1. Һаятимиз Йәһва үчүн қанчилик қиммәтлик?

 БИР достуңиз сизгә наһайити кона, амма бебаһа май бояқ рәсимини соға қилди дәп тәсәввур қилиң. Униң бәзи рәңлири өңүп кәткән, дағлар вә сизиқлар бар. Гәрчә бу әсәр мукәммәл болмисиму, амма униң қиммити нәччә миллион доллар. Наһайити ениқки, бу сәнъәт әсирни қәдирләйсиз вә асрап қоғдайсиз. Худди шуниңға охшаш, Йәһва бизгә қиммәтлик соға, йәни һаятлиқ соғитини бәргән. Әмәлийәттә Йәһва Өз оғлини биз үчүн төләм сүпитидә бериш арқилиқ һаятимизни қанчилик қәдирләйдиғанлиғини көрситип бериду (Йоһ. 3:16).

2. Коринтлиқларға 2-хәт 7:1-айәттә көрситилгәндәк, Йәһва немә қилишимизни үмүт қилиду?

² Йәһва — һаятлиқниң мәнбәси (Зәб. 36:9). Әлчи Паул бу һәқиқәтни етирап қилип мундақ дегән: «Биз Униң арқисида һәм яшаймиз, һәм һәрикәт қилимиз, һәм моҗут болимиз» (Әлч. 17:25, 28). Шуңа, һаятимизни Худадин кәлгән соға дәп ейталаймиз. У бизгә меһрибанлиқ билән һаят кәчүрүшимиз үчүн керәклик нәрсиләрни тәминләп бериду (Әлч. 14:15—17). Йәһва бүгүнки күндә мөҗүзә көрситип һаятимизни сақлап қалмайду, амма У җисманий вә роһий сағламлиғимизға күчимизниң йетишичә көңүл бөлүшимизни үмүт қилиду (Коринтлиқларға 2-хәт 7:1ни оқуң). Сағламлиғимиз вә һаятимизни немишкә қоғдишимиз керәк вә уни қандақ қилалаймиз?

3. Тән саламәтлигимизни асраш үчүн тиришишимизниң бир сәвәви немә?

³ Тән сағламлиғимизни асрашқа тиришишимиздики бир сәвәп — тенимиз сағлам болса, күчимизниң йетишичә Йәһваға  хизмәт қилалаймиз (Марк 12:30). Биз тенимизни «Худани хурсән қилидиған тирик, муқәддәс қурбанлиқ сүпитидә» Униңға беғишлашни бәк халаймиз, шуңа тән саламәтлигимизгә зиян йәткүзидиған ишларни қилиштин сақлинимиз (Рим. 12:1, ЙД). Әлвәттә, мәйли немә қилмайли, кесәл болуштин пүтүнләй сақлиналмаймиз. Амма биз қолумиздин кәлгинини қилимиз, чүнки У бәргән һаятлиқ соғити үчүн әрштики Атимизға миннәтдармиз.

4. Давут падиша немә қилмақчи болған?

⁴ Давут падиша өзиниң Худадин кәлгән һаятлиқ соғисини немә үчүн қәдирләйдиғанлиғини чүшәндүрүп мундақ дәп язған: «Мениң қенимдин немә пайда, мән йәликкә чүшкәндә? Туприғим Сени махтамду вә Сениң һәқиқитиңни сөзләмду?» (Зәб. 30:9). Давут бу сөзләрни бәлким өмриниң ахирқи мәзгиллиридә язған. Амма у Йәһвани мәдһийиләш үчүн мүмкинқәдәр узунирақ яшашқа бәл бағлиған еди. Шәк-шүбһисизки, һәммимизниң Давутқа охшаш ирадимиз бар.

5. Мәйли қанчә яшта яки қанчә еғир кесәл болушимиздин қәтъийнәзәр немә қилалаймиз?

⁵ Кесәллик вә қерилиқ сәвәплик биз илгирикидәк көп ишларни қилалмаслиғимиз мүмкин. Нәтиҗидә, үмүтсизлинип қайғурушимиз мүмкин. Амма һәргиз ваз кәчмәслигимиз вә тән саламәтлигимизгә сәл қаримаслиғимиз керәк. Немә үчүн? Чүнки қанчә яш яки қанчә еғир кесәл болушимиздин қәтъийнәзәр, Давут падишаға охшаш Йәһвани мәдһийиләләймиз. Мукәммәл болалмисақму, Яратқучимизниң бизни қәдирләйдиғанлиғини билиш бизни интайин тәсирләндүриду (Мәт. 10:29—31). Өлүп кәткән һаләттиму, У бизни тирилдүрүшкә тәқәза болуп туриду (Аюп 14:14, 15). Биз һаят вақтимизда саламәтлигимиз вә һаятимизни қоғдаш үчүн қолумиздин кәлгәнини қилишни халаймиз.

6. Йәһва йейиш вә ичиш адитимиз тоғрисида немә қилишимизни үмүт қилиду?

⁶ Гәрчә Муқәддәс китап тән сағламлиқни асраш үчүн мәслиһәт беридиған китап яки йемәк-ичмәк қолланмиси болмисиму, Йәһваниң бу җәһәттики көзқаришини бизгә ейтип бериду. Мәсилән, У бизни тенимизгә зиянлиқ нәрсиләрдин жирақ турушқа үндәйду (Вәз 11:10). Муқәддәс китапта ачкөзлүк вә һарақкәшликниң һаятқа хәвп-хәтәр йәткүзидиғанлиғи тилға елинған (Пәнд н. 23:20). Немини йейиш вә ичиш, шуниңдәк қанчилик йейиш вә ичишни қарар қилғинимизда, Йәһва бизниң өзүмизни тутувелишимизни үмүт қилиду (Кор. 1-х. 6:12; 9:25).

7. Пәнд-нәсиһәтләр 2:11-айәттики нәсиһәт сағламлиғимиз һәққидә тоғра қарар чиқиришимизға қандақ ярдәм бериду?

⁷ Биз тәпәккүр қилиш иқтидаримизни ишлитиш арқилиқ Яратқучимизниң һаятлиқ соғисиға чоңқур миннәтдарлиғимизни көрситидиған қарарларни чиқиралаймиз (Зәб. 119:99, 100; Пәнд-нәсиһәтләр 2:11ни оқуң). Мәсилән, немә йейишни таллашта дана қарар чиқиралаймиз. Мәлум бир нәрсини йейишни яқтурсақ, амма униң бизни кесәл қилидиғанлиғини билсәк, чоқум уни йейиштин сақлинишимиз лазим. Биз йетәрлик ухлап, дайим бәдән чиниқтутуп, яхши тазилиқ адитини сақлап, өйүмизни пакиз тутқанда ой-пикримизниң сағлам екәнлигини көрситимиз.

8. Муқәддәс китап Йәһва үчүн бизниң бехәтәрлигимизниң муһимлиғи һәққидә немини көрситип бериду?

⁸ Йәһваниң Исраил хәлқигә бәргән қануни өйдә вә иш орнида еғир һәдисиләр йүз беришиниң алдини алидиған көрсәтмиләрни өз ичигә алған (Чиқ. 21:28, 29; Қ. шәр. 22:8). Әгәр бир киши тәсадипий башқа бир кишини өлтүрүп қойса, униң ақивети еғир еди (Қ. шәр. 19:4, 5). Қанунда һәтта еһтиятсизлиқтин  туғулмиған балиға зиян йәткүзгәнләрниң җазалиниши тәләп қилинған (Чиқ. 21:22, 23). Муқәддәс Язмилар шуни ениқ көрсәткәнки, Йәһва бизниң түрлүк һадисиләрдин сақлиниш үчүн қолумиздин келишичә тиришишимизни халайду.

9. Түрлүк һадисиләрниң алдини елиш үчүн немә қилалаймиз? (Рәсимләргиму қараң.)

⁹ Өйдә вә иш орнимизда бехәтәрлик чарә-тәдбирләрни қоллиниш арқилиқ Яратқучимиз һәдийә қилинған һаятлиқ соғисиға миннәтдар екәнлигимизни көрситимиз. Мәсилән, өткүр, зәһәрлик нәрсиләрни яки дориларни бехәтәр усулда ишлитимиз. Бундақ нәрсиләрни балиларниң қоли йетидиған җайлардин жирақ тутимиз. От яққанда, су қайнатқанда вә башқа сайманларни ишләткәндә еһтиятчан болимиз. Тиббий дора, спиртлиқ ичимлик ичкәндә яки уйқисиз һаләттә һөкүм қилиш иқтидаримиз начарлишип қалиду. Бундақ вәзийәттә биз машина һайдаш үчүн рульға олтармаймиз, яки йәнә машина һайдаватқанда телефонға охшаш алақилишиш үскүнлирини қолумизға елип, диққитимизниң чечилип кетишигә йол қоймаймиз.

10. Һаятқа хәвп-хәтәр туғдуридиған балаю-апәт вақтида вә униңдин илгири немә қилалаймиз?

¹⁰ Бәзи вақитларда һаятимизға хәвп-хәтәр туғдуридиған вақиәләрниң алдини алалмаймиз. Болупму тәбиий апәт, жуқумлуқ кесәлликләр вә зораванлиққа толған тоқунушлар йүз бәргәндә техиму шундақ. Бирақ шундақ балаю-апәтләргә дуч кәлгәндә, йол жүрүш чәклимиси тарқақлаштуруп орунлаштуруш буйруғи вә җиддий мәнъий қилишларға бойсунуш арқилиқ учрайдиған хәвп-хәтәрни азайтип һаят қилишқа тиришчанлиқ көрситәләймиз (Рим. 13:1, 5—7). Бәзи җиддий вәзийәтләргә алдин тәйярлиқ қилишқа болиду. Йәрлик һөкүмәтләрниң көрсәтмилиригә қулақ салсақ, улар балаю-апәтләргә тәйяр болушимизға ярдәм берәләйду. Мәсилән, җиддий пәйтләрдә қоллиниш үчүн су вә йемәкликләрни сақлап қоюш пайдилиқ, җиддий қутқузуш үчүн керәклик зөрүр нәрсиләрниму алдин тәйярлап қоюң.

11. Биз яшаватқан җайда жуқумлуқ кесәллик тарқалса, чоқум немә қилишқа тәйяр болушимиз керәк?

¹¹ Әгәр биз яшаватқан җайда жуқумлуқ кесәл тарқалса, қандақ қилишимиз керәк? Биз қол жуюш, башқилар билән мәлум арилиқни сақлаш, маска тақаш вә карантин қилиштәк бәзи җиддий чарә-тәдбирләргә бойсунушимиз керәк. Бундақ вәзийәтләрдә көрсәткән тиришчанлиғимиз Яратқучимизниң бәргән һаят соғисини қанчилик қәдирләйдиғанлиғимизни көрситип бериду.

12. Пәнд-нәсиһәтләр 14:15-айәт қайси хәвәрләргә қулақ селиш һәққидә қарар чиқиришимизға қандақ ярдәм берәләйду?

¹² Җиддий вәзийәтләргә дуч кәлгәндә, достлар, холум-хошниларниң арисида вә таратқуларда тоғра болмиған учурлар тарқилиши мүмкин. Биз аңлиған «һәрқандақ сөзгә» ишинип кәтмәй, чоқум һөкүмәт яки дохтурларниң ишәнчлик хәвәрлиригә қулақ селишимиз керәк (Пәнд-нәсиһәтләр 14:15ни оқуң). Рәһбәрлик кеңәш вә Бәйтәлләр җамаәт жиғилишлири билән вәз ейтиш хизмитигә йетәкчилик қилиштин илгири тоғра ишәнчлик учурға еришиш үчүн пүтүн күчи билән тиришчанлиқ көрситиду (Ибр. 13:17). Улар билән һәмкарлишиш арқилиқ өзүмизни вә башқиларни зиян-зәһмәттин қоғдаймиз. Биз йәнә башқиларниң Йәһва гувачилири һәққидә яхши көзқарашта болушиға ярдәм беримиз (Пет. 1-х. 2:12).

13. Қан мәсилисигә кәлгәндә Худаниң һәдийә қилған һаятлиқ соғисини қәдирләйдиғанлиғимизни қандақ көрситимиз?

¹³ Йәһва гувачилириниң қанни муқәддәс дәп ишинидиғанлиғини нурғун адәмләр билиду. Җиддий давалашқа муһтаҗ болған әһвал астидиму биз қан қуюшни рәт қилиш арқилиқ Йәһваниң қан тоғрисидики қануниға бойсунимиз (Әлч. 15:28, 29). Бирақ бу бизниң өлүшни халайдиғанлиғимизни билдүрмәйду. Әксинчә, биз Худаниң һаятлиқ соғисини қәдирләймиз. Қан селиш билән бағлиниши болмиған әң яхши давалаш усуллири тоғрилиқ мутәхәссисләрдин ярдәм сораймиз.

14. Қандақ қилиш арқилиқ җиддий давалаш усулиға муһтаҗ болуш мүмкинчилигини азайтишқа болиду?

¹⁴ Бу мақалидә тилға елинған сағламлиқ мәслиһәтләргә қулақ салсақ, җиддий давалаш усулиға муһтаҗ болуш мүмкинчилигини азайтимиз. Тән сағламлиғимиз яхши болса, чоқум зөрүр болған операциягә киргәндә вә чиққандин кейин тезирақ әслимизгә келәләймиз. Өйүмиз яки хизмәт орнумизни бехәтәр тутуш вә қатнаш қаидилиригә қәтъий риайә қилиш арқилиқ җиддий операциягә чүшүп қелиш хәвп-хәтирини азайталаймиз.

15. а) Немә үчүн «Өз ирадисини билдүрүш һәм ишәнчхәт» һөҗҗитини дайим өзүмиз билән елип жүрүшимиз бәк муһим? (Рәсимгә қараң.) ә) Видеода көрситилгәндәк, қан ишлитип давалаш һәққидә қандақ тоғра қарар чиқиришқа болиду?

¹⁵ Биз һаятлиқ соғисини қәдирләймиз, шуңа «Өз ирадисини билдүрүш һәм ишәнчхәт»  һөҗҗитини толдуруп, һәрдайим өзүмиз билән елип жүримиз b. Бу һөҗҗәт арқилиқ қан селиш вә бәзи давалаш усуллириға болған көзқаришимизни билдүримиз. Сизниң шундақ ишәнчхетиңиз барму? Әгәр бирини толдурмақчи яки йеңилап толдурмақчи болсиңиз кечиктүрмәй дәрһал толдурувелиң. Өз көзқаришиңизни очуқ ашкарә ипадиләш, давалаш ишлириңизниң беһудә кечикип кетишиниң алдини алиду. Бу арқилиқ биз йәнә тиббий хадимларниң бизгә зиян йәткүзүп қоюшидин сақлинишиға ярдәм беримиз c.

16. Ишәнчхәтни қандақ толдурушни билмисәк немә қилалаймиз?

¹⁶ Мәйли қанчә яшта болайли яки тән саламәтлигиңиз қанчилик яхши болсун, һечким һәдисләргә учраштин яки кесәл болуштин пүтүнләй сақлиналмайду (Вәз 9:11). Шуңлашқа, ишәнчхәтни толтуруп, өзи билән елип жүрүш ақиланә иш қилғанлиқ болиду. Әгәр бу һөҗҗәтни қандақ толдурушни билмисиңиз, җамаитиңиздики ақсақаллардин ярдәм сораң. Улар һөҗҗәтни қандақ толдурушни биливелишиңизгә ярдәм бериду, амма улар давалаш қарарини сиз үчүн чиқирип бәрмәйду. Бу өзүниңизниң мәсъулийити (Гал. 6:4, 5). Бирақ улар сизниң немини таллишиңизни  чүшинишиңизгә вә өзүңизниң арзу-истигини язма шәкилдә ипадилишиңизгә ярдәм берәләйду.

17. Сағламлиқ мәсилисидә ғәрәз уқидиған киши екәнлигимизни қандақ көрситәләймиз?

¹⁷ Тән саламәтлик вә давалинишқа мунасивәтлик нурғун таллашларға дуч кәлгәндә, Муқәддәс китап бойичә тәрбийиләнгән вижданимизға асасән қарар чиқиримиз (Әлч. 24:16; Тим. 1-х. 3:9). Биз қарар чиқарғанда вә башқилар билән муназирә қилғанда Филипиликләргә 4:5-айәттики принципни әмәлий қоллинимиз: «Әқил-парасәтлигиңлар барлиқ адәмләргә мәлум болсун». Ғәрәз уқидиған киши болсақ, җисманий сағламлиғимизға һәддидин зиядә көңүл бөлмәймиз. Шундақла, башқиларни өзүмизниң көзқаришимизни қобул қилишқа мәҗбурлимаймиз. Гәрчә чиқарған қарарлар бизниңкидин пәриқлиқ болсиму, қериндашлиримизни сөйүмиз вә һөрмәтләймиз (Рим. 14:10—12).

18. Һаятлиқ соғисиға миннәтдарлиғимизни қандақ көрситәләймиз?

¹⁸ Һаятимизни қоғдаш вә Яратқучимизға әң яхшисини бериш арқилиқ һаятлиқниң мәнбәси болған Йәһваға миннәтдарлиғимизни билдүримиз (Вәһ. 4:11). Һазир чоқум кесәлликләр вә балаю-апәтләргә дуч келишимизгә тоғра келиду. Бирақ Яратқучимизниң әсли биз үчүн буни ирадә қилмиған. У пат арида бизгә азап-оқубәтсиз, өлүмсиз мәңгү һаятлиқни ата қилиду (Вәһ. 21:4). Һазирниң өзидә һаят болуш вә асмандики рәһим-шәпқәтлик Атимиз Йәһваға хизмәт қилиш биз үчүн нәқәдәр хошаллинарлиқ иш-һә!