Skip to content

Skip to table of contents

IKPƐYI ƐLĀ Ō KLƆCƐ ƆMƐ 9

Ɛhi Ka Oyeeyi A Kóō Jɛ Uwɔ Eyī

Ɛhi Ka Oyeeyi A Kóō Jɛ Uwɔ Eyī

“Anú ā yá nɛ̄ alɔ yēeyī, klla gē yɛ, nɛ̄ alɔ klla lɛ oyēeyī á.” — ĀCOT. 17:28.

IJÉ ƆMƐ 141 Oyeeyi Ku Alɔ Wɛ Ɛhi

ƆDĀ NƐ ALƆ GÁĀ NWU A a

1. Ɛgɛnyá nɛ oyeeyi ku alɔ tiile lɛ Ujehofa lɛ a?

 LEYI yɛ ɔ ku ɔkpa ku uwɔ éyi lɛ udrawing nōo le gboji ɛ, amáŋ nōo gbɔla nɛhi klla heyifuu ō má je gā uwɔ. Ó lɛ ɛga ōhī ipu udrawing a nɛ ukɔlɔ ku nu le ca, ɛga nōo le blinyi, klla lɛ ɛga nōo lɛ ɔgɔ. Naana nɛ udrawing a i yɔ mɛɛlɛ duudu ŋ ma, udrawing a gbɔɔla nɛɛnɛhi. Ó teyi peee ka udrawing a géē jɛ uwɔ eyī, a klla géē gbotu lɔɔlɔhi. Ɔwɛ ekponu ɔɔma, Ujehofa lɛ ɛhi nōo tiile nɛhi je lɛ alɔ, anu kē wɛ ɛhi ka oyeeyi a. Ku ɛlā ɔkwɛyi a ba, Ujehofa mafu ɛgɛ nɛ oyeeyi ku alɔ tiile lɛ ɔ nɛhi a, ŋma lɛ ō je Ɔyinɔnyilɔ ku nu gwɛɛya ohigbu alɔ.—Ujɔ́n. 3:16.

2. Ɛgɛ néē ma ɔ fu ipu ɔkpá ku 2 Ācɛ Ukɔ́rīnti 7:1 a, ɔdi nɛ Ujehofa dɔka ku alɔ ya a?

2 Ɛgiyi Ujehofa nɛ oyeeyi ŋma a. (Aíjē 36:9) Ɔyikpo Upɔlu kpɔtuce ɛlā ɔɔma duu, anu ya nɛ ó kahinii: “Anú ā yá nɛ̄ alɔ yēeyī, klla gē yɛ, nɛ̄ alɔ klla lɛ oyēeyī á.” (Ācot. 17:25, 28) Ohigbu ɛnyā, alɔ lɔfu ka ka oyeeyi ku alɔ wɛ ɛhi ŋma ɛgiyi Ɔwɔico. Ó lɛ aɔdā nɛ alɔ cɛgbá o ya ɛɛ ku alɔ yeeyi a je lɛ alɔ. (Ācot. 14:15-17) Amáŋ Ujehofa i gē bi ɔwɛ ohidaago le gbo alɔ o ya ɛɛ ku alɔ yeeyi icɛ ŋ. Ikɔkɔ ɔɔma, ó dɔka ku alɔ ya ɔdā duuma nɛ alɔ ya gla ō lɛ ɛbɔla ku ɔkpiiye nɛ alɔ klla géē gɔbu yɔ i gba ɔ ɛ̄gbā. (Jé 2 Ācɛ Ukɔ́rīnti 7:1.) Ɔdiya nɛ alɔ cika ō ya ɔdā duuma nɛ alɔ ya gla ō lɛ ɛbɔla ku ɔkpiiye klla yeeyi a, ɛgɛnyá nɛ alɔ kē lɔfu ya ɔɔma a?

ƐHI KA OYEEYI A KÓŌ JƐ UWƆ EYĪ

3. Ɔdi wɛ ɔdā éyi nōo ya ɛɛ nɛ alɔ cika ō ceyitikwu ō lɛ ɛbɔla ku ɔkpiiye a?

3 Ɔdā éyi nōo ya ɛɛ nɛ alɔ cika ō ceyitikwu ō lɛ ɛbɔla ku kpiiye a, wɛ ku alɔ géē lɔfu gba Ujehofa ɛ̄gbā lɔɔlɔhi ɛgɛ nɛ alɔ dɔka a. (Umák. 12:30) Alɔ dɔka ō je ɔkpiiye ku alɔ “bɛ̄ɛka ɛya nēé gwó oyēeyī lɛ Ɔwɔicō ā,” ohigbu ɛnyā alɔ i gē ya aɔdā nɛ alɔ jé kóō géē cɛ lɛ alɔ doōcē ŋ. (Uróm 12:1) Ku ɛlā ɔkwɛyi a ba, ɛgɛ duuma nɛ alɔ ya lɛ naana, alɔ i gáā ka ka alɔ i gáā doōcē gla ŋ nɛ ŋ. Amáŋ alɔ lɔfu ya ɔdā duuma nɛ alɔ ya gla ō lɛ ɛbɔla ku ɔkpiiye, ohigbu ku alɔ dɔka ō mafu lɛ Adā alɔ nōo yɔ ɔkpanco a ku ɛhi ka oyeeyi a jɛ alɔ eyī.

4. Ɔdi nɛ Udefidi nōo wɛ Ɔcɛ́ a dɔka ō ya a?

4 Udefidi nōo wɛ Ɔcɛ́ a lɛ ɔ teyi peee ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ ɛhi ka oyeeyi nɛ Ɔwɔico je lɛ ɔ a jɛ ɔ eyī, eko nɛ ó ta ɔkpá kahinii: “Ile nyá nāa géē lɛ ŋmá ikwū kú um ā? Itene nyá nāa géē lɛ ɔ́dāŋ ka n gekwú ā? Ācɛ nēe gekwú ɛɛ́ mā, géē cɛ̄tra uwɔ glá kpɔ́ ɛ́ɛ́ nɛɛ? É géē bá ī kɛlá ɔkwɛ̄yi kú uwɔ ā tɛ́ɛcɛ glá kpɔ́ ɛ́ɛ́ nɛɛ?” (Aíjē 30:9) Udefidi lɔfu ta aɛlā nyā eko nɛ ó le ba ō kwū a. Amáŋ ó dɔka ō yeeyi likpo ɛgɛ nōó tɔɔtɛ lɛ a, o ya ɛɛ kóō gɔbu yɔ i gba Ujehofa ɛ̄gbā. Ó lɛ aafu ŋ, ɛjɛɛji alɔ dɔka ō yeeyi likpo duu.

5. Ɛgɛ duuma nɛ alɔ kóō yɔ i doōcē amāŋ hilokplici lɛ naana, ɔdi nɛ alɔ lɔfu ya a?

5 Ɔdaŋ ku alɔ yɔ i dooce amāŋ gbɔɔ ō je hilokplici, alɔ i gáā lɔfu ya aɔdā nɛ alɔ gē ya gbɔbu a gla gɛ ŋ. Ohigbu ɛnyā, ɔtu lɔfu gbenyi lɛ alɔ nɛ klla lɔfu cɔnu. Amáŋ alɔ cika ō ya ɔdā duuma nɛ alɔ ya gla ō leyikwu iyi alɔ lɔɔlɔhi. Ɔdiya a? Ohigbu ku ɛgɛ duuma nɛ alɔ doōcē amāŋ hilokplici lɛ naana, alɔ lɔfu cɛtra Ujehofa kpɔ ɛgɛ nɛ Udefidi nōo wɛ Ɔcɛ́ a ya a. Ó wɛ ɔdā ō ta ɔtu kwu ɔtu ō jé ka alɔ tiile lɛ Ɔwɔico ku alɔ kpɔ, ɔdaŋ ku alɔ yɔ i doōcē amaŋ le hilokplici naana! (Umát. 10:29-31) Ɔdaŋ ku alɔ kóō gekwu, ó gē ŋmo ɔ unwu ō je alɔ heyi ŋma ɔlekwu. (Ujób. 14:14, 15) Abɔ alɔ yeeyi kpɔ ɛ ma, alɔ dɔka ō ya ɔdā duuma nɛ alɔ ya gla ō je ogbotu lɛ ɔkpiiye mla oyeeyi ku alɔ.

LƐ ABƆ CI ƆDĀ DUUMA NŌO LƆFU YA UWƆ AGBE

6. Ɔdi nɛ Ujehofa dɔka ku alɔ ya lɛyikwu ɛgɛ nɛ alɔ lɔfu lé ɔdole amāŋ gwa ejé lɛ a?

6 Naana nɛ Ubáyíbu i wɛ ɔkpá nōo géē yɔ i da alɔ ɛgɛ nɛ alɔ géē leyikwu iyi alɔ amāŋ ɔdā nɛ alɔ cika ō lé a ŋ ma, ó da alɔ aɔdā alɛwa lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa gē gbɛla lɛyikwu aɔdā nōo ba abɔɔ a. Ocabɔ mafu, ó tu alɔ ukɔ́ ō lɛ “ɔtū kpoókpoó mɛ́mla unwalu” nōo lɔfu ya ɔkpiiye ku alɔ agbe a kpo bonu. (Ɔ̄cok. 11:10) Ubáyíbu da alɔ ku alɔ hii lé ɔdole fiyɛ ɔfu amāŋ gwa ejé fiyɛ ɔfu ŋ. Ō ya aɔdā nōo ba nyā fiyɛ ɔfu lɔfu ya ɔkpiiye ku alɔ agbe klla lɔfu je alɔ ŋmo gla. (Aíit. 23:20) Ujehofa dɔka ku alɔ lɛ uce kóō kwu iyi ɔcɛ bi, eko duuma nɛ alɔ yɔ i ya ōmiya lɛyikwu ɛgɛ nɛ alɔ lɔfu lé ɔdole amāŋ gwa ejé lɛ a.—1 Ukɔ́r. 6:12; 9:25.

7. Ɛgɛnyá nɛ ukɔ́ nōo yɔ ipu ɔkpá ku Aíita 2:11 ta alɔ abɔ ō ya ōmiya olɔhi lɛyikwu ɛgɛ nɛ alɔ cika ō leyikwu iyi alɔ lɛ a?

7 Alɔ lɔfu ya ōmiya nōo géē mafu ku ɛhi ka oyeeyi nɛ Ɔwɔico jɛ lɛ alɔ a jɛ alɔ eyī, ŋma lɛ ō bi ɛlá ō gbo ku alɔ yuklɔ ɔwɛ olɔhi. (Aíjē 119:99, 100; Aíita 2:11.) Ocabɔ mafu, alɔ géē gbɛla tu ɔdā nɛ alɔ géē lé a lɔɔlɔhi. Ɔdaŋ ku alɔ dɔka ɛdɔ ɔdole éyi amáŋ nɛ alɔ jé ka ɔdole ɔɔma gē cɛ lɛ alɔ doōcē, alɔ géē lɛ abɔ ci ō lé ɔdole ɔɔma. Alɔ klla gē mafu ku alɔ gē bi ɛlá ō gbo ku alɔ yuklɔ ɔwɛ olɔhi ɔdaŋ ku alɔ gē gbiyɔla ɛgɛ nōo cika, gē na iyē daa ojigogo, klla gē lɛ ɔkpiiye mla ɔlɛ alɔ tu yeŋee.

CEYITIKWU KU A GBO IYI UWƆ ŊMA ƆDĀ AMIYA

8. Ɔdi nɛ Ubáyíbu nwu alɔ lɛyikwu ɛgɛ nɛ ogbotu ku alɔ cɛgbá lɛ Ujehofa lɛ a?

8 Ujehofa je íne lɛ ācɛ Isrɛlu lɛyikwu ɛgɛ néē lɔfu je ogbotu lɛ iyi uwa ŋma ō lɛ amiya bɔbi bɔbi ɔlɛ uwa amāŋ eko néē yɔ i yuklɔ. (Oyɛb. 21:28, 29; Obla. 22:8) Ɔdaŋ ka ɔcɛ i kweyigedee ŋ lɛ ɔcɛ ŋmo, ó lɛ itala ōhī néē géē ya ɔcɛ ɔɔma. (Obla. 19:4, 5) Íne a klla jɛga ka ɔdaŋ ku ɔcɛ i kwɛyigedee ŋ lɛ agbe ya ɔyi néē ma ɛ ŋ ma, ka é lɔfu ya ɔcɛ ɔɔma itala. (Oyɛb. 21:22, 23) Ɔkpiihɔ klla lɛ ɔ teyi peee ka Ujehofa dɔka ku alɔ ya ɔdā duuma nɛ alɔ gla ō gbo iyi alɔ ŋma amiya.

Ipu āhɔ̄ ɛgɛnyā, ɛgɛnyá nɛ alɔ lɔfu mafu ku alɔ lɛ ojilima ce oyeeyi a? (Má ogwotu ɔmɛ 9)

9. Ɔdi nɛ alɔ lɔfu ya o ya ɛɛ ku alɔ lɛ abɔ ci ɔdā amiya a? (Má aifoto a.)

9 Alɔ gē mafu ka ɛhi ka oyeeyi nɛ Ɔwɔico je lɛ alɔ a jɛ alɔ eyī, ŋma lɛ ō ceyitikwu ō gbo iyi alɔ ŋma ɔdā amiya ɔlɛ alɔ mla ɛga nɛ alɔ gē yuklɔ a. Ocabɔ mafu, ɔdaŋ ku alɔ cɛgbá ō kpo aɔdā nōo lule, uchemical obɔbi, amāŋ ɛcí bonu, alɔ géē ya ɔɔma ɔwɛ nōó gáā ya ācɛ ɔhá agbe ŋ. Alɔ klla géē leyi kwɛɛcɛ ō kpo uwa bonu ɛga nɛ ayipɛ nɛ̄ŋcɛ́ i gáā lɔfu má uwa ŋ. Alɔ klla géē leyi kwɛɛcɛ eko nɛ alɔ gē yi odee ɔla, eko nɛ alɔ le eŋkpɔ ce ɔla, mla eko nɛ alɔ gē bi aɔdā ōhī yuklɔ. Alɔ géē leyi kwɛɛcɛ lɔɔlɔhi cɛɛ ku alɔ hii habɔ aɔdā nyā ta gā ɛga ɔhá ŋ. Alɔ i gáā pɛ umoto eko duuma nɛ alɔ lɛ ɛcí nōó gáā jɛga lɛ alɔ ō pɛ umoto a lɔhi ŋ ma gwa, ɔdaŋ ku alɔ le ejé gwa nōó gáā tɔɔtɛ lɛ alɔ ō pɛ umoto a ɔwɛ ku ogbotu ŋ, amāŋ ɔdaŋ ku ɛ̄jɛ̄ le jɛ alɔ. Alɔ i klla gáā bi ɔdā ō le gwo uwaya ku alɔ abɔ eko duuma nɛ alɔ yɔ i pɛ ɔdā okwinya ŋ.

EKO NƐ ƆDĀ AMIYA LE YA

10. Ɔdi nɛ alɔ lɔfu ya gbɔbu amāŋ igbihi nɛ ɔdā amiya le ya a?

10 Ekoohi, alɔ i gē ci aɔdobɔbi ŋma ō ya gla ŋ. Aɔdā nōo ba nyā mafu ku ɛlā nyā wɛ ɔkwɛyi. Odee bɛɛka amiya nōo gē ya abɔyi uwa, ōcē nōo gē tu ɔwɛ ɛga nɛ alɔ lā, unu amāŋ ɛfú ō kpo. Amáŋ eko nɛ aɔdā ɛgɛnyā le ya, alɔ lɔfu ceyitikwu ō lɛ ogbotu ɛgɛ nōó tɔɔtɛ gla a klla le wi ŋma aɔdā amiya ɔɔma, ŋma lɛ ō lɛyitaajɛ lɛ ɔ́da néē je ō nyɛɛ ŋma ɔwɛ abɔɔ, amāŋ ɔ́da nɛ aigɔmɛnti je a. (Uróm 13:1, 5-7) Ó tɔɔtɛ ō ya otutu taajɛ ku aɔdā acigili nōo lɔfu ya, ohigbu ɛnyā alɔ cika ō lɛyitaajɛ lɛ ɔwɛ nɛ igɔmɛnti gē mafu lɛ alɔ nōo géē ta alɔ abɔ ō ya otutu taajɛ a. Ocabɔ mafu, ó géē cɛgbá ku alɔ lɛ aodee bɛɛka eŋkpɔ amāŋ ɔdole nōó gáā biya fiya ŋ, mla ɛcí nɛ alɔ lɔfu gwa.

11. Ɔdaŋ ka ōcē nɛ ɔcɛ lɔfu kpo yɔ i nyila ɔwɛ ɛga nɛ alɔ lā a, ɔdi nɛ alɔ cika ō le tutu ō ya a?

11 Ɔdi nɛ alɔ lɔfu ya ɔdaŋ ka ōcē nɛ ɔcɛ lɔfu kpo yɔ i nyila ɔwɛ ɛga nɛ alɔ lā a? Alɔ cika ō lɛyitaajɛ lɛ ɔwɛ nɛ igɔmɛnti gē mafu lɛ alɔ, bɛɛka ō bēē na abɔ, ō tu ligbo ŋma ɛgiyi ācɛ, ō bi ɔdā ō kla ɛnwu, mla ō je ɔcɛ ta ɛga ɛyɛɛyi ɔdaŋ ka ó lɛ ōcē nɛ ɔcɛ ɔhá lɔfu kpo. Ɔdaŋ ku alɔ ya aɔdā nōo ba nyā, alɔ gē mafu ku ɛhi ka oyeeyi nɛ Ɔwɔico je lɛ alɔ a jɛ alɔ eyī.

12. Ɛgɛnyá nɛ ɔkpá ku Aíita 14:15 lɔfu ta alɔ abɔ ō miya aɛlā nɛ alɔ cika ō kpɔtuce eko nɛ ɔdā amiya le ya a?

12 Eko nɛ aɔdā amiya le ya acigili, ekoohi alɔ gē po aɛlā ōhī ŋma ɛgiyi aɔkpa, aaladogbe, amāŋ ɔka ŋma ipu uredio amāŋ TV nōó wɛ ɔkwɛyi ŋ. Ikɔkɔ nɛ alɔ géē kpɔtuce “ɔdā dóódu” nɛ alɔ gē po a, alɔ cika ō jahɔ tu ɛlā nōo kpaakpa fiyɛ duu a ŋma ɛgiyi aigɔmɛnti amāŋ aidɔkitɔ. (Jé Aíita 14:15.) Ígwu Nōo Gē Leyikwu Ɔwa Ku Alɔ mla abɔ ku ɛga ō yuklɔ ku alɔ gē ya ɔdā néē ya gla, ō miyɛ aɛlā okpaakpa a gbɔbu ɛɛ néē gē da alɔ ɛgɛ nɛ alɔ lɔfu ya ōjila ku ujɔ mla uklɔ ku ɔna ō ta a. (Uhíb. 13:17) Ŋma lɛ ō yɛce ɔwɛ ō mafu nyā, alɔ gē gbo iyi alɔ mla ācɛ ɔhá. Alɔ klla lɔfu ta ācɛ ɔhá abɔ kéē gbɛla olɔhi lɛyikwu Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa.—1 Upít. 2:12.

LE TUTU Ō TA OYI Ō MIYƐ

13. Ɛgɛnyá nɛ alɔ gē mafu ka oyeeyi jɛ alɔ eyī eko duuma nɛ alɔ lɛyitaajɛ lɛ íne ku Ujehofa lɛyikwu oyi ō miyɛ a?

13 Ācɛ alɛwa jé ka Ācɛ Ocijali ku Ujehofa kpɔtuce ka oyi wɛ ɔdā otiihɔ nɛhi. Alɔ gē lɛyitaajɛ lɛ íne ku Ujehofa lɛyikwu oyi ŋma lɛ ō ta oyi ō miyɛ, ɔdaŋ ku ɔdā nōo ya alɔ a ya alɔ acigili naana. (Ācot. 15:28, 29) Amáŋ, ɔɔma i wɛ ku alɔ dɔka ō kwū nóó. Ɛhi ka oyeeyi nɛ Ɔwɔico je lɛ alɔ a jɛ alɔ eyī nɛhi. Ohigbu ɛnyā, alɔ géē gā ɛgiyi idɔkitɔ nōo jé uklɔ a lɔɔlɔhi nōo le tutu o leyikwu nōó gáā je oyi lɛ alɔ ŋ.

14. Ɛgɛnyá nɛ alɔ lɔfu ya ku ɛgbá kóō ya ɔperesion acigili kóō tabɔ waajɛ a?

14 Ɔdaŋ ku alɔ leyikwu iyi alɔ lɔɔlɔhi ŋma lɛ ō ya aɔdā nɛ alɔ kɛla lɛyikwu ɔ ipu ikpɛyi ɛlā nyā a, á jé ŋ, alɔ i gáā cɛgbá kéē ya alɔ ɔperasion amāŋ cɛgbá ō miyɛ ɛcí ohigbu ōcē obɔbi nɛhi éyi ŋ. Ɔdaŋ ku alɔ gē leyikwu kwu iyi alɔ lɔɔlɔhi nɛ ɔdā amiya klla le ya alɔ nōo géē cɛgbá kéē ya alɔ ɔperasion, ɔnɔ ku ɔperasion ɔɔma géē mɛ fiyaa. Alɔ klla géē ya ku ɛgbá kóō ya ɔperasion acigili kóō tabɔ waajɛ, ɔdaŋ ku alɔ gē tu ɔlɛ alɔ mla ɛga uklɔ ku alɔ ya ɔwɛ nɛ alɔ géē lɛ ogbotu, mla ō yɛce íne nōo gē gbo alɔ eko nɛ alɔ gē pɛ ɔdā okwinya a lɔɔlɔhi.

Ohigbu ka ɛhi ka oyeeyi jɛ alɔ eyī a, alɔ gē lɛ abɔ tu ɔkpá néē hi ka u durable power of attorney klla gē bi ɔ mla iyi alɔ eko doodu (Má ogwotu ɔmɛ 15) d

15. (a) Ɔdiya nōó cɛgbá ku alɔ bi ɔkpá néē hi ka u durable power of attorney ɛ̄nɛ̄ ō wɛ ɛpɛpɛ a? (Má ifoto a.) (b) Ɛgɛ néē ma ɔ fu ipu uvidio a, ɛgɛnyá nɛ alɔ lɔfu ka ɔdā nɛ alɔ miya lɛyikwu oyi ō miyɛ a?

15 Ohigbu ku ɛhi ka oyeeyi jɛ alɔ eyi a, alɔ gē lɛ abɔ tu ɔkpá néē hi ka durable power of attorney (advance health-care directive), klla gē bi ɔ yɛce iyi alɔ eko doodu. b O bu ipu ɔkpá nyā nɛ alɔ lɛ abɔ tu ɔ a, alɔ gē ka ɔdā nōo yɔ ipu ɔtu ku alɔ lɛyikwu oyi ō miyɛ mla ɛdɔ ɛcí nɛ alɔ klla géē miyɛ a. Ɔkpá néē hi ka u durable power of attorney ɛpɛpɛ a nɛ a lɛ a? Ɔdaŋ ku a géē dɔka ō lɛ abɔ tu ɛ̄nɛ̄ ō wɛ ɛpɛpɛ a, lɛ ɔɔma ya boobu. Ō lɛ ɔdā nōo yɔ ipu ɔtu ku alɔ a teyi peee ŋma lɛ ō ta ɔ taajɛ, géē tabɔ ya kéē gbɔɔ ō leyikwu alɔ fiyaa, ohigbu ku alɔ i gáā kpo eko bonu ō yɔ i kɛla lɛyikwu ɛlā a mla aidɔkitɔ ku alɔ gɛ ŋ. Alɔ i klla gáā miyɛ ɛcí nōo géē ya alɔ agbe ŋ duu. c

16. Ɔdi nɛ alɔ lɔfu ya ɔdaŋ ku alɔ i jé ō lɛ abɔ tu ɔkpá néē hi ka u durable power of attorney ŋ ma?

16 Ɛgɛ duuma nɛ alɔ wɛ ɛdrɔ amāŋ lɔfu iyē lɛ, ɔcɛ duuma lɔfu lɛ amiya amāŋ doōcē eko duuma gla. (Ɔ̄cok. 9:11) Ohigbu ɛnyā, ó géē wɛ ɔdā ijeeyi ō lɛ abɔ tu ɔkpá néē hi ka u durable power of attorney a. Ɔdaŋ ku á jé ɛgɛ nɛ a géē lɛ abɔ tu ɔkpá nyā ŋ, lɛ ɔka da anyakwɔcɛ ku ujɔ ku uwɔ kéē ta uwɔ abɔ. É gē ceyitikwu kéē jé ɛgɛ nɛ ɔcɛ lɔfu lɛ abɔ tu ɔkpá ɔɔma a, amáŋ é gáā ya ōmiya lɛyikwu ɛdɔ ɛcí nɛ a géē miyɛ a gā uwɔ ŋ. Ōmiya ɔɔma yɔ ipu abɔ ku uwɔ. (Ugal. 6:4, 5) Amáŋ é lɔfu ta uwɔ abɔ ku a jɛyi ɔdā nɛ a lɔfu yɔ i miya a, klla géē ta uwɔ abɔ ō lɛ abɔ tu ɔkpá a lɔɔlɔhi.

YA ƐLĀ MLA IJEEYI

17. Ɛgɛnyá nɛ alɔ gáā mafu ku alɔ jeeyi ɔdaŋ ka ó gā aya ku ɛbɔla ku ɔkpiiye a?

17 Ɛyinɛhi ku ōmiya nɛ alɔ gē ya lɛyikwu ɛbɔla ku ɔkpiiye ku alɔ mla ɛdɔ ɛcí nɛ alɔ géē miyɛ a, gē gbolo ce ɛlā nɛ alɔ nwu ŋma ipu Ubáyíbu a. (Ācot. 24:16; 1 Utím. 3:9) Eko duuma nɛ alɔ lɛ ōmiya ya klla gē kɛla lɛyikwu ōmiya ɔɔma mla ācɛ ɔhá, alɔ cika ō blakwu ɛlā nɛ ɔkpá ku Ācɛ Ufílipāyi 4:5 ka a. Ó kahinii: “Aá kóō yɔ̄ gē pi ojigógó ká ákú aá le kpaakpa piíí ā ŋ́.” Ɔdaŋ ku alɔ gē ya ɛlā ipu ijeeyi, alɔ i gáā junwalu lɛ iyi alɔ lɛyikwu ɛbɔla ku ɔkpiiye ku alɔ ŋ, alɔ i kē gáā ya ku ācɛ ɔhá kéē gbɛla ɔwɛ ekponu bɛɛka alɔ a, ɔdaŋ ka ó gā aya ku ɛgɛ nɛ alɔ gē leyikwu ɛbɔla ku ɔkpiiye ku alɔ a ŋ. Alɔ yihɔtu klla gē lɛ ojilima ce ayinɛ alɔ, ɔdaŋ ka ōmiya ku uwa kóō wɛ ɛyɛɛyi gwu aku alɔ ta naana.—Uróm 14:10-12.

18. Ɛgɛnyá nɛ alɔ lɔfu mafu ka ɛhi ku oyeeyi a jɛ alɔ eyī a?

18 Alɔ gē mafu lɛ Ujehofa nɛ oyeeyi ŋma ɛgiyi nu a ka ɛhi ka oyeeyi a jɛ alɔ eyī, ŋma lɛ ō gbo iyi alɔ ŋma amiya mla ō ya ɛji ɔfu ku alɔ lɛ ɔ. (Mafú 4:11) Babanya, alɔ géē yɔ i nya mla ōcē mla unwalu ɛyɛɛyɛyi. Amáŋ ó wɛ ɛgɛ nɛ ɔcɛ nōo ya ɛjɛɛji odee a dɔka ku alɔ lā oyeeyi a yɔ ŋ. Ó gáā gboji gɛ ŋ, ó géē je oyeeyi opiyoo lɛ alɔ nɛ alɔ i gáā jɔɔnɔ amāŋ kwū gɛ ŋ. (Mafú 21:4) Amáŋ babanya, ó wɛ ɔdā olɔhi ka alɔ yeeyi ō gba Ujehofa Adā alɔ nōo yɔ ɔkpanco nōo yihɔtu alɔ nɛhi a ɛ̄gbā!

IJÉ ƆMƐ 140 Life Without End—At Last!

a Ikpɛyi ɛlā nyā géē ta alɔ abɔ ya ku ɛhi ka oyeeyi nɛ Ɔwɔico je lɛ alɔ a kóō jɛ alɔ eyī fiyɛ. Alɔ géē má ɔdā nɛ alɔ lɔfu ya cɛɛ ku alɔ lɛ ɛbɔla ku ɔkpiiye mla ogbotu eko nɛ ɔdā amiya le ya, mla ɛgɛ nɛ alɔ lɔfu gbo iyi alɔ ŋma aɔdā amiya nōo lɔfu ya a. Alɔ klla géē kɛla lɛyikwu ɔdā nɛ alɔ lɔfu ya piii, o ya ɛɛ ku alɔ le tutu taajɛ ku ɛdɔ ɛcí nɛ alɔ cika ō miyɛ eko nɛ odee le ya alɔ acigili a.

b É klla gē hi ɔkpá nyā ka u DPA.

c Má uvidio nyā ipu jw.org nōo kahinii: How to Make Health-Care Decisions Regarding Blood.

d ƆDĀ NŌO YƆ I YA IPU IFOTO A: Ɔyinɛ alɔ éyi nōo wɛ ɔyipɛ oklobiya a yɔ i lɛ abɔ tu ɔkpá néē hi ka u durable power of attorney a klla le má ka ó gē bi ɔ mla iyi nu.