1. Wetin na wan we we Job bin kam fɔ no Jiova mɔ?

 JOB bin tɔk wit bɔku pipul dɛn di tɛm we i bin de alayv, bɔt di wan we bin pas ɔl, na di tɔk we i bin tɔk wit Jiova Gɔd. Insay da tɔk de, Jiova bin tɛl Job fɔ luk sɔm pan di wɔndaful tin dɛn we I dɔn mek. Dis go ɛp Job fɔ no se Jiova rili gɛt sɛns, ɛn i go ɛp am fɔ kɔntinyu fɔ biliv se Jiova go gi in savant dɛn ɔl di tin dɛn we dɛn nid. Fɔ ɛgzampul, Gɔd bin mɛmba Job se I de gi di animal dɛn wetin dɛn nid, so I go kia fɔ Job bak. (Job 38:​39-41; 39:​1, 5, 13-16) We Job bin tink bɔt di ɛgzampul dɛn bɔt di tin dɛn we Gɔd mek, i bin lan bɔku tin dɛn bɔt di kwaliti dɛn we in Gɔd gɛt.

2. Wetin mek i nɔ kin izi fɔ tek tɛm luk di tin dɛn we Jiova mek?

² Wisɛf go ebul lan mɔ bɔt wi Gɔd we wi tek tɛm luk di tin dɛn we i mek. Bɔt sɔntɛnde, i nɔ kin izi fɔ du dat. If wi de na siti, sɔntɛm wi nɔ go ebul fɔ si di tin dɛn we Gɔd mek ɛvride. Ivin if wi nɔ de na siti, sɔntɛm wi go fil se wi nɔ gɛt bɛtɛ tɛm fɔ tek tɛm luk di tin dɛn we Gɔd mek. So lɛ wi tɔk bɔt wetin mek wi fɔ mek tɛm ɛn tray tranga wan fɔ tek tɛm luk di tin dɛn we Gɔd mek. Wi go tɔk bɔt aw Jiova ɛn Jizɔs bin yuz di tin dɛn we Gɔd mek fɔ tich pipul dɛn ɛn wetin wi go du fɔ lan mɔ lɛsin dɛn frɔm di tin dɛn we Gɔd mek.

3. Wetin sho se Jiova bin want Adam fɔ ɛnjɔy di tin dɛn we I mek?

³ Jiova bin want di fɔs mɔtalman fɔ ɛnjɔy di tin dɛn we I mek. We Gɔd bin mek Adam, I bin put am na fayn  Paradays, ɛn I bin gi am di wok fɔ kia fɔ di Paradays ɛn mek am big. (Jɛn. 2:​8, 9, 15) Imajin aw Adam bin gladi as i de wach we sid dɛn de bigin fɔ gro ɛn we flawa dɛn bak de gro. Na big big ɔnɔ Adam bin gɛt fɔ kia fɔ di gadin we bin de na Idɛn. Jiova bin tɛl Adam bak fɔ gi nem to di difrɛn animal dɛn. (Jɛn. 2:​19, 20) Jiova insɛf sɛf bin fɔ dɔn gi di animal dɛn nem; bɔt i bin gi Adam da wok de. Wan dawt nɔ de se bifo Adam disayd us nem i fɔ gi di animal dɛn, i bin tek tɛm fɔ stɔdi dɛn, ɛn i bin de tek tɛm wach aw dɛn luk lɛk ɛn aw dɛn de biev. I go bi se Adam bin ɛnjɔy fɔ du dis wok. Dis bin ɛp am fɔ ɔndastand aw Jiova gɛt sɛns ɛn aw di tin dɛn we i mek rili fayn.

4. (a) Wetin na wan rizin we mek wi fɔ tek tɛm luk di tin dɛn we Gɔd mek? (b) Uswan pan di tin dɛn we Gɔd mek we yu rili lɛk?

⁴ Wan rizin we mek wi fɔ tek tɛm stɔdi di tin dɛn we Jiova mek na bikɔs i want wi fɔ du dat. I tɛl wi se: “Es yu yay ɔp ɛn luk di skay.” Dɔn i aks wi se: “Udat mek dɛn [tin] ya?” Di ansa klia. (Ayz. 40:​26) Nɔto jɔs di tin dɛn we de na di skay Jiova mek, na in mek bak ɔl di tin dɛn we de na di wɔl ɛn di si, ɛn dɛn ɔl de tich wi bɔt am. (Sam 104:​24, 25) Ɛn jɔs tink bɔt aw Gɔd mek wi. I mek wi ebul fɔ ɛnjɔy fɔ luk di fayn fayn tin dɛn we i mek. I mek wi ebul fɔ si, yɛri, tɔch, tes, ɛn smɛl. Ɔl dɛn tin dɛn ya de mek wi ebul fɔ ɛnjɔy ɔl di difrɛn tin dɛn we i mek.

5. Akɔdin to Romans 1:​20, aw wi de bɛnifit we wi stɔdi di tin dɛn we Jiova mek?

⁵ Di Baybul tɛl wi bɔt wan ɔda impɔtant rizin we mek wi fɔ tek tɛm luk di tin dɛn we Gɔd mek. I de tich wi bɔt Jiova in kwaliti dɛn. (Rid Romans 1:​20.) Fɔ ɛgzampul, tink bɔt di dizayn dɛn we de pan di tin dɛn we Gɔd mek. Dis de tich wi se Gɔd rili gɛt sɛns. Ɛn tink bɔt di difrɛn it dɛn we wi de ɛnjɔy. Dis de sho klia wan se Gɔd rili lɛk mɔtalman. We wi si Jiova in kwaliti dɛn pan di tin dɛn we i mek, dat de mek wi no am mɔ ɛn mɔ ɛn muv wi fɔ kam nia am. Naw lɛ wi tɔk bɔt sɔm we dɛn we Jiova dɔn yuz di tin dɛn we i mek fɔ tich mɔtalman impɔtant lɛsin dɛn.

6. Us lɛsin wi go lan we wi tek tɛm luk aw bɔd dɛn de travul?

⁶ Jiova dɔn sɛt tɛm fɔ mek tin dɛn apin. Ɛvri ia, frɔm di tɛm we Fɛbwari de dɔn te midul Me, di Izrɛlayt dɛn bin de si kaw enjɛl [ɔ pojo dɛn] de flay ɔp di skay  we dɛn de travul go na di nɔt pat. Gɔd bin tɛl di Izrɛlayt dɛn se: “Ivin kaw enjɛl [ɔ pojo] we de flay ɔp di klawd no tɛm fɔ tɔn bak.” (Jɛr. 8:​7) Jɔs lɛk aw Jiova dɔn sɛt tɛm fɔ mek dɛn bɔd dɛn de travul, na so bak i dɔn sɛt tɛm we i go jɔj. Tide, as wi de si we di bɔd dɛn de travul, i de mɛmba wi se wi fɔ biliv se Jiova dɔn pik di “tɛm” we dis wikɛd wɔl go dɔn.—Aba. 2:​3.

7. Wetin wi kin lan frɔm di we aw bɔd de flay? (Ayzaya 40:​31)

⁷ Jiova de gi in savant dɛn pawa. Jiova bin yuz Ayzaya fɔ prɔmis In pipul dɛn se we dɛn at pwɛl I go ɛp dɛn fɔ “flay go ɔp wit fɛda lɛk igul.” (Rid Ayzaya 40:​31.) Di Izrɛlayt dɛn bin dɔn yus fɔ si we igul dɛn de flay ɔp di skay ɛn dɛn nɔ de muv dɛn wiŋ dɛn tumɔs. Dɛn de du dis bay we dɛn de opin dɛn wiŋ fɔ mek di briz kɛr dɛn go, so dat dɛn nɔ go nid fɔ yuz bɔku ɛfɔt fɔ flay. Dis na wɔndaful we aw Jiova de mɛmba wi se jɔs lɛk aw i dɔn gi dɛn bɔd dɛn de pawa, na so i go gi wisɛf pawa. We yu si big bɔd de flay ɔp ɔp di skay, ɛn i nɔ de muv in wiŋ dɛn bɛtɛ, mɛmba se Jiova go gi yu di trɛnk we yu nid fɔ bia yu prɔblɛm dɛn.

8. Wetin Job bin lan we i tink bɔt di tin dɛn we Gɔd mek? Wetin wi go lan frɔm di tin dɛn we Gɔd mek?

⁸ Jiova fit fɔ mek wi trɔst am. Jiova bin ɛp Job fɔ mek i trɔst Am mɔ ɛn mɔ. (Job 32:​2; 40:​6-8) We Gɔd bin de tɔk wit Job, i bin tɔk bɔt bɔku pan di tin dɛn we I mek. Tin dɛn lɛk di sta dɛn, di klawd, ɛn di laytin. Jiova bin tɔk bak bɔt animal dɛn lɛk di bush kaw ɛn di ɔs. (Job 38:​32-35; 39:​9, 19, 20) Ɔl dɛn tin dɛn ya nɔ jɔs sho se Gɔd rili gɛt pawa, bɔt i sho bak se i gɛt lɔv ɛn i rili gɛt sɛns. Bikɔs Jiova bin tɔk wit Job, dat bin mek Job kam fɔ trɔst Jiova mɔ ɛn mɔ. (Job 42:​1-6) Semweso, we wi de stɔdi di tin dɛn we Gɔd mek, dat de mɛmba wi se Jiova rili gɛt sɛns ɛn i pawaful pas wi fa fawe. I ebul bak fɔ pul ɔl wi prɔblɛm dɛn, ɛn i gɛt fɔ pul dɛn ɔl. Dis tru tin go ɛp wi fɔ trɔst am mɔ ɛn mɔ.

9-10. Wetin di ren ɛn di san de tich wi bɔt Jiova?

⁹ Jizɔs bin no bɔku tin bɔt di tin dɛn we Gɔd mek. As “pɔsin we sabi wok,” i bin gɛt di ɔnɔ fɔ wok wit in Papa fɔ mek ɔl di tin dɛn na di wan ol wɔl. (Prɔv. 8:​30, NWT) Leta, we Jizɔs bin de na dis wɔl, i bin yuz di tin dɛn we Gɔd mek fɔ tich in disaypul dɛn bɔt in Papa. Lɛ wi tɔk bɔt sɔm lɛsin dɛn we i bin tich in disaypul dɛn.

¹⁰ Jiova de sho se i lɛk ɔlman. We Jizɔs bin de tich ɔp wan mawntin, i bin tɔk to in disaypul dɛn bɔt di ren ɛn di san, we na tin dɛn we bɔku pipul dɛn nɔ de tink se rili spɛshal. Wi nid di ren ɛn di san fɔ mek wi go kɔntinyu fɔ liv. Jiova bin fɔ dɔn se i nɔ go mek di wan dɛn we nɔ de obe am bɛnifit frɔm di ren ɛn di san. Bɔt i de mek ɔlman bɛnifit frɔm dɛn. (Mat. 5:​43-45) Jizɔs bin yuz dis lɛsin fɔ tich in disaypul dɛn se Jiova want wi fɔ sho se wi lɛk ɔlman. Ɛnitɛm we wi de ɛnjɔy fɔ si di fayn we aw di san de go dɔŋ ɔ ren we de rili mek wi fil fayn, wi fɔ tink bɔt Jiova in lɔv fɔ ɔl mɔtalman. In ɛgzampul go muv wi fɔ sho da sem lɔv de bay we wi de prich to ɔlman.

11. We wi tek tɛm luk di bɔd dɛn, aw dat de ɛnkɔrej wi?

¹¹ Jiova de gi wi di tin dɛn we wi nid fɔ liv. We Jizɔs bin de prich ɔp di sem  mawntin, i bin tɔk bak se: “Una tek tɛm wach di bɔd dɛn we de flay na di skay, dɛn nɔ de plant sid ɔ avɛst ɔ kip na stɔ, bɔt stil una Papa we de na ɛvin de fid dɛn.” I go bi se di wan dɛn we bin de lisin to Jizɔs bin de si we bɔd dɛn de flay ɔp di skay we Jizɔs bin aks se: “Una nɔ tink se una bɛtɛ pas bɔd dɛn?” (Mat. 6:​26) Dis na fayn we aw Jizɔs ɛp wi fɔ no se Jiova go kia fɔ di tin dɛn we wi nid. (Mat. 6:​31, 32) Dis lɛsin we wi lan frɔm di tin dɛn we Gɔd mek de kɔntinyu fɔ ɛnkɔrej Jiova in fetful savant dɛn. Wan yɔŋ payɔnia sista we de na Spen bin gɛt pwɛlat bikɔs i nɔ bin ebul fɔ fɛn fayn ples fɔ de. Bɔt afta i bin si di bɔd dɛn de it sid ɛn bɛri dɛn, dat bin ɛnkɔrej am. I tɔk se, “Dɛn bɔd dɛn de bin mɛmba mi se Jiova de kia fɔ dɛn ɛn i go kia fɔ mi bak.” Shɔt tɛm afta dat, di sista bin ebul gɛt ples fɔ de.

12. Akɔdin to Matyu 10:​29-31, wetin sparo dɛn de tich wi bɔt Jiova?

¹² Jiova valyu wi wan bay wan. Bifo Jizɔs sɛn in apɔsul dɛn fɔ go prich, i bin ɛp dɛn fɔ mek dɛn nɔ fred we pipul dɛn go de agens dɛn. (Rid Matyu 10:​29-31.) I bin du dat bay we i bin tɔk bɔt wan bɔd we rili kɔmɔn na Izrɛl, we na sparo. Dɛn bɔd dɛn de nɔ bin gɛt bɛtɛ valyu insay Jizɔs in tɛm. Bɔt i bin tɛl in disaypul dɛn se: “Una Papa de no we ɛniwan pan dɛn fɔdɔm na grɔn.” Dɔn i kɔntinyu fɔ tɔk se: “Una valyu pas bɔku sparo dɛn.” So Jizɔs bin ɛp in disaypul dɛn fɔ no se Jiova valyu dɛn wan bay wan, so dɛn nɔ gɛt ɛni rizin fɔ fred we pipul dɛn go mek dɛn sɔfa. Wan dawt nɔ de se Jizɔs in disaypul dɛn bin mɛmba di wɔd dɛn we i tɔk, we dɛn bin de si sparo dɛn as dɛn bin de prich na tɔŋ ɛn vilej dɛn. Ɛnitɛm yu si smɔl bɔd, mɛmba se Jiova valyu yu bikɔs yusɛf “valyu pas bɔku sparo dɛn.” Wit in sɔpɔt, yu nɔ nid fɔ fred we pipul dɛn de agens yu.—Sam 118:​6.

13. Wetin go ɛp wi fɔ lan lɛsin dɛn frɔm di tin dɛn we Gɔd mek?

¹³ Wi go lan bɔku ɔda lɛsin dɛn bɔt Jiova frɔm di tin dɛn we i mek. Aw? Fɔs, wi nid fɔ mek tɛm fɔ tek tɛm wach di tin dɛn we Gɔd mek. Dɔn, wi nid fɔ tink bɔt wetin i de tich wi bɔt Jiova. Nɔto ɔltɛm i go izi fɔ du dɛn tin dɛn de. Wan sista we nem Jiraldin, we de na Kamɛrun, tɔk se, “A mɛn na siti, so a bin nid fɔ tray tranga wan fɔ tek tɛm wach di tin dɛn we Gɔd mek.” Wan ɛlda we nem Alfɔnzo ɛksplen se, “A dɔn lan se a nid fɔ mek tɛm fɔ de mi wangren so dat a go ebul tek tɛm wach di tin dɛn we Jiova mek ɛn fɔ tink gud wan bɔt wetin i de tich mi bɔt Am.”

14. Wetin Devid bin lan we i bin de tink gud wan bɔt di tin dɛn we Gɔd mek?

 ¹⁴ Devid bin tink gud gud wan bɔt di tin dɛn we Gɔd mek. I bin tɔk bɔt Jiova se: “Wɛn a tink bɔt di tin dɛn ɔp klawd we yu tek yu an mek, di mun ɛn di sta dɛn we yu put na di skay, i kin mek a tink se udat na mɔtalman we yu bisin bɔt am bifo a se mi we yu [patikyula] bɔt.” (Sam 8:​3, 4) Fɔ tru, we Devid bin de luk ɔp di skay na nɛt, i nɔ bin jɔs de ɛnjɔy fɔ si di sta dɛn. I bin de tek tɛm tink gud wan bak bɔt wetin di sta dɛn de tich am bɔt Gɔd. I bin lan bɔt aw Jiova rili gret. Ɔda tɛm dɛn, Devid bin de tink bɔt aw in bɔdi bin gro insay in mama in bɛlɛ. We i bin de tink gud wan bɔt di wɔndaful we aw Gɔd mek in bɔdi, i bin kam fɔ gɛt mɔ tɛnki fɔ di sɛns we Jiova gɛt.—Sam 139:​14-17.

15. Gi ɛgzampul dɛn bɔt aw yu dɔn si Jiova in kwaliti dɛn pan di tin dɛn we i mek. (Sam 148:​7-10)

¹⁵ Lɛk Devid, yu nɔ nid fɔ luk fa fa say fɔ fɛn tin dɛn we Gɔd mek we yu go tink bɔt. If yu luk arawnd yu, yu go si bɔku pan Jiova in kwaliti dɛn. Fɔ ɛgzampul, yu go no se Jiova gɛt pawa we di san de wam yu. (Jɛr. 31:​35) Tink bɔt Gɔd in sɛns we yu si we bɔd de bil in os. Tink bɔt aw Jiova de sho se in na Gɔd we gladi we yu si pikin dɔg de rɔnata in tel. Ɛn tɛl Jiova tɛnki fɔ in lɔv ɛnitɛm we yu si mama de ple wit in yɔŋbebi. Wi gɛt bɔku chans fɔ lan bɔt Jiova bikɔs ɔl di tin dɛn we i mek de prez am, ilɛk na big tin dɛn, smɔl tin dɛn, tin dɛn we de nia wi, ɔ tin dɛn we de fa.—Rid Sam 148:​7-10.

16. Wetin wi fɔ mekɔp wi maynd fɔ du?

¹⁶ Wi Gɔd rili gɛt sɛns, i gɛt lɔv, i pawaful, ɛn ɔl di tin dɛn we i mek fayn. Wi go lan bɔt dɛn kwaliti dɛn ya ɛn bɔku ɔda wan dɛn if wi tek tɛm luk di tin dɛn we Gɔd mek we de nia wi. Wi ɔl fɔ mek tɛm fɔ ɛnjɔy di tin dɛn we Gɔd mek ɔltɛm ɛn tink bɔt wetin i de tich wi bɔt Jiova. We wi du dat, wi go kam nia di Wan we mek wi mɔ ɛn mɔ. (Jems 4:​8) Insay di nɛks atikul, wi go si aw mama ɛn papa dɛn go yuz di tin dɛn we Gɔd mek fɔ ɛp dɛn pikin dɛn fɔ kam nia Jiova.