Gadé sa ki adan

Ay adan lis a sé sijè-la

AWTIK POU ÉTIDYÉ 9

Bondyé ban-nou lavi : ba kado-lasa onlo valè

Bondyé ban-nou lavi : ba kado-lasa onlo valè

« Sé grasa li nou ni lavi, nou ka boujé é nou ka ègzisté » (AKT 17:28).

KANTIK 141 Le miracle de la vie

ON TI LIDÉ ASI SA NOU KAY VWÈ a

1. Pou Jéova, ki valè vi an nou ni ?

 IMAJINÉ kè ou ni on zanmi ki ka ba-w on kaz. Lè ou ka gadé kaz-la, ou ka vwè kè ni dé koté penti-la pati é ni dé koté i ka pran dlo. Men magré ni sé ti pwoblèm-lasa, yo ka di-w kè si fò ou té achté kaz-la, fò ou té’é péyé-y konmen milyon. Sèten ou ké kontan toubònman kè yo ba-w kaz-lasa é kè ou ké vé pran swen a-y ! Menmjan-la, Jéova fè-nou on bèl kado toubònman : i ban-nou lavi. An réyalité, lèwvwè Jéova bay Gason a-y an ranson pou nou, i montré-nou jan i ka ba vi an nou onlo valè (Jan 3:16).

2. Dapré 2 Korentyen 7:1, ka Jéova ka atann dè nou ?

2 Jéova sé sous a lavi (Sòm 36:9). Lapòt Pòl osi té sèten dè sa. Sé pousa mi sa i di : « Sé grasa li nou ni lavi, nou ka boujé é nou ka ègzisté » (Akt 17:25, 28). Alò nou pé di kè vi an nou sé on kado Bondyé fè-nou. É anplisdisa, Jéova ka ban-nou tousa nou bizwen pou nou rété vivan é i ka fè sa èvè onlo lanmou (Akt 14:15-17). Men i pa ka fè mirak pou pwotéjé vi an nou. Okontrè, Jéova vé kè nou fè tousa nou pé pou pran swen a santé an nou é pou kontinyé sèvi-y (li 2 Korentyen 7:1). Poukwa fò-nou pwotéjé vi an nou é pran swen a santé an nou, é kijan nou pé fè sa ?

LAVI, SÉ ON KADO : BA KADO-LASA ONLO VALÈ

3. Bay on rézon ki ka fè si nou ka fè éfò pou pwotéjé santé an nou.

3 Fò-nou pran swen a santé an nou. On biten ki ka fè si nou ka fè sa, sé kè sé lèwvwè nou ni on bon santé kè nou pé sèvi Jéova èvè kapasité an nou o maksimòm (Mawk 12:30). Konm nou vé ‘prézanté kò an nou kon on sakrifis ki vivan, ki sen é kè Bondyé pé aksèpté’, nou pé’é fè pon biten si nou sav kè sa pé rann-nou malad (Wom. 12:1). Nou ka tou konprann kè nou pé pa pwotéjé santé an nou a san pou san. Men nou ka fè éfò pou pwotéjé-y pas nou vé montré Pap’an nou ki an syèl-la kè nou ka ba lavi, kado-la i ban-nou la, onlo valè toubònman.

4. Ki biten wa David té byen désidé a fè ?

4 Pou wa David, vi-la Jéova té ba-y la té ni onlo onlo valè. Poukwa ? Mi sa i ka èspliké : « Siwvwè an mò, siwvwè an désann an tou-la, ka sa ka sèvi ? Èskè pousyè-la ké ba-w louwanj ? Ès i ké di kè ou fidèl » (Sòm 30:9). Pétèt kè David maké sé pawòl-lasa asi vyé jou a-y. Men menmsi i té ja ni on bèl laj, i té byen désidé a fè tousa i té pé pou rété vivan é pou i té pé sa ni on bon santé pas i té vé kontinyé sèvi Jéova. Sèten nou osi nou vé fè menm biten ki-y.

5. Kèlkèswa laj-la nou ni la oben kèlkèswa santé-la nou ni la, ki biten nou pé fè ?

5 Lèwvwè nou malad é lèwvwè nou ja ni on bèl laj, pétèt sa ka anpéché-nou fè onlo biten nou té ni labitid fè avan. Akòz dè sa, nou pé santi-nou on ti jan égri é nou pé santi-nou tris. Men fò pa nou jen lagé é arété pran swen a santé an nou. Poukwa ? Pas ki nou jenn ki nou ja ni on ti laj, ki nou byen pòtan ki nou malad bon malad la, nou pé kontinyé louwé Jéova menmjan ki wa David. Magré nou enpawfè, nou ni onlo valè pou Bondyé an nou. A pa ti byen sa ka fè-nou dibyen dè sav sa ! (Mat. 10:29-31). Menmsi dèmen nou vin fèmé zyé an nou, a pa ti anvi Jéova ké anvi wouban-nou lavi (Jòb 14:14, 15). Alò toutotan nou vivan, nou vé fè tousa nou pé pou pwotéjé santé an nou é pou pwotéjé vi an nou.

PA FÈ AYEN KI TÉ’É PÉ FÈ-W DITÒ

6. Lè nou ka chwazi sa nou ké bwè é sa nou ké manjé, ka Jéova ka atann dè nou ?

6 Menmsi Labib a pa on liv ki ka di-w kijan pou ou swangné-w é ka pou ou manjé, i ka di-w ka Jéova ka pansé dè sa. Pa ègzanp, Jéova ka di kè fò-nou ‘kenbé kò an nou lwen a tousa ki pa bon’ kivédi tousa ki pé aji asi santé an nou (Ékl. 11:10). Lèwvwè nou ka manjé twòp, kè nou ka bwè twòp alkòl é kè sé on labitid nou ni, Labib ka kondanné sa pas sa pé mèt vi an nou andanjé (Pwov. 23:20). Alò, ka Jéova ka atann dè nou ? Ében kè nou ni métriz lèwvwè nou ka chwazi ka nou ké manjé oben ka nou ké bwè é kè nou ni métriz adan kantité-la nou ké pran la osi (1 Kor. 6:12 ; 9:25).

7. Kijan konsèy-la nou ka touvé an Pwovèb 2:11 ké édé-nou pran bon désizyon pou pwotéjé santé an nou ?

7 Nou ké montré Jéova kè nou ni rèkonésans pou vi-la i ban-nou la si nou ka pran tan réfléchi pou nou pran dé bon désizyon (Sòm 119:99, 100 ; li Pwovèb 2:11). Pa ègzanp, nou ké aji èvè bon jijman lèwvwè nou ké chwazi sa nou ké manjé. Si nou enmé on biten men kè nou sav kè i ké rann-nou malad, nou pé’é manjé-y é sé bon jijman an nou ki ké anpéché-nou fè sa. Anplisdisa, lè nou ka pran tan-la nou bizwen la pou dòmi, lè nou ka pran labitid fè ispò, lè nou ka fè tousa ki fo pou pran swen an nou é lè nou ka fè ansòt pou kaz an nou rété pwòp, nou ka aji èvè sajès.

PRAN PRÉKOSYON A-W

8. Sékirité an nou enpòwtan pou Jéova toubònman. Kijan Labib ka montré-nou sa ?

8 Jéova té ba sé Izraélit-la on séri lwa pou pon mové biten pa té rivé-yo ki sé akaz a yo, ki sé adan travay a yo (Ègz. 21:28, 29 ; Dét. 22:8). Lèwvwè on moun té ka tchouyé ondòt moun é kè i pa té fè sa pa èspré, moun-lasa té ka péyé sa chè toubònman (Dét. 19:4, 5). Anplisdisa, lèwvwè on moun té ka fè on timoun ki té an vant a manman-y ditò, Lwa-la té ka mandé kè yo té pini-y menmsi i pa té fè sa pa èspré (Ègz. 21:22, 23). Lézékriti ka di on mannyè ki klè kè Jéova vlé kè nou pran prékosyon pou nou pa ni pon aksidan.

Lè nou ka jwenn on sitiyasyon kon séla, kijan nou pé montré kè nou ni rèspé pou vi-la Jéova ban-nou la ? (gadé paragraf 9 la).

9. Ki prékosyon nou pé pran pou pon aksidan pa rivé-nou ? (gadé sé imaj-la osi).

9 Nou ka montré Jéova kè nou ni rèkonésans pou vi-la i ban-nou la lèwvwè nou ka fè ansòt pou nou ansékirité lè nou ka travay é lè nou akaz an nou. Pa ègzanp, si nou bizwen sèvi èvè dé biten ki ka koupé oben èvè pwodui tòksik, nou ké fè ansòt pou sa pa blésé ponmoun. Oben siwvwè nou ni timoun, nou pé’é lésé sé biten-lasa trenné é nou pé’é lésé pon médikaman trenné nonplis. É lèwvwè nou bizwen jété sé biten-lasa, nou ké fè atansyon pou sa pa fè ponmoun ditò. Lèwvwè nou ka fè on difé oben kè nou ni on biten ki cho oben on zouti an men an nou, fò-nou pran prékosyon é fò-nou toujou jété on ti koudzyé asi sa. Siwvwè nou ka pran on médikaman é kè asi bwèt a médikaman-la yo ka di-nou kè fò pa nou kondui èvè médikaman-lasa, vométan nou pa pran lawout. Menmjan-la osi, si nou ja bwè é kè nou ka santi kè nou pé’é pé kondui oben si ankò nou on ti jan las é kè nou ka santi kè nou pé pran sonmèy, préféré nou pa pran lawout nonplis. É lèwvwè nou ka kondui, a pa a moman-lasa pou nou ni téléfòn an nou an men an nou.

LÈWVWÈ ON MALÈ KA RIVÉ

10. Ka nou pé fè pou préparé-nou siwvwè on katastwòf ka vin é ka nou pé fè apré on katastwòf ?

10 Délè nou pé rivé a jwenn on sitiyasyon ki danjéré toubònman alòskè nou pa té prévwa sa. Pa ègzanp, sa pé rivé lèwvwè ni on katastwòf, on épidémi oben on lagè. Men lè dé biten konsa ka fèt, nou pé pwotéjé vi an nou pi fasilman siwvwè nou ka kité koté-la nou yé la lè sé otorité-la ka mandé-nou fè sa, é si nou ka kouté sélézòt biten-la yo ka mandé-nou fè la (Wom. 13:1, 5-7). Adan sèwten sitiyasyon ni mwayen nou préparé-nou. Pou sa, fò nou fè tousa nou pé pou suiv sa sé otorité-la ka di-nou fè pou nou pé sa préparé-nou sianka. Pa ègzanp, sé pé on bon biten si nou ka mèt tibwen dlo akoté, si nou ka séré nouriti ki pa’a gaté on ti koté é si nou ka mèt biten pou swangné-nou adan on ti twous pou sianka.

11. Lèwvwè ni on maladi ki ka kouri koté-la nou ka rété la, ka fò-nou paré a fè ?

11 Vinvwè ni on maladi ki ka kouri koté-la nou ka rété la, ka pou nou fè ? Lèwvwè yo ka pran dispozisyon pou pwotéjé santé a moun, fò-nou paré a suiv-yo byen konm i fo. Sé pé lè yo ka mandé-nou lavé men an nou, mèt on mas an figi an nou, mèt-nou apa pou pwotéjé lézòt oben lè yo ka mandé-nou kè yonn pa rété toupré a lòt. Lèwvwè nou ka fè sé biten-lasa, sa ka montré jan nou ka ba lavi valè pas sé on bèl kado Jéova fè-nou.

12. Lèwvwè ni on sitiyasyon ki difisil è kè ni enfòwmasyon ki ka monté é désann, kijan Pwovèb 14:15 pé édé-nou chwazi ki enfòwmasyon nou ké kouté ?

12 Lèwvwè sitiyasyon-la difisil, ni onlo enfòwmasyon ki ka monté é désann é sé enfòwmasyon-lasa pa vré. Sé pé zanmi an nou ki ka palé dè sa, sé pé vwazen an nou oben yo ka palé dè sa an télé-la. Olyé nou ‘kwè tousa yo ka di-nou’, vométan nou gadé pou vwè ka sé mèdsen-la ka di asi sa oben ka sé gouvènman-la ka di é nou ké chèché a sav ola sé enfòwmasyon-lasa sòti pou vwè si nou pé fè-yo konfyans (li Pwovèb 14:15). Avan Komité santral la oben sé filyal-la ban-nou on dirèksyon anrapò èvè sé réinyon-la oben èvè prédikasyon-la, yo ka fè tousa yo pé pou ni enfòwmasyon ki ègzak (Ébr. 13:17). Lèwvwè nou ka kolaboré èvè yo, nou ka pwotéjé-nou noumenm an nou é nou ka pwotéjé lézòt. Anplisdisa, lèwvwè nou ka obéyi, nou ka édé sélézòt moun-la vwè kè Témwen a Jéova sé dé bon moun (1 Pyè 2:12).

PRÉPARÉ-W POU SIANKA YO VÉ BA-W SAN

13. Lè nou ka obéyi a lwa-la Jéova ban-nou la anrapò èvè san-la, nou ka montré kè nou ka ba lavi onlo valè. Kijansa ?

13 Onlo moun sav kè Témwen a Jéova pa ka pran san. Lèwvwè nou pa dakò pou pran san menmsi vi an nou andanjé, nou ka obéyi a lwa a Bondyé (Akt 15:28, 29). Men sa pa vé di kè nou anvi mò. Okontrè, pou nou, lavi ni onlo valè toubònman. Sé pousa, nou ké chèché dòktè ki ka swangné moun byen é ki dakò pou yo pa sèvi èvè san pou fè sa.

14. Pétèt nou pé’é bizwen rantré lopital si nou fè sèwten biten. Ki biten ésa ?

14 Si nou ka suiv sé ti konsèy-la nou palé la adan awtik-lasa, pétèt kè nou pé’é bizwen kè yo opéré-nou. Pétèt osi nou pé’é bizwen kè yo ban-nou pon gwo trètman nonplis. Si kò an nou bon, nou ké woufè kò an nou pi fasilman si yo opéré-nou. Dayè, lèwvwè nou ka fè ansòt pou pon mové biten pa rivé-nou akaz an nou, oben adan travay an nou é lèwvwè nou ka rèspèkté sa lwa-la ka mandé lè nou ka kondui vwati an nou, pétèt nou pé’é bizwen rantré lopital anniwjans pou yo opéré-nou.

Konm nou ka ba lavi onlo valè, nou ka ranpli on kat DPA é nou toujou ka maché èvè-y c (gadé paragraf 15 la).

15. a) Poukwa sa enpòwtan kè kat DPA a-w ajou é kè ou toujou ni-y asi-w ? (gadé imaj-la osi). b) Lè fò-nou swangné-nou, kijan vidéo-la pé édé-nou vwè ki désizyon nou pé pran anrapò èvè san-la ?

15 Konm nou ka ba lavi onlo valè, nou ka ranpli kat DPA an nou (dokiman-la Instructions médicales/Désignation d’une personne de confiance) é nou toujou ka maché èvè-y. Ti kat-lasa ka sèvi pou di ki désizyon nou pran anrapò èvè san-la é ki désizyon nou pran anrapò èvè sèwten trètman sé mèdsen-la ka ba moun pou swangné-yo. Ès ou ja mèt kat a-w ajou ? Si fò ou mété-y ajou oben si fò ou ranpli ondòt, pa di kè ou ké fè sa dèmen. Okontrè, si ou mèt sa ou ka aksèpté é sa ou pa ka aksèpté asi kat-lasa, sé mèdsen-la pé’é pèd tan pou touvé on trètman ba-w si fò-yo swangné-w vitman-présé. Anplisdisa, ou ké pi sèten kè yo pé’é ba-w pon trètman oben pon biten ki pé mèt vi a-w andanjé b.

16. Si ou pa sav kijan pou ranpli on kat DPA byen konm i fo, ka ou pé fè ?

16 Ki nou jenn, ki nou ja ni on bèl laj, noutout pé ni on aksidan oben nou pé tonbé malad (Ékl. 9:11). Kifè, si nou ni sajès, sèten nou ké fè ansòt pou ranpli on kat DPA. Si ou pa konnèt kijan pou fè sa byen konm i fo, pa ézité mandé sé ansyen-la ki adan lasanblé a-w la édé-w pas yo sav kijan pou ranpli papyé-lasa. Men fò ou sav kè yo pé’é pran pon désizyon anplas a-w. Sé vou ki ni rèsponsabilité-lasa (Gal. 6:4, 5). Men konm ou ni diféran chwa asi kat DPA la, sé ansyen-la pé édé-w konprann sé chwa-la ou pé fè la é yo pé édé-w ranpli papyé-la.

MONTRÉ-W RÉZONAB

17. Lèwvwè nou ka palé dè biten ki anrapò èvè lasanté, kijan nou pé montré kè nou rézonab ?

17 Lè nou ka pran désizyon anrapò èvè santé an nou é anrapò èvè sé trètman-la sé mèdsen-la ka pwopozé la, souvantfwa, nou ka bazé-nou asi Bib-la pou pran désizyon an nou (Akt 24:16 ; 1 Tim. 3:9). Lèwvwè nou ka pran sèwten désizyon é kè nou ka palé dè sa èvè dòt moun, an-nou toujou suiv prensip-la nou ka touvé an Filipyen 4:5 : « Fè ansòt pou toutmoun sav kè zò sé dé moun ki rézonab. » Lè on krétyen rézonab, i pa ka enkyété-y toutlè pou santé a-y. Lèwvwè nou ka palé dè biten ki anrapò èvè lasanté, menmsi nou ja ni lidé an nou asi sa, nou pé ké éséyé fè lézòt pansé menmjan ki nou. Menmsi frè é sè an nou pa’a pran menm désizyon ki nou, nou enmé-yo é nou ka rèspèkté-yo (Wom. 14:10-12).

18. Kijan nou pé montré Jéova kè nou ni rèkonésans pou-y davwa i ban-nou lavi ?

18 Jéova sé sous a lavi é nou ka montré kè nou ni rèspé pou-y lèwvwè nou ka fè tousa nou pé pou pwotéjé vi an nou é lèwvwè nou ka fè tousa nou pé pou nou sèvi-y (Rév. 4:11). Aprézan ni maladi, ni épidémi é ni katastwòf. Men lè Kréyatè an nou té fè-nou, a pa té pou nou viv tout sé biten-lasa. Talè, i ké ban-nou lavi étèwnèl é a moman-lasa, moun pé’é ka soufè ankò é moun pé’é ka mò ankò (Rév. 21:4). Annatandan, a pa ti kontan nou kontan pas nou vivan é pas nou ka sèvi Jéova Pap’an nou ki an syèl-la é ki plen lanmou !

KANTIK 140 Tu vivras sans fin

a Awtik-lasa ké édé-nou ba vi-la Jéova ban-nou la plis valè ankò. Nou ké vwè ka nou pé fè pou nou pé sa pwotéjé santé an nou é pou nou pé sa pwotéjé vi an nou sianka ni on katastwòf. Nou ké vwè osi kijan nou pé pran prékosyon an nou pou pon malè pa rivé-nou. On biten nou ké vwè osi, sé ka nou pé fè pou nou paré sianka fò-nou swangné-nou vitman-présé.

c SA NOU KA VWÈ ASI IMAJ-LA : On jenn frè ka ranpli kat DPA a-y, é i ka fè ansòt pou i toujou ni-y asi-y.