1. Unsa ang usa ka paagi nga mas nailhan ni Job si Jehova?

 DAGHAN nag nakaestorya si Job sa tibuok niyang kinabuhi. Pero seguradong dili niya malimtan ang ilang panag-estoryahay ni Jehova nga Diyos. Aron molig-on ang pagsalig ni Job nga maalamon gyod si Jehova ug nga kaya gyod Niyang atimanon ang Iyang mga alagad, gipasiugda ni Jehova ang pipila ka talagsaong bahin sa kalalangan. Pananglitan, napahinumdoman si Job nga kon gitagan-an sa Diyos ang mga hayop, kaya pod Niyang atimanon si Job. (Job 38:39-41; 39:1, 5, 13-16) Pinaagi sa pagpamalandong sa kalalangan, daghag nakat-onan si Job bahin sa mga hiyas sa iyang Diyos.

2. Nganong lisod usahay nga maniid sa kalalangan ni Jehova?

² Daghan pod tag makat-onan bahin sa atong Diyos kon maniid ta sa mga butang nga iyang gilalang. Pero usahay lisod nang buhaton. Kon nagpuyo ta sa siyudad, gamay ra tingali ang atong makita sa iyang kalalangan kada adlaw. Ug bisan pag nagpuyo ta sa probinsiya diin daghan pag lainlaing hayop ug kahoy, basin wala kaayo tay panahon nga obserbahan kana. Busa atong hisgotan kon nganong maayo nga mogahin tag panahon ug maningkamot nga obserbahan ang kalalangan. Hisgotan pod nato kon giunsa kini paggamit ni Jehova ug Jesus aron tudloan ta ug kon unsay atong mahimo aron makakat-og dugang sa kalalangan.

3. Nganong makaingon ta nga gusto ni Jehova nga mag-enjoy si Adan sa mga butang nga Iyang gilalang?

³ Gusto ni Jehova nga ang unang tawo mag-enjoy sa mga butang nga Iyang gilalang. Dihang gihimo sa Diyos si Adan, Iya  siyang gipapuyo sa nindot kaayo nga paraiso ug gisugo siya nga atimanon ug padak-on kana. (Gen. 2:8, 9, 15) Imadyina ang kalipay ni Adan dihang nakita niya nga nanubo ang mga liso ug namulak ang mga tanom. Pagkanindot sa pribilehiyo ni Adan nga atimanon ang tanaman sa Eden! Gisugo pod ni Jehova si Adan nga nganlan ang lainlaing hayop. (Gen. 2:19, 20) Puwede untang si Jehova ang maghatag ug ngalan sa kada hayop, pero gisalig niya kang Adan kini nga buluhaton. Segurado nga sa wala pa nganli ni Adan ang mga hayop, iya unang giobserbahan pag-ayo ang ilang hitsura ug kinaiya. Nag-enjoy gyod tingali si Adan sa iyang trabaho. Seguradong mas misamot ang iyang apresasyon sa kaalam sa iyang Amahan ug sa kamaayo Niya modisenyo.

4. (a) Unsa ang usa ka rason kon nganong angay natong obserbahan ang kalalangan? (b) Sa tanang butang nga gihimo ni Jehova, unsay pinakaganahan nimo?

⁴ Unsa ang usa ka rason kon nganong angay natong obserbahan ang kalalangan? Kay gusto ni Jehova nga ato nang himoon. Iya tang giingnan: “Iyahat ang inyong mga mata sa langit ug tan-awa.” Dayon siya nangutana: “Kinsay naglalang niining mga butanga?” Klaro kaayo ang tubag. (Isa. 40:26) Gawas pa sa kalangitan, gipuno pod ni Jehova ang yuta ug ang dagat sa daghan kaayong katingalahang butang nga iyang gihimo, ug kining tanan nagtudlo nato bahin kaniya. (Sal. 104:24, 25) Ug hunahunaa lang kon giunsa ta paghimo sa Diyos. Pananglitan, makaapresyar ta sa nindot nga mga butang sa atong palibot. Gipaposible pod niya nga ma-enjoy nato ni tungod sa atong lima ka sentido​—makakita ta, makadungog, makahikap, makatilaw, ug makasimhot.

5. Sumala sa Roma 1:20, unsay kaayohan kon tun-an nato ang kalalangan ni Jehova?

⁵ Gipakita sa Bibliya ang laing importanteng rason kon nganong angay natong obserbahan ang kalalangan. Kini nagtudlo nato bahin sa mga hiyas ni Jehova. (Basaha ang Roma 1:20.) Pananglitan, matikdi ang pagkadisenyo ni Jehova sa mga butang nga iyang gilalang. Dili ba nagpakita ni sa kaalam sa Diyos? Ug hunahunaa ang klaseklaseng pagkaon nga puwede natong matilawan. Pamatuod gyod ni nga gimahal kaayo niya ang mga tawo. Dihang makita nato ang mga hiyas ni Jehova sa mga butang nga iyang gihimo, mas mailhan nato siya ug mas masuod ta kaniya. Karon hisgotan nato kon giunsa paggamit ni Jehova ang kalalangan sa pagtudlo natog importanteng mga leksiyon.

6. Unsay atong makat-onan sa mga langgam nga manglalin?

⁶ Si Jehova naay gitakdang panahon sa tanang butang. Kada tuig, sa hinapos sa Pebrero hangtod  sa tungatunga sa Mayo, makita sa mga Israelinhon ang mga madremadre (stork) nga manglalin paingon sa norte. Giingnan sa Diyos ang mga Israelinhon: “Ang madremadre sa kalangitan nahibalo sa iyang mga panahon.” (Jer. 8:7) Sama nga si Jehova nagtakdag panahon para niini nga mga langgam, naa pod siyay gitakdang panahon sa pagpahamtang sa iyang paghukom. Karon, dihang makakita tag mga langgam nga manglalin, mapahinumdoman ta nga si Jehova naay “gitakdang panahon” sa pagtapos niining daotang kalibotan.​—Hab. 2:3.

7. Dihang makakita tag langgam nga nagalupad, unsay gipasalig niini kanato? (Isaias 40:31)

⁷ Si Jehova mohatag ug kusog sa iyang mga alagad. Pinaagi ni Isaias, si Jehova nagsaad nga Iyang hatagag kusog ang Iyang katawhan dihang maluya sila o maguol, nga samag ‘makalupad sila pataas nga daw may mga pako sa agila.’ (Basaha ang Isaias 40:31.) Ang mga Israelinhon pirmeng makakitag mga agila nga nagalupad pataas nga dili ra kaayo magkapakapa. Mahimo na sa mga agila tungod sa pasaka nga hangin. Nindot kaayo na nga pahinumdom nga kon gihatagan ni Jehova ug kusog ang maong mga langgam, iya pong hatagag kusog ang iyang mga alagad! Dihang makakita kag dako nga langgam nga naglupad pataas bisag wala kaayo magkapakapa, hinumdomi nga si Jehova makahatag nimog kusog aron makaya nimo ang imong mga problema.

8. Unsay nakat-onan ni Job sa mga butang nga gilalang sa Diyos, ug unsay atong makat-onan?

⁸ Makasalig gyod ta kang Jehova. Gitabangan ni Jehova si Job nga mas mosalig Kaniya. (Job 32:2; 40:6-8) Dihang nakig-estorya si Jehova kang Job, gihisgotan Niya ang daghang butang nga Iyang gilalang, apil ang mga bituon, panganod, ug kilat. Naghisgot pod si Jehova bahin sa mga hayop, sama sa ihalas nga torong baka ug kabayo. (Job 38:32-35; 39:9, 19, 20) Kining tanan nagpamatuod dili lang sa makapahinganghang gahom sa Diyos, kondili sa iya pong gugma ug dili hitupngan nga kaalam. Tungod niini nga panag-estorya, mas milalom pa ang pagsalig ni Job kang Jehova. (Job 42:1-6) Sa samang paagi, dihang magtuon ta sa kalalangan, mapahinumdoman ta nga si Jehova ang pinakamaalamon ug gamhanan sa tanan. Kaya pod niyang taposon ang tanan natong problema, ug iya gyod nang himoon. Makapalig-on gyod ni sa atong pagsalig kaniya.

9-10. Unsay gitudlo sa adlaw ug ulan bahin kang Jehova?

⁹ Daghag nahibaloan si Jesus bahin sa kalalangan. Ingong “batid nga magbubuhat,” nakapribilehiyo siya nga motabang sa iyang Amahan sa paghimo sa uniberso. (Prov. 8:30) Sa ulahi, dihang dinhi si Jesus sa yuta, gigamit niya ang kalalangan aron tudloan ang iyang mga tinun-an bahin sa iyang Amahan. Konsideraha ang pipila ka leksiyon nga iyang gitudlo.

¹⁰ Si Jehova nagpakitag gugma sa tanang tawo. Sa Wali sa Bukid, gipasiugda ni Jesus sa iyang mga tinun-an ang duha ka butang nga gibalewala ra sa daghang tawo: ang adlaw ug ulan. Pareho ning gikinahanglan aron padayon tang mabuhi. Kon buot hunahunaon, puwede ra nga dili ni ihatag ni Jehova sa mga wala mag-alagad niya. Pero mahigugmaon niyang gihatag ang adlaw ug ulan para sa tanan. (Mat. 5:43-45) Gihisgotan kini ni Jesus aron tudloan ang iyang mga tinun-an nga gusto ni Jehova nga pakitaan natog gugma ang tanang tawo. Dihang makita nato ang nindot nga pagsalop sa adlaw o ma-enjoy ang makarepreskong ulan, mapahinumdoman ta sa gugma ni Jehova sa tanang tawo. Ang iyang ehemplo magpalihok nato nga ipakita ang maong gugma pinaagi sa pagsangyaw sa tanan.

11. Nganong madasig ta dihang maniid ta sa mga langgam?

 ¹¹ Si Jehova motagana sa atong materyal nga panginahanglan. Sa mao gihapon nga wali, si Jesus miingon: “Panid-i pag-ayo ang mga langgam; sila wala magpugas o mag-ani o magtigom diha sa mga kamalig, apan ginapakaon sila sa inyong langitnong Amahan.” Tingali naay mga langgam nga naglupadlupad dihang gipangutana ni Jesus ang mga naminaw niya: “Dili ba labaw pa man mog bili kay sa mga langgam?” (Mat. 6:26) Sa mahigugmaong paagi, gipasaligan ta ni Jesus nga itagana gyod ni Jehova ang atong materyal nga panginahanglan. (Mat. 6:31, 32) Kini nga leksiyon gikan sa kalalangan padayong nakadasig sa matinumanong mga alagad karon. Ang payunir nga batan-ong sister sa Spain naguol kay wala pa siya makakitag maayong kapuy-an. Pero dihang nakita niya ang mga langgam nga nagkaon ug mga liso ug berry, nadasig siya. Siya miingon, “Napahinumdoman ko nga kon giatiman ni Jehova ang mga langgam, iya pod kong atimanon.” Ug mao gyod nay nahitabo, kay wala madugay nakakita siyag kapuy-an.

12. Sumala sa Mateo 10:29-31, unsay atong makat-onan sa mga goryon bahin kang Jehova?

¹² Gimahal ni Jehova ang matag usa nato. Sa wala pa ipadala ni Jesus ang iyang mga apostoles aron mosangyaw, gipasaligan niya sila nga dili sila angayng mahadlok sa pagsupak. (Basaha ang Mateo 10:29-31.) Gigamit niya ingong pananglitan ang usa sa komon kaayong langgam sa Israel: ang goryon. Kini nga mga langgam ubos kaayog bili sa panahon ni Jesus. Pero iyang giingnan ang iyang mga tinun-an: “Walay usa kanila ang mahulog sa yuta nga dili mahibaloan sa inyong Amahan.” Dayon siya midugang: “Mas labaw mog bili kay sa daghang goryon.” Busa gipasaligan ni Jesus ang iyang mga tinun-an nga gimahal ni Jehova ang matag usa nila, maong dili sila angayng mahadlok sa paglutos. Ang mga tinun-an seguradong mahinumdom sa giingon ni Jesus dihang makakita silag mga goryon samtang manangyaw sa mga lungsod ug baryo. Dihang makakita kag gamayng langgam, hinumdomi nga gimahal ka ni Jehova kay “mas labaw [kag] bili kay sa daghang goryon.” Sa iyang tabang, makaya nimo ang bisan unsang pagsupak.​—Sal. 118:6.

13. Unsay atong himoon aron makakat-on ta sa kalalangan?

¹³ Daghan pa tag makat-onan sa kalalangan bahin kang Jehova. Unsay atong himoon? Una, kinahanglan tang mogahin ug panahon nga maniid sa kalalangan. Dayon, atong hunahunaon kon unsay gitudlo niini bahin kang Jehova. Pero usahay, dili ni sayon himoon. Si Géraldine, sister nga taga-Cameroon, miingon, “Nagdako ko sa siyudad, maong nagkinahanglan gyod ug dugang paningkamot aron makapaniid ko sa kalalangan.” Ang ansiyano nga si Alfonso miingon, “Nakita nako nga kinahanglan kong mag-eskedyul ug panahon nga ako lang usa aron maobserbahan  nako ang kalalangan ni Jehova ug mapamalandong kon unsay gitudlo niini bahin kaniya.”

14. Unsay nakat-onan ni David dihang gipamalandong niya ang kalalangan sa Diyos?

¹⁴ Si David naghunahuna pag-ayo bahin sa kalalangan sa Diyos. Siya miingon kang Jehova: “Dihang makita nako ang imong kalangitan, ang mga buhat sa imong mga tudlo, ang bulan ug ang mga bituon nga imong gipahimutang, unsa ba ang tawo nga ikaw naghunahuna man kaniya?” (Sal. 8:3, 4) Oo, dihang magtan-aw si David sa langit panahon sa kagabhion, wala lang siya basta makaapresyar sa makapahinganghang mga butang sa uniberso. Gipamalandong pod niya kon unsay gitudlo sa mga bituon bahin sa Diyos. Nakat-onan niya kon unsa ka gamhanan si Jehova. Sa ubang mga panahon, gipamalandong ni David kon sa unsang paagi siya naporma diha sa tagoangkan sa iyang inahan. Dihang gipamalandong niya kining makapainteres nga mga detalye, mas naapresyar niya ang kaalam ni Jehova.​—Sal. 139:14-17.

15. Unsang mga hiyas ni Jehova ang imong nakita sa kalalangan? Paghatag ug pananglitan. (Salmo 148:7-10)

¹⁵ Sama kang David, dili na ka kinahanglang moadtog layo aron makapamalandong sa kalalangan. Kon motan-aw ka sa palibot, makita nimo ang daghang hiyas ni Jehova. Pananglitan, makita nimo ang gahom ni Jehova dihang bation nimo ang kainit sa adlaw sa imong panit. (Jer. 31:35) Hunahunaa ang kaalam sa Diyos dihang makakita kag langgam nga naghimog salag. Hunahunaa pod ang sense of humor ni Jehova dihang makakita kag itoy nga naggukodgukod sa iyang ikog. Ug pasalamati si Jehova sa iyang gugma dihang makakita kag inahan nga naghagwahagwa sa iyang anak. Daghan kaayo tag kahigayonan nga makakat-on bahin kang Jehova kay ang tanan niyang kalalangan​—dako ug gamay, duol ug layo—​nagdayeg kaniya.​—Basaha ang Salmo 148:7-10.

16. Unsay determinado natong himoon?

¹⁶ Ang atong Diyos maalamon kaayo, mahigugmaon, maayo kaayong modisenyo, ug gamhanan. Kon maniid ta sa atong palibot, makita nato kini nga mga hiyas ug ang uban pa niyang mga hiyas. Hinaot nga kitang tanan mogahin ug panahon nga apresyahon ang kalalangan ug hunahunaon kon unsay gitudlo niini bahin kang Jehova. Kon ato nang himoon, mas masuod pa gyod ta sa atong Maglalalang. (Sant. 4:8) Sa sunod nga artikulo, atong hisgotan kon sa unsang paagi magamit sa mga ginikanan ang kalalangan aron tabangan ang ilang mga anak nga masuod kang Jehova.