1. Anni i kingngua ni Job tapenu mas mammammu na si Jehova?

 ARU i naka-uvovug ni Job ta interu pattolena. Ngem siguradu nga ari na nakattaman i tiempo turi ta naka-uvovug na si Jehova nga Dios. Tatun nga paguvovug da, kinagi ni Jehova kani Job nga obserban na i karuan ta makapabbaw ira nga pinaratu. Makaduffun yatun kani Job tapenu mammuan na nu kunnasi ka-uto si Jehova anna tapenu mas mattalo yayya nga meyawa ni Jehova i ngamin nga kawagan na aripan na ira. Angngarigan na, neperaddam kani Job nga iyawa na Dios i pakawagan na aya-ayam ira, yatutta meyawa na gapa i pakawagan ira ni Job. (Job 38:39-41; 39:1, 5, 13-16) Megafu ta inobserba tu mapia ni Job i pinaratu ira, aru i nakannammuan na nga kualidad na Dios na.

2. Ngatta mariga nu karuan nga obserban tu mapia i pinaratu ira ni Jehova?

² Mas gapa makilala tam i Dios tam nu obserbattam tu mapia i pinaratu na ira. Ngem mariga nga kuan yatun nu karuan. Nu taga-siudad ittam, baka baddi laman i masingattam ta pallevu nga pinaratu ira ta kada aggaw. Maski gapa nu taga-probinsia ittam, baka awan tu tiempo tam nga gigiammuan danatun. Paguvovugattam gafu nu ngatta makasta nu iddattam tu tiempo anna ikagumattam nga obserban i pinaratu ira. Ammuattam nu kunnasi nga inusa ni Jehova anna ni Jesus i pinaratu ira tapenu manuddu anna i makua tam tapenu mas paga makagigiammu ittam tatun ira.

3. Anni i mangipasingan nga ikaya ni Jehova nga magustuan ni Adan i pinaratu ira?

³ Ikaya ni Jehova nga magustuan na ollu nga tolay i pinaratu na ira. Tagga ta pinaro na Dios si Adan, pinaddian na yayya ta makakkasta nga paraiso. Nipatangngal na yatun ta nisa anna kinagi gapa na Dios nga palawan yatun ni Adan. (Gen. 2:8, 9, 15) Nonopan i ayayya ni Adan nga masingan tu sisinu nga mattalovu i vukal ira anna mallappaw i masetas ira. Fugurammu yatun nga pribilehio na nga tangngallan i hardin na Eden! Nikiddaw gapa ni Jehova kani Adan nga ngaganan na i aya-ayam. (Gen. 2:19, 20) Puede nakuan tu si Jehova i mappili ta ngagan na kada tadday tatun. Ngem nipakua na yatun kani Adan. Siguradu nga nige tu ngaganan ni Adan i kada ayam, obserban na labbi tu mapia i itchura anna i agguyu-guyu natun. Magga naganassan si Adan tatun nga chansa na nga mas appresian i ka-uto anna i kalalaki na Yama na nga mamaratu.

4. (a) Anni i tadday nga rason nu ngatta obserbattam nakuan tu mapia i pinaratu ira? (b) Anni nga pinaratu i kakayà mu?

⁴ I tadday nga rason nu ngatta obserbattam nakuan tu mapia i pinaratu ira ay megafu ta ikaya ni Jehova nga kuattam yatun. Kagian na ta nittam: “Tumangag ka ta langi anna innammu.” Tapus iyavu na ta nittam: “Sinni i namaratu taw nga ganna-gannug?” Manawag i tabbag. (Isa. 40:26) Pinannu ni Jehova i langi kunne na gapa i davvun anna i bebay tu makapabbaw ira nga pinaratu nga pakagigiammuattam. (Sal. 104:24, 25) Nonopan gapa i pinaddisenio ta nittam ni Jehova. Dinisenio na ittam nga gagangay laman nga appresiattam i makakkasta ira nga gannug ta pallevu. Niddan na gapa ittam tu abilidad nga makasingan, makaginna, makatageno, makasissim, anna makagug tapenu ma-enjoy tam i nadduruma nga klase na pinaratu na.

5. Base ta Roma 1:20, anni i mala tam nu gigiammuattam i pinaratu ira ni Jehova?

⁵ Mabibbig ta Biblia i tadday paga nga rason nu ngatta obserbattam nakuan tu mapia i pinaratu ira. Magigiammu tam gare tatun i kualidad ira ni Jehova. (Bibbigan i Roma 1:20.) Angngarigan na, innammu tu mapia i nikadisenio na pinaratu ira. Ari kari tu ipasingan danatun i ka-uto na Dios? Pannonopammu gapa i napakaru nga klase na makan nga awayya tam kanan. Manawag nga ebidensia yatun nga iddukan na i totolay. Nu masingattam i kualidad ira ni Jehova ta pinaratu na ira, mas makilala tam yayya anna mapaguyu ittam nga mas paga nga umaranni ta nisa. Innattam ngana nu kunnasi inusa ni Jehova i pinaratu tapenu ituddu ta totolay i meyannung ta nisa.

6. Anni i magigiammu tam ta mammanu ira nga makkagag tapenu magali ta tanakuan nga lugar?

⁶ Egga i sinunno ni Jehova nga tiempo para ta ganna-gannug. Kada dagun, mamegafu ta ultimu na Pebrero adde ta tangnga na Mayo, makasingan i Israelita ira ta langi tu makkakagag ira nga dagua nga mappa-sigaran tapenu magali ta tanakuan nga lugar. Kinagi na Dios ta Israelita ira: “I dagua ta langi, ammu na nu tiempo ngana na pagali na ta tanakuan nga lugar.” (Jer. 8:7) Egga i tiempo nga sinunno ni Jehova nu kanni nga mappa-sigaran danatun nga mammanu. Egga gapa i tiempo nga sinunno na nu sonu anni na nga irattal i pangukum na. Nu obserbattam gafu i mammanu ira nga makkakagag tapenu magali ta tanakuan nga lugar, meperaddam ta nittam nga makapattalo ittam nga egga i “natunno nga tiempo” ni Jehova nga pangultimuan yaw nga marake nga mundo.​—Hab. 2:3.

7. Anni i magigiammu tam ta pakkagag na tadday nga mammanu? (Isaias 40:31)

⁷ Pasikannan ni Jehova i aripan na ira. Gukaban ni Isaias, nipromesa ni Jehova nga pasikannan na i totolena tapenu “makakagag ira nga gitta na egga paya da na agila” nu nabannag onu nakkafi i nono da. (Bibbigan i Isaias 40:31.) Kanayun bi nga makasingan i Israelita ira tu agila ira nga mapala-paleg laman nga makkagag pa-utun megafu ta mevulu ira ta hilera ira na pa-utun nga paddag. Iperaddam natun nga iddan ittam gapa ni Jehova tu sikan gitta natun ira nga mammanu. Fugurammu yatun! Kada makasingakka gafu tu dakal nga mammanu nga makkakagag ta langi tapus pa-utun laman nga pa-utun maski nu ari na ipayappag i paya na, daddammammu nakuan nga meddan naka ni Jehova tu sikan tapenu malampasan i problemam ira.

8. Anni i nagigiammu ni Job ta pagobserba na tu mapia ta pinaratu ira na Dios, anna anni i magigiammu tam tatun?

⁸ Si Jehova ay mepangngo nga pattalakkattam. Zinuffunan ni Jehova si Job tapenu mas mattalo yayya ta nisa. (Job 32:2; 40:6-8) Ta pakiyuvovug na kani Job, tinukoy na i aru ta pinaratu, gitta na biti-bitun, kunu-kunam, anna kili-kila. Nipakiyuvovug na gapa i aya-ayam, gitta na toru anna kabayu. (Job 38:32-35; 39:9, 19, 20) Pakurugan ngamin danatun nga ari laman tu kuruga makapangngua si Jehova, nu ari, minaggiddu gapa yayya anna kuruga ma-uto. Megafu tatun nga pinabbida da, mas nattalo si Job kani Jehova. (Job 42:1-6) Kunnatun gapa i mesimmu nu gigiammuattam i pinaratu ira. Meperaddam ta nittam nga ararayyu nga mas ma-uto anna mas makapangngua si Jehova anne ta nittam. Mawayya na gapa anna talaga pangultimuan na i ngamin nga problema tam. Megafu tatun, mas mattalo ittam ta nisa.

9-10. Anni i ituddu ta nittam na bilag anna na uran meyannung kani Jehova?

⁹ Napakaru i ammu ni Jesus ta pinaratu ira. Yayya i “malalaki nga trabahador” yatutta nakipattrabahu yayya ta Yama na ta pamaratu ta uniberso. (Prov. 8:30) Tapus ta kegga ni Jesus ta davvun, inusa na i pinaratu ira tapenu ituddu ta disipulos na i meyannung ta Yama na. Ikonsidera tam i karuan ta nituddu na.

¹⁰ Ipasingan ni Jehova i pangaya na ta ngamin. Ta Sermon ta Vukig ni Jesus, nipakiyuvovug na ta disipulos na i dua nga pinaratu nga ari kuruga pagimportan na aru nga totolay: i bilag anna i uran. Parefu nga kawagan danatun tapenu sigga-matolay ittam. Puede nakuan nga iyetu ni Jehova danatun ta totolay nga ari mangiddu ta nisa. Ngem megafu ta aya na, ngamin ay mabilagan anna moranan. (Mat.  5:43-45) Inusa ni Jesus yatun tapenu ituddu ta disipulos na nga ikaya ni Jehova nga mangipasingan ittam tu aya ta ngamin. Kada makasingan ittam tu makakkasta nga pallammag na bilag onu makarefresko nga uran, awayya tam nga pannonopan i pangaya ni Jehova nga ari mangireruma. Mapaguyu ittam gapa na ehemplo na nga ipasingan i aya gukaban na pallayyagayya ta ngamin.

11. Anni i efekto na ta nittam nu innattam tu mapia i mammanu ira ta langi?

¹¹ Iyawa ni Jehova i kawagattam ira tapenu matolay. Tari gabbalaman ta sermon ni Jesus, kinagi na: “Innan nu i mammanu ira. Ari ira nga mabbini onu maggatag tu ipappad-da ta abayaw. Nu kunnuri paga, tolayan ira na Yama nu ta langi!” Posible nga masingi-singan na maggigginna ira kani Jesus i mammanu ira nga makkakagag turi ta niyavu na yaw ta nira: “Ari kari nga mas mangina kamu anne ta mammanu ira?” (Mat. 6:26) Ipasiguradu natun nga meddu nga pangituddu ni Jesus nga iyawa ni Jehova i kawagattam ira tapenu matolay! (Mat. 6:31, 32) Mapagaram lagapa maski i matalo ira nga aripan sangawe tatun nga nituddu na. Angngarigan na, egga i kabataan nga sister nga payunir ta Spain nga nakkafi i nono na ta ari yayya makaleg tu mepangngo nga paddianan na. Ngem turi ta nakasingan yayya tu mammanu ira nga kumu-kuman tu vuku-vukal anna berries ira, nassikan i nono na. Istorian na, “Nipanono ta nio danatun nga mammanu nga tattangngallan ira ni Jehova, yatutta ammù tu magga tangngallan nà gapa.” Ari nabbayag, nakaleg gabbalaman i sister tu paddianan na.

12. Base ta Mateo 10:29-31, anni i ituddu ta nittam na mammanu na balay meyannung kani Jehova?

¹² Iddukan ni Jehova i kada tadday ta nittam. Nige nga nidog ni Jesus i apostoles na nga mallayyagayya, zinuffunan na ira nga ari tu maganassing ta mangokkontra ta nira. (Bibbigan i Mateo 10:29-31.) Nipakiyuvovug na ta nira i tadday ta pinakagagangay nga mammanu ta Israel: i mammanu na balay. Mammappo laman danatun nga mammanu ta tiempo ni Jesus. Ngem kinagi na: “Ni tadday ta nira i mataga ta davvun nga ari ammu na Yama nu.” (Mateo 10:29, NW ) Tapus niyammunna: “Mas mangina kamu anne paga ta aru nga mammanu!” Nipasiguradu gafu ni Jesus ta disipulos na nga iddukan ni Jehova i kada tadday ta nira. Yatutta awan tu rason nga ikassidda i pangokkontra. Magga nanono na disipulos yatun nga kinagi ni Jesus kada makasingan ira tu mammanu na balay ta pallayyagayya da ta ili anna babario. Kada makasingakka gapa tu baddi nga mammanu, daddammammu nga iddukan naka ni Jehova megafu ta ‘mas mangina ka anne paga ta aru nga mammanu!’ Ta uffun na, malabanammu i assing ta pangokkontra.​—Sal. 118:6.

13. Anni i kuattam tapenu makagigiammu ittam ta pinaratu ira?

¹³ Aru paga i magigiammu tam meyannung kani Jehova ta pinaratu na ira. Kunnasi? Ollu, mawag tu iddattam tu tiempo nga obserban tu mapia danatun. Tapus mawag tu pannonopattam  i ituttuddu ta nittam natun meyannung kani Jehova. Nu mittan, baka mariga nga kuan danatun. Kunnaw i kagian ni Sister Géraldine nga taga-Cameroon, “Ziminakal ngà ta siudad, yayya nga mawag tu ikagumakku nga obserban i pinaratu.” Kagian gapa na elder nga si Alfonso, “Mangiskediul ngà tu tiempo nga magitadday ngà tapenu obserban i pinaratu ira ni Jehova anna tapenu mapannonopan tu mapia i ituttuddu natun nio meyannung ta nisa.”

14. Anni i nagigiammu ni David ta pannono na tu mapia ta pinaratu ira na Dios?

¹⁴ Pinannonopan tu mapia ni David i pinaratu ira na Dios. Kinagi na kani Jehova: “Nu tangagak-ku i langi nga kingngua na limam ira, tuange ta biti-bitun anna vulan nga nipem ta natullo nga paddianad-da, sinni kari laggapa i tolay tapenu em-mu yaya daddaddamman.” (Sal. 8:3, 4) Kada tumangag si David ta langi nu gabi, ari laman yayya nappabbaw ta makakkasta nga biti-bitun. Pinannonopan na gapa tu mapia i ituddu danatun ta nisa meyannung ta Dios. Nagigiammu na nga kuruga malalaki si Jehova. Egga gapa ira i tiempo nga pinannonopan na nu kunnasi nga nabuu i baggi na ta san na yena na. Ta pannono na tu mapia meyannung tatun ira nga kappabbaw nga detalye, mas nga inappresia na i ka-uto ni Jehova.​—Sal. 139:14-17.

15. Mangiyawa tu angngarigan nu anni ira nga kualidad ni Jehova i masingammu ta pinaratu. (Salmo 148:7-10)

¹⁵ Baka kagittam gapa si David nga mabi laman para ta nisa nga magaleg tu pinaratu nga mapannonopan na tu mapia. Nu innammu i pallevu mu, aru nga kualidad ni Jehova i awayyam nga masingan. Angngarigan na, appresiammu nakuan i pakapangngua ni Jehova nu matageno mu i patu na bilag ta tabbi mu. (Jer. 31:35) Daddammammu i ka-uto na Dios nu makasingakka tu mammanu nga mamadday tu umu na. Nonopammu i kalalaki ni Jehova nga mamagalo kada makasingakka tu assitu nga makaliligo tapenu daddaggan i ifu na. Mappabalo ka gapa ta aya na kada makasingakka tu yena nga makiggayam ta baby na. Napakaru gafu i chansa tam nga makagigiammu meyannung kani Jehova megafu ta dayawan yayya na ngamin nga pinaratu na, darakal man yatun onu baraddi, aranni man onu arayyu.​—Bibbigan i Salmo 148:7-10.

16. Anni nakuan i determinadu nga kuattam?

¹⁶ I Dios tam ay kuruga ma-uto, minaggiddu, makapangngua, anna malalaki i pinaddisenio na ta ngamin nga pinaratu na. Manawag nga masingan danatun nga kualidad anna i karuan paga ta pinaratu na ira, basta ikagumattam nga innan tu mapia danatun. Kanayun nakuan gafu nga iddattam tu tiempo nga obserban tu mapia i pinaratu ira anna pannonopan i ituddu natun meyannung kani Jehova. Nu kuattam yatun, mas paga maparanni ittam ta Namaratu. (Sant. 4:8) Ta tumunug nga artikulo, masingattam nu kunnasi nga meyusa na magana ira i pinaratu tapenu duffunan i ána da nga makikkofun kani Jehova.