Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

MUISAMBO WA KULONGA 5

“Kifulo kya Kidishitu nkiitwanyiine”

“Kifulo kya Kidishitu nkiitwanyiine”

“Kifulo kya Kidishitu nkiitwanyiine, . . . bwa’shi abatala tabeekalanga na muuwa bw’abo baanabeene.”—2 KOD. 5:14, 15.

LOONO 13 Kidishitu, nkileshesho kyetu

KI’ABAKUILA MUANKA a

1-2. (a) Atupushaa naminyi nsaa y’atunangushena pabitale muwa wa Yesu na mudimo waye wa bulungudi? (b) Nkinyi ki’atukesambila mu uno muisambo?

 NSAA ayifu muntu atudi bafule, atupushaa bushiye bukile! Ku mbangilo tatua kupusha kintu nya, anka tui kupusha kenyongoshi ngofu p’atunangushena efuku dibafuile, bikishekishe su yawa mukuetu atudi bafule akienganga kumpala kua kufua. Kunyima, tui kupusha dingi muloo nsaa y’atunangushena pabitale kintu kampanda kibaadi mukite, sunga muakule bua kuitunyingisha sunga bua kuitusepesha.

2 Mu mushindo umune, atupushaa bi bubi ngofu nsaa y’atunangushena pabitale mushindo ubaadi Yesu mukiengie na kufua. Mu kipungo kia Kitentekiesho, atuataa nsaa bikishekishe ya kunangushena pabitale akipatuula mulambu wa nkuulo ya Yesu. (1 Kod. 11:24, 25) Biabia, atupetaa muloo ukata p’atunangushena pabitale bioso bibaadi Yesu muakule na mukite pabaadi pa nsenga. Mbilombene dingi kuitunyingisha nsaa y’atunangushena pabitale kiakuete kukita kubanga binobino na ki’akakitshi mu mafuku aafiki. Kunangushena pabitale ino mianda na kifulo kiaye kuatudi, mbilombene kuitutakula bua kulesha lutumbu mu mishindo y’atukitshi, bu bi’atukebimono mu uno muisambo.

LUTUMBU ALUITUTAKULA MU KULONDA YESU

3. Ntubingilo kinyi tuatudi nato bua kuikala na lutumbu bua nkuulo?

3 Atuikalaa na lutumbu lukata nsaa y’atunangushena pabitale muwa wa Yesu na lufu luaye. Sunga mpabaadi akitshi bulungudi pano pa nsenga, Yesu baadi alongiesha bantu pabitale miabi y’abakafuisha kui Bufumu bu’Efile Mukulu. Tui bafule ano malongiesha a mu Bible pabitale nkuulo na mianda i buwa ayikafiki mu Bufumu bu’Efile Mukulu. Tui na lutumbu lukata bua nkuulo muanda ibetufunguila eshinda dia kuikala mu kipuano ki buwa na Yehowa na Yesu. Baaba booso abalesha lukumiino mui Yesu, abekala na lukulupilo lua kushaala bua losoo na kumona dingi bakuabo babadi bafule babafuile. (Yo. 5:28, 29; Lom. 6:23) Ta tui bakite kintu su nkimune buatudia kupeta ino miabi. Ta tui na kintu su nkimune kiatudia kufuta Efile Mukulu na Kidishitu, bua bioso biabadi betukitshiine. (Lom. 5:8, 20, 21) Anka kietu kiatudia kuibaluisha mpenda lutumbu. Mushindo kinyi?

Kunangushena ku kileshesho kia Mariya a ku Magdala akukutakula bua kulesha lutumbu naminyi? (Tala kikoso 4-5)

4. Mariya a ku Magdala baadi muleshe lutumbu bua kibaadi kumukitshiine Yesu naminyi? (Tala kifuatulo.)

4 Tutaluuleyi kileshesho kia ungi muana mukashi muina Yuda abetanyinaa bu Mariya a ku Magdala. Baadi akiengie ngofu muanda baadi na ba demo musambobidi babaadi abamukalakasha. Baadi apusha bino muanda takubaadi muntu su ngumune a kumukuasha. Biabia banda kunangushena lutumbu lubaadi nalo nsaa ibaadi Yesu mumufungushe ku bukitshishi bua ba demo! Lutumbu luaye lubaadi lumutakule bua kuikala mulongi a Yesu, na kufubisha nsaa yaye, bukome buaye, na bintu biaye bua kukuatshishena Yesu mu mudimo wa bulungudi. (Luk. 8:1-3) Sunga bibaadi Mariya na lutumbu lukata bua bibaadi Yesu mumukitshiine, ta baadi awuku’shi Yesu mmulombene nkamukitshiina bi bungi mu mafuku aafiki nya. Baadi mulombene kutuusha muwa waye bua bantu booso, “bwa’shi ooso akumiina mwadi” akapete muwa wa ikalaika. (Yo. 3:16Kilombeeno Kipya 2014) Mariya baadi mutungunukie na kulesha lutumbu luaye kui Yesu pa kushaala na lulamato. Nsaa ibaadi Yesu akiengie ku mutshi wa makienga, Mariya baadi muimane mbuipi muaye muanda baadi akumiina kupasukila Yesu, na baadi akumiina kunyingisha baaba booso babaadi paapa. (Yo. 19:25) Kunyima kua Yesu kufua, Mariya na bangi bana bakashi babidi babaadi batuale bintu ku mashama buabadia kushiika Yesu. (Mak. 16:1, 2) Yehowa baadi mupe Mariya efuto dikata muanda baadi na lulamato kui Yesu. Mariya baadi na muloo wa kufumankana na Yesu, na kuisamba naye kunyima kua kusanguka kuaye, na kino kibaadi kineemo kikata kishibaadi kipete bangi balongi.—Yo. 20:11-18.

5. Tui kulesha lutumbu naminyi bua bioso biabadi betukitshiine kui Yehowa na Yesu?

5 Na atue namu tui kulesha lutumbu luetu bua bioso bitukitshiine Yehowa na Yesu pa kufubisha nsaa yetu, bukome buetu, na makuta eetu bua kukuatshishena mudimo wa Bufumu. Bu kileshesho, tui kuipaana bua kukuasha ku mudimo wa luibako na wa kulumbuula mashibo a lulanguilo lui selele.

KIFULO BUA YEHOWA NA YESU AKITUTAKULA BUA KUFULA BANGI

6. Buakinyi tui kuamba’shi nkuulo nkia buntu kui muntu ooso a kuatudi?

6 P’atutaluula mushindo witufule Yehowa na Yesu, abitutakula bua kuibafula namu n’abo. (1 Yo. 4:10, 19) Atuibafulu ngofu nsaa y’atutundula’shi Yesu baadi mufue pa muanda wetu pa bupenka. Mpoolo mutumibua baadi auuku uno muanda na baadi muleshe lutumbu luaye, nsaa ibaadi mufundile bena Ngalatea, amba’shi: “Mwan’Efile Mukulu, banfuule kifulo na bepeene aye nabene pa mwanda wande.” (Nga. 2:20Kilombeeno Kipya 2014) Pa muanda Yesu mmuitufuile, Yehowa mmulombene nkukaka kuadi bua kuikala kuuku aaye. (Yo. 6:44) T’opushaa muloo ukata muishimba diobe, pa kuuka’shi Yehowa amonaa mianda i buwa i moodi na eyataa na muulo biadi mulombene nkubadika bu kuuku aaye? T’abinyingishaa namu kifulo kiobe bua Yehowa na Yesu su? We kuiyipusha obe nabene’shi: ‘Kifulo akintakulaa bua kukita kinyi?’

Kifulo kietu bu’Efile Mukulu na bua Kidishitu akitutakula bua kulungula mukandu wa Bufumu kui bantu ba mishindo yooso (Tala kikoso 7)

7. Nka bu biatuibimono mu kifuatulo, mushindo kinyi watudi balombene kulesha kifulo kietu bua Yehowa na Yesu? (2 Bena-Kodinda 5:14, 15; 6:1, 2)

7 Kifulo bu’Efile Mukulu na bua Kidishitu akitutakulaa bua kufula namu bangi. (Badika 2 Bena-Kodinda 5:14, 15; 6:1, 2.) Mushindo umune watudia kulesha kifulo kietu, mpa kuikala na kisumi mu mudimo wa kulungula mukandu wi buwa. Atuisambaa na bantu booso batufumankana nabo, t’atuikalaa na ntondo bua muntu su ngumune bua ekoba diaye, kabila kaye, bupeta buaye, sunga kilongielo kiaye nya. Su tubakitshi bino, atuikala atufubu bipushene na mpango ya Yehowa ya’shi: “Bantu booso beekale bapaashiibwe na’shi bafikye ku kiwukilo ki’eyendo.”—1 Tim. 2:4Kilombeeno Kipya 2014.

8. Tui kulesha kifulo bua bakuetu balume na bakashi mushindo kinyi?

8 Atulesha dingi kifulo kietu bu’Efile Mukulu na bua Kidishitu pa kulesha kitulo bua bakuetu balume na bakashi. (1 Yo. 4:21) Tui kuiatshila nsaa ya kuibapasukila na kuibakuasha nsaa yabadi mu nkalakashi. Tui kuibasamba nsaa yabadi bashimishe muntu abadi bafule, tui kuibatembela nsaa yabadi na maladi, na kuikitshisha na muetu mooso bua kuibanyingisha nsaa yabadi batshobolokie kuishimba. (2 Kod. 1:3-7; 1 Tes. 5:11, 14) Tui kutungunuka na kuibatekiela muanda atuuku’shi: “Luteko lwa kwisendeela lwa [muntu] mululame alufuba na bukome bwi bungi.”—Shak. 5:16Kilombeeno Kipya 2014.

9. Ngungi mushindo kinyi watudi balombene kulesha kifulo kietu bua bakuetu balume na bakashi?

9 Tui kulesha dingi kifulo bua bakuetu balume na bakashi, p’atuikitshisha ngofu bua kulama butaale nabo. Atuikitshisha bua kuambula kileshesho kia Yehowa kia kufuila bangi lusa. Su Yehowa mmukumiine kutadiila muana aaye bua’shi afue bua miluisho yetu, ta tua kukumiina kufuila namu bakuetu balume na bakashi lusa nsaa y’abetukitshiina bilubilo su? T’atukumiina kuikadika bu mpika e bubi abadi baleshe mu lukindi lua Yesu nya. Kunyima kua mukata aaye kumufuila lusa bua elenyi dikata dia makuta e bungi abaadi nao, yawa mpika bapelele kufuila mpika naye lusa baadi na elenyi diaye dipeela dia tumakuta tupeela. (Mat. 18:23-35) Su we na muntu oshuepushenaa naye mu kakongie, tue mulombene namu kukita etabula dia kumpala bua kukimba butaale kumpala kua kutuela mu Kitentekiesho kia lufu lua Yesu su? (Mat. 5:23, 24) Kukita bino akulesha bukata bua kifulo kiobe bua Yehowa na bua Yesu.

10-11. Bakulu be kulesha’shi mbafule Yehowa na Yesu naminyi? (1 Mpyeele 5:1, 2)

10 Mmushindo kinyi ulombene kulesha bakulu’shi mbafule Yehowa na Yesu? Mushindo umune wi na muulo mpabapasukila mikooko ya Yesu i mu lukalo. (Badika 1 Mpyeele 5:1, 2.) Yesu baadi muleshe uno muanda kalolo kui Mpiele mutumibua. Kunyima kuaye kupela Yesu misuusa isatu, Mpiele bashadile na lukalo lukata lua kulesha’shi mmufule Yesu. Kunyima kua kusanguka kuaye, Yesu bayipuishe Mpiele’shi: “Simone mwana a Yowano, we mumfule su?” Tui balombene kushinkamisha’shi, Mpiele baadi mulombene kukita kintu kampanda bua kushinkamisha’shi mmufule Mfumu aaye. Yesu balunguile Mpiele’shi: “Diisha baana ba mikooko yande.” (Yo. 21:15-17) Na mu muwa waye ooso, Mpiele baadi mupasukile mikooko ya Muanana na kalolo kooso, na kulesha’shi baadi mufule Yesu.

11 Bakulu, mu kipungo kia Kitentekiesho mmushindo kinyi wanudi balombene kulesha’shi mayi a Yesu abalunguile Mpiele e na muulo kuanudi? Nui balombene kulesha’shi nui bafule Yehowa na Yesu ngofu, pa kuipaana mu kukunka mikooko, na kuikitshisha bua kukuasha babofule bua’shi balukiile kui Yehowa. (Es. 34:11, 12) Nui kuipaana dingi bua kukuasha balongi ba Bible na bapia abatuele mu Kitentekiesho kia lufu lua Yesu, muanda atukumiina bapushe’shi tubebakukila na atukulupila’shi n’abo namu abakafiki balongi ba Kidishitu.

KIFULO BUA KIDISHITU AKITUTAKULA BUA KUIKALA N’ESHIMBA DINYINGIE

12. Buakinyi kunangushena ku bishima bibaadi Yesu muakule bufuku bua kumpala kua lufu luaye abitupa eshimba dinyingie? (Yowano 16:32, 33)

12 Bufuku kumpala kua kufua, Yesu balunguile balongi baye’shi: “Nwi na malwa pa nsenga; anka nishayi mashimba eenu, ami nantshimuna nsenga.” (Badika Yowano 16:32, 33.) Nkinyi kibaadi kikuashe Yesu bua kulesha eshimba dinyingie kumpala kua beshikuanyi baye, na kushaala na lulamato mpaa na ku lufu? Baadi mukulupile mui Yehowa. Pa baadi muukie’shi balongi baye abakatompibua nka bu aye, Yesu baadi mutekie Yehowa buadia kuibapasukila. (Yo. 17:11) Buakinyi bino mbitupe eshimba dinyingie? Muanda Yehowa e na bukome kukila muishikuanyi ooso a ku beshikuanyi betu. (1 Yo. 4:4) Yehowa amonaa kintu kioso. Tui bashinkamishe’shi su tuakulupila mui Yehowa, tui balombene kukambila moo wetu na kulesha eshimba dinyingie.

13. Yosefe a ku Arimatiya baadi muleshe eshimba dinyingie naminyi?

13 Tutaleyi kileshesho kia Yosefe a ku Arimatiya. Babaadi abamuneemeka ngofu kui bena Yuda. Baadi muina Sanedrene a ku kadimbo kakata ka bena Yuda. Biabia, mu kipungo kibaadi Yesu alambukisha mukandu wi buwa pa nsenga, Yosefe baadi na kintu kioso, kadi ta baadi n’eshimba dinyingie nya. Yowano bambile’shi: “Yosefe a ku Arimatiya, baadi mulongi a Yesu, mu bufiefie pa mwanda wa kutshiina beena Yuda.” (Yo. 19:38Kilombeeno Kipya 2014) Sunga mbibaadi Yosefe muipaane ngofu ku mukandu wa Bufumu, baadi afuama bangi bua’shi ta bawukanga’shi mmukumiine mui Yesu. Kushi mpaka, baadi na moo wa’shi bantu ta mbalombenenyi kumuneemeka ngofu su babawuku’shi mmulongi a Yesu. Anka, Bible etulungula’shi kunyima kua lufu lua Yesu, Yosefe ‘baapetele eshimba dinyingie naa aye nkutweela kwa Pilaato bwa kuteka kitanda kya Yesu.’ (Mak. 15:42, 43) Yosefe ta baadi muifuamishe dingi’shi mmulongi a Yesu nya.

14. Nkinyi akitungu’shi okite su okuete kulua bua kukambila moo wa bantu?

14 We na moo wa bantu bu bibaadi nao Yosefe su? Ku kalaasa sunga ku mudimo, opushaa namu buufu ingi nsaa bua kuilesha’shi we umune a ku Tumonyi tua Yehowa su? Wekalaa na kuituutusha bua kubanga mudimo wa bulungundi sunga kubatshishibua pa muanda wa bilombene bangi kunangushena bobe su? Totadiilanga ino mianda yakuimika bua kukita ki’ouku’shi ki buwa. Teka Yehowa n’eshimba diobe dioso. Mutekie bua’shi akupe eshimba dinyingie bodia kukita kiakia ki’akumiina. Nsaa y’omono mushindo awaluula Yehowa ku nteko yobe, okekala na bukome n’eshimba dinyingie ngofu.—Yesh. 41:10, 13.

MULOO AWITUTAKULA BUA KUFUBILA YEHOWA KUSHI KUKOOKA

15. Kunyima kua Yesu kumuekiela balongi baye muloo wabo ubaadi wibatakule bua kukita kinyi? (Luka 24:52, 53)

15 Balongi babaadi bapushe bubi ngofu nsaa ibafuile Yesu. Banda kuituula obe nabene mu uno muanda wabo. Ta babaadi abapusha penda bi bubi muanda wa’shi babashimisha kuuku aabo abadi bafule nya, anka babaadi abepusha dingi bi bubi muanda babashimisha lukulupilo luabo. (Luk. 24:17-21) Biabia, nsaa ibaadi Yesu muibamuekiele, baadi mukimbe nsaa ya kuibakuasha buabadia kupusha mudimo waye mu kulombasha kua matemuki a mu Bible. Baadi muibape dingi mudimo wi na muulo wa kukita. (Luk. 24:26, 27, 45-48) Nsaa ibaadi Yesu mukaamine muiyilu kunyima kua mafuku 40, balongi baye babaadi abapusha bi bubi, babaadi bapetuule dingi muloo ukata. Babaadi na muloo ukata muanda babaadi abawuku’shi, Yesu e na muwa na’shi ebakuasha buabadia kulombasha mudimo wadi muibape. Muloo wabo ubaadi wibatakule bua kutumbisha Yehowa kushi kukooka.—Badika Luka 24:52, 53; Bik. 5:42.

16. Tui kuambula balongi ba Yesu naminyi?

16 Tui kuambula balongi ba Yesu naminyi? Tui balombene kupeta muloo wa kulanguila Yehowa, kushi penda mu kipungo kia Kitentekiesho anka bua kipua kioso kishima. Bino abitutekie bua kutuula Bufumu bu’Efile Mukulu pa mbalo ya kumpala mu nshalelo eetu. Bu kileshesho, be bungi mbalumbuule programe aabo buabadia kuikala abalungula mukandu wi buwa, kutuela mu bisangilo, na kukita lulanguilo lua mu kifuko pa kiubishi. Bangi mbaate kitshibilo kia kupela kuikala na bintu bi bungi bia ku mbidi, biabamonaa kui bangi bu bi na muulo bua’shi bebafubishe ngofu mu kakongie, sunga bua’shi bende mu nkafuba mbalo i na lukalo lukata lua balungudi ba Bufumu. Ngi buakinyi abitungu tutungunukie na kunyingiila bua kufuba. Yehowa mmuitulee miabi i bungi su tubatungunuka na kutuula mianda ya Bufumu pa mbalo ya kumpala mu nshalelo eetu.—Nki. 10:22; Mat. 6:32, 33.

Mu kipungo kia Kitentekiesho, ata nsaa ya kunangushena ku biabadi bakukitshiine kui Yehowa na Yesu pa bupenka (Tala kikoso 17)

17. We na kitshibilo kia kukita kinyi mu kipungo kia Kitentekiesho? (Tala kifuatulo.)

17 Tui batengiele na kisukuusuku kioso bua kutuela mu Kitentekiesho kia lufu lua Yesu mu dia Kabidi, muifuku dia 4 dia mueshi wa Kananka. Biabia, bu biatuki’atutengiela tunangusheneyi ku muwa wa Yesu na lufu luaye, na ku kifulo kiabadi betuleshe na Yehowa. Tuateyi mushindo ooso aumueka bua kunangushena ngofu ku ino mianda mu kipungo kia Kitentekiesho. Bu kileshesho, ata nsaa ya kubadika na kunangushena pabitale mianda ikata ibakitshikile mu “lubingo lua mfudiilo lua muwa wa Yesu pano pa nsenga” i mu Apandise B12 La Bible. Traduction du monde nouveau. Nsaa yuebikitshi, kimba ma verse a mu Bible alombene kutamisha lutumbu loobe, kifulo, eshimba dinyingie, na muloo oobe. Tompa kunangushena ku mishindo yodi mulombene kulesha bukata bua lutumbu loobe. We mulombene kushinkamisha’shi Yesu, aata na muulo bioso bi’okitshi bua kumutentekiesha mu kipungo kia Kitentekiesho kia lufu luaye.—Kibaf. 2:19.

LOONO 17 “Nakumiina”

a Mu kipungo kia Kitentekiesho, abetunyingishaa bua kunangushena ngofu pabitale muwa na lufu bia Yesu na kifulo kiabadi betuleshe na Nshaye. Kukita bino, akuitutakula bua kukita kintu kampanda akilesha’shi tui na lutumbu bua Yehowa na Yesu. Mu uno muisambo, atukesambila mishindo yatudia kukita bua kulesha lutumbu luetu bua nkuulo, na bua kifulo kietu bua Yehowa na Yesu. Atukataluula dingi mushindo ulombene kuitutakula kifulo bua bakuetu balume na bakashi, bua kulesha eshimba dinyingie na kupeta muloo mu mudimo wetu.