Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

NKHANI YAKUPFUNZA 9

Mbatendani Mphaso ya Moyo Yomwe Mulungu Adakupasani

Mbatendani Mphaso ya Moyo Yomwe Mulungu Adakupasani

“Thangwe ra iye, ifepano tina moyo, timbafamba ndipo tiripo.” — MABASA 17:28.

NYIMBO 141 Moyo ni Cinthu Cakudabwisa

BZOMWE TIN’PFUNZA a

1. N’ciyani cikulatiza kuti moyo wathu ngwakufunika kwene-kwene kwa Yahova?

 TIYEZEZERE kuti xamwali wanu wakupasani nyumba. Tsono nyumbayo idadzongeka-dzongeka. Napo bziri tenepo, iyo njakuumira kwene-kwene. Imwepo mungamutende kwene-kwene xamwali wanuyo ndipo mungaisamalire nyumbayo. Mwakundendemerana na bzimwebzi, Yahova adatipasa mphaso yabwino kwene-kwene yomwe ni moyo. Kulewa cadidi, Yahova adalatiza kuti ambafuna kuti tikhale na moyo mwa kupereka mwana wace kuti atilombole. — Juwau 3:16.

2. Ninga momwe cikulatizira cinembo ca 2 Akolinto 7:1, n’ciyani comwe Yahova ambafuna kuti ticite na moyo wathu?

2 Yahova ni Mwenekaciro wa moyo. (Salimo 36:9) Mpostolo Paulo akhadziwa bzimwebzi. Ndipopa iye adalewa kuti: “Thangwe ra iye, ifepano tina moyo, timbafamba ndipo tiripo.” (Mabasa 17:25, 28) Bzimwebzi bzikulatiza kuti moyo wathu ni mphaso yakucokera kwa Yahova. Iye ambatipasa bzomwe timbafunikira kuti tikhale na moyo. (Mabasa 14:15-17) Tsono Yahova ambacita lini bzakudabwisa kuti atikhotcerere kuti tileke kufa. Iye ambafuna kuti tikhale na thanzi labwino kuti tipitirize kumutumikira. (Werengani 2 Akolinto 7:1.) Thangwe ranyi tin’funika kumbakhotcerera moyo wathu ndipo tingacite tani bzimwebzi?

MBATENDANI MPHASO YA MOYO

3. Thangwe ranyi ifepano timbafuna kukhala na thanzi labwino?

3 Thangwe libodzi lomwe limbaticitisa kufuna kukhala na thanzi labwino ndakuti ticite bzizinji pa kutumikira Yahova. (Marko 12:30) Timbafuna kupereka “mathupi [yathu] ninga ntsembe yamoyo, yomwe njakucena na yakubvumidwa na Mulungu.” Ndipopa timbatcenkha kucita bzinthu bzomwe bzingadzonge thanzi lathu. (Aroma 12:1) Napo kuti tingacite nyongo kuti tikhale na thanzi labwino, tingaduwale basi. Tsono ifepano timbacita bzimwebzi kuti tilatize Baba wathu wa kudzulu kuti timbatenda mphaso ya moyo yomwe iye adatipasa.

4. N’ciyani comwe Mambo Davide akhafuna?

4 Thangwe ranyi Mambo Davide akhafuna kukhala na moyo napo kuti akhadakalamba? Iye adanemba kuti: “Kodi ni phindu liponi lomwe lin’dzakhala liripo, inepano ndikafa? Kodi mataka yangakutumbizeni? Kodi iyo yangauze wanthu kuti ndimwe wakukhulupirika?” (Salimo 30:9) Davide adanemba mafala yamweya pomwe akhadasala pang’ono kufa. Iye akhafuna kupitiriza kukhala na moyo kuti atumbize Yahova. Bzimwebzi ndibzo bzomwe tentsenefe timbafunambo. Tikufuna kupitiriza kukhala na moyo kuti titumbize Yahova.

5. Napo kuti tikuduwala ayai takalamba, kodi n’ciyani comwe tingacite?

5 Matenda na kukalamba bzingatitazise kucita bzinthu bzizinji bzomwe tikhacita kale-kale. Bzimwebzi bzingatiwawe kwene-kwene. Tsono tin’funika kucita nyongo ya kubzisamalira kuti tikhale na thanzi labwino. Thangwe ranyi? Thangwe napo pomwe tikuduwala ayai pomwe takalamba, ifepano tingapitirize kutumbiza Yahova ninga momwe adacitira Mambo Davide. Timbakomedwa kwene-kwene kudziwa kuti ndife wakufunika kwa Mulungu wathu napo penu tikuduwala ayai ndife wakukalamba! (Mateu 10:29-31) Napo ticifa, iye an’dzatilamusa. (Djobi 14:14, 15) Ndipopa, pomwe tikana moyo tin’funika kukhotcerera moyo wathu.

TCENKHANI BZINTHU BZOMWE BZINGADZONGE THANZI LANU

6. N’ciyani comwe Yahova ambafuna kuti ticite pa nkhani ya kudya na kumwa?

6 Napo kuti Bibliya ni bukhu lini lakulewa bzomwe tingacite kuti tikhotcerere moyo wathu ayai bzinthu bzomwe tingadye, koma iro limbalatiza momwe Yahova ambaziwonera nkhani zimwezi. Iye ambaticenjeza kuti: “Khotcerera thupi lako ku tsoka.” (Mpalizi 11:10) Kudya kwene-kwene na kumwa kwene-kwene bzimbaletsedwa m’Bibliya thangwe bzimbadzonga thupi. (Mimwani 23:20) Yahova ambafuna kuti ticite bzinthu mwanzeru pomwe tikudya ayai kumwa. — 1 Akolinto 6:12; 9:25.

7. Kodi malango ya pa Mimwani 2:11 yambatithandiza tani kuti timbacite bzinthu mwanzeru?

7 Tingalatize kuti timbatenda mphaso ya moyo yomwe Yahova adatipasa tikambacita bzinthu mwanzeru. (Salimo 119:99, 100; werengani Mimwani 2:11.) Ifepano tingalatize kuti timbasankhula bzinthu mwanzeru pa nkhani ya kudya. Penu pana cakudya comwe cimbaticitisa kuti tiduwale, ifepano tin’dzasiya kucidya. Ndipo timbalatizambo kuti timbacita bzinthu mwanzeru tikambagona mwakukwanira, tikambacita masenzeka yakulimbisa thupi, tikambasamba na kupsaira m’nyumba mwathu.

TCENKHANI NGOZI

8. Kodi n’ciyani comwe Yahova ambafuna kuti ifepano titcenkhe?

8 Yahova adapasa Ajirayeri Malamulo yomwe yakhawathandiza kuti ambatcenkhe ngozi pa mui na ku basa. (Kufuluka 21:28, 29; Bzakutonga 22:8) Munthu omwe akhapha mwanzace mwa ngozi akhagumana na mabvuto makulu. (Bzakutonga 19:4, 5) Malamuloyo yakhalatiza kuti munthu omwe apweteka mwana omwe ali m’mimba mwa ngozi, akhafunikira kulangidwa. (Kufuluka 21:22, 23) Bibliya limbalatiza kuti Yahova ambafuna kuti ifepano timbatcenkhe ngozi.

Kodi tingalatize tani kuti timbalemekeza moyo? (Onani ndime 9)

9. N’ciyani comwe tin’funikira kucita kuti timbatcenkhe ngozi? (Onani bzithunzi-thunzi.)

9 Timbalatiza kuti timbatenda mphaso ya moyo yomwe Yahova adatipasa tikambatcenkha ngozi ku mui na ku basa. Penu tikufuna kutaya bzinthu bzomwe bzingaceke, kuphaya, veneno ayai mankhwala, tiwonesese kuti tataya pa mbuto yabwino pomwe bzingapweteke lini wanthu ndipo wana angafike lini kumweko. Tin’funika kucita mphole pomwe tagasa moto, tapferusa madzi na pomwe tikuphata basa na bzifuzo bzomwe bzingapweteke munthu. Tin’funika lini kumbabzisiya balala-balala. Ndipo tin’funikambo lini kufambisa karo, mota ayai njinga pomwe tamwa mankhwala yomwe yangatipase tulo, pomwe tamwa bzakumwa bzakuledzeresa ayai pomwe tikubva tulo. Ndipo tin’funika lini kumbatinya telefoni pomwe tikufambisa.

BZOMWE TINGACITE PAKACITIKA MALENGWA YA PANTSI

10. N’ciyani comwe ifepano tingacite pomwe malengwa ya pantsi yakucitika na pomwe yakanati kucitika?

10 Pana ngozi zinango zomwe zingakhale zakunesa kuzitcenkha. Tingakwanise lini kutcenkha malengwa ya pantsi, matenda na nkhondo. Pomwe bzimwebzi bzikucitika, ifepano tingakhale wakukhotcerereka tikabvera malango yomwe tingapasidwe na boma. (Aroma 13:1, 5-7) Boma lingatiuze bza malengwa ya pantsi yomwe yan’citika pomwe yakanati kucitika. Ifepano tin’funika kubvera malango yomwe boma lingatipase pomwe tikukonzekera malengwayo. Ifepano tingakoye madzi, cakudya comwe cingadzongeke lini na mankhwala yomwe yangadzatithandize.

11. Pomwe matenda yomwe yakuphata wanthu azinji yakumwazika, n’ciyani comwe tin’funika kucita?

11 Penu matenda yomwe yakuphata wanthu azinji yakumwazika komwe timbakhala, n’ciyani comwe tin’funika kucita? Tin’funika kubvera malango yomwe boma lingapereke, ninga kusamba m’manja, kukhala patali-patali, kubvala maskra na kukhala kwatekha. Tikambabvera malangoyo, timbalatiza kuti timbatenda mphaso ya moyo yomwe Yahova adatipasa.

12. N’ciyani comwe tin’funika kucita tikabva nkhani zakulewa bza matenda yomwe yakucitika komwe timbakhala? (Mimwani 14:15)

12 Pa nthawe ya ngozi, tingabve bzinthu bzakunama na axamwali wathu, avizinyu wathu na m’manotisiya. Tin’funika lini kukhulupira “mafala yali-yentse” yomwe tingabve. Tingacite bwino kubvera malango yomwe yangaperekedwe na boma pabodzi na adotolo. (Werengani Mimwani 14:15.) Bungwe Lakutonga na mthambi ambafufudza pomwe akanati kupereka malango ya momwe gwere lingacitire pa nkhani ya mitsonkhano na basa lakupalizira. (Ahebereu 13:17) Tikambabvera malangoyo, timbakhala wakukhotcerereka ndipo timbakhotcererambo anzathu. Ndipo bzingacitisembo kuti Mboni za Yahova zikhale na mbiri yabwino. — 1 Pedru 2:12.

KHALANI WAKUKONZEKA KUTI MUDZALEKE KUIKHIDWA MULOPA

13. Kodi timbalatiza tani kuti timbatenda mphaso ya moyo pa nkhani ya mulopa?

13 Mboni za Yahova zimbadziwika kuti ni wanthu omwe ambalemekeza mulopa. Timbabvera lamulo la Yahova pa nkhani ya mulopa mwa kulamba kuikhidwa mulopayo napo pa nthawe yomwe bzinthu bzafika pakunesa. (Mabasa 15:28, 29) Tsono, bzimwebzi bzin’funa lini kulewa kuti timbafuna kufa. Koma timbalemekeza mphaso ya moyo yomwe Mulungu adatipasa. Timbanyang’ana thandizo la ulapi lomwe limbabverana lini na kuikhidwa mulopa.

14. Kodi tingatcenkhe tani ngozi zomwe zingaticitise kudzafika pa kucitidwa operasau?

14 Tikacita bzinthu bzomwe bzafotokozedwa mu nkhani ino, tin’dzakwanisa kutcenkha ngozi zomwe zingacitise adotolo kufuna kutiikha mulopa. Tikakhala na thanzi labwino, tin’dzafulumiza kulimba tikadzacitidwa operasau. Tingatcenkhe ngozi yomwe ingaticitise kuti tidzafike pakucitidwa operasau mwa kumbacosa bzinthu bzomwe bzingatipweteke pa mui, ku basa na kuteweza malamulo ya pa mseu.

Thangwe ra kulemekeza mphaso ya moyo, timbaprenceri kartau ya mulopa ndipo timbainyamula kuli-kwentse komwe timbayenda (Onani ndime 15) d

15. (a) Thangwe ranyi tin’funika kukhala na kartau ya mulopa? (Onani cithunzi-thunzi.) (b) Ninga momwe vidiyoyi yalatizira, n’ciyani comwe ifepano tingacite kuti wanthu adziwe bzomwe tasankhula pa nkhani ya mulopa?

15 Pakuti timbalemekeza moyo, ifepano timbaprenceri kartau ya mulopa ndipo timbainyamula kuli-kwentse komwe tiniyendako. b Dokumento imweyi imbafotokoza bzomwe tikufuna pa nkhani ya mulopa na thandizo la ulapi lomwe tikufuna. Kodi imwepo munayo kartau imweyi ndipo ikali bwino? Penu mulibe ayai yadzongeka ndipo mukufuna kuprenceri inango, lekani kucedwa kucita bzimwebzi. Kartauyi in’dzatithandiza kuti titambire thandizo la ulapi mwakamfulumize m’mbuto mwakumala nthawe tikucezerana na adotolo nkhani ya kuikhidwa mulopa. Ndipo bzin’dzatithandizambo kuti tireke kutambira mankhwala ayai thandizo la ulapi lomwe lingatidzonge. Thangwe ranyi mpsakufunika kumbanyamula dokumento yomwe imbalatiza bzomwe tikufuna pa nkhani ya mulopa? c

16. Kodi tingacite ciyani penu tikudziwa lini momwe tingaprenceriri dokumento ya mulopa?

16 Napo kuti tina thanzi labwino, tentsenefe tingacite ngozi ndipo tingaduwale. (Mpalizi 9:11) Ndipopa, mpsakufunika kuprenceri dokumento yomwe imbalatiza bzomwe tikufuna pa nkhani ya mulopa. Penu mun’kwanisa lini kuprenceri dokumentoyo mwekha, kumbirani akulu wa m’gwere mwanu kuti akuthandizeni. Iwo angakuthandizeni kudziwa momwe mungaprenceriri dokumentoyo, tsono iwo an’dzakusankhulirani lini bzakucita pa nkhani imweyi. Imwepo mun’dzasankhula mwekha bzakucita. (Agalatiya 6:4, 5) Iwo an’dzandokuthandizani kubvesesa bzomwe mukusankhula pa kuprenceri dokumentoyo basi.

MBACITANI BZINTHU MWAKUKUMBUKA BWINO

17. Kodi tingalatize tani kuti timbangingimira lini nzeru zathu pa nkhani ya thandizo la ulapi?

17 Timbateweza mitemo ya m’Bibliya tikafuna kucita bzakusankhula pa kulewa bza thanzi lathu na kuikhidwa mulopa. (Mabasa 24:16; 1 Timotio 3:9) Tikafuna kuuzambo anzathu bzomwe tasankhula, tin’funika kumbakumbukira mafala ya pa Afilipi 4:5, yomwe yambati: “Citisani kuti wanthu wentse awone kuti imwepo mumbangingimira lini nzeru zanu.” Penu ifepano timbawona bzinthu mwakuthemera, tin’dzacita lini thupo kwene-kwene na thanzi lathu; ndipo tin’dzacitisambo lini kuti wanthu winango akumbukembo ninga momwe ifepano timbakumbukirira. Ifepano timbafuna na kulemekeza abale na mpfumakazi zathu, napo acisankhula bzinthu bzakusiyana na bzomwe ifepano tasankhula. — Aroma 14:10-12.

18. Kodi tingalatize tani kuti timbatenda mphaso ya moyo?

18 Timbalatiza kuti timbatenda Yahova, omwe ni Mwenekaciro wa moyo, tikambakhotcerera moyo wathu na kucita bzinthu bzomwe bzingamukondwese. (Apokalipse 4:11) Pakuti tiri mu dziko lakuipa, ifepano tin’pitiriza kubonera na matenda pabodzi na malengwa ya pantsi. Tsono bzimwebzi ndibzo lini bzomwe Mulengi wathu akhafuna kwa ifepano. Tsapanopali, iye an’tipasa moyo wabwino ndipo tin’dzaduwala lini pomwe ne kufa. (Apokalipse 21:4) Pomwe nthawe imweyi ikanati kufika, mpsabwino kwene-kwene kukhala na moyo ticitumikira Baba wathu wa kudzulu, Yahova!

NYIMBO 140 Pakumalizira—Moyo Wakusaya Kumala!

a Nkhani ino in’tithandiza kuwona momwe tingatendere mphaso ya moyo yomwe Mulungu adatipasa. Tiniwona bzomwe tingacite kuti tikhotcerere moyo wathu kukacitika malengwa ya pantsi na ngozi. Ndipo tiniwonambo bzomwe tingacite kuti tikhale wakukonzeka tikadzafunikira thandizo la ulapi mwakamfulumize.

b Dokumento imweyi imbadziwikambo na dzina lakuti DPA.

d BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: M’bale akuprenceri kartau ya mulopa ndipo akuinyamula kuli-kwentse komwe akuyendako.