1. Kal balur ku no vida tene pa Jeova?

 IMAẐINA kuma bu amigu patiu un kasa. I tene kaus ku tarda pa pintadu ku kaus nunde ku yagu ta sai. Mesmu ku es purblemas, kasa kusta manga di diñeru. Ku sertesa bu na da es kasa balur i bu na proteẑil. Di mesmu manera, Jeova danu prenda ku tene balur, ku sedu vida. Na bardadi, Jeova mostra di kuma i da balur garandi pa no vida, pa manera ki da si Fiju suma resgati pa nos. — Jon 3:16.

2. Suma ki mostradu na 2 Koríntius 7:1, ke ku Jeova ta spera pa no fasi?

² Jeova i Dunu di vida. (Sal 36:9) Apostolu Paulu tambi fia nes oca i fala sin: “Nel ku no na vivi, no na bulbuli; nel tambi ku no sedu.” (At 17:25, 28) Pa kila, no pudi fala di kuma no vida i un prenda di Deus. Ku amor, i danu ke ku no pirsisa del pa no kontinua vivi. (At 14:15-17) Ma, Jeova ka ta fasi milagri aos pa no pudi kontinua vivi. En ves di kila, i misti pa no fasi tudu ku no pudi pa kontinua tene saudi i kontinua sirbil. (Lei 2 Koríntius 7:1.) Pabia ku no dibi di proteẑi no saudi ku no vida, i kuma ku no pudi fasil?

3. Kal ki un di motivus ku pui no dibi di sforsa pa tene saudi?

³ Un di motivus ku pui no dibi di sforsa pa tene saudi i pa no pudi sirbi Jeova di minjor manera. (Mar 12:30) No  misti apresenta no “kurpu pa i sedu suma un sakrifisiu bibu, dedikadu son pa el, pa kontental”, asin no ka na fasi kusas ku no sibi di kuma e na dana no saudi. (Rom 12:1) Na bardadi, i ka mporta ke ku no fasi, no ka pudi garanti di kuma no ka na duensi. Ma, no ta fasi ke ku no pudi pa kontinua tene saudi, pabia no misti mostra no Pape ku sta na seu di kuma no da balur pa prenda di vida.

4. Ke ku rei Davi mistiba fasi?

⁴ Rei Davi splika pabia ki da balur pa prenda di vida ku Deus da oca i skirbi es palabras: “Si N ria na koba, kal purbitu ku ña mortu pudi ten? Nta reia pudi ngabau, o i pudi konta manera ku bu sedu bardadi?” (Sal 30:9) Talves Davi skirbi es palabras na fin di si vida. Ma, i staba disididu pa kontinua vivi te tempu ki pudi pa ngaba Jeova. Sin duvida, anos tudu no sta disididu pa fasi mesmu kusa.

5. I ka mporta si no tene idadi o no sta duenti, ke ku no pudi fasi?

⁵ Ora ku no sta duenti o tene idadi, talves no ka na pudi fasi kusas ku no kustumaba fasi. Pa kila, no pudi fika mal i sinti tristi. Ma, no dibi di kontinua fasi no minjor pa kuida di no saudi. Pabia di ke? Pabia i ka mporta si no tene idadi o no sta duenti, no pudi inda ngaba Jeova suma ku rei Davi fasi. I ta anima ciu sibi di kuma no tene balur pa no Deus, mesmu si no sta duenti o tene idadi! (Mat 10:29-31) Mesmu si no muri, i na tene diseẑu garandi di lantandanu. (Jo 14:14, 15) Nkuantu no sta di vida, no misti fasi ke ku no pudi pa proteẑi no saudi ku no vida.

6. Ke ku Jeova misti pa no fasi aserka di kume ku bibi?

⁶ Biblia i ka un livru ku ta fala di kuma ku no dibi di kuida di no saudi o ke ku no dibi di kume, ma, i un livru ku ta fala ciu di kuma ku Jeova ta pensa aserka des kusas. Pur isemplu, i falanu pa no ‘libra di purblemas’ ku pudi dana no kurpu. (Ekl 11:10) Biblia fala di kuma no ka dibi di kume ciu dimas o bibi alkol ciu dimas. Es kusas pudi dana no saudi te mesmu matanu. (Dit 23:20) Jeova misti pa no kontrola no kabesa ora ku no na disidi ke ku no na kume i bibi, i na kal kuantidadi. — 1 Kor 6:12; 9:25.

7. Kuma ku konsiju ku sta na Ditus 2:11 pudi judanu toma bon disison aserka di saudi?

⁷ No pudi toma bon disisons ku na mostra di kuma no da balur pa prenda di vida ku Deus danu ora ku no tene bon juisu. (Sal 119:99, 100; lei Ditus 2:11.) Pur isemplu, no pudi mostra di kuma no tene bon juisu aserka di ke ku no na kume. Si no gosta di un sertu tipu di kumida, ma no sibi di kuma i ta punu sta duenti, bon juisu na lebanu pa no ivita kumel. No ta mostra tambi di kuma no tene bon juisu ora ku no ta durmi sufisienti, fasi izersisiu sempri i manti no kurpu ku no kasa limpu.

8. Ke ku Biblia fala aserka di importansia ku suguransa tene pa Jeova?

⁸ Jeova da israelitas leis aserka di kuma ke pudi proteẑi se kabesa pa ka molostra risu na se kasa, o ora ke na tarbaja. (Sai 21:28, 29; Lei 22:8) Si un  algin mata si kumpañer sin misti, i ta teneba mau rusultadu. (Lei 19:4, 5) Lei fala di kuma, kilis ku molostra un mininu ku ka padidu inda dibi di kastigadu. (Sai 21:22, 23) Skrituras mostra klaru di kuma, Jeova misti pa no kuida di suguransa.   

9. Ke ku no pudi fasi pa ivita molostra? (Jubi tambi fotos.)

⁹ No ta mostra di kuma no da balur pa prenda di vida ku Deus danu, ora ku no kuida di suguransa na kasa i na kau ku no na tarbaja. Pur isemplu, si no pirsisa di bota kusas ku ta laña, venenu o mesiñu, no ta fasil di un manera ku ka na molostra utrus. Tambi no ta fasi tudu pa mininus ka yangasa es kusas. No ta toma kuidadu ora ku no sindi fugu, ora ku no na firbinti yagu i usa feramentas eletriku. Tambi no ta toma kuidadu pa ka bai utru ladu ora ku no na fasi es kusas. No ka ta kurinti karu ora ku no kapasidadi di pensa diritu rapati pabia di toma mesiñu, bibi, o kansa dimas. Tambi no ka ta pega telemovel na mon ora ku no na kurinti karu.

10. Ke ku no pudi fasi antis i duranti un emerẑensia ku ta pui no vida na pirigu?

¹⁰ Utrora no ka pudi ivita di situason ku pudi pui no vida na pirigu. Es pudi sedu ora ki ten disastri natural, duensas ku laga ku geras. Ma, ora kes kusas kontisi, no ta fasi tudu ku no pudi pa sta suguru, ivita di pirigu ora ku no obdisi ordi di sai na ki kau i obdisi utrus ordi ku otridadis da. (Rom 13:1, 5-7) I pusivel purpara pa alguns emerẑensias, pa kila, no dibi di obdisi orientasons di otridadis ku ta judanu sta purparadu pa relis. Pur isemplu, i pudi sedu di ajuda tene yagu ku kusas di kume ku ka ta lestu di dana ku alguns medikamentus di purmeru sokoru.

11. Si un duensa ku ta kamba sta na spalia nunde ku no sta na vivi, ke ku no dibi di sta dispostu pa fasi?

¹¹ Ke ku no dibi di fasi si un duensa ku ta kamba sta na spalia nunde ku no sta na vivi? No dibi di obdisi orientasons ku otridadis sta na da, suma laba mon, manti distansia sosial, korentena ku usa maskra. Ora ku no fasi es kusas, no ta sta na mostra di kuma no da balur pa prenda di vida ku Deus danu.

12. Kuma ku Ditus 14:15 pudi judanu disidi aserka di kal informason ku no na sukuta ora ki ten disastri?

¹² Ora ki ten emerẑensias, utrora no ta obi kusas di no amigus, no visinus ku notisias ku ka sedu bardadi. En ves di fia na “tudu palabra” ku no obi, no dibi di sukuta informason mas izatu di guvernu ku medikus. (Lei Ditus 14:15.) Korpu Guvernanti ku filialis ta fasi tudu ke pudi pa tene informason izatu, antis de da orientason aserka di runions di kongregason ku pregason. (Eb 13:17) Ora ku no sigi es orientason no ta proteẑi no kabesa i proteẑi utrus di mal. Tambi no ta juda utrus pa e pensa ben aserka di Tustumuñas di Jeova. — 1 Ped 2:12.

13. Kuma ku no ta mostra di kuma no da balur pa vida ora ku no obdisi lei di Jeova aserka di sangi?

¹³ Manga di jintis sibi di kuma Tustumuñas di Jeova fia di kuma sangi i sagradu. No ta obdisi lei di Jeova aserka di sangi ora ku no nega transfuson di sangi, mesmu duranti un emerẑensia di saudi. (At 15:28, 29) Ma, es ka signifika di kuma no misti muri. Pa kontrariu, no ta da manga di balur pa prenda di vida ku Deus danu. No ta buska ajuda di medikus profisional ku sta dispostu pa da tratamentu di minjor kualidadi, sin usa transfuson di sangi.

14. Kuma ku no pudi rapati pusibilidadi di bin fasi un tratamentu di saudi mas komplikadu?

¹⁴ No pudi rapati pusibilidadi di bin fasi un tratamentu di saudi mas komplikadu, ora ku no kuida di no saudi i fasi kusas ku faladu del nes studu. Si no ta kuida ben di no saudi, no na rekupera mas rapidu, ora ku no pirsisa di fasi un operason. No pudi tambi rapati risku di fasi un operason urẑenti ora ku no manti no kasa ku kau di tarbaju suguru i obdisi leis di transitu.

15. (a) Pabia ki importanti pa no tene sempri Diretiva Antecipada de Vontade e Procuração Relativas a Cuidados de Saúde atualizadu? (Jubi tambi foto.) (b) Suma ki mostradu na video, kuma ku no pudi toma disisons klaru aserka di usu di sangi?   

¹⁵ Suma no da balur pa prenda di vida,  no ta prenŝi Diretiva Antecipada de Vontade e Procuração Relativas a Cuidados de Saúde i no ta lebal na tudu kau ku no na bai. b Atraves des dukumentu, no ta splika kal ki no diseẑu aserka di transfuson di sangi ku alguns tratamentus di saudi. Sera ki bu DPA sta atualizadu? Si bu pirsisa di prenŝi un karton o atualiza kil ku bu tene, fasil logu-logu. Si no skirbi ke ku no misti di manera klaru, kila na judanu tene tratamentu mas rapidu, pabia no ka na pirdi tempu na papia ku no medikus. Tambi no na juda ekipa di medikus pa ka e danu tratamentu o mesiñu ku na sedu pirigosu pa nos. c

16. Ke ku no dibi di fasi si no ka tene sertesa di kuma ku no pudi prenŝi DPA?

¹⁶ I ka mporta si no sedu joven o no tene saudi, kualker un di nos pudi fasi asidenti o duensi. (Ekl 9:11) Pa kila, i na sedu bon pa no prenŝi DPA. Si bu ka tene sertesa di kuma ku bu pudi prenŝi es dukumentu, pidi ansions di bu kongregason pa e judau. E ta sforsa pa sibi diritu kuma di prenŝi es dukumentu, ma  e ka na toma disisons aserka di saudi na bu lugar. Es i bu responsabilidadi. (Gal 6:4, 5) Ma, e pudi judau ntindi kusas ku bu misti, i judau ora ku bu na prenŝi dukumentu.

17. Kuma ku no pudi mostra di kuma no sedu mansu na asuntu di saudi?

¹⁷ No ta basia manga di no disisons aserka di saudi ku tratamentu mediku na ke ku no aprindi na Biblia. (At 24:16; 1 Tim 3:9) Ora ku no na toma disisons aserka di ke ku no na disidi, no dibi di lembra di ke ku Filipensis 4:5 fala: “Bo mansesa pa i kunsidu pa tudu jinti.”Ora ku no sedu mansu, no ka ta konsentra ciu na no saudi fisiku; nin no ka ta pui utrus tene no manera di pensa. No ama i no rispita no ermons ku irmas, mesmu si disisons ke toma sedu diferenti ku di nos. — Rom 14:10-12.

18. Kuma ku no pudi gardisi pa prenda di vida?

¹⁸ No ta gardisi Jeova, Dunu di vida, ora ku no kuida di no vida i dal no minjor. (Apok 4:11) Ma gosi, no dibi di lida ku duensas i ku kasabis. Ma, i ka es ku no Kriadur mistiba pa nos. I ka na tarda, i na bin danu vida ku ka ta kaba sin dur ku mortu. (Apok 21:4) Na mesmu tempu, i bon sta di vida i sirbi no Deus amorosu ku sta na seu, Jeova!