Hanenty ty anatiny ao

Ho amy loha hevitsy any

LAHATSORATSY FIANARA 9

Fanomeza Baka amy Ndranahary ty Ay ka Arovo Noho Hajao

Fanomeza Baka amy Ndranahary ty Ay ka Arovo Noho Hajao

“Kanao tsika velo noho mihetsiky sady misy, le ie ro nahavy ani-zay.”​—ASA. 17:28.

HIRA 141 Sarobidy ny Fiainana

HO HITANAO ATO a

1. Manao akory ty fahitani-Jehovah ty aintsika?

 ERITSERETO hoe nameani-namanao trano iha. Somary fa vasobasoky trano iny sady fa misy simba. Fe ndre eo zay, le mbo lafovily trano iny ka drala be vo mahavoavily azy. Azo antoky fa hankasitraky ani-namanao iny iha sady hikarakara soa ani-trano iny. Manahaky ani-zay koa ty nataoni-Jehovah. Nameany fanomeza tena lafovily tsika, tsy ino zay fa ty ay. Nasehoni-Jehovah hoe tena lafovily aminy ty aintsika ka nameany antsika Anakilahiny iny mba hanavota antsika.​—Jaona 3:16.

2. Laha hentea ty 2 Korintianina 7:1, ino ty teani-Jehovah hataontsika?

2 Jehovah ro Loharanoni-ay. (Sal. 36:9) Nino ani-zay apostoly Paoly ka nivola hoe: “Kanao tsika velo noho mihetsiky sady misy, le ie ro nahavy ani-zay.” (Asa. 17:25, 28) Afaky mivola zany tsika hoe fanomeza baka amy Ndranahary ty ay. Be fitiava ie ka ameany antsika ze raha ilàntsika mba hahavelo antsika. (Asa. 14:15-17) Fe tsy manao fahagagà Jehovah henanizao mba hiarova antsika ho velo avao. Teany laha miezaky mikarakara ty vatantsika tsika mba hahavy antsika ho salama soa noho hanompo azy avao. (Vakio 2 Korintianina 7:1.) Manino tsika ro tokony hiezaky hikarakara ty fahasalamantsika noho hiaro ty aintsika, le akory ty hanaovantsika ani-zay?

FANOMEZA LAFOVILY TY AY

3. Manino tsika ro tokony hiezaky hikarakara ty fahasalamantsika?

3 Manino tsika ro tokony hiezaky hikarakara ty fahasalamantsika? Satria afaky hanompo ani-Jehovah avao tsika laha salama soa. (Mar. 12:30) Teantsika “hamea ho soro velo noho masy sady ankasitraha-Ndranahary ty vatantsika”, ka tsy manao raha mety hahavy antsika harary tsika. (Rom. 12:1) Mazava ho azy fa mbo harary avao tsika ndre miezaky mikarakara ty fahasalamantsika. Fe manao ze azontsika atao avao tsika satria teantsika hatoro ani-Babantsika an-danitsy any iny hoe ankasitrahantsika fanomeza nameany iny.

4. Ino ty niteani-Davida Mpanjaka hatao?

4 Haini-Davida Mpanjaka hoe tena lavovily ty ay ka nivola ie hoe: “Ino moa ty soa azo laha maty aho ka mijotso an-davaky any? Ty lemboky va hidera anao, na hiresaky mikasiky ty tsy fivalihanao?” (Sal. 30:9) Mety tamy ie fa narìny ho maty iny ro nanoratsy ani-safà reo. Fe tapa-kevitsy hikarakara ty fahasalamany avao ie soa ho afaky hidera ani-Jehovah avao. Azo antoky fa tapa-kevitsy hanao manahaky ani-zay koa tsika iaby.

5. Ino ty azontsika atao ndre miha antitsy tsika ndre marary?

5 Mety tsy hahavita ty raha fataontsika taloha tsika lafa marary na miha antitsy. Farany mety ho kivy noho halahelo tsika. Fe mbo tokony hiezaky hikarakara ty fahasalamantsika avao tsika. Ino ty antony? Satria ndre fa antitsy tsika na marary, le mbo afaky midera ani-Jehovah avao, manahaky ty nataoni-Davida Mpanjaka. Tena mampahery antsika ty mahay hoe mbo lafovily amy Ndranaharintsika iny avao tsika ndre marary ndre antitsy! (Mat. 10:29-31) Ndre atao hoe maty aza tsika, le fa tsy lininy ty hamelo antsika. (Joba 14:14, 15) Ka amintsika mbo velo zao le teantsika laha manao ze azontsika atao avao tsika mba hikarakarà ty fahasalamantsika noho hiarova ty aintsika.

KA MANAO RAHA METY HAMPARARY ANAO

6. Teani-Jehovah hanao akory tsika lafa mihina noho mino?

6 Marina fa tsy resahini-Baiboly hoe akory ty tokony hikarakaranao ty fahasalamanao na ino ty hany tokony hohaninao. Fe resahiny matetiky hoe manao akory ty fahitani-Jehovah ani-raha reo. Mampirisiky antsika, ohatsy, ie mba hanalavitsy “ze raha mampijaly” mety hanimba ty vatantsika. (Mpito. 11:10) Mivola ty Baiboly hoe tsy tokony hihina tafahoatsy na hiboboky toaky tsika. Mety hanimba ty fahasalamantsika raha reo sady mety hahafaty antsika mihintsy aza. (Ohab. 23:20) Teani-Jehovah laha mahay mifehy tena tsika lafa manapa-kevitsy hoe ino ty hohanintsika noho hinomintsika, le manao akory ty hamaroany.​—1 Kor. 6:12; 9:25.

7. Manino ty torohevitsy amy Ohabolana 2:11 ro manampy antsika hahay hanapa-kevitsy mikasiky ty fahasalamantsika?

7 Asehontsika amy fanapahan-kevitsy ataontsika hoe tena ankasitrahantsika fanomeza namea-Ndranahary antsika iny. Ho vitantsika ty hanao ani-zay laha mampiasa soa ty fahaizantsika mandiniky tsika. (Sal. 119:99, 100; vakio Ohabolana 2:11.) Eritseretintsika soa, ohatsy, hoe ino ty raha hohanintsika. Laha misy hany teantsika fe haintsika hoe hamparary antsika, le miezaky tsika tsy hihina azy. Asehontsika koa hoe mahay mandiniky tsika laha miezaky ho ampy torimaso, manao sporo matetiky, noho manao ze hampalio avao ty vatantsika noho ty tranontsika.

MIEZAHA MBA TSY HO TRATSINI-AKSIDÀ

8. Ino ty raha volanini-Baiboly ka mampiseho hoe tena ta hiaro antsika tsy ho azon-doza Jehovah?

8 Nameani-Jehovah lalàna ty Israelita mba hiarova an-drozy tsy ho tratsini-aksidà lafa rozy an-tranon-drozy ao na lafa miasa. (Eks. 21:28, 29; Deot. 22:8) Laha nisy olo, ohatsy, nahafaty olo fe tsy asany azy raha iny, le tsy engà amy zao avao ie. (Deot. 19:4, 5) Niresahini-Lalàna fa hosazỳ ze olo nanao raha nisy vokany tamy ajà mbo an-troky any, ndre tsy asany aza raha zay. (Eks. 21:22, 23) Resahini-Soratsy Masy mazava soa hoe teani-Jehovah tsika laha manao ze azontsika atao mba tsy ho azon-doza.

Laha hentea raha retoa, akory ty ampisehoantsika hoe manaja ty ay tsika? (Fehintsoratsy 9)

9. Ino ty azontsika atao mba tsy ho azon-doza? (Henteo koa sary reo.)

9 Asehontsika hoe mankasitraky ani-fanomeza namea-Ndranahary iny tsika laha miezaky mba tsy ho azon-doza, ndre an-trano ao zay ndre am-piasà any. Lafa misy raha maranitsy, ohatsy, ariantsika, na raha misy poizy, na fanafody, le mila ataontsika amy pilasy tokony hisy azy mba tsy handratsy na tsy hamparary olo. Ataontsika azo antoky koa hoe tsy ho hitani-anakintsika raha rey. Mitandrina tsika lafa mandrehitsy afo, mampangotraky rano, na mampiasa fitaova mandeha courant. Mila arahintsika maso avao raha reo lafa tsika manao azy na mampiasa azy. Tsy tokony handay tomobily tsika laha nihina fanafody mety hahavy antsika ho fany na ta hiroro, na laha tsika ninon-toaky, na vozaky marè. Tsy tokony hikitikitiky telefony koa tsika lafa manday tomobily.

LAFA MISY LOZA MISEHO

10. Ino ty azontsika atao alohani-loza iny noho lafa miseho loza iny?

10 Tsy vitantsika kindraiky ty hisaka ty loza hiseho. Zay mihintsy ty raha miseho lafa misy loza baka amy natiora, arety mandripaky, noho aly feno hasatà. Fe afaky miezaky ho voaro noho ho avotsy tsika lafa miseho ty loza manahaky ani-reo. Amy fomba akory? Mety hanome toromariky antsika, ohatsy, ty manam-pahefà na hivola hoe mila miala amy pilasy misy antsika eo tsika. Mila manoriky ty raha volanin-drozy tsika amy fotoa zay. (Rom. 13:1, 5-7) Azontsika atao ty mioma sandrany amy loza sisany. Ho parè hiatriky ani-raha rey tsika laha mijanjy ty toromariky ameani-fanjakà na ty manam-pahefà amy tanà misy antsika eo. Mety hahasoa antsika, ohatsy, laha ataontsika azo antoky hoe mana rano noho hany tsy ho mora simba tsika, na mana raha hafa ilàntsika.

11. Ino ty tokony hataontsika laha misy arety mifindra amy tanà misy antsika eo?

11 Ino ty tokony hataontsika lafa misy arety mifindra amy tanà misy antsika eo? Tokony hanoriky ty toromariky ameani-manam-pahefà tsika. Mety hivola, ohatsy, rozy hoe mila manasa tana tsika, manaja elanela, manao kasibosy, noho manaraky fihiboha. Laha manao ani-reo tsika le asehontsika hoe tena ankasitrahantsika fanomeza baka amy Ndranahary iny, zany hoe ty ay.

12. Manino ty torolala amy Ohabolana 14:15 ro manampy antsika hahay hifily ty vaovao tokony hojanjinintsika lafa misy loza miseho?

12 Lafa misy loza, le mety haharè fanazavà tsy marina baka amy namantsika tsika, na baka amin’olo an-tanà eo, na amy vaovao. Fe tsy tokony hino ze ‘raha iaby’ rentsika tsika, fa aleo manaraky ze vaovao marina baka amy fanjakà noho baka amy dokotera. (Vakio Ohabolana 14:15.) Tena miezaky ty Filan-kevi-pitantana noho ty biròni-sampana mba hahazo vaovao marina soa, alohani-hanomeza toromariky mikasiky fivoria noho fitoria. (Heb. 13:17) Laha manoriky ani-toromariky rey tsika, le hiaro ty vatantsika noho ty olo hafa tsy ho azon-doza. Mety hahavy ty olo hieritseritsy raha soa mikasiky ty Vavolombeloni-Jehovah koa tsika laha manao ani-zay.​—1 Pet. 2:12.

MIOMÀNA MBA TSY HAMPILIRA LIO

13. Manino ty fanorihantsika ty lalànani-Jehovah mikasiky lio ro mampiseho hoe lafovily amintsika ty ay?

13 Maro ty olo mahay fa tsy maneky ampilira lio ty Vavolombeloni-Jehovah. Tsy manao ani-zay tsika satria amintsika le masy ty lio. Manaja ty lalàna-Ndranahary mikasiky lio tsika ka tsy maneky hampilira lio, ndre marary mafy aza. (Asa. 15:28, 29) Fe midika va zay hoe ta ho maty tsika? Tsy zay. Mifanohitsy amy zay aza fa tena lafovily amintsika ty ay. Mila dokotera mahay mihintsy tsika mba hikarakara soa antsika, fe tsy mampilitsy lio.

14. Ino ty azontsika atao mba tsy handalo fitsaboa sarotsy marè?

14 Laha mikarakara soa ty fahasalamantsika tsika ka manoriky ani-torohevitsy tato rey, le mety tsy hatao operasion na ho sarotsy marè ty hitsaboa antsika. Fe laha, ohatsy, ka mila atao operasion tsika, le tsielatsiela avao le fa hihasoa ty fahasalamantsika, laha miezaky ho salama soa avao tsika. Tsy voatery handalo fitsaboa sarotsy koa tsika laha miezaky tsy ho azon-doza lafa an-trano ao na am-piasà any, sady mitandrina soa lafa mandeha an-dala eny.

Lafovily amintsika ty ay, ka mameno ani-karatsy fanomezan-dala mikasiky fitsaboa iny tsika sady andesintsika miaraky amintsika avao raha iny (Fehintsoratsy 15) d

15. a) Manino tsika ro tokony handay ani-karatsy fanomezan-dala mikasiky fitsaboa iny avao? (Henteo koa sary io.) b) Laha hentea video iny, ino ty hanampy antsika hahay hifily ty fitsaboa harahintsika?

15 Tena lafovily amintsika ty ay ka mameno ani-taratasy fanomezan-dala mikasiky fitsaboa iny tsika sady andesintsika miaraky amintsika avao raha io. b Laha mameno ani-karatsy io tsika, le asehontsika hoe tsy maneky hampilira lio tsika noho tsy maneky fitsaboa sisany. Mana ani-karatsy fanomezan-dala niboaky farany iny va iha? Laha mbo tsy nameno iha na mila manavao, le ka mangataky andro fa anovo malaky raha zay. Lafa soratintsika mazava soa ty faniriantsika tsy hampilira lio le ho voatsabo malaky tsika satria fa tsy lany fotoa hialy hevitsy amy dokotera. Ho azontsika antoky koa amy zay hoe fitsaboa tsy mampidi-doza ro azontsika na fanafody mety tsy hiteraky vokany raty amintsika. c

16. Ino ty azontsika atao laha tsy haintsika ty mameno ani-karatsy fanomezan-dala mikasiky fitsaboa iny?

16 Ndre tanora tsika ndre salama soa, le mety ho tratsini-loza tampoky na harary. (Mpito. 9:11) Hendry zany tsika laha mameno ani-karatsy fanomezan-dala mikasiky fitsaboa io. Laha tsy hainao ty mameno azy, le milà fanampea amy anti-panahy amy fiangonanareo eo. Fa hain-drozy hoe manao akory ty famenoa ani-karatsy io, fe tsy anjaran-drozy ty hanapa-kevitsy amy ze fitsaboa hataonao. Iha avao ro tompon’andraikitsy amy zay. (Gal. 6:4, 5) Fe ndre zay, le afaky manampy anao rozy mba hahaizanao manapa-kevitsy noho hameno ani-karatsy io.

MAHAIZA MANDANJALANJA

17. Akory ty hampisehoantsika hoe mahay mandanjalanja tsika amy resaky fahasalamà?

17 Mampiasa ty feoni-fieritseretantsika voaofani-Baiboly tsika matetiky lafa manapa-kevitsy mikasiky ty fahasalamantsika noho ty fitsaboa harahintsika. (Asa. 24:16; 1 Tim. 3:9) Fe lafa tsika manapa-kevitsy noho miresaky ty fanapahan-kevitsintsika amin’olo hafa, le soa laha tiarovintsika ty raha volanini-Filipianina 4:5 hoe: “Anovo hain’olo iaby hoe mahay mandanjalanja nareo.” Laha mahay mandanjalanja tsika, le tsy hiasa loha marè mikasiky ty fahasalamantsika, sady tsy hiforosè olo hanaraky ty hevintsika. Teantsika rahalahy noho anabavintsika reo sady hajàntsika, ndre tsy mitovy amy ty ahintsika aza ty fanapahan-kevitsin-drozy.​—Rom. 14:10-12.

18. Akory ty ampisehoantsika hoe mankasitraky ani-Jehovah tsika?

18 Asehontsika hoe mankasitraky ani-Jehovah, azy Loharanoni-ay iny tsika laha miaro ty aintsika noho manome ze farani-soa baka amintsika ho azy. (Apok. 4:11) Mbo marary noho miatriky loza tsika henanizao. Fe tsy zay ty fiaina teani-Mpamoro antsika iny hiainantsika. Kely sisa le hameany fiaina mandrakizay tsy misy fijalea noho fahafatesa tsika. (Apok. 21:4) Fe zisiky hiaviani-zay, le teantsika ty ho velo avao noho hanompo ani-Jehovah, azy Babantsika be fitiava iny!

HIRA 140 Tonga Ihany Ilay Fiainana Mandrakizay!

a Fanomeza baka amy Ndranahary ty ay. Hanampy antsika hankasitraky marè azy lahatsoratsy toy. Hodinihintsika ato hoe ino ty azontsika atao mba ho salama soa avao noho ho voaro lafa misy loza, le ino ty azontsika atao mba tsy ho tratsini-aksidà. Hodinihintsika ato koa hoe ino ty tsy maintsy ataontsika mba hiomàna lafa tsika mila fitsaboa malaky.

b Kaihy koa hoe karatsy FMF taratasy io.

d SARY Pejy 24: Rahalahy tanora mameno karatsy fanomezan-dala mikasiky fitsaboa, le ataony azo antoky hoe miaraky aminy eny avao raha iny.