1. Mun na i be Jehova Ala waleɲuman lɔn Bibulu koo la?

 AN BE Jehova Ala waleɲuman lɔn kosɔbɛ sabu a ye Bibulu di an ma! Bibulu kɔnɔ, ladili nafamanw be yen minw b’an dɛmɛ k’an ka gwɛlɛyaw muɲu. A fana be jigiya sɔbɛ di an ma siniɲasigi koo la. Min yɛrɛ kɔrɔtanin lo, o ye ko Jehova tɛmɛna Bibulu fɛ k’an dɛmɛ ka koo caaman faamu a jogow koo la. N’an miirila a jogo ɲumanbaw la, o b’an dusu sɔrɔ yɛrɛ le! O b’an lasun fana k’an magwɛrɛ an ka Ala la ani k’a ɲini ka teriya sɔbɛ kɛ n’a ye.—Zab. 25:14.

2. Jehova ye adamadenw dɛmɛ cogo di walisa u k’ale lɔn?

² Jehova b’a fɛ adamadenw k’ale lɔn. Galen, a tɛmɛna sikow, yelifɛnw ani hali mɛlɛkɛw fɛ k’a yɛrɛ kofɔ mɔgɔw ye (Nɔnb. 12:6; Kɛw. 10:3, 4). Nka n’o sikow, o yelifɛnw ani mɛlɛkɛw ka kumaw tun ma sɛbɛ ka bila, an tun tɛna se k’u sɛgɛsɛgɛ. O lo kama, Jehova b’a fɛ an ka min lɔn, a y’a kɛ cɛɛ dɔw y’o “sɛbɛn sɛbɛ dɔ kɔnɔ.” (Zer. 30:2). “Fiɲɛ te Ala ka siraw la.” O la, an be se ka la a la ko a tɛmɛna fɛɛrɛ ɲuman lo fɛ k’a ka Kuma lase an ma ani o fɛɛrɛ b’an nafa.—Zab. 18:31.

3. Jehova ye mun lo kɛ walisa Bibulu kana tunu? (Ezayi 40:8).

³ Ezayi 40:8 kalan. Saan waa caaman kɔnɔ, cɛɛw ni muso limaniyaninw ye ladili nafamanw sɔrɔ Bibulu kɔnɔ. O sera ka kɛ cogo di? A sɛbɛwagati mɛɛnna ani a sɛbɛra fɛɛn minw kan, u tun be se ka tiɲɛ. O lo kama, a sɛbɛra fɛɛn fɔlɔ minw kan, u si ma to fɔɔ ka na se bi ma. Nka, Jehova y’a to u y’o sɛbɛ senumanw kopiw kɛ. Hali n’o kopiw kɛbagaw tun ye mɔgɔ dafabaliw ye, u y’u sɔbɛ bɛɛ don o baara la. Ka ɲɛsin Eburukan sɛbɛninw ma,  lɔnnikɛla dɔ y’a fɔ ko: “Siga t’a la, an be se ka la a la ko gafe kɔrɔkɔrɔ si kopiw ma kɛ tigitigi ka se Eburukan sɛbɛninw ma.” Tiɲɛn lo ko Bibulu sɛbɛra a saan caaman ye nin ye, a tun sɛbɛra fɛɛn minw kan, u tun be se ka tiɲɛ ani mɔgɔ dafabaliw lo y’a kopiw kɛ. Nka o bɛɛ n’a ta, an be se ka la a la ko an be min kalan an ka Bibuluw kɔnɔ, o ye Bibulu Tigi Jehova ka miiriyaw lo ye.

4. An bena mun lajɛ barokun nin na?

⁴ “An be fɛnɲuman minw bɛɛ sɔrɔ n’o dafanin lo, o be bɔ [Jehova] Ala le fɛ.” (Zaki 1:17). A ye fɛɛn ɲumanba minw di an ma, u la dɔ ye Bibulu lo ye. Nilifɛn b’a yira an na ko a dibaga b’an lɔn koɲuman ani a b’a lɔn an mako be min na. O kelen lo fana ni Bibulu Dibaga ye. N’an y’o nilifɛn lajɛ, an be koo caaman faamu Jehova koo la. An b’a faamu ko a b’an lɔn koɲuman ani a b’a lɔn an mako be min na sɔbɛ la. Barokun nin na, an bena a ye Bibulu b’an dɛmɛ ka min faamu Jehova jogo saba nunu koo la: a ka hakilitigiya, a ka tilenninya ani a ka kanuya. An k’a filɛ fɔlɔ Bibulu be min yira an na Ala ka hakilitigiya koo la.

5. Bibulu be Ala ka hakilitigiya yira cogo minw na, u la dɔ ye juman ye?

⁵ Jehova b’a lɔn ko an mako be a ka ladili ɲumanw na. O ladiliw fanin be Bibulu kɔnɔ, o min ye Ala ka nilifɛn ye. O ladiliw be nɔɔ ɲuman to mɔgɔw kan. Bibulu be mɔgɔw ka ɲɛnamaya kɛcogo yɛlɛma. Tuma min na Bibulu ka kitabu fɔlɔw sɛbɛra ka ban, Musa y’a fɔ Israɛldenw ye ko: “Kuma nunu te kuma gwansanw ye, aw nii kisifɛn lo.” (Deter. 32:47). Minw tun be Ala ka ladiliw sira tagama, olu ka koow tun be ɲɛ u bolo ani u tun be ninsɔndiya sɔrɔ (Zab. 1:2, 3). Hali ni Bibulu sɛbɛra kabi wagatijan, a bele be se ka mɔgɔ ka ɲɛnamaya kɛcogo fisaya. Misali la, jw.org kan barokun 50 ni kɔ be sɔrɔ yɔrɔ nin na: “Bibulu be mɔgɔ ka ɲɛnamaya yɛlɛma.” O barokunw b’a yira cogo min na mɔgɔ dɔw sera ka yɛlɛmanibaw kɛ ani k’u ka ɲɛnamaya kɛcogo fisaya. U sera k’o kɛ sabu u y’a daminɛ ka Bibulu ka ladiliw sira tagama.—1 Tes. 2:13.

6. Mun na an be se k’a fɔ ko Bibulu ɲɔgɔn tɛ yen?

⁶ Ala ka Kuma ɲɔgɔn tɛ yen. Mun na do? Sabu Bibulu Tigi Jehova Ala ye Sebagayabɛɛtigi ye, a be yen fɔɔ abada ani a ka hakilitigiya ɲɔgɔn tɛ yen. Gafe caaman wɛrɛw be yen mɔgɔw bele be se ka to ka minw kalan hali u tigiw sanin kɔ. Nka, ladili minw be o gafew kɔnɔ, u sanga be ben. K’a sɔrɔ Bibulu ka sariyakolo ɲumanw sanga tɛ ben ka ye. U be mɔgɔ nafa sanga ni wagati bɛɛ. An ka to k’o kitabu senuman kalan ani ka miiri a kan. O la, a Tigi bena tɛmɛ a ka hakili senu barikaman fɛ k’a yira an na an be se ka Bibulu ka ladiliw sira tagama cogo min na (Zab. 119:27; Mal. 3:16; Eburuw 4:12). Tiɲɛn na, Bibulu Tigi be yen fɔɔ abada ani a ka di a ye k’an dɛmɛ. O ka ɲi k’an lasun ka to ka Bibulu kalan tuma o tuma!

7. Galen, Bibulu ye Ala ka mɔgɔw dɛmɛ cogo di u kaan bɛnnin tora?

⁷ Bibulu be Ala ka hakilitigiya yira cogo wɛrɛ min na, o ye ko a be Ala ka jama dɛmɛ u kaan bɛnnin ka to. Israɛldenw donnin kɔ layidu jamana na, u jɛnsɛnna. Dɔw kɛra jɛgɛminɛlaw ye, dɔw kɛra bɛgɛn maralaw ye ani dɔ wɛrɛw kɛra sɛnɛkɛlaw ye. Minw tun siginin be mara  kelen na, olu tun ka teli k’u mako bɔ u balimaw na minw be mara wɛrɛ la. Nka, Jehova tun ye labɛn kɛ janko Israɛldenw ka ɲɔgɔn lajɛn koo dɔw sen fɛ walisa Levitew k’a ka Kuma kalan ani k’a ɲɛfɔ u ye (Deter. 31:10-13; Neemi 8:2, 8, 18). Miiri k’a filɛ Israɛlden kantigi dɔ dusukunnako tun be se ka kɛ min ye: a senin Zeruzalɛmu, a y’a ye ko Jehova batobaga miliyɔn caaman ɲɔgɔn bɔra jamana faan bɛɛ la ka na! O cogo lo la, Jehova y’a ka jama dɛmɛ u kaan bɛnnin tora. Kɔfɛ, kerecɛn kafo juu sigira. Cɛɛw ni muso minw tun b’o kafo kɔnɔ, u ka kaan ani u ka koow cogoya tun tɛ kelen ye. Nka komi Ala ka Kuma koo tun ka di u ye, u tun kaan bɛnnin lo tiɲɛn Ala batoli la. Minw tuubira kura ye, olu tun be se ka Ala Kuma faamu u balima kerecɛnw ka dɛmɛ lo sababu la, u kɛtɔ ka jɛn n’u ye lajɛnw na.—Kɛw. 2:42; 8:30, 31.

8. Bibulu be Jehova sagokɛlaw dɛmɛ cogo di bi u kaan bɛnnin ka to?

⁸ An ka Ala hakilitigi bele b’a sagokɛlaw kalan ani k’u dɛmɛ u kaan bɛnnin ka to Bibulu sababu fɛ. An mako b’a la ka tiɲɛnkalan minw lɔn Jehova koo la, u bɛɛ be Bibulu kɔnɔ. Tuma o tuma, an be ɲɔgɔn lajɛn kafo ka lajɛnw ani lajɛnbaw sen fɛ walisa ka Ala ka Kuma kalan, k’a ɲɛfɔ ani ka baro kɛ a kan. O la,  Bibulu ye fɛɛn kɔrɔtaninba ye Jehova be tɛmɛ min fɛ k’a sagokɛlaw dɛmɛ u k’ale “bato ni dusu kelen ye.”—Sof. 3:9.

9. An mako be jogo juman lo la walisa ka Bibulu faamu? (Luka 10:21).

⁹ An ka dalilu wɛrɛ lajɛ min be Jehova ka hakilitigiya yira. A y’a to u ye Bibulu yɔrɔ caaman sɛbɛ cogo dɔ la walisa mɔgɔ majigininw dɔrɔn lo ka se k’a faamu (Luka 10:21 kalan). Yɔrɔ bɛɛ, mɔgɔw be Bibulu kalan. Lɔnnikɛla dɔ y’a fɔ ko “mɔgɔw tɛ kitabu si kalan ka se Bibulu ma. Nka o dɔrɔn tɛ, u b’u sɔbɛ don k’a kalan koɲuman fana ka tɛmɛ kitabu tɔɔw bɛɛ kan.” Nka, mɔgɔ majigininw dɔrɔn lo b’a faamu ka ɲɛ ani k’a sira tagama.—2 Kor. 3:15, 16.

10. Bibulu be Jehova ka hakilitigiya yira cogo wɛrɛ juman na?

¹⁰ Bibulu be Jehova ka hakilitigiya yira cogo wɛrɛ la tugun. Jehova be tɛmɛ Bibulu fɛ k’an bɛɛ lajɛnnin kalan. Nka o dɔrɔn tɛ, a be tɛmɛ fana Bibulu fɛ k’an kelen kelen kalan ani k’an dusu saalo. Jehova b’a mako don an kelen kelen bɛɛ la cogo min na, an be se k’o ye n’an b’a ka Kuma kalanna (Ezayi 30:21). Gwɛlɛyaw tuma na, i be se ka vɛrise dɔ kalan ani a be kɛ i ɲɛɛ na k’o vɛrise sɛbɛra ele lo kosɔn. O ɲɔgɔn y’i sɔrɔ ka ye siɲɛ joli? Bibulu do be mɔgɔ miliyɔn caaman dusukun sɔrɔ. Mun na a kɔnɔnakumaw be se ka bɛn tigitigi ele makoya ma ten? O be se ka kɛ sabu Bibulu Tigi ka hakilitigiya ɲɔgɔn tɛ yen.—2 Tim. 3:16, 17.

11. Bibulu sɛbɛ tuma na, Ala y’a yira cogo di ko a tɛ mɔgɔ bɔ mɔgɔ la?

¹¹ Tilenninya ye Jehova ka jogo wɛrɛ ye (Deter. 32:4). Mɔgɔ min tilennin lo, o tigi tɛ mɔgɔ woloma. O la, Jehova tɛ mɔgɔ bɔ mɔgɔ la (Kɛw. 10:34, 35; Ɔrɔm. 2:11). An b’o lɔn sabu mɔgɔ caaman tun be kaan minw fɔ, a y’a to u ye Bibulu sɛbɛ o kaanw na. Kitabu 39 minw kɔnna ka sɛbɛ, u fanba sɛbɛra Eburukan na le, o min faamu tun ka nɔgɔ Ala sagokɛlaw ma o wagati la. Nka saan kɛmɛkulu fɔlɔ Krista tile la, mɔgɔ caaman tun be gɛrɛkikan lo fɔ. O kama, kitabu 27 minw ye Bibulu tilanyɔrɔ filanan ye, olu fanba sɛbɛra o kaan na. Jehova tun t’a fɛ a ka Kuma ka sɛbɛ kaan kelen dɔrɔn na. Bi, mɔgɔ miliyari 8 ɲɔgɔn lo be dugukolo kan ani u be kaan caaman fɔ. O mɔgɔ caamanba be se ka Jehova lɔn cogo di?

12. Daniyɛli 12:4 dafara cogo minw na laban loon nunu na, u la dɔ ye juman ye?

¹² Jehova tɛmɛna kira Daniyɛli fɛ ka layidu ta ko laban wagati la, Bibulu “dɔnniya kow na caya.” O kɔrɔ ko mɔgɔ caaman bena a faamu (Daniyɛli 12:4 kalan). Fɛɛn minw y’a to o lɔnniya cayara, u la dɔ ye ko Bibulu ani gafe minw basiginin lo Bibulu kan, olu bayɛlɛmana, u dilanna ani u tilan tilanna ka di mɔgɔ caaman ma. Duniɲa kɔnɔ, kitabu si ma bayɛlɛma ani ka jɛnsɛn ka se Bibulu ma. Mɔgɔw be Bibulu minw bayɛlɛma k’u feere, olu sɔngɔ ka gwɛlɛ kojugu. Jehova sagokɛlaw ye Bibulu kuturu bɛɛ wala a yɔrɔ dɔw bayɛlɛma kaan 240 ni kɔ la ani mɔgɔ bɛɛ be se k’o sɔrɔ gwansan. O kɛra sababu ye siya bɛɛ mɔgɔw be sɔnna “Ala ka kibaru diman” ma yanni laban ka se (Mat. 24:14). An ka  Ala min tilennin lo, ale b’a fɛ ka sababu di mɔgɔ caamanba ma u k’ale lɔn u kɛtɔ k’a ka Kuma kalan. A y’o kɛ sabu a b’an bɛɛ kanu kosɔbɛ!

13. Mun na an be se k’a fɔ ko Bibulu be Jehova ka kanuya yira? (Zan 21:25).

¹³ Bibulu b’an dɛmɛ k’a faamu ko Jehova ka jogow bɛɛ la belebeleba ye kanuya lo ye (1 Zan 4:8). Jehova y’a kɛ u ye min sɛbɛ Bibulu kɔnɔ ani a m’a kɛ u ye min sɛbɛ, miiri o la. An mako be min na walisa ka jɛnɲɔgɔnya kɛ n’a ye, ka ninsɔndiya sɔrɔ kabi sisan ani ka ɲɛnamaya banbali sɔrɔ, a y’a kɛ u y’o lo sɛbɛ. Nka Jehova b’an kanu minkɛ, an mako tɛ kunnafoni minw na, a m’a to u y’o sɛbɛ.—Zan 21:25 kalan.

14. Bibulu kɔnɔnakumaw b’a yira cogo wɛrɛ juman na ko Ala b’an kanu?

¹⁴ Jehova kumana an fɛ cogo min na ni danbe ye, o b’a yira fana ko a b’an kanu. A ma sariya caamanba di an ma Bibulu kɔnɔ k’a yira an ka ɲi ka min kɛ wala an man ɲi ka min kɛ an ka ɲɛnamaya faan bɛɛ la. Nka a tɛmɛna mɔgɔ dɔw ka maanaw fɛ, kiraya kuma diimanw ani ladili nafamanw lo fɛ walisa k’an dɛmɛ ka desizɔn ɲumanw ta. O cogo la, Bibulu b’an lasun ka Ala kanu ani ka mɛnni kɛ a fɛ n’an dusu bɛɛ ye.

15. a) Bibulu b’a yira cogo di ko Jehova b’a janto an na? b) Jaa kan, sungurunin, kanbele ani musokɔrɔba dɔ be miirila mɔgɔ jumanw lo koo la minw kofɔra Bibulu kɔnɔ? (Zɛnɛzi 39:1, 10-12; 2 Mas. 5:1-3; Luka 2:25-38).

¹⁵ Bibulu b’a yira ko Jehova b’a janto an na kosɔbɛ. Cogo di do? Maanaw fanin  lo a ka Kuma kɔnɔ minw be adamadenw dusukunnakow bɔ kɛnɛ kan. Mɔgɔ minw kofɔra Bibulu kɔnɔ, an be se k’u dusukunnakow faamu sabu olu fana tun ye “anw bɔɲɔgɔnko adamaden ye.” (Zaki 5:17). Min yɛrɛ kɔrɔtanin lo, o ye ko n’an y’a ye Jehova y’an bɔɲɔgɔnkow minɛ cogo min na, o b’an dɛmɛ k’a faamu ka ɲɛ ko “Matigi [Jehova] ye ɲumanya ni makaritigi ye.”—Zaki 5:11.

16. Mɔgɔ minw ye filiw kɛ, n’an b’u ka koow kalanna Bibulu kɔnɔ, an be mun lo faamu Jehova koo la? (Ezayi 55:7).

¹⁶ Bibulu b’a yira ko Jehova b’an kanu cogo wɛrɛ la. A b’an hakili sigi ko n’an ye filiw kɛ an ka Ala tɛna ban an na. Israɛldenw ye Jehova hakɛ ta siɲɛ caaman. Nka tuma o tuma n’u tun nimisara, a tun be yafa u ma (Ezayi 55:7 kalan). Kerecɛn fɔlɔw fana tun b’a lɔn ko Ala b’u kanu. Cɛɛ dɔ tun ye jurumuba kɛ wagatijan kɔnɔ ani kɔfɛ a nimisara. Hakili senu barika la, ciden Pol y’a kerecɛnɲɔgɔnw jija ko u ka “yafa a ma k’a jigi tugu.” (2 Kor. 2:6, 7; 1 Kor. 5:1-5). A be mɔgɔ kabakoya yɛrɛ le k’a ye ko Jehova tun tɛ ban a sagokɛlaw la sabu u ye jurumu kɛ! Nka, a tun b’u dɛmɛ ni kanuya ye, k’u kolo ani a tun b’a ɲini u fɛ u ka kɛ ale teriw ye tugun. A y’a daa di ko bi, ni jurumukɛla o jurumukɛla nimisara, ale bena o tigi minɛ o cogo kelen na.—Zaki 4:8-10.

17. Mun na Bibulu ye nilifɛn kabakoman ye?

¹⁷ Jehova ye nilifɛn ɲumanba lo di an ma. Mun na Bibulu ye nilifɛn kabakoman ye? An y’a ye ko Bibulu be Ala ka hakilitigiya, a ka tilenninya ani a ka kanuya yira. A b’a yira ko Jehova b’a fɛ an k’ale lɔn ani an ka kɛ ale teriw ye.

18. Bibulu ye “fɛnɲuman” ye Jehova ye min di an ma. An be se k’an ka waleɲumanlɔn yira a koo la cogo di?

¹⁸ An t’a fɛ ka ɲinɛ abada ko Bibulu ye “fɛnɲuman” ye, Ala ye min di an ma (Zaki 1:17). O la, an ka to k’an ka waleɲumanlɔn yira a koo la. An b’o kɛ cogo di do? An kɛtɔ k’a kalan ani ka miiri a kan. N’an y’o kɛ, an be se ka la a la ko Bibulu Tigi bena an duga an ka jijaliw kosɔn ani an bena “se ka Ala lɔn.”—Talenw 2:5.