1. Jehova neno ngimawa kaka gima duong’ e okang’ ma romo nade?

 TEM ane paro ni osiepni moro omiyi mich ma jaber, molos gi kidi mopa maber. Michno osebudho, kata kamano, nengone to pod duong’. Rangine osechako ruchore, en gi nyal, to kuonde moko be osebarore. Kata obedo ni ochal kamano, pod inyalo use pesa mang’eny. Kuom adier, ibiro geno michno kendo rite maber. E yo ma chalo kamano, wan bende nitie mich moro maber ahinya ma Jehova osemiyowa. En mich mar ngima. Kiwacho awacha adier, Jehova osenyiso ni oneno ngimawa kaka gima duong’ kuom chiwo Wuode mondo othonwa.​—Joh. 3:16.

2. Mana kaka onyis e 2 Jo-Korintho 7:1, en ang’o ma Jehova dwaro ni watim?

² Jehova e Soko mar ngima. (Zab. 36:9) Jaote Paulo noyie gi wachno. Nowacho kama: “Kokalo kuome wangima, wawuotho, kendo wantiere.” (Tich 17:25, 28) Mano e momiyo wanyalo wacho ni ngima en mich moa kuom Nyasaye. Nikech oherowa, omiyowa gik ma wadwaro mondo wasik ka wangima. (Tich 14:15-17) Kata kamano, Jehova ok rit ngimawa e yor hono. Kar mano, odwaro ni watim duto ma wanyalo mondo warit ngimawa e yor ringruok kod e yor chuny. (Som 2 Jo-Korintho 7:1.) Ang’o momiyo dwarore ni watim duto ma wanyalo mondo warit ngimawa, to wanyalo timo kamano e yo mane?

3. Achiel kuom gik momiyo wadwaro ni warit ngimawa en mane?

³ Achiel kuom gik ma miyo watimoga duto ma wanyalo mondo warit ngimawa en nikech ka wangima e ka wanyalo timo mathoth ne Jehova. (Mar. 12:30) Wadwaro ni ‘wachiw  ringrewa kaka misango mangima, maler, kendo ma Nyasaye oyiego.’ Omiyo, watemo matek mondo kik watim gik ma nyalo hinyowa. (Rumi 12:1) En adier ni kata watim mana ang’o, ok wanyal geng’o chuth gik ma nyalo miyo wabed matuo. Kata kamano, wadwaro ni watim duto ma wanyalo mondo warit ngimawa nikech wadwaro ni wanyis Jehova Wuonwa manie polo ni waneno ngima kaka gima duong’.

4. En ang’o ma Ruoth Daudi ne gombo timo?

⁴ Ruoth Daudi nowacho weche moko konyisogo kaka nogeno ngima ma Jehova Nyasaye nomiye. Nowacho kama: “En ohala mane ma thona biro kelo? Dhina e bur biro konyo gang’o? Be buru biro paki? Be obiro hulo adierani?” (Zab. 30:9) Nyalo bedo ni Daudi nondiko wechego kinde machuok ka ne pok otho. Nogombo ahinya siko kongima mondo odhi nyime pako Jehova. Onge kiawa ni mano e gima waduto wagombo.

5. Bed ni watuo kata wati, en ang’o ma pod wanyalo timo?

⁵ Tuoche kod bedo moti nyalo monowa timo moko kuom gik ma ne watimoga chon. Weche kaka mago nyalo nyoso chunywa ahinya. Kata kamano, chunywa ok onego ojog ma wajwang’ ngimawa. Nikech ang’o? En nikech kata obedo ni watuo kata wati e okang’ maromo nade, pod wanyalo pako Jehova mana kaka Daudi notimo. Donge en gima morowa ahinya ng’eyo ni Nyasachwa ogenowa ahinya kata obedo ni wan joma orem? (Mat. 10:29-31) Kata ka po ni watho, wang’eyo ni Nyasaye gombo chierowa. (Ayub 14:14, 15) Mano e momiyo ka pod wangima, wadwaro ni watim duto ma wanyalo mondo warit ngimawa.

6. Ang’o ma Jehova dwaro ni watim kodok korka chiemo kod metho?

⁶ Kata obedo ni Muma ok en bug thieth kata buk moting’o kit chiemo monego wacham, pod oting’o pach Jehova e wechego. Kuom ranyisi, Muma jiwowa ni ‘kik watim gik ma nyalo hinyo dendwa.’ (Ekl. 11:10) Muma kwero ich-lach kod madho kong’o mokalo tong’, ma gin gik ma nyalo hinyo ngimawa. (Nge. 23:20) Jehova dwaro ni wabed gi kido mar ritruok sama wayiero kit chiemo ma wabiro chamo kod gik ma wabiro madho.​—1 Kor. 6:12; 9:25.

7. Puonj ma yudore e Ngeche 2:11 nyalo konyowa nade sama watimo yiero motudore gi ngimawa?

⁷ Wanyalo nyiso ni wageno mich mar ngima ma Nyasaye osemiyowa kuom tiyo gi nyalowa mar paro e yo maber. (Zab. 119:99, 100; som Ngeche 2:11.) Kuom ranyisi, onego watim yiero mabeyo e wi kit chiemo ma wabiro chamo. Ka po ni nitie chiemo moro ma wahero to wang’eyo ni onyalo miyo wabed matuo, wabiro nyiso ni watiyo gi rieko ka ok wachamo chiemono. Wabiro nyiso ni pachwa long’o kuom nindo moromo, rieyo dendwa, rito ler mar dendwa, kendo rito miechwa obed maler.

8. Ere kaka Muma nyiso ni Jehova dwaro ni watang’ gi gik ma nyalo hinyo ngimawa?

⁸ Chike ma ne Jehova omiyo Jo-Israel noriwo gik ma ne nyalo konyogi mondo kik giyud masira e miechgi kata kuonde tich. (Wuok 21:28, 29; Rap. 22:8) Ka ne ng’ato onego ng’at machielo kobothne, ne nyaka miye kum mager. (Rap. 19:4, 5) Chik ne dwaro ni ng’at mohinyo  nyathi ma pod nie ich kobothne omi kum. (Wuok 21:22, 23) Muma nyiso maler ni Jehova dwaro ni watang’ gi gik ma nyalo hinyowa.

9. Gin gik mage ma wanyalo tang’go mondo wageng’ hinyruok? (Ne pichni bende.)

⁹ Wanyiso ni wageno mich mar ngima ma Jehova osemiyowa kuom bedo motang’ gi gik ma nyalo hinyo ngimawa ka wan pacho kata e tich. Kuom ranyisi, ok wabi thoro wito awita gik ma nyalo hinyo ng’ato, kaka gik mabith kata yedhe. Onego wakan gik ma kamago kuonde ma nyithindo ok nyal chopoe. Bende, onego wabed motang’ sama watiyo gi mach, gik maliet, kata gige sitima, kendo ok onego wawe gik ma kamago kendgi ma onge ng’at ma ng’iyogi. Ok onego wariemb mtoka bang’ mwonyo yath moro ma tekone ng’eny, sama wamadho kong’o, kata sama nindo ohewowa, kendo ok onego wayie mondo gimoro amora ochochwa sama wariembo, kuom ranyisi simu.

10. Gin ang’o ma wanyalo timo ka pok masira otimore kod sama masirano otimore?

¹⁰ Nitie masiche moko ma ok wanyal geng’o, kuom ranyisi yiengni mag piny, tuoche ma landore, kod lwenje. Kata kamano, sama masiche kaka mago otimore, wanyalo timo duto ma wanyalo mondo wares ngimawa kuom luwo chike mag curfew, ng’eyo kuonde tony monego waringie, kaachiel gi chike mamoko minyalo miwa. (Rumi 13:1, 5-7) Nitie masiche moko minyalo fweny ka pok gitimore, omiyo, dwarore ni waluw chike ma sirkal oketo mondo okonywa ikore ne masiche kaka mago. Kuom ranyisi, wanyalo kano pi kod chiemo ma ok kethre piyo kaachiel gi gik ma itimogo first aid.

11. Sama tuo moro ma landore omuoch e alworawa, gin ang’o monego watim?

¹¹ Ang’o monego watim sama tuo moro ma landore omuoch e alworawa? Onego waluw chike moketi kaka mag logo, bedo mabor gi jomamoko, rwako mask, kendo bedo kar kendwa sama wan gi tuo moro ma landore. Kinda ma wanyiso sama watimo gigo nyiso ni waneno ngima ma en mich ma Nyasaye omiyowa kaka gima duong’.

12. Ere kaka puonj ma yudore e Ngeche 14:15 nyalo konyowa timo yiero e wi weche monego waluw sama masira moro otimore?

¹² Sama masira moro otimore, osiepewa, jirendewa, kata jofwambo gi keyo nyalo lando weche moko ma ok adier. Ok onego wayie gi gimoro amora ma wawinjo, kar mano, onego wawinj weche migeno mowuok kuom jo sirkal kata jothieth molony. (Som Ngeche 14:15.) E kinde kaka mago, Bura Matayo kod ofisewa mopogore opogore timoga kinda mondo giyud weche madier ka pok gichikowa kaka onego watim chokruoge kod tij lendo. (Hib. 13:17) Sama waluwo kaka itayowa, mano rito ngimawa kod ngima jomamoko bende. E wi mano, wamiyo kanyakla bedo gi nying maber e alworawa.​—1 Pet. 2:12.

13. Ere kaka wanyalo nyiso ni wageno ngima e weche mag remo?

¹³ Joneno mag Jehova ong’ere kaka joma ochiwo luor makende ne remo. Waluwoga chike Jehova e wi remo kendo ok wayiega ni omedwa remo kata mana sama ngimawa ni kama rach. (Tich 15:28, 29) Kata kamano, mano ok nyis ni wadwaro ni watho, kar mano, onyiso kaka wageno ngima ma en mich ma Nyasaye osemiyowa. Wamanyoga thieth kuom lakteche molony moikore thiedhowa ma ok gimedowa remo.

14. Gin ang’o ma wanyalo timo mondo wageng’ masiche ma nyalo chuno ni oyang’wa?

¹⁴ Ka warito dendwa kod ngimawa maber kuom timo gik ma wasewuoye e sulani, wanyalo geng’o tuoche moko ma nyalo chuno ni oyang’wa kata gik ma nyalo keto ngimawa kama rach. Ka warito dendwa maber, dendwa biro bedo gi nyalo mar chango piyo kata ka po ni oyang’wa. Bende, wanyalo geng’o masiche ma nyalo chuno ni oyang’wa kuom kano maber gik ma nyalo hinyowa ka wan pacho kata e tich, kendo ka waluwo chike mag ndara.

15. (a) Ang’o momiyo dwarore ni wating’ kadwa mar remo ma ne wapong’o machiegni kinde duto? (Ne picha bende.) (b) Mana kaka onyiswa e vidio, ere kaka wanyalo timo yiero e wi kit thieth mitiyoe gi remo?

¹⁵ Nikech waneno ngima kaka gima  duong’, wapong’oga kad moting’o yiero ma wasetimo e weche mag remo, kendo ting’o kadno kamoro amora ma wadhiye. b Kadno nyiso paro ma wan-go e wach medo remo. Be kad mari en ma nopong’ machiegnini, koso en ma nyachon? Ka po ni dwarore ni ipong’ kadni sani kata ibed gi ma nyasani, kik ibed jasamuoyo e wachno. Ka wanyiso maler kaka dwaher ni othiedhwa, to mano biro konyo mondo weche kik digni sama koro watuo kendo wadwaro thieth mapiyo. Mano bende biro konyo mondo kik miwa kit thieth kata yath ma nyalo hinyo ngimawa. c

16. Ang’o ma wanyalo timo ka ok wang’eyo kaka wanyalo pong’o kad mar DPA?

¹⁶ Kata ka po ni sani hikwa pok oniang’, kendo wan-gi ngima maber, mano ok nyis ni masiche ma timore apoya kod tuoche ok nyal yudowa. (Ekl. 9:11) Kuom mano, en gima nyiso rieko pong’o kadwa mar DPA. Ka ok ing’eyo kaka inyalo pong’o kadno, kwa jodong-kanyaklau mondo okonyi. Gibiro konyi pong’o kadno,  kata kamano, ok gibi timoni yiero e weche mag thieth. Mano en ting’ ma mari iwuon. (Gal. 6:4, 5) Kata kamano, ginyalo konyi ng’eyo kit thieth mopogore opogore kendo konyi sama indiko yiero ma isetimo.

17. Ere kaka wanyalo nyiso ni wan joma tur kodok korka wach thieth?

¹⁷ Thoth yiero ma watimo motudore gi weche mag ngima kod thieth, otenore kuom chunywa mar pogo ber gi rach motieg gi Muma. (Tich 24:16; 1 Tim. 3:9) Sama watimo yiero kendo wuoyo gi jomamoko e wi yiero ma wasetimogo, onego wati gi puonj ma yudore e Jo-Filipi 4:5 ma wacho niya: “Timu mar bedo jo matur mondo ong’ere ne ji duto.” Ka wan joma tur, ok wabi parore ahinya e wi ngimawa. Bende, ok wabi chuno jomamoko mondo otim yiero machal gi ma wasetimo. Wahero owetewa gi nyiminewa kendo wamiyogi luor, kata ka po ni yiero ma ginyalo timo opogore gi marwa.​—Rumi 14:10-12.

18. Ere kaka wanyalo nyiso ni wamor gi mich mar ngima?

¹⁸ Wanyiso Jehova ma en Soko mar ngima ni wageno mich mar ngima kuom rite kendo tiyone gi chunywa duto. (Fwe. 4:11) Gie kindegi, nyaka wanyagre gi tuoche kod masiche ma nyalo yudowa apoya. Kata kamano, mano ok e ngima ma Jachuechwa ne dwaro ni wadagie. Machiegnini, obiro miyowa ngima ma nyaka chieng’ ma onge lit kod tho. (Fwe. 21:4) Ka kindego pok ochopo, wamor bedo mangima sani kendo tiyo ne Jehova Nyasachwa ma jahera!