbe obo ro fori nẹ e ruẹ ẹkarophiyọ rẹ ughwu rọyen wan. Vwẹ 1872, ayen de nabọ rhi vwo ẹruọ rọyen nẹ Baibol tare nẹ ughwu ri Jesu ghene tan ihworakpọ eje hirhe. Ayen si oborẹ ayen yonori na nu kẹ ihwo-o. Ukpẹrẹ ọtiọyen ayen da hrahra uyota na phia womarẹ ẹbe, ẹbe re ghwa iyẹnrẹn kugbe imagazini. O rhe kri-i, kerẹ Inenikristi ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ, ayen da ton eruo rẹ Ẹkarophiyọ na phiyọ obọ ọvo ẹgbukpe.

7. Erere vọ yen avwanre mrẹ vwo nẹ ehiahiẹ rẹ emọ uyono ri Baibol na ruru rhe?

⁷ Nonẹna avwanre mrẹ erere vwo nẹ ehiahiẹ Inenikristi rẹ uyota yena ruru vwẹ ikpe buebun re wanre. Vwẹ idjerhe vọ? Womarẹ ukẹcha ri Jihova, avwanre rhi vwo ẹruọ rẹ oborẹ izobo ri Jesu na mudiaphiyọ vẹ obo ro che ru kẹ avwanre ihworakpọ eje. (1 Jọ 2:​1, 2) Vwọba, avwanre ji yono nẹ Baibol na ta ota kpahen iphiẹrophiyọ ivẹ re herọ vwọ kẹ ihwo ri ruẹ obo re vwerhen Ọghẹnẹ​—arhọ ro jeghwo vwọ kẹ evo vwẹ odjuvwu kugbe arhọ ri bẹdẹ vwọ kẹ iduduru ri chekọ re cha dia otọrakpọ na. E vwo roro kpahen  oborẹ Jihova vwọ ẹguọnọ rẹ avwanre te kugbe erere rẹ avwanre mrẹ nẹ izobo ri Jesu na cha nẹrhẹ avwanre siẹkẹrẹ Jihova phiyọ. (1 Pi 3:18; 1 Jọ 4:9) Ọtiọyena, kirobo rẹ iniọvo rẹ avwanre ruru ọke awanre, avwanre ji durhie ihwo nẹ ayen rhe vwomaba avwanre vwo ru Ẹkarophiyọ rẹ ughwu ri Jesu vwo nene obo rọ tare nẹ eruo wan.

8. Die yen idibo ri Jihova ruru vwo durhie ihwo efa rhe Ẹkarophiyọ na? (Ni uhoho na.)

⁸ Vwẹ ikpe buebun rhire yen idibo ri Jihova vwo durhie ihwo vwo kpo Ẹkarophiyọ na. Vwẹ ọtonphiyọ rẹ ukpe ri 1881, yen e vwo durhie iniọvo eya vẹ eshare rehẹ United States vwo kpo uwevwin rẹ oniọvo ọvo vwẹ Allegheny, Pennsylvania, de re ru irueru roghẹresan yena. Ọke vwọ yanran na, e de rhi ru Ẹkarophiyọ na vwẹ ukoko ọvuọvo. Vwẹ March 1940, a da vuẹ ighwoghwota na nẹ ayen se durhie kohwo kohwo ro dje omavwerhovwẹn phia vwẹ ekogho rẹ ayen de ghwoghwo. Vwẹ obọ rẹsosuọ vwẹ ukpe ri 1960, oghọn rẹ ukoko da tenye ẹbe rẹ edurhie na vwọ kẹ ikoko na. Nẹ ọke yena rhe, a ghare iduima ẹbe rẹ edurhie na buebun re. Diesorọ avwanre vwọ davwẹngba je ghwọrọ ọke buebun vwo durhie ihwo?

9-10. Amono yen mrẹ erere vwo nẹ ẹgbaẹdavwọn re vwo durhie ihwo vwo kpo Ẹkarophiyọ na? (Jọn 3:16)

⁹ Emuọvo rọ nẹrhẹ avwanre durhie ihwo kpo Ẹkarophiyọ na yen, avwanre guọnọre nẹ ihwo ri tu kpo Ẹkarophiyọ na riẹn uyota rẹ oborẹ Jihova vẹ Jesu ru kẹ avwanre eje. (Se Jọn 3:16.) Avwanre rhẹro rọyen  nẹ oborẹ ayen mrẹre ji nyo vwẹ Ẹkarophiyọ na cha nẹrhẹ ayen vwo owenvwe rẹ ayen vwo yono phiyọ je dia idibo ri Jihova. Ihwo efa re rhere je mrẹ erere.

¹⁰ Avwanre ji durhie ihwo re dobọrẹ ẹga ri Jihova ji. E ru ọnana a vwọ karophiyọ nẹ Ọghẹne ji vwo ẹguọnọ rayen. Buebun rẹ ayen cha Ẹkarophiyọ na, oma vwerhen avwanre siẹrẹ avwanre da mrẹ ayen. Ayen da rhe, ọ nẹrhẹ ayen karophiyọ aghọghọ rẹ ayen vwori ọke rayen vwọ ga Jihova obuko re. Roro kpahen udje ri Monica. c A rhoma rhọnvwe kẹ nẹ ọ dia oghwoghwota uvwre rẹ ọke ọga ri COVID-19 na. Ro vwo kpo Ẹkarophiyọ re ruru vwẹ ukpe ri 2021 nu, ọ da ta: “Ẹkarophiyọ nana ghanre kẹ vwẹ mamọ. Vwẹ ẹgbukpe 20 re wanre na, ọna yen obọ rẹsosuọ mi vwo ghwoghwota kẹ ihwo ji durhie ayen kpo Ẹkarophiyọ na. Me davwẹngba mẹ eje vwo durhie ihwo kidie mi vwo ọdavwaro kpahen oborẹ Jihova vẹ Jesu ru kẹ vwẹ.” (Un 103:​1-4) Ọ da tobọ dianẹ ihwo rhiabọreyọ edurhie na yẹrẹ ayen rhiabọreyọ-ọ, e jẹ a davwẹngba rẹ avwanre eje vwo durhie ihwo efa vwo kpo Ẹkarophiyọ na, kidie a riẹnre nẹ Jihova vwo ọdavwaro kpahen ẹgbaẹdavwọn rẹ avwanre.

11. Mavọ yen Jihova brẹba ẹgbaẹdavwọn rẹ avwanre vwo durhie ihwo vwo kpo Ẹkarophiyọ na? (Hegae 2:7)

¹¹ Jihova brẹba ẹgbaẹdavwọn rẹ avwanre vwo durhie ihwo vwo kpo Ẹkarophiyọ na. Vwẹ 2021, dede nẹ a dobọrẹ erọnvwọn buebun rẹ avwanre ruẹ ji fikirẹ ọga COVID-19 na, a je mrẹ ihwo ri bun te 21,367,603 ri kpo Ẹkarophiyọ na. O dino reyọ asakuivẹ gbubro vwo bun vrẹ Iseri ri Jihova rehẹ akpọneje! Vwọrẹ uyota, ọ dia uchunu rẹ ihwo re rhere yen Jihova nẹ-ẹ. Ẹkẹvuọvo ọdavwẹ rẹ ohwo ọvuọvo rọ rhere yen Jihova nẹ. (Lu 15:7; 1 Ti 2:​3, 4) O muẹro nẹ Jihova reyọ iruo re vwo durhie ihwo na vwọ chọn avwanre uko vwọ guọnọ ihwo ri vwo ẹwẹn esiri.​—Se Hegae 2:7.

12. Ẹdia vọ yen sa nẹrhẹ ọ bẹn kẹ avwanre re vwo ru Ẹkarophiyọ na? (Ni uhoho na.)

¹² Jesu mraro rọyen phiyotọ nẹ vwẹ ẹdẹ rẹ oba na, e che hirharoku ẹdia egangan sansan​—ẹvwọsuọ ro nẹ obọ orua cha, omukpahen, ifovwin, ega kugbe efa buebun tiọyen. (Mt 10:36; Mk 13:9; Lu 21:​10, 11) Ọkiọvo ẹdia nana nẹrhẹ ọ dia bẹnbẹn re vwo ru Ẹkarophiyọ rẹ ughwu ri Jesu na. Die yen iniọvo avwanre eya vẹ eshare ruru ayen se vwo phi egbabọse tiọyena kparobọ, kẹ ukẹcha vọ yen Jihova vwọ kẹ ayen?

13. Mavọ yen Jihova bruba owenvwe vẹ uduefiogbere rẹ Artem vwori ro vwo ru Ẹkarophiyọ na ọke rọ vwọ hẹ uwodi?

¹³ Ekanrọ. Iniọvo rẹ avwanre re mu phiyọ uwodi fikirẹ esegbuyota rayen je davwẹngba rayen eje vwo ruẹ Ẹkarophiyọ rẹ ughwu ri Jesu na. Roro kpahen udje ri Artem. Uvwre rẹ ọke Ẹkarophiyọ rẹ ukpe ri 2020, e muro vẹ ihwo ẹne efa phiyọ uwodi rọ pha hanhanvwe ro te ichiyin 183. Dede nẹ o hẹ uwodi, a je reyọ ibrẹdi vẹ iwaini re vwo ruẹ Ẹkarophiyọ na vwo te obọ, o de ji ru ọrhuẹrẹphiyotọ rọ vwo ta ota rẹ Ẹkarophiyọ na vwọ kẹ oma rọyen. Jẹ, ihwo re vẹ ọyen gba hẹ isẹro phopho isigati ji dje ekan mamọ. Kẹ, die yen o ruru? Ọ da rẹ ayen sẹ ayen se jẹ isigati ephopho vẹ ekan edje vwo vwẹ omarẹ unọke ọvo. O gbe Artem unu, ayen vwọ rhọnvwe nẹ ayen che phopho ji dje ekan vwẹ uvwre ọke rẹ Ẹkarophiyọ na-a. Artem da ta: “Me davwẹngba me vwọ vuẹ ayen  kpahen Ẹkarophiyọ na.” Dede nẹ ayen ka sen nẹ ayen guọnọ nyo emu vuọvo kpahen irueru na-a, ayen vwo nyo je mrẹ oborẹ Artem ru Ẹkarophiyọ na, ayen da nọ kpahọn.

14. Die yen ihwo ri Jihova ruru ayen se vwo ru Ẹkarophiyọ na dede nẹ ọga ri COVID-19 na jehẹ otọ?

¹⁴ Ọga ri COVID-19. Ọke rẹ ọga akpọeje vwọ vwomaphia, idibo ri Jihova sa vwomaba ohwohwo vwo ru Ẹkarophiyọ na-a. Ẹkẹvuọvo ọyena da ayen obọ ji ayen vwo jẹ Ẹkarophiyọ na eruo-o. d Ikoko buebun re sa vwẹ Intanẹti vwo ruiruo de ru Ẹkarophiyọ na womarẹ vidio kọnfrẹsin. Kẹ iduduru rẹ ihwo buebun re sa reyọ Intanẹti vwo ruiruo-o vwo? Vwẹ ẹkuotọ evo, e de ru ọrhuẹrẹphiyotọ ra vwọ ta ota na vwẹ itẹlivishọni yẹrẹ iredio. Vwọba, eghọn ukoko de ru uhworo rẹ ota na phiyọ ephẹrẹ re vrẹ 500 rere ihwo rehẹ asan rẹ Intanẹti hepha-a se vwo ru Ẹkarophiyọ na. E de ji ru ọrhuẹrẹphiyotọ ra vwọ reyọ uhworo na vwo rhe iniọvo re guọnọ ayen.

15. Die wo yono vwo nẹ udje rẹ ohwo ọvo ra vwẹ Baibol yono re se Sue?

¹⁵ Ẹvwọsuọ rẹ ihwo rẹ orua. Egbabọse rọ  marho kẹ ihwo evo rẹ ayen vwo ru Ẹkarophiyọ na yen, ẹvwọsuọ ro nẹ obọ rẹ orua cha. Roro kpahen udje rẹ ohwo ọvo ra vwẹ Baibol yono re se Sue. Vwẹ ukpe ri 2021, ọke rhie e ki ru Ẹkarophiyọ na, Sue da vuẹ ohwo rọ vwẹ Baibol yono nẹ ọyen che se kpo Ẹkarophiyọ na-a fikirẹ ẹvwọsuọ ro nẹ obọ rẹ ihwo rẹ orua rọyen cha. Ohwo rọ vwẹ Baibol yono na de se Luk 22:44 vwọ kẹ. Ọ de djefiotọ kẹ nẹ siẹrẹ e de hirharokuẹ ebẹnbẹn, ofori nẹ e nene udje ri Jesu womarẹ a vwọ nẹrhovwo rhe Jihova je vwẹrosuọ kare kare. Ẹdẹ rẹ Ẹkarophiyọ na, Sue de muegbe rẹ ibrẹdi vẹ iwaini na phiyotọ ji ni ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ Ẹga Urhiọke re ruru vwẹ jw.org. Ovwọnvwọn rẹ ẹdẹ yena, ọyen ọvo vwọ hẹ uvun rọyen, o da reyọ ifonu vwọ kerhọ kẹ ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ Ẹkarophiyọ na. Re vwo ru Ẹkarophiyọ na nu, o de si ovuẹ vwo rhe ohwo rọ vwẹ Baibol yono na tanẹ, “Wo phiuduphiyọ ovwẹ awọ mamọ odẹ ye. Mi ru obo ri mi se ru eje vwo kpo Ẹkarophiyọ na, Jihova de ghini bruba ẹgbaẹdavwọn mẹ. Mi che se dje ọdavwaro vẹ oborẹ oma vwerhen ovwẹ te-e!” Wo rorori nẹ Jihova je sa chọn wẹ uko siẹrẹ wo de hirharokuẹ oka rẹ ẹdia tiọyen?

16. Diesorọ o vwo mu avwanre ẹro nẹ Jihova che bruba ẹgbaẹdavwọn avwanre vwo kpo Ẹkarophiyọ na? (Rom 8:​31, 32)

¹⁶ Jihova nabọ nẹ ẹgbaẹdavwọn rẹ avwanre vwo ru Ẹkarophiyọ rẹ ughwu ri Jesu na ghanghanre. O muẹro nẹ o che bruba kẹ avwanre siẹrẹ e de dje ọdavwaro kpahen obo ro ru kẹ avwanre. (Se Rom 8:​31, 32.) Ọtiọyena, e jẹ avwanre eje brorhiẹn re vwo kpo Ẹkarophiyọ rẹ ughwu ri Jesu enukpe na ji ru asan rẹ ẹgba rẹ avwanre teri vwo vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo na uvwre ọke rẹ Ẹkarophiyọ na.