Mono sekaka sambu mono yindulaka nde nduku na mono vandaka ve kuzaba mambu ya Nzambi. Mono yulaka yandi nde: “Inki nge ke zaba na Biblia?” Yandi pesaka mono ve mvutu nswalu. Nsuka-nsuka yandi songaka mono nde mama na yandi vandaka Mbangi ya Yehowa mpi yandi longaka yandi mwa mambu. Mono yitukaka mingi, yo yina mono lombaka yandi na kusonga mono mambu mingi.

Beto solulaka mingi na mpimpa yina. Nduku na mono songaka mono nde Biblia ke tubaka nde Satana kele mfumu ya nsi-ntoto yai. (Yoa. 14:30) Mbala ya nkaka, nge me zaba mambu yai luzingu na nge ya mvimba. Kansi sambu na mono, yo vandaka dilongi ya mpa mpi yo bendaka dikebi na mono. Ntangu yonso, mono vandaka kuwa nde kele ti Nzambi mosi ya mawete mpi ya lunungu yina vandaka kuyala ntoto. Mono vandaka ve kubakisa ngindu yango sambu na mambu yina mono vandaka kumona na luzingu. Ata mono vandaka kaka ti bamvula 26, mono monaka mambu mingi yina yangisaka mono.

Papa na mono vandaka kupusa avio ya bitumba ya États-Unis. Ntangu mono vandaka leke, mono vandaka kuzaba nde basoda lenda losa bombe yina ke fwaka bantu mingi mpi ke bebisaka bima mingi na konso ntangu yina bo me zola. Ntangu bitumba salamaka na Vietnam, mono vandaka kutanga na nzo-nkanda mosi na Califor-nie. Mono kotaka na kimvuka ya bana-nzo-nkanda yina vandaka kutelemina bitumba. Bapolisi vandaka kukula beto ti bangondo, yo yina beto vandaka kutina mpi beto vandaka kumona ve mbote-mbote sambu na bagaze yina bo vandaka kulosila beto. Yo vandaka ntangu mosi ya mubulu mingi. Bo vandaka kufwa bantu ya politiki mpi bantu vandaka kutelemina bamfumu ya luyalu. Konso muntu vandaka kutadila mambu na mutindu na yandi. Mambu yonso kumaka bisaka-saka.

Na 1970, mono yantikaka kusala na nordi ya Alaska mpi mono zwaka mbongo mingi. Na nima, mono kwendaka na Londres mpi mono sumbaka moto mpi mono yantikaka kutambula-tambula na sudi kukonda kuzaba kisika yina mono vandaka kukwenda. Na nima ya bangonda, mono kumaka na Afrika. Na nzila, mono vandaka kukutana mpi ti bantu yina vandaka kusosa kutina babwala na bo sambu na bampasi yina bo vandaka kukutana ti yo.

Yo yina, mambu yina mono monaka mpi waka pusaka mono na kundima dilongi ya Biblia ya ke tuba nde kele ti  mpeve mosi ya mbi yina ke yalaka ntoto. Kansi na nima, mono kudiyulaka sambu na nki Nzambi pesaka nswa nde mpeve yina ya mbi kuyala ntoto.

Mono zwaka mvutu na bangonda yina landaka. Na nima ya bantangu, mono zabaka bantu mingi mpi mono vandaka kuzola bo sambu bo monisaka nde bo kangamaka kaka na Nzambi ata bo vandaka kukutana ti mambu ya mutindu na mutindu.

Ntangu mono vutukaka na Londres, mono kutanaka ti mama ya nduku na mono yina mpi yandi pesaka mono Biblia. Na nima, ntangu mono kwendaka na Amsterdam na Pays-Bas, Mbangi mosi ya Yehowa monaka mono ke tanga Biblia na nsi ya mwinda mosi na bala-bala mpi yandi sadisaka mono na kulonguka mambu mingi. Na nima, mono kwendaka na Dublin na Irlande mpi mono monaka Betele ya Bambangi ya Yehowa. Mono kokulaka na porte. Mono kutanaka ti mpangi Arthur Matthews, mpangi mosi ya mayele mpi ya vandaka ti eksperiansi mingi. Mono songaka yandi nde mono zolaka kulonguka Biblia. Yo yina, yandi ndimaka na kulonguka ti mono.

Mono kudipesaka na kulonguka Biblia mpi mono vandaka kutanga mingi mikanda ya mutindu na mutindu yina Bambangi ya Yehowa vandaka kubasisa. Mono vandaka mpi kutanga mingi Biblia. Mono vandaka kusepela ti yo mingi. Na balukutakanu ya dibundu, ata bana ya fioti vandaka kupesa bamvutu na bangiufula yai ya bantu ya mayele vandaka kudiyula bamvula mingi me luta: ‘Sambu na nki mambi kele mingi? Nzambi kele nani? Inki ke kuminaka beto kana beto me fwa?’ Banduku na mono yonso vandaka kaka Bambangi ya Yehowa. Yo vandaka pete sambu mono zabaka ve ata muntu mosi na insi ya mvimba katula kaka Bambangi ya Yehowa. Bo sadisaka mono na kuzola Yehowa mpi na kusala luzolo na yandi.

Mono bakaka mbotika na 1972. Mvula mosi na nima, mono kumaka mupasudi-nzila mpi mono kwendaka kupesa maboko na dibundu mosi ya fioti na Newry na Irlande du nord. Mono vandaka kufutila nzo mosi ya ditadi yina vandaka yo mosi na lweka ya ngumba. Na ntwala nde mono sala diskure mosi na dibundu, mono vandaka kusala yo ntete na meso ya bangombe yina vandaka na kilanga mosi pene-pene ti nzo yina mono vandaka. Yo vandaka kumonana bonso nde bangombe yango vandaka kulanda mono mbote-mbote ntangu bo vandaka kupema na nima ya kudia. Ata bangombe yango lendaka ve kupesa mono bandongisila, bo sadisaka mono na kuzaba mutindu mono fwete telema mpi kutala bantu ntangu mono vandaka kusala diskure. Na 1974, mono kumaka mupasudi-nzila ya nene mpi mono kumaka kusala kisalu ya kimupasudi-nzila ti Nigel Pitt. Yandi kumaka mpi nduku na mono ya ngolo luzingu na mono ya mvimba.

Na ntangu yina “mavwanga” kotaka na Irlande du nord. Yo yina bantu ya nkaka vandaka kubinga yo “ntoto ya babombe mpi ya masasi.” Bantu vandaka kunwana na babala-bala, bo vandaka kufwa bantu na masasi mpi bo vandaka kulosa babombe na bakamio. Bantu vandaka kunwana sambu na mambu ya politiki mpi sambu na mambu ya mabundu. Kansi bantu ya katolika mpi bantu  ya misioni vandaka kuzaba nde Bambangi ya Yehowa ke kotaka ve na mambu ya politiki. Yo yina beto vandaka na lutaninu mpi bo vandaka ve kuyangisa beto ntangu beto vandaka kulonga nsangu ya mbote. Mbala mingi bantu vandaka kuzaba ntangu mpi kisika yina mavwanga ta vanda. Yo yina, bo vandaka kusonga beto na ntwala sambu diambu ya mbi kukumina beto ve.

Kansi, bigonsa vandaka kaka. Kilumbu mosi, mono ti mpangi Denis Carrigan yina vandaka mpi mupasudi-nzila kwendaka kulonga nsangu ya mbote na mbanza mosi yina vandaka pene-pene ti kisika yina beto vandaka kuzinga. Ata Mbangi mosi ya Yehowa vandaka ve na mbanza yina mpi yo vandaka mbala ya ntete ya beto kwendaka kuna. Nkento mosi fundaka beto nde beto vandaka basoda ya Grande-Bretagne, yina bo tindaka sambu na kubaka bansangu na mbanza na bo. Mbala ya nkaka yandi tubaka mpidina sambu beto vandaka ve kutuba mbote Ndinga na bo. Mambu yina yandi tubaka pesaka beto boma mingi sambu kana bantu me mona muntu mosi ke solula mbote ti basoda to yandi kele nduku na bo, bo vandaka kufwa yandi to kubula yandi masasi na dibolongo. Beto telamaka na nganda, beto vandaka kuwa madidi, beto vandaka kudiwa beto mosi mpi beto vandaka kuvingila bisi. Na nima, kamio mosi kwisaka mpi kangaka na ntwala ya restora yina bo vandaka kuteka kafe, kisika ya nkento yina fundaka beto. Nkento yango basikaka na restora mpi yandi yantikaka kusolula ti bantu zole yina vandaka na kamio. Yandi vandaka kusonga beto misapi. Na nima, bantu yina zole pusaka kamio na bo malembe-malembe tii kisika yina beto vandaka mpi bo yulaka beto mwa bangiufula sambu na ntangu yina bisi ke kwisaka mpi sambu na ntangu yina yo ke kwendaka. Ntangu bisi kwisaka, bo yantikaka kusolula ti shofere. Beto vandaka kuwa ve mambu yina bo vandaka kusolula. Bantu ya nkaka vandaka ve na bisi yango. Yo yina, beto vandaka kuyindula nde bo ta nata beto na nganda ya mbanza mpi nde bo ta sala beto mbi. Kansi, mambu salamaka ve mutindu yina. Ntangu mono kitaka na bisi, mono yulaka shofere nde: “Keti bantu yina vandaka kuyula nge mambu ya me tala beto?” Yandi tubaka nde: “Beno kudiyangisa ve, mono ke zaba beno. Mono songaka bo nde beno kele Bambangi ya Yehowa kansi ve basoda ya Grande-Bretagne. Beno kele na lutaninu.”

Na lukutakanu ya distrike yina salamaka na mbanza Dublin na 1976, mono kutanaka ti mpangi Pauline Lomax. Yandi vandaka mupasudi-nzila ya nene mpi yandi katukaka na Angleterre. Yandi vandaka mpangi-nkento mosi ya kimpeve, ya kudikulumusa mpi ya mawete. Yandi ti leke na yandi ya bakala Ray zabaka kieleka banda ntangu bo vandaka bana-fioti. Mvula mosi na nima, beto kwelanaka ti Pauline mpi beto landaka kusala kisalu na beto ya kimupasudi-nzila ya nene na Ballymena na Irlande du nord.

Beto salaka kisalu ya nziunga na Belfast Londonderry mpi na bisika ya nkaka ya bigonsa. Bampangi na beto salaka bansoba ya nene sambu na kusadila Yehowa. Yo yina, lukwikilu na bo vandaka kupesa beto kikesa. Mu mbandu, bo yambulaka malongi ya luvunu yina bo vandaka kulonga bo na mabundu, bo vandaka diaka ve ti bangindu ya mbi sambu na bantu mpi bo vandaka ve kumenga bantu ya nkaka. Yo yina, Yehowa sakumunaka mpi taninaka bo.

Mono zingaka na Irlande bamvula kumi. Na 1981, bo bingaka beto na kukota nzo-nkanda ya 72 ya Gileade. Na nima ya kubaka diplome, bo tindaka beto na Sierra Leone na Afrique de l’Ouest.

Beto vandaka kuzinga na nzo ya bamisionere ti bampangi ya nkaka 11. Beto vandaka kusadila kinkuku mosi, batwalete tatu, binkoso zole, telefone mosi, mashini mosi ya kuyobisila bilele mpi mosi ya nkaka sambu na kukawusa bilele yango. Kura vandaka kutina mpamba-mpamba mpi na kintulumukina. Bampuku vandaka kutambula na ludi ya nzo mpi bakobra vandaka kukota na bashambre yina vandaka na nsi ya ntoto.

Ata luzingu vandaka ve pete kisika yina, kulonga nsangu ya mbote vandaka kupesa beto kiese mingi. Bantu vandaka kuzitisa Biblia mpi bo vandaka kuwidikila  beto na dikebi yonso. Bantu mingi longukaka Biblia mpi bo kumaka Bambangi ya Yehowa. Bantu ya bwala yina vandaka kubinga mono nde “Monsieur Robert.” Bo vandaka kubinga Pauline nde “Madame Robert.” Na nima ya mwa bantangu, kisalu yina mono vandaka kusala na Betele kumaka kubaka mono ntangu mingi mpi mono vandaka kulutisa ntangu fioti na kisalu ya kulonga nsangu ya mbote. Yo yina, bantu yantikaka kubinga Pauline nde “Madame Pauline” mpi mono kumaka “Mon-sieur Pauline.” Pauline vandaka kusepela nde bo binga beto mpidina.

Bampangi mingi vandaka bansukami, kansi Yehowa vandaka kulungisa bampusa na bo. Bantangu ya nkaka yandi vandaka kusala yo na mutindu ya kuyituka. (Mat. 6:33) Mono ke yibuka kilumbu mosi, mpangi-nkento mosi vandaka kaka ti mbongo fioti ya kusumba madia yina yandi mpi bana na yandi lendaka kudia. Kansi yandi pesaka yo na mpangi-bakala mosi yina vandaka kubela malaria sambu yandi sumba bankisi. Kansi kaka kilumbu yina, nkento mosi kwisaka mpi yandi pesaka mpangi-nkento yina mbongo sambu yandi tunga yandi nsuki. Mambu ya mutindu yina vandaka kusalama mbala mingi.

Beto zingaka na Sierra Leone bamvula uvwa. Na nima, bo tindaka beto na Betele ya Nigeria. Betele na beto vandaka nene. Kuna, bo pesaka mono kaka kisalu yina mono vandaka kusala na Sierra Leone. Kansi yo vandaka mpasi sambu na Pauline sambu bo sobaka kisalu na yandi. Yandi vandaka kusala bangunga 130 na kisalu ya kulonga nsangu ya mbote mpi balongoki na yandi ya Biblia vandaka kuyela mbote na kimpeve. Kansi na Nigeria, bo pesaka yandi kisalu ya kutunga bilele. Yo bakaka mwa ntangu sambu yandi yikama ti kisalu yango. Kansi yandi bakisaka nde bampangi vandaka kusepela mingi ti kisalu yina yandi vandaka kusala mpi yandi tulaka dikebi ya ngolo na kupesa bampangi ya Betele kikesa.

Sambu beto vandaka bantu ya mpa na Nigeria, beto vandaka ti mambu mingi ya kulonguka. Kilumbu mosi, mpangi-bakala mosi kwisaka na biro na mono sambu na kusonga mono mpangi mosi yina bo bingaka na Betele. Ntangu mono zolaka kupesa yandi mbote, yandi fukamaka. Mono yitukaka mingi. Mbala mosi, mono yindulaka mambu yina Bisalu 10:25, 26 mpi Kusonga 19:10 ke tubaka. Mono kudiyulaka nde: ‘Keti mono fwete songa yandi na kusala ve mutindu yai?’ Kansi mono bakisaka nde, bo me katuka kubinga yandi na Betele mpi yo ke monisa nde yandi ke zaba mbote mambu yina Biblia ke longaka.

Mono waka mwa nsoni ntangu mono vandaka kusolula ti yandi mpi na nima, mono salaka mwa bansosa. Mono bakisaka nde mpangi-nkento yina fukamaka mutindu bantu vandaka kusala na bisika ya nkaka ya Nigeria. Babakala mpi vandaka kusala mutindu mosi. Yo vandaka sambu na kumonisa luzitu. Yandi vandaka kusambila mono ve. Kansi mambu yina yandi salaka, bantu ya  nkaka mpi salaka yo na Biblia. (1 Sam. 24:8) Mono vandaka na kiese sambu mono tubaka ve ata kima mosi yina zolaka kuyangisa mpangi-nkento yina.

Beto kutanaka ti bampangi mingi ya Nigeria yina vandaka ya kwikama na Yehowa banda bamvula mingi. Mu mbandu, mpangi Isaiah Adagbona. a Yandi kumaka Mbangi ya Yehowa ntangu yandi vandaka leke mpi na nima, yandi belaka maladi ya lepre. Bo tindaka yandi kisika yina bo vandaka kutula bantu ya maladi ya lepre kansi yandi mpamba vandaka Mbangi ya Yehowa. Ata bo vandaka kutelemina yandi, yandi sadisaka bantu 30 yina vandaka ti maladi ya lepre na kukuma Bambangi ya Yehowa mpi bo kangulaka dibundu na kisika yango.

Na 1996, bo tindaka beto na Betele ya Kenya. Yo vandaka mbala ya ntete yina mono vutukaka na Kenya banda ntangu yina mono vandaka kuna sambu na mbala ya ntete mutindu mono tubilaka yo na luyantiku. Beto zingaka na Betele. Makaku vandaka mingi na lupangu ya Betele. Bo vandaka “kuyiba” bambuma yina bampangi-bankento vandaka kubuka. Kilumbu mosi, mpangi-nkento mosi bikaka fenetre na yandi ya kukangula na Betele. Ntangu yandi vutukaka, yandi kutaka makaku ke dia madia yina yandi bikaka na Shambre. Yandi tulaka milolo mpi yandi basikaka na nganda. Makaku tataka mpi bo tinaka na fenetre.

Mono ti Pauline kumaka na dibundu ya Swahili. Na nima ya mwa ntangu, bo ponaka mono sambu mono yantika kutwadisa kulonguka ya Mukanda ya Dibundu (bubu yai bo ke bingaka yo Kulonguka ya Biblia ya Dibundu). Kansi mono vandaka ve kutuba mbote Swahili. Yo yina, mono vandaka kuyidika na ntwala mambu yina beto ta longuka sambu mono yula mbote Bangiufula. Kansi kana muntu me pesa mvutu yina kele ve ya kusonika na papie, mono vandaka ve kubakisa yo. Yo vandaka mpasi sambu na mono. Mono vandaka kudiyangisa sambu na bampangi. Mono yitukaka mingi sambu bo monisaka ntima-nda mpi kudikulumusa ntangu bo ndimaka nde mono twadisa lukutakanu.

Beto lungisaka ve ata mvula mosi na Kenya. Na 1997, bo bingaka beto na Betele ya Brooklyn na New York. Ntangu yai, beto vandaka na insi yina bantu vandaka ti bima mingi ya kinsuni, bima yina vandaka kunata mpi bampasi. (Bing. 30:8, 9) Ata na bansi yina ke vandaka ti bima mingi ya kinsuni, bampangi na beto ke monisaka lukwikilu ya ngolo. Bampangi na beto ke sadilaka ve ntangu mpi bima yina bo ke vandaka ti yo sambu na kukuma bamvwama kansi bo ke sadilaka yo sambu na kusadisa dibundu ya Yehowa.

Na bamvula yina beto me sala na kisalu ya Yehowa, beto me monaka bampangi na beto ke monisa lukwikilu ya ngolo ata bo ke kutana ti mambu ya nki mutindu. Na Irlande, bampangi monisaka lukwikilu ya ngolo ata bitumba vandaka. Na Afrika, bampangi monisaka lukwikilu ya ngolo ata bo vandaka bansukami mpi bankaka vandaka kuzinga na bisika yina Bambangi ya Yehowa vandaka ve. Na États-Unis, bampangi vandaka ti lukwikilu ya ngolo ata bo vandaka ti bima mingi ya kinsuni. Yehowa ke vandaka na kiese mingi ntangu yandi ke talaka na ntoto mpi ke monaka bansadi na yandi ke monisa nde bo ke zolaka yandi ata bo ke kutana ti mambu ya nki mutindu.

Bamvula ke lutaka ntinu kibeni “kuluta masini ya bo ke tungilaka bilele.” (Yobi 7:6) Bubu yai, beto ke salaka na babiro ya ke twadisaka kisalu na ntoto ya mvimba na Warwick, na New York. Beto ke vandaka na kiese ya kulanda kusala ti bantu yina ke zolanaka. Beto kele na kiese mingi sambu beto ke salaka yonso yina beto lenda sala sambu na kusadisa Ntotila na beto Yezu Kristu, yina ta futa bansadi na yandi ya kwikama ntama mingi ve.—Mat. 25:34.