1-2. (a) Jesuh nunnak le phungchim rian kong kan ruah tikah zeitindah kan um khawh? (b) Hi capar ah zei kong dah kan i ruah hna lai?

 DAWTMI pakhat nih a kan thihtak tikah amah kha kan ngai tuk. A hmasa ahcun a thih hlan kong hna, a hleiin a thih lai i a tuarmi fahnak kong hna kan ruah ṭhan tikah kan lung a fak tuk ko lai. Asinain caan tlawmpal a rauh hnuah amah nih a kan cawnpiakmi asiloah kanmah thapek awkah a tuahmi le a chimmi pakhatkhat asiloah a kan nihtermi kong hna kan ruah tikah kan hun i nuam kho ṭhan.

² Cu bantukin Jesuh tuarmi fahnak le thihnak kong kan rel tikah kan ngaih a chia. Ruahnolhnak caan chungah a hleiin tlanhnak man a biapitnak kong ruah awkah a caan kan pek. (1 Kor. 11:24, 25) Asinain Jesuh vawleicung a um lioah a chimmi le a tuahmi thil vialte kong ruahnak nih lawmhnak nganpi a kan pek. Cun atu ah a tuahmi le hmailei ah kan ca i a tuah laimi kong hna kan ruahmi nih thazaang a kan ngeihter. Mah kong le a kan dawtnak kong hna ṭha tein ruahnak nih hi capar ah kan hmuh lai bantukin kan i lawmhnak langhter awkah a kan forh khawh.

3. Tlanhnak man cung i lawmh awkah zei a ruang hna dah kan ngeih?

³ Jesuh nunnak le thihnak kong kan ruah tikah lawmhnak kan hmu. Jesuh nih vawleicung i phungchim rian a ṭuan lioah mi pawl kha Pathian Pennak nih a chuahter dingmi thluachuah  kong a cawnpiak hna. Mah Pennak biatak kha kan sunsak tuk. Tlanhnak man nih Jehovah le Jesuh he pehtlaihnak ṭha ngeih dingin lam a awnter caah kan i lawm tuk. Jesuh a zummi hna zong zungzal nunnak ruahchannak le an dawtmi a thimi hna he i ton ṭhannak ruahchannak an ngei. (Johan 5:28, 29; Rom 6:23) Mah thluachuah hmuh dingin aa tlakmi si awkah kan tuahmi zeihmanh a um lo i Pathian le Khrih nih an kan tuahpiakmi zong kan cham kho hna lai lo. (Rom 5:8, 20, 21) Asinain zeitluk in dah kan i lawmh ti cu kan langhter khawh. Zeitin in dah?

4. Mari Magdalin nih a caah Jesuh tuahmi thil cung i aa lawmhnak kha zeitindah a langhter? (Hmanthlak zoh.)

⁴ Judah minu Mari Magdalin kong hi ruathmanh u. Anih cu thlarau ṭhalo pasarih nih an ṭemṭawn caah harnak a tongmi a si. Luatnak lam a um ti lo tiah a rak ruah men lai. Cucaah Jesuh nih mah thlarau ṭhalo pawl kut in a luatter tikah zeitluk in dah aa lawmh lai khi ruathmanh u! Aa lawmhnak nih Jesuh zultu si awk, a caan, a thazaang le a ngeihchiah hmangin phungchim rian ah Jesuh bawmh awkah a rak forh. (Luka 8:1-3) Mari nih a caah Jesuh nih a tuahmi kha a sunsak tuk ko nain hmailei ah a caah tam deuhpi in a tuah laimi kong kha cu a hngal men lai lo. “Amah a zummi paoh” nih zungzal nunnak an hmuh khawh nakhnga mi vialte caah a nunnak a pek lai. (Johan 3:16) Mari nih zumhawktlak tein a umnak thawngin Jesuh cung aa lawmhnak kha a langhter. Jesuh nih tung cungah fahnak a in lioah Mari cu a pawngah a rak um, zeicahtiah Jesuh a dawt ca le cuka i a ummi midang kha hnemhnak pek a duh hna caah a si. (Johan 19:25) Jesuh a thih hnuah Mari le a dang nu pahnih nih a ruak thuh awkah zihmui an rak put. (Marka 16:1, 2) Mari cu zumhawktlak tein a um caah thluachuah tampi a hmu. A tho ṭhanmi Jesuh he i tonnak le bia i ruahnak in lawmhnak a rak hmu—mah cu Jesuh zultu tam deuh nih an hmuh lomi tinvo sung a si.—Johan 20:11-18.

5. Jehovah le Jesuh nih kan caah an tuahmi thil vialte cung kan i lawmhnak kha zeitindah kan langhter khawh?

 ⁵ Kannih zong kan caan, kan thazaang le kan ngeihchiah kha Pennak rian caah kan hmannak thawngin Jehovah le Jesuh nih an kan tuahpiakmi thil vialte cung i kan i lawmhnak kha kan langhter khawh ve. Tahchunhnak ah, a thiangmi biaknak caah innsaknak le zohkhenhnak ah bawmh dingin kan i pe kho.

6. Tlanhnak man cu pakhat cio caah laksawng a si tiah zeicah kan chim khawh?

⁶ Jehovah le Jesuh nih zeitluk in dah a kan dawt ti kan ruah tikah anmah dawt ṭhan awkah a kan forh. (1 Johan 4:10, 19) Jesuh cu kan caah a thi ti kan hun hngalh tikah kan dawt chinchin hna. Lamkaltu Paul nih mah kong kha a hngalh i Galati unau pawl sin cakuat a ṭialmi ah aa lawmhnak kha a rak langhter: ‘[Pathian Fapa nih] a ka dawt i ka caah a nunnak a pek.’ (Gal. 2:20) Tlanhnak man thawngin Jehovah nih a hawi na si khawh nakhnga a sinah aan hnuh. (Johan 6:44) Jehovah nih na ṭhatnak pakhatkhat kha aan hmuhpiak i a hawi si khawh awkah a sang bikmi a man a pek ti hngalhnak nih na lung aan su ko lo maw? Mah nih Jehovah le Jesuh na dawt hnanak kha a fehter chin ko lo maw? Cucaah ‘Mah dawtnak nih zei tuah awkah dah a ka forh?’ tiah kan i hal awk a si.

7. Hmanthlak ah kan hmuh bantukin Jehovah le Jesuh kan dawt hnanak kha zeitindah kan langhter khawh? (2 Korin 5:14, 15; 6:1, 2)

⁷ Pathian le Khrih kan dawt hnanak nih midang cungah dawtnak langhter awkah a kan forh. (2 Korin 5:14, 15; 6:1, 2 rel.) Kan dawtnak langhter khawhnak lamkhat cu phungchim rian ah lungtho tein kan i telnak thawngin a si. Kan tonmi kip sinah phung kan chim. An ram, an miphun, an ngeihchiah asiloah an hnulei an sining ruangah ahohmanh kan thleidang hna lo. Cuticun “mi vialte nih  khamhnak hmu hna seh ti le biatak kha hngal hna seh” timi Jehovah tinhnak ningin rian kan ṭuan.—1 Tim. 2:4.

8. Unau pawl kan dawt hnanak kha zeitindah kan langhter khawh?

⁸ Unau pawl cungah dawtnak kan langhternak thawng zongin Pathian le Khrih kan dawt hnanak kha kan langhter. (1 Johan 4:21) An cungah pumpak siaherhnak kan langhter i harnak an ton tikah kan bawmh hna. An dawtmi nih an thihtak hna tikah kan hnemh hna, an zawt tikah kan leng hna i an lung a dongh tikah kan si khawh chungin tha kan pek hna. (2 Kor. 1:3-7; 1 Thes. 5:11, 14) “Miṭha mi thlacamnak cu ṭhawnnak a ngei” timi bia kha i cinken in an caah thla kan campiak peng hna.—Jeim 5:16.

9. Unau pawl cungah dawtnak langhter khawhnak a dang lamkhat cu zeidah a si?

⁹ Unau pawl he daihnak ser awkah kan i zuamnak thawng zongin kan dawt hnanak kha kan langhter. Ngaihthiamnak he aa tlaiin Jehovah i zohchunh awkah kan i zuam. Jehovah nih kan sualnak caah a Fapa kha thih a sianh ahcun unau pawl nih kan cungah sualnak an tuah tikah ngaihthiam dingin timhcia tein kan um awk a si ko lo maw? Jesuh chimmi bianabia i sal ṭhalopa bantuk si kha kan duh lai lo. A bawipa nih a leiba tampi a ngaihthiam hnu hmanhah mah salpa nih tlawmte a bami a salhawi kha cu a ngaithiam lo. (Matt. 18:23-35) Khrihfabu i unau pakhat he i theihsualnak nan ngeih ahcun Ruahnolhnak i naa pumh hlanah daihnak na ser hmasa kho lai maw? (Matt. 5:23, 24) Cutin tuahnak nih Jehovah le Jesuh na dawt taktak hna kha a langhter lai.

10-11. Khrihfa upa nih Jehovah le Jesuh an dawt hnanak kha zeitindah an langhter khawh? (1 Peter 5:1, 2)

¹⁰ Khrihfa upa pawl nih Jehovah le Jesuh an dawt hnanak kha zeitindah an langhter khawh? A biapimi lamkhat cu Jesuh tuu pawl an herhbaumi an zohkhenh hnanak thawngin a si. (1 Peter 5:1, 2 rel.) Jesuh nih mah kong kha lamkaltu Peter sinah fiang tein a rak langhter. Jesuh voithum tiang a hlawt hnuah Peter nih Jesuh a dawtnak kha langhter a duh tuk ko lai. Jesuh nih a thawhṭhan hnuah Peter kha “John fapa Simon, na ka daw maw?” tiah a hal. Peter nih a Bawipa a dawtnak langhter awkah zeipaoh tuah a duh ti kha kan zumh khawh. Jesuh nih Peter cu “Ka tuufa tete kha zohkhenh hna” tiah a ti. (Johan 21:15-17) Cucaah Peter nih a nunchung dihlak Bawipa tuu pawl lungtak tein a zohkhenh hnanak thawngin Jesuh a dawtnak kha a rak langhter.

¹¹ Khrihfa upa hna, Ruahnolhnak caan chungah Jesuh nih Peter sinah a chimmi bia nan caah a biapitnak kha zeitindah nan langhter khawh? Tuukhal rian ah hmaan tein nan i telnak thawngin le a cawlcang ti lomi pawl Jehovah sin an kir ṭhan nakhnga a hleiin nan bawmh hnanak thawngin Jehovah le Jesuh zeitluk in dah nan dawt hna ti kha nan langhter khawh. (Ezek. 34:11, 12) Ruahnolhnak ah a rak i pummi Baibal a cawngmi hna le hngalh duhnak a ngeimi pawl kha thazaang pek awkah nan i zuam kho. Jesuh zultu a si khomi in kan hmuh hna caah conglawmhmi kan si timi ruahnak ngeihter kan duh hna.

12. Jesuh nih a thih lai zan ah a chimmi bia ruahnak nih zeicah ralṭhatnak a kan ngeihter? (Johan 16:32, 33)

¹² Jesuh nih a thih lai zan ah a zultu pawl kha hitin a ti hna: “Vawlei nih hin harnak aan pek hna lai, sihmanhsehlaw ṭih hlah u. Vawlei cu ka tei cang.” (Johan 16:32, 33 rel.) Jesuh cu a ral pawl nih an tlerhkhonh tikah ralṭhatnak ngeih awk le a thih tiang zumhfek tein um awkah zeinihdah a bawmh? Jehovah kha aa  bochan. A zultu pawl zong nih mah bantuk hneksaknak hna an tong ve lai ti kha a hngalh caah anmah huhphenh awkah Jehovah kha a rak nawl. (Johan 17:11) Mah nih zeicah ralṭhatnak a kan ngeihter? Jehovah cu zei bantuk kan ral pawl hna nakhmanh in a ṭhawn deuh caah a si. (1 Johan 4:4) Jehovah nih zeizong vialte a hmuh dih. Jehovah kan i bochan ahcun ṭihnak kan ngeihmi kha kan tei khawh i ralṭhatnak kan ngei kho ti kha kan zumh.

13. Arimathea khuami Josef nih ralṭhatnak zeitindah a langhter?

¹³ Arimathea khuami Josef kong kha ruathmanh u. Anih cu Judah mi nih an upat tukmi pakhat a si. A sang bikmi Judah biaceihnak zung, Sanhedrin ah chungtel pakhat a si. Asinain Jesuh vawleicung i phungchim rian a ṭuan lioah Josef cu ralṭhatnak a ngei lo. Johan nih “Josef cu Jesuh zultu a si ve, sihmanhsehlaw Judah upa pawl kha a ṭih hna caah a thli te lawngin a si” tiah a ti. (Johan 19:38) Josef nih Pennak kong thawngṭha kha a duh tuk ko nain Jesuh a zumh kha mi nih an hngalh nakhnga lo a rak thuh. Jesuh zultu a si kha mi nih an hngalh ahcun an ka upat ti lai lo ti a phan caah a si men lai. Asinain Jesuh a thih hnuah “Josef cu ralṭha ngaiin Pilat sinah khan a vung lut i Jesuh ruak kha a hal” tiah Baibal nih a ti. (Marka 15:42, 43) Josef nih Jesuh zultu a simi kha thuh awkah aa zuam ti lo.

14. Minung ṭihnak na ngeih ahcun zeidah na tuah awk a si?

¹⁴ Josef bantukin minung ṭihnak na ngei bal maw? Sianginn asiloah rian ah Jehovah Tehte pakhat na si kha chim awkah a caan ah na ning a zak maw? Midang nih zeitindah an ka ruah lai ti phan ah thawngthanhtu si awk asiloah tipil in awkah naa cungcang maw? Cu bantuk intuarnak hna ruangah a hmaan ti na hngalhmi kha tuah awkah i dawnhter hlah. Lungtak tein Jehovah sinah thlacam. A duhnak tuah awkah ralṭhatnak ngeih dingin hal. Jehovah nih na thlacammi aan leh ning na hmuh tikah thazaang na hun ngei chinchin lai i na ral a ṭha chinchin lai.—Isa. 41:10, 13.

15. Jesuh cu a zultu pawl sin aa langh hnuah an i lawmhnak nih zei tuah awkah dah a forh hna? (Luka 24:52, 53)

¹⁵ Jesuh a thih tikah a zultu pawl cu an ngaih a chia tuk. An sining ah i umter chunh hmanh. An dawt tukmi an hawi an sungh lawng si loin an i ruahchannak zong a tlau tiah an ruah. (Luka 24:17-21) Asinain Jesuh an sin i aa langh tikah Baibal chimchungbia a tlinter ning kha hngalhthiam awkah a caan pek in a  bawmh hna. Cun a biapi tukmi rian ṭuan awk zong a pek hna. (Luka 24:26, 27, 45-48) Ni 40 hnuah Jesuh van i a kai tikah zultu pawl i an ngaihchiatnak cu lawmhnak nganpi ah aa thleng. An Bawipa cu a nung i an rian thar liim khawh awkah bawmh dingin timhcia a si timi hngalhnak nih a lawmhter tuk hna. An i lawmhnak nih ngol loin Jehovah thangṭhat awkah a forh hna.—Luka 24:52, 53 rel; Lam. 5:42.

16. Jesuh zultu pawl kha zeitindah kan i zohchunh khawh hna?

¹⁶ Jesuh zultu pawl kha zeitindah kan i zohchunh khawh hna? Ruahnolhnak caan chung lawngah si loin mah kum chung vialte Jehovah biaknak in lawmhnak kan hmu kho. Cutin si awkah Pathian Pennak kha pakhatnak ah kan chiah a hau. Tahchunhnak ah, mi tampi nih phungchim rian ah i tel awk, i pumh awk le chungkhar pumhnak hmaan tein tuah awkah an rian ṭuan caan kha thlennak an tuah. Mi cheukhat nih Khrihfabu ah san a tlai deuhmi an si khawh nakhnga asiloah Pennak thawngthanhtu a herh deuhnak hmun ah rian an ṭuan khawh nakhnga midang nih a herh tiah an ruahmi thilri chawva hmanh kha an hlawt. Jehovah rian ṭuan peng awkah inkhawhnak ngeih kan herh ko nain Pennak karhternak kha pakhatnak ah kan chiah ahcun thluachuah tampi kaan pek hna lai tiah Jehovah nih bia aa kam.—Ptb. 10:22; Matt. 6:32, 33.

17. Ruahnolhnak caan chungah zei tuah awkah dah bia na khiah? (Hmanthlak zoh.)

¹⁷ April 4, Nihnih Ni ah tuah dingmi Ruahnolhnak puai kha kan i ngaih tuk. Asinain Jesuh nunnak le thihnak kong, Jesuh le Jehovah nih kan cungah an langhtermi dawtnak kong ruah awkah mah ni tiang hngak hlah. Ruahnolhnak caan chung vialte ah na hmuhmi caanṭha paohpaoh kha hmang. Tahchunhnak ah, mwb19.4, ca. 4 ah a ummi cazin chung i a konglam hna rel awk le ruah awkah a caan suai. Cutin na tuah tikah lawmhnak, dawtnak, ralṭhatnak le nuamhnak a pemi Baibal caang hna kha kawl. Lungtak tein naa lawmhnak langhter khawhnak lam hna kha hngalh i zuam. Ruahnolhnak caan chungah amah i cinken awkah na tuahmi vialte kha Jesuh nih a sunsak lai ti kha na zumh khawh.—Biat. 2:19.