1. Ngo ma nyuto ni Ginacoya onongo pire tek bot Yecu?

 GO KONG kit ma onongo mit kwede me winyo ka Yecu pwonyo dano. En onongo pol kare tiyo ki Ginacoya, dok onongo omako Ginacoya magi ducu i wiye! Ki lok ada, Yecu otiyo ki Ginacoya i lokke mukwongo ma en oloko i nge batijane ki dok i lokke mogo me agikki macok to. b (Nwo. 8:3; Jab. 31:5; Luka 4:4; 23:46) Dok pi mwaki adek ki nucu ma Yecu obedo i ticce me pwony, en onongo kwano lok ma i Ginacoya i kin lwak dok bene tito te Ginacoya maber.—Mat. 5:17, 18, 21, 22, 27, 28; Luka 4:16-20.

2. I kare ma Yecu tye ka dongo, gin ango ma okonye me ngeyo Ginacoya maber? (Nen cal ma tye i pok ngeye.)

² Mwaki mapol ma peya Yecu ocako ticce me pwony, en onongo kwano dok winyo ka kikwano Lok pa Lubanga kare ki kare. I pacogi, en onongo nen calo winyo ka Maliam ki Yucepu giloko i kom Ginacoya i kare ma nongo gitye ka boko loko. c (Nwo. 6:6, 7) Watwero bedo ki gen ni Yecu onongo cito i kacokke pa Lujudaya kacel ki jo me pacogi i nino me Cabat ducu. (Luka 4:16) Ki i kacokke man, en nen calo onongo tero ite me winyo ka kikwano Ginacoya. I nge kare mo, Yecu opwonyo kit me kwano Coc Maleng pire kene. Macalo adwogine, Yecu pe ongeyo Ginacoya maber keken ento bene onongo maro Lok pa Lubanga dok oye ni odor kwone. Me labolle, wi tika twero po i kom gin mutimme i ot pa Lubanga i kare ma Yecu tye ki mwaka 12 keken? Lupwonye ma onongo gitye ki ngec matut adada i kom Cik  pa Moses “guuro niangnge, ki kit ma en dok kwede i peny.”—Luka 2:46, 47, 52.

3. Gin ango ma wabinyamo i pwony man?

³ Wan bene watwero ngeyo ki maro Lok pa Lubanga ka wakwano Ginacoya nino ducu. Ento watwero nongo adwogi maber loyo ki i gin ma wakwano nining? Watwero nongo pwony ki i gin ma Yecu owaco bot jo ma onongo gingeyo Cik pa Moses, ma i kingi tye iye lupwony cik, Luparicayo, kacel ki Lucadukayo. Lupwonye dini magi onongo gikwano Ginacoya kare ducu, ento pe gunongo adwogi mo maber ki i gin ma gukwano. Yecu onyuto jami adek ma onongo myero co magi gutim wek gunong adwogi maber ki i Ginacoya. Lokke botgi bikonyowa me dongo dirowa me (1) niang maber gin ma wakwano, (2) nongo lonyo me cwiny, ki (3) ye ni Lok pa Lubanga olok tamwa.

4. Luka 10:25-29 pwonyowa gin ango ka odok i kom kwano Lok pa Lubanga?

⁴ Wamito ni waniang gin ma wakwano i Lok pa Lubanga. Ka pe, ci kwanwa pe bikelo adwogi mo maber botwa. Me labolle, tam kong i kom lok pa Yecu ki “ngat mo acel [ma] lapwony-cik.” (Kwan Luka 10:25-29.) I kare ma laco-ni openyo Yecu gin ma myero etim wek enong kwo ma pe tum, Yecu otiro tamme i kom Lok pa Lubanga ki pennye ni: ‘Gicoyo ningo i cik? Ikwano nining?’ Laco-ni obedo ki kare me miyo lagam ma atir kun tiyo ki Ginacoya ma loko i kom maro Lubanga ki maro dano luwotwa. (Levi 19:18; Nwo. 6:5) Ento nen kong gin ma laco-ni owaco cutcut i nge meno: “Lawota anga?” Laco man onyuto ka maleng ni onongo pe eniang tyen lok me gin ma en okwano-ni. Macalo adwogine, en onongo pe ngeyo kit me keto ginacoya magi i tic i kwone.

5. Lega kacel ki kwan i yo ma pe waruyo aruya twero konyowa me niang Lok pa Lubanga nining?

⁵ Watwero medo niangowa i kom Lok pa Lubanga ka wadongo dirowa me kwan. Tam mogo ma kiminiwa kany twero konyi. Leg ma peya icako kwan. Wamito kony pa Jehovah me niang Ginacoya, pi meno watwero penye pi cwiny mere maleng wek okonywa me keto tamwa i kom gin ma watye ka kwanone. I nge meno, cak kwan ma pe iruyo aruya. Meno bikonyi me niang gin ma itye ka kwanone. Itwero nongo ni tye me kony ka ikwano ki dwan malongo nyo ikwano kun iwoto ki winyo kwan me Baibul ma kimako i dwan. Ka iwoto ki winyo dwan ma kimako-ni, kun bene ineno coc ma i Baibulli, meno twero konyi me niang, pwonyo jami mapol kun bene weko wi pe wil i kom gin ma ikwano ki i Lok pa Lubanga. (Yoc. 1:8) Ka ityeko kwan, leg doki bot Jehovah kun ipwoye pi mic me Lokke ki me penyo pi konye wek iket gin ma ikwano-ni i tic.

6. Pingo pennye ki lapeny kacel ki coyo piny coc mogo manok twero konyi ka itye ka kwan? (Nen bene cal.)

⁶ Tam aryo mukene dok tye kany ma twero konyi me niang lok ma ikwano ki i Baibul maber. Pennye kekeni i kom gin ma itye ka kwanone. Ka itye ka kwano gin mo mutimme, pennye kekeni ni: ‘Gin mutimme-ni kwako jo mene? Anga ma tye ka lok i tyeng man? En tye ka lok bot nga, dok pingo? Gin man otimme awene dok i  kabedo mene?’ Lapeny ma kit meno bikonyi me lwodo kacel ki lubo pwony ma pire tek loyo ma tye i gin mutimme man. Medo i kom meno, bed ka coyo coc mogo macego ka itye ka kwan. Ka icoyo piny jami ma itye ka kwano, meno weko itamo iye matut. Coc bene konyi weko iniang i kom gin ma ikwano maber. Itwero coyo piny lapeny, adwogi ma inongo ki i kwed ma itimo, pwony ma pigi tego loyo ma inongo, kit ma imito keto i tic gin ma ipwonyo, nyo kit ma iwinyo kwede i kom gin ma ikwano. Itwero nongo ni coyo coc magi piny romo konyi me neno Lok pa Lubanga calo kwenane boti.

7. Kit mene ma omyero wadong ka watye ka kwan dok pingo? (Matayo 24:15)

⁷ Yecu onyuto kit mo ma pire tek adada ma omyero wabed kwede wek waniang gin ma wakwano i Lok pa Lubanga—meno aye niang matut. (Kwan Matayo 24:15.) Niang matut obedo gin ango? Obedo kero me ngeyo kit ma gin acel kubbe kwede ki mukene ki kit ma pokke kwede ki mukene, kacel ki me neno lok mukanne. Medo i kom meno, kit ma Yecu onyuto kwede, wamito niang matut wek wanen jami ma cobo lok pa lunebi me Baibul. Niang matut bene mitte wek wanong adwogi maber loyo ki i jami ducu ma wakwano ki i Baibul.

8. I yo ma nining ma watwero kwan ki niang matut?

⁸ Jehovah miyo niang matut bot luticce. Pi meno, leg bote kun ipennye wek okonyi me dongo kit man. (Car. 2:6) Ngo ma itwero timo ma lubbe ki legani? Ngi ki diro gin ma itye ka kwanone, dok inen kit ma kubbe kwede ki jami mukene ma ingeyo. Me konyi, tim kwed i bukkewa, calo Buk ma Konyo Lucaden pa Jehovah me Kwedo Lok. Bukke magi bikonyi me niang tyen lok me Ginacoya moni ki me neno yo mapatpat ma itwero keto kwede i tic i kwoni.  (Ibru 5:14) Ka ikwano ki niang matut, ci ngecci i kom Ginacoya bimedde.

9. Lok ada mene ma pire tek ma i Ginacoya ma Lucadukayo pe guniang iye?

⁹ Lucadukayo onongo gingeyo bukke abic mukwongo me Ginacoya me leb Ibru maber adada, ento onongo pe giye lok ada ma pigi tego ma nonge i bukke magi. Me labolle, nen kong kit ma Yecu odok iye i kare ma Lucadukayo gubedo ka laro lok kwede i kom nicer. En openyogi ni: ‘Wun pe wukwano i buk pa Moses, ka ma ocoyo lok i kom Icaka, ki kit ma Lubanga yam oloko kwede ni, “An Lubanga pa Abraim, ki Lubanga pa Icaka, ki Lubanga pa Yakobo”?’ (Mar. 12:18, 26) Kadi bed Lucadukayo onongo gukwano lok meno tyen mapol, lapeny pa Yecu onyuto ni gin onongo pe guniang lok ada ma pire tek ma nonge i Ginacoya meno—ma en aye pwony i kom nicer.—Mar. 12:27; Luka 20:38. d

10. Gin ango ma myero wangwa obed bit me nenone ka watye ka kwan?

¹⁰ Pwony ango ma wanongo? Ka watye ka kwan, wamito ni wabed ma wangwa twolo me neno jami ducu ma watwero pwonyone ki i tyeng moni. Pe wamito niang jami mayot keken, ento bene lok ada ma pigi tego kacel ki cik ma igi lac ma nonge i tyeng moni. Gitye calo lonyo mukanne pien nongogi pe yot.

11. Ma lubbe ki 2 Temceo 3:16, 17, itwero nongo lonyo me cwiny nining ki i Baibul?

¹¹ Itwero nongo lonyo me cwiny nining ka itye ka kwano Baibul? Nen kong gin ma 2 Temceo 3:16, 17 waco. (Kwan.) Waco ni, “Ginacoya ducu ma yam gicoyo . . . konyo” me (1) pwony (2) juko dano (3) tiro kit pa dano (4) nyebo dano wek gulub kit ma atir. Itwero nongo adwogi maber angwen magi kadi wa ki i bukke ma pe imaro kwanone tutwal. Kwan Ginacoya meno i yo matut wek inen gin ma itwero pwonyone i kom Jehovah, yubbe, nyo i kom cik ma igi lac me Baibul. Tam i kom kit ma Ginacoya meno konyo me juko dano. Itwero timo man ki neno kit ma tyeng meno konyi kwede me ngeyo kacel ki kwero miti maraco ki me bedo lagen bot Jehovah. Nen kit ma Ginacoya meno kitwero tic kwede me tiro kit pa dano, nyo tam ma pe opore ma ngat moni tye kwede, calo pa ngat mo ma irwatte kwede i tic me pwony. Dok iyeny tira mo ma tyeng meno miyo ma twero nyebbi me neno jami kit ma Jehovah neno kwede. Ka wi pe owil i kom adwogi mabeco angwen magi, ci ibinongo lonyo me cwiny ma bikonyi me nongo adwogi maber loyo ki i kwanni me Baibul.

12. Pingo Yecu openyo Luparicayo ki lapeny man ni “Wun pe wukwano?”

¹² Yecu bene openyo lapeny man ni “Wun pe wukwano?” me nyuto ni Luparicayo onongo gitye ki tam marac i kom Ginacoya. (Mat. 12:1-7) e I nino meno, Luparicayo onongo gitye ka kok i kom Yecu ni lupwonnyene guturo cik me Cabat. Me dok i lokgi, Yecu otiyo ki labol aryo ma i Ginacoya dok oloko i kom tyeng mo ma i buk pa Kocea me nyuto ni Luparicayo onongo pe guniang tyen lok ma oweko kimiyo cik me Cabat dok pe gunyuto cwiny me kica. Pingo jami ma co magi onongo gikwano ki i Lok pa Lubanga pe oloko tamgi? Pien onongo gikwano cik ki cwiny me awaka kacel ki miti me nongo bal i kom jo mukene. Cwiny marac meno ogengogi ki niang gin ma onongo gikwano.—Mat. 23:23; Jon 5:39, 40.

13. Kodi cwiny ango ma myero wabed kwede ka watye ka kwano Baibul, dok pingo?

¹³ Wapwonyo ki i lok pa Yecu meno ni omyero wakwan Baibul ki cwiny ma atir. Omyero wabed mwol dok wabed atera me nongo pwony, ento pe calo Luparicayo. Mitte ni ‘wagam Lok pa Lubanga ma opito i iwa ki mwolo.’ (Yak. 1:21) Ka wabedo jo mamwol, ci wabiye ni Lok pa Lubanga orwak lwite matut i cwinywa. Pwony ma i Baibul madok i kom kica, paro pi dano, kacel ki mar biloko tamwa keken ka wagwokke ki awaka.

14. Watwero ngeyo nining ni watye ka ye ni Baibul olok tamwa? (Nen bene cal.)

¹⁴ Kit ma watero kwede jo mukene twero nyuto ka watye ka ye ni Lok pa Lubanga oyub kitwa. Luparicayo pe guweko  Lok pa Lubanga oloko tamgi, pi meno, ‘onongo gingolo kop i wi jo ma pe ki bal.’ (Mat. 12:7) I yo acel-lu, kit ma waneno dok watero kwede jo mukene twero nyuto ka watye ka ye ni Lok pa Lubanga olok tamwa. Me labolle, tika wamaro tito kit mabeco ma jo mukene gitye kwede, nyo mono warune ka cimo balgi aye? Tika wabedo lukica dok watye atera me weko balgi nyo mono waloko marac i komgi dok wamako lok i cwinywa ka gutimo bal i komwa? Ngine kekenwa i yo magi twero nyuto ka ce waweko gin ma wakwano i Baibul loko tamwa, kit ma wawinyo kwede, kacel ki jami ma watimo.—1 Tem. 4:12, 15; Ibru 4:12.

15. Yecu onongo winyo nining i kom Coc Maleng?

¹⁵ Yecu onongo maro Coc Maleng, dok lok ma nonge i Jabuli 40:8 otito con kit ma Yecu onongo biwinyo kwede i kom Lok pa Lubanga. Waco ni: “Cwinya bedo yom me tiyo gin ducu ma imito, ai Lubanga; amako cikki dok agwoko tye i cwinya.” Macalo adwogine, en obedo ki yomcwiny dok ocobo ticce pi Jehovah maber. Wan bene watwero bedo ki yomcwiny kun wacobo ticwa maber ka watute matek me kwano Lok pa Lubanga kun bene wamaro.—Jab. 1:1-3.

16. Gin ango ma ibitimo wek inong adwogi maber ki i kwano Lok pa Lubanga? (Nen bok ma wiye tye ni “ Lok pa Yecu Twero Konyi me Niang Gin ma Ikwano.”)

¹⁶ Mitte ni watute matek me dongo dirowa me kwano Baibul kun walubo lok kacel ki lanen pa Yecu. Watwero dongo niangowa i kom pwony mogo ma tye i Baibul ka walego, wakwano ma pe warune aruya, wapenyo lapeny, dok wacoyo coc mogo manok. Watwero tic ki niang matut ka wangiyo kore ki kore gin ma watye ka kwano kun watimo kwed i bukkewa ma jenge i Baibul. Watwero pwonyo kit me tic ki Baibul i yo matut, kadiwa bukke mogo me Baibul ma pe wamaro tic kwedgi tutwal, ka wayenyo lonyo me cwiny ma nonge i bukke magi. Dok watwero ye ni Lok pa Lubanga oyub kitwa ka wakwano ki cwiny ma atir. Ka watute matek i yo magi, ci wabinongo adwogi maber loyo ki i kwanwa me Baibul kun bene wanyikke cok ki Jehovah.—Jab. 119:17, 18; Yak. 4:8.