1. Ano ang ginhimo ni Job nga nakabulig sa iya nga makilala pa gid sing maayo si Jehova?

 MADAMO sang naistorya si Job sa bilog niya nga kabuhi, pero posible nga ang indi gid niya malipatan amo ang pag-istoryahanay nila ni Jehova nga Dios. Ginsilingan ni Jehova si Job nga obserbahan ang pila sa Iya dalayawon nga mga tinuga. Ginhimo niya ini para pabakuron ang pagsalig ni Job sa Iya kaalam kag sa Iya ikasarang nga atipanon ang Iya mga alagad. Halimbawa, ginpahanumdom sang Dios kay Job nga ginaatipan Niya ang mga sapat, gani masarangan man Niya nga atipanon si Job. (Job 38:39-41; 39:1, 5, 13-16) Paagi sa pag-obserbar sa mga tinuga sang Dios, madamo sang natun-an si Job parte sa Iya mga kinaiya.

2. Ngaa nabudlayan kita kon kaisa nga obserbahan ang mga tinuga ni Jehova?

² Madamo man kita sang matun-an parte sa aton Dios kon obserbahan naton ang iya mga tinuga. Pero, mabudlay ini himuon kon kaisa. Kon nagaistar kita sa siudad, posible nga pila lang sa mga tinuga ni Jehova ang aton makita. Pero bisan pa nagaistar kita sa uma, posible nga daw wala kita sang tion para obserbahan ang mga tinuga ni Jehova. Gani binagbinagon naton kon ngaa maayo gid kon magpain kita sang tion para obserbahan ang mga tinuga sang Dios, kag kon ngaa dapat gid naton ini panikasugan. Binagbinagon naton kon paano gingamit ni Jehova kag ni Jesus ang mga tinuga para tudluan ang iban, kag kon ano ang himuon naton para makatuon kita sa mga tinuga sang Dios.

3. Ngaa masiling naton nga gusto ni Jehova nga malipay si Adan sa Iya mga tinuga?

³ Gusto ni Jehova nga malipay ang una nga tawo sa Iya mga tinuga. Sang gintuga sang Dios si Adan, ginpaistar Niya sia sa matahom nga paraiso kag ginsugo sia nga atipanon ini kag palaparon. (Gen. 2:8, 9, 15) Imadyina ang kalipay ni Adan sang nakita niya nga nagatubo ang mga binhi kag nagapamulak ang mga tanom. Isa gid ka pribilehiyo para kay Adan nga atipanon ang hardin sang Eden. Ginpangabay man ni Jehova si Adan nga ngalanan ang sarisari nga mga sapat. (Gen. 2:19, 20) Puede kuntani nga si Jehova mismo ang maghatag sang ngalan sa mga sapat, pero ginpahimo niya ini kay Adan. Sigurado gid nga antes ginngalanan ni Adan ang mga sapat, gin-obserbahan niya anay sing maayo ang ila hitsura kag ginahimo. Posible nga nalipay gid si Adan sa paghimo sini. Nakabulig ini sa iya nga makita kon daw ano kaalam si Jehova kag kon daw ano katahom sang iya mga tinuga.

4. (a) Ano ang isa ka rason kon ngaa dapat naton obserbahan ang mga tinuga sang Dios? (b) Ano nga tinuga sang Dios ang nagadayaw ka gid?

⁴ Ari ang isa ka rason kon ngaa dapat naton obserbahan ang mga tinuga sang Dios: Gusto ni Jehova nga himuon naton ini. Nagsiling sia: “Magtangla kamo sa langit kag tan-awa.” Dayon namangkot sia: “Sin-o ang nagtuga sini nga mga butang?” Maathag ang sabat. (Isa. 40:26) Gintuga ni Jehova ang tanan nga butang sa langit, sa duta, kag sa dagat. May matun-an kita parte kay Jehova sa sining tanan nga dalayawon nga mga tinuga. (Sal. 104:24, 25) Kag hunahunaa ang pagtuga sang Dios sa aton. Ginhatagan niya kita sang ikasarang nga magdayaw sa matahom nga mga butang nga iya gintuga. Ginhatagan man niya kita sang ikasarang nga makakita, makabati, makabatyag, makapanabor, kag makapanimaho. Paagi sa sini, maapresyar naton ang sarisari niya nga mga tinuga.

5. Suno sa Roma 1:20, ano ang benepisyo kon obserbahan naton ang mga tinuga ni Jehova?

⁵ Ginasugid sa aton sang Biblia ang isa pa ka importante nga rason kon ngaa dapat naton obserbahan ang mga tinuga sang Dios. May matun-an kita sa sini parte sa mga kinaiya ni Jehova. (Basaha ang Roma 1:20.) Halimbawa, binagbinaga ang dalayawon nga pagkadesinyo sang mga tinuga ni Jehova. Indi bala nga ginapakita sini nga maalam gid ang Dios? Kag hunahunaa ang madamo nga klase sang pagkaon. Ginapakita sini nga palangga gid niya kita. Kon makita naton ang mga kinaiya ni Jehova sa iya mga tinuga, mas makilala pa gid naton sia kag magasuod pa gid kita sa iya. Binagbinagon naman naton kon paano gingamit ni Jehova ang iya mga tinuga para tudluan ang mga tawo sang importante nga mga leksion.

6. Ano ang matun-an naton kon obserbahan naton ang mga pispis nga nagasaylo sa iban nga lugar?

⁶ May gintalana nga tion si Jehova kon san-o matabo ang gusto niya himuon. Kada tuig, umpisa sa katapusan sang Pebrero asta sa tungatunga sang Mayo, makita sang mga Israelinhon ang mga dugwak nga nagalupad pakadto sa aminhan. Ginsilingan sang Dios ang mga Israelinhon: “Ang dugwak sa kalangitan nakahibalo sang mga panag-on sini.” (Jer. 8:7) May gintalana nga tion si Jehova para sa sini nga mga pispis kon san-o sila masaylo sa iban nga lugar. Sing kaanggid, may gintalana nga tion si Jehova kon san-o niya himuon ang iya paghukom. Kon obserbahan naton ang mga pispis nga nagasaylo sa iban nga lugar, magapahanumdom ini sa aton nga makasalig kita nga may “gintalana nga tion” si Jehova kon san-o niya laglagon ining malain nga kalibutan.—Hab. 2:3.

7. Ano ang matun-an naton sa paglupad sang mga pispis? (Isaias 40:31)

⁷ Ginahatagan ni Jehova sang kusog ang iya mga alagad. Paagi kay Isaias, nagpromisa si Jehova nga pabakuron Niya ang Iya katawhan kag “magalupad sila nga daw may mga pakpak sang agila” kon nagaluya ang ila buot. (Basaha ang Isaias 40:31.) Pamilyar ang mga Israelinhon sa mga agila nga nagalupad sing mataas bisan pa talagsa lang nila ginakapaykapay ang ila mga pakpak. Mahimo ini sang mga agila bangod ginagamit nila ang huyop sang mainit nga hangin. Nagapahanumdom ini sa aton nga masarangan ni Jehova nga hatagan kita sang kusog, pareho sa ginahimo niya sa sini nga mga pispis. Gani kon makakita ka sang pispis nga nagalupad sing mataas bisan pa talagsa lang niya ginakapaykapay ang iya mga pakpak, dumduma nga mapabakod ka ni Jehova para masarangan mo ang imo mga problema.

8. Ano ang natun-an ni Job sang ginbinagbinag niya ang mga tinuga sang Dios, kag ano ang matun-an naton sa sini?

⁸ Masaligan naton si Jehova. Ginbuligan ni Jehova si Job nga magsalig pa gid sa Iya. (Job 32:2; 40:6-8) Sa ila pag-istoryahanay ni Job, ginsambit sang Dios ang madamo Niya nga mga tinuga, lakip ang mga bituon, panganod, kag kilat. Ginsambit man ni Jehova ang parte sa mga sapat, pareho sang toro nga baka nga talunon kag kabayo. (Job 38:32-35; 39:9, 19, 20) Ini tanan nagapamatuod sang tumalagsahon nga gahom sang Dios, sang iya gugma, kag sang iya indi matupungan nga kaalam. Paagi sa sini nga pag-istoryahanay, mas nagsalig pa gid si Job kay Jehova. (Job 42:1-6) Kon tun-an man naton ang mga tinuga ni Jehova, magapahanumdom ini sa aton nga mas maalam sia kag mas gamhanan sangsa aton. Gani masarangan niya nga dulaon ang tanan naton nga problema, kag himuon gid niya ini. Bangod nabal-an naton ini, nagabakod pa gid ang aton pagsalig sa iya.

9-10. Ano ang ginatudlo sa aton sang adlaw kag sang ulan parte kay Jehova?

⁹ Madamo sing nabal-an si Jesus parte sa mga tinuga sang Dios. Bilang “batid nga manugpangabudlay,” nangabudlay sia upod sa iya Amay sang gintuga sang iya Amay ang uniberso. (Hulu. 8:30) Sang ulihi, sang ari si Jesus sa duta, gingamit niya ang mga tinuga sang Dios para tudluan ang iya mga disipulo parte sa iya Amay. Binagbinagon naton ang pila sa iya mga gintudlo.

¹⁰ Ginapakitaan ni Jehova sang gugma ang tanan nga tawo. Sa Sermon sa Bukid, ginpatalupangod ni Jesus sa iya mga disipulo ang parte sa adlaw kag ulan nga ginabalewala lang sang madamo nga tawo. Pero kinahanglan naton ang adlaw kag ang ulan para mabuhi kita. Puede kuntani nga indi paghatagan ni Jehova sang adlaw kag ulan ang mga wala nagaalagad sa iya. Pero bangod sang iya gugma, ginahatagan niya sang adlaw kag ulan ang tanan nga tawo. (Mat. 5:43-45) Gingamit ini ni Jesus para tudluan ang iya mga disipulo nga gusto ni Jehova nga pakitaan naton sang  gugma ang tanan nga tawo. Sa kada tion nga makakita kita sang dalayawon nga pagtunod sang adlaw ukon sang makaparepresko nga ulan, pamalandungan naton ang gugma ni Jehova nga wala sing ginapasulabi. Mapalig-on kita sini nga ilugon sia paagi sa pagbantala sa tanan nga maistorya naton.

11. Kon obserbahan naton ang mga pispis, ano ang ginapasalig sini sa aton?

¹¹ Ginahatag ni Jehova ang mga kinahanglan naton para mabuhi kita. Sa amo gihapon nga sermon, nagsiling man si Jesus: “Tan-awa ang nagalupad nga mga pispis; wala sila nagasab-ug sing binhi ukon nagaani ukon nagatipon sing pagkaon sa mga bodega. Apang, ginapakaon sila sang inyo langitnon nga Amay.” Posible nga may nagalupad nga mga pispis sang ginpamangkot ni Jesus ang mga nagapamati sa iya: “Indi bala mas importante pa kamo sangsa ila?” (Mat. 6:26) Mahigugmaon gid ang paagi ni Jesus para pasaligon kita nga atipanon kita ni Jehova. (Mat. 6:31, 32) Ini nga leksion sa mga tinuga sang Dios padayon nga nagapalig-on sa matutom nga mga alagad ni Jehova asta subong. Halimbawa, nagluya ang buot sang isa ka pamatan-on nga payunir nga sister sa Spain bangod indi sia makakita sang nagakaigo nga ilistaran. Pero sang nakita niya ang mga pispis nga nagakaon sang mga liso kag mga prutas, napalig-on gid sia. Nagsiling sia, “Ginpahanumdom sa akon sini nga mga pispis nga ginaatipan sila ni Jehova, gani atipanon man niya ako.” Sang ulihi, nakakita ang sister sang iya maistaran.

12. Suno sa Mateo 10:29-31, ano ang matun-an naton sa mga maya parte kay Jehova?

¹² Ginapabaloran ni Jehova ang kada isa sa aton. Antes ginpalakat ni Jesus ang iya mga apostoles para magbantala, ginbuligan niya sila nga indi mahadlok sa mga nagapamatok sa ila. (Basaha ang Mateo 10:29-31.) Ginhimo niya ini paagi sa pagsambit parte sa maya nga isa sa mga pispis nga madamo sa Israel. Sang panahon ni Jesus, diutay lang ang balor sini nga mga pispis. Pero ginsilingan niya ang iya mga disipulo: “Wala sing isa sa ila nga mahulog sa duta nga indi mahibaluan sang inyo Amay.” Dayon nagsiling sia: “Mas importante pa kamo sangsa madamo nga maya.” Ginpasalig ni Jesus ang iya mga disipulo nga ginapabaloran ni Jehova ang kada isa sa ila, gani indi sila dapat mahadlok sa paghingabot. Sa kada tion nga makakita ang mga disipulo ni Jesus sang mga maya samtang nagabantala sila sa mga banwa kag mga baryo, sigurado gid nga madumduman nila ang ginsiling ni Jesus. Kon makakita ka sang isa ka gamay nga pispis, dumduma nga ginapabaloran ka ni Jehova bangod ‘mas importante ka man sangsa madamo nga maya.’ Indi ka dapat mahadlok sa mga nagapamatok bangod buligan ka niya.—Sal. 118:6.

13. Ano ang himuon naton para makatuon kita sa mga tinuga sang Dios?

¹³ Madamo kita sang matun-an parte kay Jehova paagi sa iya mga tinuga. Ano ang himuon naton? Una, dapat kita magpain sang tion para obserbahan ang mga tinuga sang Dios. Dayon, dapat naton hunahunaon kon ano ang ginatudlo sini sa aton parte kay Jehova. Posible nga indi ini mahapos himuon kon kaisa. Ang isa ka sister nga si  Géraldine nga taga-Cameroon nagsiling, “Nagdaku ako sa siudad, gani kinahanglan ko magpanikasog para maobserbahan ko ang mga tinuga sang Dios.” Ang isa ka gulang nga si Alfonso nagsiling, “Narealisar ko nga dapat may tion ako nga ako lang isa para obserbahan ang mga tinuga ni Jehova kag pamalandungan kon ano ang ginatudlo sini sa akon parte sa iya.”

14. Ano ang natun-an ni David sang ginpamalandungan niya ang mga tinuga sang Dios?

¹⁴ Ginpamalandungan gid sing maayo ni David ang mga tinuga sang Dios. Nagsiling sia kay Jehova: “Kon makita ko ang kalangitan, ang binuhatan sang imo mga tudlo, ang bulan kag ang kabituunan nga imo ginhimo, ano gid bala ang mamalatyon nga tawo nga ginadumdom mo sia?” (Sal. 8:3, 4) Kon nagatangla si David sa kalangitan kon gab-i, nanamian gid sia magtan-aw sa mga bituon. Pero may ginhimo pa gid sia. Ginpamalandungan man niya kon ano ang ginatudlo sa iya sang mga bituon parte sa Dios. Gani natun-an niya kon daw ano ka gamhanan si Jehova. May tion man nga ginpamalandungan ni David ang parte sa dalayawon nga pagtubo sang iya lawas sa taguangkan sang iya iloy, gani nagdayaw pa gid sia sa kaalam ni Jehova.—Sal. 139:14-17.

15. Maghatag sing halimbawa sang mga tinuga ni Jehova nga nagatudlo sa imo sang iya mga kinaiya. (Salmo 148:7-10)

¹⁵ Pareho kay David, indi mo kinahanglan nga magkadto gid sa malayo nga lugar para obserbahan kag pamalandungan ang mga tinuga sang Dios. Madamo ka sing makita sa imo palibot nga makatudlo sa imo parte sa mga kinaiya ni Jehova. Halimbawa, kon mabatyagan mo ang init sang adlaw, dumduma ang gahom ni Jehova. (Jer. 31:35) Kon makakita ka sang pispis nga nagahimo sang pugad, hunahunaa ang kaalam sang Dios. Kon makakita ka sang totoy nga nagalagas sang iya ikog, pamensara nga ginapakadlaw ka ni Jehova. Kag kon makakita ka sang iloy nga nagaulit sang iya bata, pasalamati si Jehova bangod sang Iya gugma. Madamo kita sang kahigayunan nga makatuon parte kay Jehova bangod ang tanan niya nga tinuga nagadayaw sa iya, daku man ini ukon gamay, malapit man ini ukon malayo.—Basaha ang Salmo 148:7-10.

16. Ano ang dapat naton himuon?

¹⁶ Katahom gid sang tanan nga tinuga sang Dios. Maalam, mahigugmaon, kag gamhanan gid ang aton Dios. Matun-an naton ini nga mga kinaiya sang Dios, pati na ang iban pa niya nga mga kinaiya, kon obserbahan naton sing maayo ang iya mga tinuga. Kabay pa nga hatagan naton pirme sang tion ang pag-obserbar sa mga tinuga sang Dios, kag ang pagpamalandong kon ano ang ginatudlo sini sa aton parte kay Jehova. Kon himuon naton ini, magasuod pa gid kita sa aton Manunuga. (Sant. 4:8) Sa masunod nga artikulo, binagbinagon naton kon paano magamit sang mga ginikanan ang mga tinuga ni Jehova para buligan ang ila kabataan nga mangin suod sa iya.