1. Egumi yehu ena ttima gani vamentoni va Yehova?

 KATANALELA mukwawo wuvaha kwaduru yawale vaddiddi mbwenyi ena muttengo—munddimuwa. Kwaduruya tintaya ehinongeya vang’onovi, ehitakala vang’onovi, vina ehikana minyaza. Masiki na dhilobo esi dhohikala, kwaduruya ehikana muttengo munddimuwa (milhões de dólares). Mohaganyedha weyo onele ovaha ttima vina obarela kwaduru eji. Na mukalelo wakakene, Yehova ohinivaha mvaho ona ttima vaddiddi, mvaho wa egumi. Txibarene Yehova ohoniha wi onovaha ttima egumi yehu mwa onivaha Mwanaye wi anobolele.—Jo. 3:16.

2. Mowiwanana na 2 Korinto 7:1, Yehova onjedhela eni mwa iyo?

² Yehova Nipara na egumi. (Masal. 36:9) Murumiwi Paulo wanrumela ejuwene vina ohiloga: Ddi iyene onavaha okalawo, muya wovuma na dhina dhotene. (Mer. 17:25, 28) Iyo ninologa na nikuluvelo wi egumi yehu mvaho wa Mulugu. Nokwela iyene ohinivaha dhilobo dhinfunihu wi dhinikamihedhe okalawo. (Mer. 14:15-17) Yehova kankosa matikiniho wi abarele egumi yehu. Iyene onjedhela wi nikose mpaka apale vanwodhelihu, wi nikane egumi vina nimulabele iyene. (Kengesa 2 Korinto 7:1.) Iyo nimbarelela eni egumi vina okalawo wehu, nanda ninawodhe dhavi okosa ejuwene?

3. Elobo modha ennittukulela ovilibihedha okana egumi yapama jivi?

³ Elobo modha ennikosiha otamela okana egumi yapama jawi iyo ninfuna nimulabele Yehova na mukalelo wofwanyelela nilabihedhaga ewodhelo yehu. (Mk. 12:30) Ninfuna wi  niviperekele Mulugu, ninga mukutto wamento, wokoddela, onimuzivela, wila ejuwene epadduwe iyo kaninfwanyela okosa dhilobo dhinziwihu wi dhigahinittukulela okala aredda. (Rom. 12:1) Txibarene, masiki nivilibihedhaga wi nikane egumi yapama eji kintapulela wi kaninakale aredda. Mbwenyi, enowodheya iyo okosa mpaka apale vanwodhelihu wi nikane egumi yapama, sabwani ninjedhela wi nimutonyihedhe Babihu wa wirimu wi ninovaha ttima mvaho wa egumi.

4. Txini yafuna okosa Mwene Davidi?

⁴ Mwene Davidi ohitapulelamo yamuttukulela ovaha ttima mvaho wa Mulugu modhela oleba: Okwa waga, mumpurana nni? Wekiwa waga mmasiye, mumpana nni? Munona ninga mbwebwe onowuttittimihani, onowodha ovuwiha wiwananeyana wenyu? (Masal. 30:9) Davidi txino olebile mazu aba ohalagawo mudhidhi mung’onovi wi akwe. Mbwenyi iyene wanfuna okalawovi mudhidhi mwinjene wila amulabelegevi Yehova. Kavali waganyedha, wi iyo notene nihikana efunelo yakene.

5. Masiki akala nili aredda obe nili attu owuluvala, txini enfwanyelihu okosa?

⁵ Oredda vina wuluvala txino dhinonitximiha okosa dhilobo dhakosihu wale. Sabwa ya ejuwene, ninodhaga osilidheya vina okumuwa. Mbwenyi iyo kaniyelele mundduni vina kanipwaze egumi yehu. Sabwaya? Sabwani masiki nikale aredda obe attu owuluvala enowodheya omulabela Yehova, dhahene ninga mukoseli Mwene Davidi. Jopangaraziha oziwa wi masiki nikale aredda obe nuluvale nihikana ttima vamentoni va Yehova! (Mt. 10:29-31) Ottiya ejo, iyo nigakwa iyene onele onivenyiha mukwani. (Job 14:14, 15) Oku banili mento nikose mpaka vanwodhelihu wi nibarele egumi yehu vina okalawo wehu.

6. Txini enjedhela Yehova wi iyo nitanalele nigafunaga oja vina omwa?

⁶ Bibilia kahiyo nivuru ninloga sabwa ya egumi obe manual de dieta, masiki dhawene onolagiha monelo wa Yehova mwaha wa makaniya aba. Motagiha, iyene ononaddela: rayilela oddayi-wene dhilobo dhigadhile oputtula egumi yawo. (Koh. 11:10) Bibilia onokoddiha ottabwiha oja, na omwa, sabwani dhilobo esi dhinoputtula egumi yehu. (Gano 23:20) Yehova onfuna wi iyo nang’ananihe muttengo onja vina omwa iyo.—1 Kor. 6:12; 9:25.

7. Malago anfwanyeya va Gano 2:11 annikamihedha dhavi okosa dhosakula dhofwanyelela wi nikane egumi yapama?

⁷ Ninofwanyela okosa dhosakula dhapama wi nonihe otamalela wehu mvaho wa Mulugu egumi, modhela olabihedha pama ewodhelo yehu yowubuwela. (Masal. 119:99, 100; kengesa Gano 2:11.) Motagiha, ninofwanyela osakula pama dhilobo dhinfwanyela iyo oja. Akala ninoziveliwa yoja enziwihu wi nigaja ninokala aredda, ninofwanyela orabela. Nikane muyubuweloni wi iyo ninofwanyela ogona mowakwana-mwene, onddamula maningo, okana oyesa vina okuputta vatakulu vehu.

8. Bibilia onnisunziha eni mwaha wa ttima ena ovibarela vamentoni va Yehova?

⁸ Nlamulo navahile Yehova ana Izrayel mwahikala malago akamihedha orabela ngovi dhigapadduwile vatakulu vina omabasani. (Obud. 21:28, 29; Olib. 22:8) Ngovi yandana  dhodhelavo dhawopiha mwa muttu watota ngovi s’ohifuna. (Olib. 19:4, 5) Nlamulona vina nanloga wi muttu ahifunaga amugugunya mwiyana wana yari ofiyedha orayila wanfwanyela osottottiwa. (Obud. 21:22, 23) Malebo anowoniha kakamwe wi Yehova onjedhela wi iyo nikose mpaka vawodhelihu wi nirabele ngovi.

9. Dhilobo gani dhinfwanyelihu okosa wi nirabele otota ngovi? (Koona foto.)

⁹ Iyo ninowoniha wi ninovaha ttima egumi oli mvaho wa Mulugu, mwa ovilibihedha okosa dhilobo n’obareleya nigakala vatakulu vina omabasani. Motagiha, iyo ninokoya dhipano dhinlata, dhinsuva, produtos químicos tóxicos obe mirobwe, vamburoni vobareleya. Ninkosela ejuwene wi dhinatotele makattamiho attu ena vina aima. Iyo vina ninokala txenjewa nigalabihedhaga motto, líquidos quentes na dhipano dhinlaba na enerjia, ninovilibihedha vina ohikala wolapela nigalabihedhaga dhipano esi. Nigamwa dholezeliha, nigakana tturho vina nigaja mirobwe dhosipitale dhigadhile onitotela  makattamiho ninorabela weddiha karo, ottiya ejo kaninatenderi telefoni oku niddihaga karo.

10. Txini enfwanyelihu okosa efoyo ehinapadduwa vina egapadduwaga?

¹⁰ Dila dhina enokala yorutxa ovibarela mwa makattamiho otene owopiha agadhile opadduwa. Ttabwa-ttabwa dhigapadduwa dhifoyo dhamwilaboni, maredda oraveya vina owanawana wa malogo. Dhilobo esi dhigapadduwaga, enowodheya oviluwa mmakattamihoni orutxa, mwa ottiya muruddaya opattiwe vina wiwelela malago anvaha asogorheli a muruddaya. (Rom. 13:1, 5-7) Masaka mena attu anowaddeliwaga na ottaga makattamiho owopiha ahinatti opadduwa, nona enokala yamalago wiwelela malago abo anvaha asogorheli a elabo wi anikamihedhe okala ovisasanyedhene. Motagiha, nitamele manje, dhoja dhihinvudda vina dhilobo dhing’onovi dhinfuneya mu kit básico de primeiros socorros.

11. Txini enfwanyelihu okosa akala mmuruddani munkalihu muhipattiwa na eredda yoraveya?

¹¹ Txini enfwanyelihu okosa akala mmuruddani munkalihu muhipattiwa na eredda yoraveya? Ninofwanyela wiwelela malago anvaha asogorheli, ninga onawa mada okala wolapelana muttu na mukwaye, wabala maskara vina okala de quarentena. Ovilibihedha wehu okosa dhilobo esi onowoniha wi ninovaha ttima egumi oli mvaho wa Mulugu.

12. Egapadduwa efoyo malago a Gano 14:15 annikamihedha dhavi osakula miselu dhinfwanyelihu ovuruwana?

¹² Mudhidhi ompadduwaga dhifoyo, amarho na anamwanddamani, anovuwihaga miselu dhihili dhebaribari, masaka mena dhinovuwihiwaga mmaradiyoni vina mu TV. Mbwenyi ottiya orumela dhotedhene dhiniwihu, enokala yamalago ovuruwana miselu dhinvaha agoverno vina asogorheli a mparha wa egumi. (Kengesa Gano 14:15.) Nikuru Nolamulela vina abali a mafiliale anokosaga guru eli yotene wi agumele miselu dhokuluveleya ahinatti ovaha malago mmulogoni aniwanana na otugumana vina mabasa a olaleya. (Aheb. 13:17) Wiwelela malago abo anakelihu, enonikamihedha vina anowakamihedha attu ena agadhile opattiwa na makattamiho. Vina enowakamihedha attu a mmuruddani okana mubuwelo wapama sabwa ya Anamoona a Yehova.—1 Ped. 2:12.

13. Ninoniha dhavi wi ninovaha ttima egumi oli mvaho wa Mulugu nigapattiwa makattamiho anfuneya wikiwa nikami?

¹³ Iyo ninga Anamoona a Yehova, ninoziwiwa pama na yimelelo yehu ya oriha nikami. Masiki akala egumi yehu eli vangovini, ninowiwelela nlamulo na Yehova ninkoddiha wikiwa nikami. (Mer. 15:28, 29) Mbwenyi, eji kintapulela wi iyo ninofuna okwa. Mottiyana, iyo ninovaha ttima egumi eli mvaho wa Mulugu. Iyo ninotamela nikamihedho na mediku ona ewodhelo ya onisasanya ahilabihedhaga nikami.

14. Ninawodhe dhavi ovugula makattamiho ageteyile na ngovi?

¹⁴ Iyo nigazuzumela egumi yehu mwa ofwara malago onilihu omaromo wa nsunzo ntti, ninele ovugula opattiwa na makattamiho ageteyile na ngovi. Nigakana egumi yapama, mudhidhi onapattiwihu na eredda ninele ovulumuwa momaguva, masiki akala enofuneya okosiwa operasau. Iyo ninele ovugulela opattiwa ngovi, nigavilibihedha osasanya dhilobo dhehu na nibarelo nigakala vatakulu, omabasani vina nigeddaga murampani.

15. (a) Ekaleli nni yamakamaka weddagana kartau nehu na nikami? (Koona foto.) (b) Ninga mulagihile vidiyu, ninasakule dhavi dhogana dhinoniha mukalelo wolabihedha nikami osipitale?

 ¹⁵ Vowi ninovaha ttima mvaho wa egumi, ninottikitta kartau (diretiva antecipada de vontade relativa a cuidado de saúde) vina ninoweddana vego pa vego vandowihu. b Na kartau eji, ninowoniha efunelo yehu ya ohikiwa nikami vina mirobwe dhinfwanyelihu na dhihifwanyelihu oja. Weyo ohimala watuwalizar kartau nawo? Akala kuna obe onofuna watuwalizar, kakosa ejuwene momaguva. Ottikitta kartau ntti enele wukamihedha wakela murobwe momaguva ogakala muredda. Vina ninele omukamihedha mediku wawo orabela wuvaha mirobwe dhigadhile wutotela makattamiho. c

16. Txini enfwanyeliwe okosa akala kunziwa mukalelo wottikitta kartau na nikami?

¹⁶ Kintanala akala nili azombwe obe nihikana egumi yapama, iyo notene ninopattiwa na ngovi vina oredda. (Koh. 9:11) Bili dhawene, enokala ya malago ottikitta kartau na nikami. Akala kunziwa mukalelo wottikitta  kartau ntti, kakumbirhe anddimuwa a mulogo wawo. Awene anoziwa pama mukalelo onttikittiwa kartau ntti, mbwenyi awene kanawaddele yogana gani enfwanyeliwe okosa. (Gal. 6:4, 5) Enakose awene ja wukamihedha ononelamo yogana enakosiwe vina mukalelo w’oleba.

17. Ninonihe dhavi wi nili attu ofwewa murima mwaha wa egumi?

¹⁷ Dhogana dhinjidhene dhinkosihu mwaha wa egumi yehu, mirobwe dhinfwanyelihu oja, dhikalege mowiwanana na mubuwelo wehu oswagihiwe na Bibilia. (Mer. 24:16; 1 Tim. 3:9) Nigakosaga dhogana vina nigawaddelaga attu ena, enokala yapama ovirihamo gano enfwanyeya va Filipi 4:5: Ofwewa wenyu murima woneyege na attu otene. Iyo nigakala ofwewa murima, kaninazuzume venjene sabwa ya egumi yehu; vina kaninakukusele attu ena ofwara mubuwelo wehu. Iyo ninowakwela vina ninowariha abalihu na arogora, masiki akala dhogana dhawa dhinottiyana na dhehu.—Rom. 14:10-12.

18. Ninonihe dhavi wi ninotamalela mvaho wa egumi?

¹⁸ Iyo ninowoniha omutamalela wehu Yehova, oli Nipara na egumi, mwa obarela egumi yehu vina onvaha Yehova mpaka apale vanwodhelihu. (Ovuh. 4:11) Masaka abano, iyo ninowanana maredda vina dhifoyo dhamwilaboni. Mbwenyi eji kiyali efunelo ya Muttanddi wehu. Mohigonela iyene onele onivaha egumi yamukalakala se goyi nne vina okwa. (Ovuh. 21:4) Ninotamalela sabwa ya okana egumi mpaka masaka abano vina odhowagavi nimulabelaga Yehova Babi wehu wa wirimu!