Lendá lá ɔwɔmbɔ w'akambo

Lendá lá akambo lá yombasɛ́

DJAMBA DJƐ WEKELO 9

Ɔsa opapɛyɛ wɔ lowiko wɔ Ndjambe ndakɔpɛyɛ la ntshina

Ɔsa opapɛyɛ wɔ lowiko wɔ Ndjambe ndakɔpɛyɛ la ntshina

‘Me nde ndeke oyɛso la lowiko, ɔkɛndaso, la oyɛso l’andja wanɛ.’—ELE. 17:28.

YEEMBO 141 Nsese djɛ lowiko (lá Otetela)

LÁ YOPASƐ a

1. Tii lá lɛdji lɔkɔnge Yehova ɔsande lowiko lɔsɔ la ntshina?

 K’ƆSA djɛ ilongo yɛko imɔtshi ambɔkɔpɛyɛ mɛsa kembotshikalá ilá efula, koko kɛ wɔlɔ efula. Kembotateyɛ ndjimɔ asango, kelekɔ l’awadji, edjinge kembotateyɛ ndɔnda esidji. Kaanga oyɛwɔ nghɔsɔ, mukubu w’iyakfute, wolekɔ wɔ wa miliyɔ yɛ wa dɔlara. Ape l’ehamo ongoyala la djedjɛ edjinge ongolama ekete kɛ ntshina kɛsɔ. Wopo wɔk’ɔmɔ ndeke, Yehova atɔpɛyɛka opapɛyɛ wɔ ntshina efula, opapɛyɛ wɔ lowiko. Lá nsɔsɔlɔ, Yehova ɛnyɛka wopo wɔsande lowiko lɔso la ntshina má ntɔpɛyɛ Wɔnande etengo olambo wɔ mbendo lá nkambo djɛso.—Dj. 3:16.

2. Etengo yɔmbɛnyɛ lá 2 Kɔrɛtɔ 7:1, kɛkɔnge kɛ Yehova ɔtɔlɔmbande djɛ nangha?

2 Yehova alekɔ Ikɔkɔ yɛ lowiko. (Yee. 36:9) Ɔpɔstɔlɔ Poolo awolaka nsɔsɔlɔ kɛ nkambo djɛsɔ winá wɔ ndatepela ante: ‘Me nde ndeke oyɛso la lowiko, ɔkɛndaso, la oyɛso l’andja wanɛ.’ (Ele. 17:25, 28) Djɛkondeke, tolekɔ l’elonga kɛ ntepela ente lowiko lɔso oyɛwɔnde opapɛyɛ w’ime Ndjambe. La ngandji kenkfumɔ, nde atɔpɛyɛka nkete dj’oyɛso la djonyi djɛ ntshikala la lowiko. (Ele. 14:15-17) Koko Yehova apalame lowiko lɔso lá yopo yɛ nsese. L’edjena kɛ nangha nghɔsɔ, nde ntɔlɔmbaka djɛ nangha kenkfumɔ k’oyɛso l’akoka wa nangha djɛ ndalama lá demba la lá nyuma. (Wala 2 Kɔrɛtɔ 7:1.) Lamo oyɛso ladjɛ nama demba la lowiko lɔso, ko wopo wɔkɔnge w’okokaso nangha nkambo djɛsɔ?

ƆSA OPAPƐYƐ WƆ LOWIKO LA NTSHINA

3. Elonga kɛmɔtshi kɛkɔnge k’oyɛso ladjɛ nangha la wolo djɛ ndjala la demba djɛ wɔlɔ?

3 Elonga kɛmɔtshi k’oyɛso ladjɛ nangha la wolo djɛ ndjala la demba djɛ wɔlɔ nde dj’iso nkambela Yehova lá nkilika akoka waso. (Mar. 12:30) Iso nkombolaka ndambola ‘alemba waso etengo olambo wowika, w’ekina la wawolamá me Ndjambe,’ djɛkondeke iso ntonaka djɛ nangha akambo wewaso ente wangila lowiko lɔso lá mbalaka. (Ɔrɔ. 12:1) Koko lá nsɔsɔlɔ, ayale kɛkɔnge k’okokaso nangha topangoshimba elando djɛ ntokomela. Koko iso nanghaka kenkfumɔ k’okokaso nangha djɛ ndalama ladjikɛnde iso nkɔpaka nyɛnyɛ Papa kɛso kel’olongo ente iso ndɔsaka opapɛyɛ wɔ ndatɔpɛyɛ wɔ lowiko la ntshina.

4. Kɛkɔnge kɛ Nkfumi Davidɛ ndakombolaka nangha?

4 Nkfumi Davidɛ apakisolaka lamo ndɔsaka opapɛyɛ wɔ Ndjambe ndɔpɛyɛ wɔ lowiko la ntshina winá wɔ ndafune ante: ‘Wapɔ wɔkɔna woyɛ má nyɔyi kɛmi, otshwelo wɔmi tá nketa? Nkɛtɛ ingokolumɛ? Ingotepela nkambo djɛ nkɔmano djɛko?’ (Yee. 30:9) Mbala imɔtshi Davidɛ afunaka etepela wɛsɔ t’ekomo kɛ lowiko lɔnde. Koko nde ɔsaka nkano djɛ ntshikala la lowiko ilá kenkfumɔ kɛ nkambo djɛsɔ okokawɔ nanghema djɛ numɛka Yehova. Ape l’ehamo isankfumɔ tolekɔ la nkano djɛkɔ mmɔ.

5. Ayale kaanga ntsha tombotshunda kana tolekɔ l’olando, kɛkɔnge k’okokaso ndjala l’akoka wa nangha?

5 Olando la lotshundo nkoka ntoshimba djɛ nangha akambo efula wasananghaka ntondo. Nkambo djɛsɔ nkoka ntɔpɛyɛ nkɛlɛ edjinge yɛnyi. Koko, totapekɔke edjinge totimɛke demba djɛso yimba kaanga ndambo daambi. Lamo? Ladjikɛnde kaanga tombotshunda kana tolekɔ l’olando, tongoyala ngo l’akoka wa numɛ Yehova ngo ngete Nkfumi Davidɛ ndananghe. Alekɔ nsɔsɔlɔ nkambo djekembɛ djɛ ndjewa ente tolekɔ la ntshina le Ndjambe kɛso kaanga ntsha tolekɔ l’olando kana tombotshunda! (Mat. 10:29-31) Kaanga ntsha tombovɔ, nde angotokfundola. (Djɔ. 14:14, 15) Winá w’oyɛso la lowiko, iso nkɔpaka nangha kenkfumɔ k’okokaso nangha djɛ nama demba djɛso la lowiko lɔso.

TONA AKAMBO WAKOKA NDJILA LOWIKO LƆKO LÁ MBALAKA

6. Kɛkɔnge kɛ Yehova ɔtɔlɔmbande lá kɛnɛ kelendana l’olelo edjinge l’ɔnwɛlɔ?

6 Kaanga Bible yopalekɔ onkanda wotepela akambo walendana la demba kana l’olelo, ntoshimela ikanyi yɛ Yehova lá nkambo djɛsɔ. Ndjɔmbɔmba, ntokembɛ djɛ ‘nyimɛ akambo wayakala mbalaka’ yekoka ntshita demba djɛso. (Los. 11:10) Bible ntonaka ndjala kanga deyi la kanga nɔyi dj’indeko. (Woo. 23:20) Yehova ntɔlɔmbaka dj’iso ndakota winá w’ɔsaso nkano djelendana la nkete dj’okokaso ndɛ kana nnɔ la lɛdji lɔ nkete djɛkɔ.—1 Kɔ. 6:12; 9:25.

7. Wopo wɔkɔnge dako dj’otanaso lá Woongo 2:11 otokotshɛwɔ djɛ ndɔsa akano wa wɔlɔ walendana la demba djɛso?

7 Iso nyɛnyɛka ente iso ndɔsaka opapɛyɛ wɔ Ndjambe ndatɔpɛyɛ wɔ lowiko la ntshina efula má nkamba la nkoka djɛso djɛ ntɔnɔla. (Yee. 119:99, 100; wala Woongo 2:11.) Ndjɔmbɔmba, iso ntɔnɔlaka la nkɔmɛ efula lá kɛnɛ kelendana la nkete dj’oyɛso ladjɛ ndɛ. Ntsha tɔngɔkɔpake ndɛ ekete kɛmɔtshi efula, koko tewa ente iso nkfɔka olando winá wɔlɛso ekete kɛkɔ, ntɔnɔ ngototshinda dj’ipa ndɛ ekete kɛkɔ. Tɔngɛnyɛ lonkina ente tolekɔ la ntɔnɔ, má ndjetamaka wɔlɔ, nsasokɛka demba mbala la mbala, la má namaka demba djɛso la mvulu kɛso piyɔ.

NANGHA LA WOLO DJƐ NDJEWƆ AMBALAKA

8. Kɛkɔnge kɛ Bible otepelande lá kɛnɛ kelendana la ikanyi yɛ Ndjambe lá nkambo djɛ vu djɛ demba djɛso?

8 Ɛlɛmbɛ wɛ Yehova ndapɛyɛ owila w’ase Isariyɛlɛ wayalaki edjinge l’alako waakotshɛki djɛ ndjewɔ mbalaka yɛ nkekete lá mbandja kana l’olemo. (Epo. 21:28, 29; Mvu. 22:8) Ntsha onto ɔmɔtshi amboyaka onto ipa la ndjewa, eposelo wɛ nyɛtshi efula wayalaki. (Mvu. 19:4, 5) Ɛlɛmbɛ watepelaki lonkina djɛ, kaanga anto wambonanghela wɔna wotawotshɔ nyɛtshi ipa la ndjewa, wayalaki ladjɛ mba dilanyɛ. (Epo. 21:22, 23) Afunelo nyɛnyɛka papo ente Yehova nkɔpaka dj’iso ndjewɔ mbalaka.

Wopo wɔkɔnge w’okokaso nyɛnyɛ ente iso nɛmɛyɛka lowiko l’akambo wanɛ? (Lenda itenyi 9)

9. Akambo wakɔnge w’okokaso nangha djɛ ndjewɔ mbalaka? (Lenda ntshango.)

9 Iso nyɛnyɛka ente iso ndɔsaka opapɛyɛ wɔ lowiko wɔ Ndjambe ndatɔpɛyɛ la ntshina, má nangha la wolo djɛ ndalama ayale lá mvulu kana l’olemo. Ndjɔmbɔmba, iso namaka nkete djɛ mpɛ, nkete dj’asidɛ kana towambo lá yopo yɛ wɔlɔ edjinge l’edjena kɛ wana yopakoke nkoma. Iso ndjalaka l’okoso winá w’okambaso l’iyɛ, nkete djɛkɛla dj’iyɛ la kura, edjinge iso mbadjɛka dj’ipa mpeeta winá w’okambaso la nkete djɛsɔ. Topakoke nkɛndjɛ otuka ntsha tombotshimba yimba, tɔmbɔnɔka ekanga, waaná, kana ntsha tombɔlɛmba efula edjinge topakoke ndjawola telefɔnɛ kana ndjeta onto lá telefɔnɛ winá wɔ sotakɛndjɛ otuka.

WINÁ W’OPOSA MBALAKA

10. Kɛkɔnge k’okokaso nangha lá ntondo edjinge lá winá w’oposa mbalaka kɛmɔtshi?

10 Lá mbamba imɔtshi, topayalaka l’akoka wa nshimba mbalaka dj’ipa ntokomela. Nkambo djɛsɔ dekɔ nsɔsɔlɔ pekapeka lá kɛnɛ kelendana la mbalaka yeyɛ má nkete djetongamisá, epela kana elando, la evungusano wɛ wolo. Koko, winá wɔ mbalaka yɛ nghɔsɔ oposawɔ, iso nkoka nangha la wolo djɛ ndalama la mbika má mbalaka yɛsɔ má nɛmɛyɛ alako w’ɔpɛyɛwɔ wa ndota m’owila, l’alako ankina wime ewandji wɛ mbandja. (Ɔrɔ. 13:1, 5-7) Iso nkoka ndalɔngɔsɔla lá ntondo lá akambo amɔtshi waposaka l’isasimoyɛ, djɛkondeke angoyala wɔlɔ iso nkilikaka ɛlɔndjɛlɔ kɛpɛyɛ ewandji wɛ mbandja djɛ ntokotshɛ dj’iso ndalɔngɔsɔla lá ntondo kɛ mbalaka. Ndjɔmbɔmba, iso nkoka mba wapɔ má nama washi, la nkete nkina djepatshitanaka la nkeke, la ndambo kɛ towambo tɔ ndakotshɛ́.

11. Winá w’oposa olando ɔmɔtshi w’osambelaná, kɛkɔnge k’oyɛso ladjɛ ndjala entshupa djɛ nangha?

11 Kɛkɔnge k’okokaso nangha ntsha olando ɔmɔtshi wotatshanghana l’edjena k’oyalaso? Iso ladjɛ nɛmɛyɛ ɛlɛmbɛ wɛ ewandji wɛ lɛɛta ɔpɛyɛwɔ, ndjɔmbɔmba, welendana la nsolaka ɛwɔ, ndjalaka imbango l’anto ankina, ndɔtaka maskɛ, kana ndjipama l’amvulu. Wopo w’elolaso lá akambo wa nghɔsɔ, nyɛnyɛka ntsha tɔsa opapɛyɛ wɔ lowiko wɔ Ndjambe ndatɔpɛyɛ la ntshina.

12. Wopo wɔkɔnge ikfɔ y’otanaso lá Woongo 14:15 otokotshɛwɔ djɛ nsɔna nsango yetshanghanaka winá w’oposa mbalaka?

12 Winá w’oposa nkambo mɔtshi dj’isasimoyɛ, nsango yepalekɔ́ nsɔsɔlɔ nkoka ntshanghana me tolongo tɔso, ansukanyi waso, edjinge kaanga má radio kana má televiziɔ. L’edjena kɛ ndjawola ‘etepela enkfumɔ’ w’okaso, angoyala wɔlɔ iso ndjekameyɛ nsango yɛ nsɔsɔlɔ y’ime ewandji wɛ lɛɛta la me wa dɔktɛrɛ. (Wala Woongo 14:15.) Iloyi yɛlɔndjɛ la kɔmite yɛ filiyalɛ nanghaka la wolo djɛ mba nsango yɛ nsɔsɔlɔ lá ntondo k’iwɔ mpɛyɛ ɛlɔndjɛlɔ kelendana la wingelo wɛ nsanghanyɛ y’otshumano la olemo w’ipoposanyɛ. (Heb. 13:17) Má nkilika ɛlɔndjɛlɔ kɛsɔ, tongoyalama isɔmɛlɛ edjinge tongolama anto ankina má mbalaka. Tokoka lonkina nkotshɛ́ djɛ anto ankina ndjala l’ikanyi yɛ wɔlɔ lá nkambo dj’Ewakɛ wɛ Yehova.—1 Pɛ. 2:12.

YALƆNGƆSƆLA DJ’IPA NDJILA EKILA

13. Wopo wɔkɔnge w’ɛnyɛkaso ente iso ndɔsaka opapɛyɛ wɔ lowiko wɔ Ndjambe ndatɔpɛyɛ la ntshina winá w’oposa nkambo djelendana la ndjila ekila?

13 Ewakɛ wɛ Yehova ndjewamaka wɔlɔ má wopo w’ɔlɛmɛyɛwɔ ekina kelekɔ lá ekila. Iso nɛmɛyɛka ɔlɛmbɛ wɔ Yehova wolendana l’ekila má ntona djɛ ndjila ekila, ayale kaanga lá winá w’ɔlɔmbamá mba esakelo kɛ lankeke la nkeke. (Ele. 15:28, 29) Koko, nkambo djɛsɔ mpasakisola ente iso nkɔpaka mvɔ. Koko, iso ndɔsaka opapɛyɛ wime Ndjambe wɔ lowiko la ntshina. Iso mponaka okotshɔ wɔ wa dɔktɛrɛ walekɔ́ l’awalo wayalaka entshupa djɛ mpɛyɛ bɔki djɛ wɔlɔ efula djepalɔmbɛ ndjila ekila.

14. Wopo wɔkɔnge w’okokaso nangha djɛ ndjewɔ esakelo kɛ la nkeke kɛlɔmbama ndjila ekila?

14 Ntsha iso nama demba djɛso má nangha akambo w’iso shishimaki má djiko lá djamba djɛnɛ topangoyala la djonyi djɛ esakelo kɛlɔmbama ekila. Edjinge, ntsha tolekɔ la demba djɛ wolo tɔngɔkɔnɔ la nkeke m’ɔkɔngɔ wɔ ndɔsa esakelo. Tokoka nkitshakitshɛ lonkina djonyi dj’esakelo kɛ la nkeke la nkeke má nyimɛ nkete djekoka ntoyakala mbalaka lá mvulu kana l’olemo la nangha la wolo djɛ nɛmɛyɛ ɛlɛmbɛ w’elendana l’ɔkɛndjɛlɔ w’etuka, etutu, l’akalo.

Ladjikɛnde iso ndɔsaka opapɛyɛ wɔ lowiko la ntshina, iso ndodjɛka kartɛ kɛ Pas de sang la mpeetaka la kɛkɔ (Lenda itenyi 15) d

15. a) Lamo oyɛwɔ djonyi iso ndodjɛ kartɛ kɛso kɛ Pas de sang? (Lenda ntshango.) b) Etengo yɔmbɛnyɛ lá video, wopo wɔkɔnge w’okokaso ndɔsa nkano djelendana la esakelo kɛlɔmbama nkamba la ekila?

15 Ladjikɛnde iso ndɔsaka opapɛyɛ wɔ lowiko la ntshina, iso ndodjɛka kartɛ kɛ Pas de sang (ntepela ente alako walendana la esakelo) la mpeetaka la kɛkɔ winá enkfumɔ. b Má lotshimbo lɔ kartɛ kɛsɔ, iso nyɛnyɛka ikanyi yɛso lá kɛnɛ kelendana la ndjila ekila edjinge esakelo kenkina. Ombolodjɛka kartɛ kɛko kɛ Pas de sang? Ntsha olekɔ la djonyi djɛ ndodjɛ kana djɛ ndjila etshikitano enkina, nangha ngo winɔsɔ. Ndjokamaka papoo ente, mfuna ikanyi yɛso angotokotshɛ́ djɛ ndjewɔ ohetshelo wɔ winá w’anyanyɛ winá w’oyɛso la djonyi dj’esakelo kɛ la nkeke. Kengokotshɛ lonkina wa tofulumɛ dj’ipa iwɔ ndjewɔ yopo y’esakelo yekoka ntonanghela nyɛtshi. c

16. Kɛkɔnge k’oyɛso ladjɛ nangha ntsha topalembetela wopo wɔ ndodjɛ kartɛ kɛ Pas de sang?

16 Ayale oyɛso nde ilɛngɛ kana ekokolo, isankfumɔ nkoka mpomana la mbalaka edjinge ntata elando. (Los. 9:11) Djɛkondeke angoyala nsɔsɔlɔ nkambo djɛ balo ndodjɛ kartɛ kɛ Pas de sang. Ntsha olekɔ l’okakando lá wopo wɔ ndodjɛ kartɛ kɛsɔ, opola tokokolo tɔ l’otshumano wɔnyo djɛ nkokotshɛ́. Iwɔ nanghaka la wolo djɛ ndjewa wopo wɔ ndodjɛ kartɛ kɛsɔ, koko iwɔ wapangɔkɔsɛla nkano djelendana l’esakelo k’oyɛ ladjɛ ndɔsa. Ɔsɔ oyɛwɔnde odjito wɔko. (Nga. 6:4, 5) Koko, iwɔ nkoka nkokotshɛ́ djɛ wɛ nsipisoyɛ ikanyi yɛ ngɔmbɔsɔna la nyɛnyɛ mposɛ kelekɔ́ la wɛ m’efunelo.

YALA L’EKANEDJI KƐ WƆLƆ

17. Wopo wɔkɔnge w’okokaso nyɛnyɛ ente tolekɔ l’ekanedji kɛ wɔlɔ l’akambo walendana la demba?

17 Akano efula w’ɔsaso walendana la demba edjinge l’esakelo mposaka má kɛnɛ k’iseke má Bible. (Ele. 24:16; 1 Ti. 3:9) Winá w’ɔsaso akano la w’osawolaso nkambo dj’akano wakɔ l’anto ankina, angoyala wɔlɔ iso nkamba la ikfɔ yelekɔ́ lá Filipɛ 4:5: ‘Ekanedji kɛnyo kɛ wɔlɔ kewame le anto ankfumɔ.’ Ntsha tolekɔ l’ikanyi yɛ wɔlɔ, topangoyakiyanyɛ amboleka lá nkambo djɛ demba djɛso kana ntshinda anto ankina dj’iwɔ ndjawola ikanyi yɛso. Iso nkɔpaka la nɛmɛyɛka wananyɔ waso, ayale kaanga akano w’ɔsawɔ ntshikitana la waso.—Ɔrɔ. 14:10-12.

18. Wopo wɔkɔnge w’okokaso nyɛnyɛ djedjɛ djɛso t’opapɛyɛ wɔ lowiko?

18 Iso nyɛnyɛka djedjɛ djɛso te Yehova, Ikɔkɔ yɛ lowiko, má nama lowiko lɔso edjinge má ndɔpɛyɛ kɛnɛ keleka wɔlɔ. (Ndj. 4:11) Má winá wɔsɔ, tongoyalaka ladjɛ ntata elando, edjinge mpomana l’ambalaka. Koko ɔsɔ apalekɔ lowiko lɔ Ontongi wɔso ndakombola iso ndjala la lɔkɔ. Lak’ilá nde angɔtɔpɛyɛ lowiko l’etshinda l’ipa la ndjolo edjinge la nyɔyi. (Ndj. 21:4) Koko lá ntondo kɛ nkambo djɛsɔ ndonanghema, Alekɔ nsɔsɔlɔ wɔlɔ lombombe iso ndjala la lowiko edjinge nkambela Papa kɛso kɛ ngandji kel’olongo, Yehova!

YEEMBO 140 Lowiko l’ipa l’ekomo! (lá Otetela)

a Djamba djɛnɛ ngotokotshɛ djɛ mfudjɛ djedjɛ djɛso tá opapɛyɛ wɔ lowiko wɔ Ndjambe ndatɔpɛyɛ. Tɔngɛna akambo wa kɔɔ w’okokaso nangha djɛ nama demba djɛso la lowiko lɔso winá w’oposa mbalaka kɛmɔtshi la wopo w’okokaso ndjewɔ ambalaka. Tongoshishima lonkina kɛnɛ k’oyɛso ladjɛ nangha djɛ ndalɔngɔsɔla lá nkambo dj’esakelo kɛ l’isasimoyɛ.

b Wangetake kartɛ kɛsɔ ambɔ DPA.

c Lenda video djelá jw.org djelekɔ́ l’ɔtɛ wɔ djoyi ante Wopo wɔkɔnge w’okokaso ndɔsa nkano djɛ esakelo kelendana l’ekila. (Lá Lingala)

d NSAKISO KƐ NTSHANGO: Wɔnanyɔ ɔmɔtshi ambolodjɛ kartɛ kɛnde kɛ Pas de sang la amboyashikikɛ djɛ mpeetaka la kɛkɔ.