Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

EBYAFAAYO

Ndeebire Abeesigwa Barikutunga Emigisha

Ndeebire Abeesigwa Barikutunga Emigisha

OBUNDI noobaasa kuba noijuka ebigaaniiro okukira munonga ebyabaire biri bikuru ahariiwe. Nyowe, nyine ekigaaniiro eki naagizire na munywani wangye omuri Kenya turikwota omuriro emyaka nka 50 enyima. Bwanyima y’okuruha ahabw’okumara ameezi omu rugyendo, tukaba nitugaaniira aha vidiyo y’ediini, obu munywani wangye yaagira ngu, “ekaba neejwekyera kubi Baibuli.”

Nkasheka ahakuba nkaba ninteekateeka ngu munywani wangye tarikumanya eby’ediini. Nkamubuuza nti: “Haine eki orikumanya ahari Baibuli.” Akeeziringa kungarukamu. Bwanyima akangira ngu nyina n’Omujurizi wa Yehova, kandi haine ebi yaamwegyeise. N’ahabw’ekyo, nkamushaba kungambira ebirikukiraho.

Tukagaaniira twahitsya omu kiro. Munywani wangye akangira ngu Baibuli neegamba ahari Sitaane nk’omutegyeki w’ensi. (Yoh. 14:30) Obundi iwe otwire nookimanya, kwonka kikaba kiri kisya ahariinye kandi kirikutangaaza. Butoosha nkaba niimanya ngu Ruhanga omunyambabazi niwe arikutegyeka ensi. Kwonka ekyo kikaba nikitaana n’ebi naabaire nindeeba. Aha myaka 26, nkaba naareebire ebintu ebyabaire nibinyerarikiriza.

Tata akaba naavuga enyonyi y’amahe g’omu mwanya omuri United States. N’ahabw’ekyo obu naabaire ndi muto, nkaba niimanya ngu nihabaasa kubaho orutaro rw’okucwekyerereza buri kimwe, ahakuba abaserukare bakaba beeteekateekire kubarura bomu. Orutaro orwabaireho omuri Vietnam rukabaho ndi omu itendekyero omuri California. Nkeegaita aha beegi bagyenzi bangye kweshariinga. Abaporiisi bakatwirutsya, kwonka tukaba tutarikureeba gye ahabw’omwika ogurikushaasha amaisho. Bukaba buri obwire bugumire munonga. Ab’eby’obutegyeki bakaitwa, haabaho obwesharingo n’obutabanguko. Abantu bakaba baine emiteekateekyere etarikushushana aha byabaire nibikorwa. Buri omwe akaba ashobangiriirwe.

Ndikuruga London kuza Central Africa

Omuri 1970, nkatunga omurimo aha kizinga kya Alaska kandi nkaba niinshashurwa esente nyingi. Bwanyima nkaza London, naagura piki, naavuga ngyemire bukiizi-bwa-buryo ntarikumanya ei ndikuza. Bwanyima y’ameezi, nkahika Africa. Obu naabaire ndi aha rugyendo, nkabugana abantu abaabaire batamirwe embeera ezi baabaire barimu barikwenda kuzirugamu.

N’ahabw’ekyo, ahabw’ebi naabaire ndeebire kandi mpuriire, enyegyesa ya Baibuli erikworeka ngu ekihangirwe eky’omwoyo ekibi nikyo kirikutegyeka ensi ekakora amakuru. Kwonka Ruhanga ku araabe atarikutegyeka ensi, akaba naakora ki? Nkaba niinyenda eky’okugarukamu.

Omu meezi makye, nkatunga eky’okugarukamu. Bwanyima y’obwire nkamanya kandi naakunda abashaija n’abakazi kuruga omu mbeera zitari zimwe, abaagumire bari abeesigwa ahari Ruhanga omwe ow’amazima.

NORTHERN IRELAND RIKABA RIRI “EIHANGA RYA BOMU N’AMASASI”

Ku naagarukire London, nkahurizana na nyina wa munywani wangye, kandi akampa Baibuli. Bwanyima, ku naagiire Amsterdam omuri Netherlands, ow’eishe-emwe akandeeba ningishomera aha kitaara ky’aha ruguuto, reero yaampwera kwega ebirikukiraho. Ku naarugire okwo, nkaza Dublin omuri Ireland, ahu naareebire ofiisi y’eitaagi y’Abajurizi ba Yehova. Nkaiguza aha rwigi rw’eirembo. Okwo niyo naashagire Arthur Matthews, ow’eishe-emwe omunyabwengye kandi orikumanya bingi. Nkamushaba kunyegyesa Baibuli, kandi akaikiriza.

Nkatandika kwega n’omuhimbo, naashoma munonga ebitabo na magaziini eby’Abajurizi ba Yehova. Kandi nangwa nkaba ninshoma na Baibuli. Okukora ekyo kikanshemeza munonga. Omu nteerane z’ekibiina Nkaba ndeeba abaana nibamanya eby’okugarukamu by’ebibuuzo ebi abantu abashomire munonga, baabaire nibeebuuza kumara obwire buraingwa: Ahabw’enki hariho ebintu bibi? Ruhanga n’oha? Niki ekirikubaho omuntu yaafa?’ Nkaba ninkira kuba ndi n’Abajurizi ba Yehova. Ahakuba tihariho bandi abu naabaire nimmanya omu ihanga eryo. Bakampwera kukunda Yehova n’okukora ebi arikukunda.

Nigel, Denis, naanye

Omuri 1972, nkabatizibwa. Bwanyima y’omwaka, nkaba payoniya reero naaza omu kibiina kikye omuri Newry, Northern Ireland. Nkapangisa enju eyehereire aha rubaju rw’orushozi. Haihi n’omwanya ogwo hakaba hariho ente, kandi nkaba nyegyeza omu mbazo zangye ndi omu maisho gaazo. Okaba nooshusha ngu zihurikiize obwo zirikwekuuma. Zikaba zitarikumpa obuhabuzi, kwonka zikampwera kwega kureeba abahurikiize ndikuha embazo. Omuri 1974, nkatooranwa kuba payoniya ow’omutaano kandi naaheereza na Nigel Pitto, owaabaire munywani wangye.

Omu bwire obwo, hakaba hariho obutabanguko bwingi omuri Northern Ireland. Bamwe bakahika aha kweta Northern Ireland “eihanga rya bomu n’amasasi.” Okurwana aha nguuto, okwitana, na bomu okubarukira omu motoka, bikaba biri ebya butoosha. Ebyo bikaba nibireetwaho abanyadiini n’ab’eby’obutegyeki. Kwonka, Abaporotesitanti n’Abanyakaturiki bakeetegyereza ngu Abajurizi ba Yehova bakaba bataine rubaju omu by’obutegyeki, n’ahabw’ekyo tukabaasa kugumizamu nitubuurira hataine orikutukwata aha mukono. Abu twabaire nitubuurira kaingi bakaba nibamanya obu haraabeho obutabanguko n’ahu buraabe, reero baturabura kwetantara akabi.

Kwonka, hakaba hakiriho embeera z’akabi. Eizooba rimwe, nyowe na Denis Carrigan owaabaire ari payoniya, tukabuurira omu tauni eyaabaire etarimu Bajurizi ba Yehova ahu twabaire twabuuriire omurundi gumwe. Omukazi akatubeiherera ngu turi entatsi z’abaserukare Abangyereza, ahabw’okugira ngu tukaba tutarikugamba gye orurimi rwabo. Ekyo kikatutiinisa munonga. Okaba noobaasa kwitwa waateeraho kwehitsya abaserukare, nari kuteerwa amasasi omu kuju. Obu twabaire turi twenka aheeru tutegyereize baasi omu bufuki bwingi tukareeba emotoka erikwemerera aha duuka y’omukazi owaatwomesereize. Akashohora yaagamba n’abashaija babiri abaabaire bari omu motoka egyo obwo atworekyereizemu orukumu. Abashaija abo bakavuga mporampora baija ahu twabaire twemereire, kandi baatubuuza obu baasi eraije. Baasi ku yaizire bakagamba n’omuvugi waayo. Tukaba turikubaasa kuhurira ebi baabaire nibagamba. Kandi hakaba hatarimu bantu abandi, n’ahabw’ekyo tukamanya ngu bakaba nibatebeekanisa kutukora kubi twaruga omu tauni. Kwonka tikwo kyabaire. Ku naabaire ninduga omu baasi, nkabuuza omuvugi nti: “Abashaija abaagamba naiwe, baaba nibakubuuza ebirikutukwataho?” Akangarukamu ati: “Naabagira ngu nimbamanya. Mutatiina. Tihane ekiraababeho.”

Obu twagaitwa, Maaci 1977

Omuri 1976 aha ruteerane rwa disiturikiti a omuri Dublin, nkashangayo Pauline Lomax, payoniya ow’omutaano owaabaire arugire England. Akaba ari munyaanyazi-itwe ow’eby’omwoyo, omucureezi, kandi orikukunda abantu. We na munyaanya, Ray, bakakura nibamanya amazima. Bwanyima y’omwaka, nyowe na Pauline tukataaha omu bushwere, kandi tukagumizamu turi baapayoniya ab’omutaano omuri Ballymena, NorthernIreland.

Tukataayaayira ebibiina kumara akaire, turikuheereza omuri Belfast, Londonderry, n’omu bicweka ebindi eby’obutabanguko. Tukahigwa okwikiriza kw’ab’eishe-emwe abaarekire enyikiriza zaabo z’ediini ezaabaire zitsimbire emizi, nk’okushoroora, n’okwangana kubaasa kuheereza Yehova. Kandi buzima, Yehova akabaha emigisha kandi yaabarinda!

Nkaba mmazire emyaka ikumi omuri Ireland. Bwanyima omuri 1981 tukeetwa kuza omu ishomero rya Gilead erya 72. Ku twahendeire eishomero eryo, bakatwohereza kuheereza omuri Sierra Leone, omuri Africa.

AB’EISHE-EMWE OMURI SIERRA LEONE BAKABA BARI ABEESIGWA N’OMU BWORO

Tukatuura omu ka y’abamiisani eyaabaire erimu abantu 11. Twena tukaba nitukoresa ekiyungu kimwe, ebihoroonio bishatu, ebinaabiro bibiri, esimu emwe, ekyoma ky’okwozya emyenda kimwe, n’eky’okugyomya kimwe. Amashanyarazi gakaba gakira kubura, kandi otarikubaasa kumanya obu garaagarukye. Embeba zikaba zitaaha omu daari, kandi obumwe encwera zikaba zitaaha omu kashengye k’ahansi y’enju.

Turikwambuka omugyera kuza aha ruteerane oruhango omuri Guinea

N’obu embeera zaabaire zitaboneire, obuheereza bwaitu bukaba nibushemeza. Abantu bakaba nibaha Baibuli ekitiinisa kandi barikuhurikiza. Baingi bakaba nibeega Baibuli kandi bakaikiriza amazima. Abantu bakankubya erya “Misita Robert.” Pauline bakamweta erya “Misusi Robert.” Bwanyima, nkatandika kumara obwire bwingi aha ofiisi y’eitaagi, kandi ndikumara obwire bukye omu kubuurira, abantu bakatandika kweta Pauline “Misusi Pauline.” Nyowe bakanyeta “Misita Pauline.” Ekyo Pauline akaba naakikunda.

Turikuza kubuurira omuri Sierra Leone

Ab’eishe-emwe baingi bakaba bari abooro, kwonka butoosha Yehova akaba abahwera kutunga ebirikwetengyesa, n’obumwe omu miringo y’omutaano. (Mat. 6:33) Ninyijuka munyaanyazi-itwe omwe owaabaire aine esente z’okugura eby’okurya by’eizooba rimwe, ebye n’eby’abaana be, kwonka zoona akaziha ow’eishe-emwe owaabaire arwaire omushwija ataine z’okugura omubazi. Omwabazyo ogwo, omukazi akaza owa munyaanyazi-itwe ogwo kitaraariire yaamuha esente z’okukora aha eishokye rye. Hakaba nihakira kubaho embeera nyingi nk’ezo.

OKWEGA ENTWAZA NSYA OMURI NIGERIA

Tukaheereza omuri Sierra Leone kumara emyaka mwenda. Bwanyima tukoherezibwa aha Beseeli ya Nigeria. Hati tukaba turi aha ofiisi y’eitaagi empango. Obujunaanizibwa bwangye bukaba buri nk’obu naabaire nyine omuri Sierra Leone, kwonka Pauline, ekamubeera empinduka y’amaani kandi egumire. Akaba naabuurira kumara eshaaha 130 buri kwezi, kandi aine abeegi ba Baibuli abaabaire nibatunguuka. Kwonka akaheebwa obujunaanizibwa bw’okubaziira, kandi akaba amara obwire arikubaziira emyenda etaagukire. Kikamutwarira obwire kumanyiira empinduka egyo, kwonka akamanya ngu abandi bakaba nibasiima ebi yaabaire naakora n’ahabw’ekyo akata omutima aha kugumya Ababeseeli bagyenzi be.

Entwaza y’abantu ba Nigeria ekaba eri nsya ahariitwe, kandi tukaba twine bingi by’okwega. Eizooba rimwe, ow’eishe-emwe akaija omu ofiisi yangye kunyanjurira munyaanyazi-itwe owaabaire ayetsirwe aha Beseeli. Ku naamuhaire omukono kumuramutsya, akajumara aha bigyere byangye. Nkatangaara munonga! Eki kikanyijutsya ebyahandiikirwe bibiri ebi: Ebyakozirwe 10:25, 26 n’Okushuuruurwa 19:10. Nkeebuuza nti: ‘Mbwenu shi mmuzibire kukikora?’ Kwonka, nketegyereza ngu obu aikiriziibwe kuheereza aha Beseeli, naamanya eki Baibuli erikwegyesa.

Omu kugaaniira kwaitu kwona, nkaba nimbwerambwera, kwonka bwanyima nkacondooza. Nkeega ngu munyaanyazi-itwe akaba naakora nk’oku entwaza yaabo yaabaire neekuratirwa omu bicweka by’eihanga ryabo ebimwe. Abashaija nabo bakaba nibatwaza batyo. Gukaba guri omuringo gw’okuha abandi ekitiinisa. Akaba atarikundamya, nk’oku Ebyahandiikirwe ebimwe birikworeka. (1 Sam. 24:8) Nkashemererwa munonga, ahakuba omu butamanya bwangye tindagambire ekyabaire nikibaasa kuhemura munyaanyazi-itwe.

Tukashanga ab’eishe-emwe baingi omuri Nigeria abaabaire bamazire emyaka mingi bari abeesigwa. Teekateeka aha w’eishe-emwe Isaiah Adagbona. b Akeega amazima obu yaabaire ari omutsigazi, kwonka akarwara ebibembe. Bakamutwara omu mwanya gw’abarwaire b’ebibembe, kandi niwe yaabaire ari Omujurizi wa Yehova wenka. N’obu araabe yaabaire naahakanisibwa, akahwera abarwaire b’ebibembe abarikurenga omuri 30 kwega amazima, kandi akatandikaho ekibiina omu mwanya ogwo.

AB’EISHE-EMWE OMURI KENYA BAKANGUMISIRIRIZA

Ndikureeba enkura-ruhembe eyaafeereirwe nyinayo omuri Kenya

Omuri 1996 tukoherezibwa kuheereza aha ofiisi y’eitaagi eya Kenya. Ogu gukaba guri omurundi gwangye gw’okubanza kugaruka omu ihanga eryo, kwiha obu naataayaayayo nk’oku naaba naagambire omu kutandika. Tukaba nitutuura aha Beseeli. Omwanya ogwo gukaba gurimu enkyende nyingi. Zikaba nizikira kwiba ebijuma ahari banyaanyazi-itwe baaba babyekoreire. Eizooba rimwe, munyaanyazi-itwe aha Beseeli akatsiga edirisa ye eyigwire. Ku yaagarukire akashanga omu nju ye enkyende nyingi zirikurya eby’okurya. Akaamuza yairuka yaashohora. Enkyende zikamiganira omu dirisa zaaguruka zaashohora.

Nyowe na Pauline tukaza omu kibiina ekirikukoresa Oruswahili. Bwanyima y’obwire bukye, nkatooranwa kwebembera Okwega Ekitabo okw’Ekibiina (hati okurikumanywa nk’Okwega Baibuli okw’Ekibiina). Kwonka, nkaba ntakeegire kugamba gye orurimi. N’ahabw’ekyo nkaba ntebeekanisa kare, ekyo kimbaasisa kushoma gye ebibuuzo. Kwonka eky’okugarukamu ku kyabaire kitaanaho kakye n’ebihandiikire mbura kukyetegyereza. Nkaba nsaasibwa ab’eishe-emwe na banyaanyazi. Kwonka, nkehurira gye ahabw’okugira ngu bakangumisiriza n’obucureezi banyikiriza kubeebembera omu ntebeekanisa egyo.

OKWOREKA OKWIKIRIZA OMU MBEERA Z’OBUGAIGA OMURI UNITED STATES

Obwire obu twamazire omuri Kenya tiburahikire mwaka. Omuri 1997 tukeetwa kuza aha Beseeli omuri Brooklyn, New York. Hati tukaba turi omu ihanga ahu ab’eishe-emwe baabaire baine ebintu bingi, ekirikubaasa kurugamu oburemeezi. (Enf. 30:8, 9) Kwonka n’omu ihanga eri, ab’eishe-emwe baine okwikiriza kuhami. Nibakoresa obwire bwabo n’ebintu byabo tikwegaigahaza, kureka kushagika omurimo gw’ekibiina kya Yehova.

Kumara emyaka, tureebire okwikiriza kw’ab’eishe-emwe bagyenzi baitu ab’embeera zoona. Omuri Ireland, tukareeba okwikiriza kw’ab’eishe-emwe omu bwire bw’obutabanguko. Omuri Africa, tukareeba okwikiriza oyihireho obworo n’okutaba haihi n’abandi. Omuri United States, tureebe okwikiriza omu mbeera z’obugaiga. Yehova ka aine kuba naashemererwa ku arikureeba abantu abarikworeka ngu nibamukunda n’omu mbeera zoona!

Ndi na Pauline aha Beseeli omuri Warwick

Emyaka erahukire munonga “okukira eky’okurukisa ky’omuruki w’emyenda.” (Yob 7:6) Hati turi aha ofiisi enkuru omuri Warwick, New York, kandi nitwesiima ahabw’okugumizamu nituheereza n’abantu abarikukundanira kimwe. Twine okushemererwa, n’okumarwa ahabw’okukora eki turikubaasa kushagika Omugabe, Kristo Yesu, juba naaza kuha ebihembo abeesigwa nyamwingi.—Mat. 25:34.

a Enteerane empango omu bwire obwo zikaba nizimanywa nk’enteerane za disiturikiti.

b Ebyafaayo bya Isaiah Adagbona biri omu Watchtower eya Apuri 1, 1998, rup. 22-27. Akafa omu 2010.