1. Le i muswelo’ka umo bidi wākweshe Yoba ayuke Yehova senene?

 YOBA wādi usenswe kwisamba na bantu mu bwandi būmi. Ino, mīsambo ya mvubu kutabuka i yoya yaēsambile na Yehova Leza. Yehova wātelele myanda imo itendelwa ya mu bupangi, mwanda wa kukomeja kikulupiji kya Yoba amba Yehova udi na tunangu ne bukomo bwa kukwasha bengidi bandi. Kimfwa, Leza wāvulwije Yoba amba byakwatakanyanga banyema, ukamukwatakanyanga ne aye. (Yoba 38:39-41; 39:1, 5, 13-16) Yoba wēfundile ngikadila mikatampe ya Leza wandi, kupityila ku bupangi.

2. Mwanda waka kitatyi kimo bibwanya kwitwikadila bikomo kwifunda bupangi bwa Yehova?

² Netu tubwanya kwifunda bivule padi Leza wetu na kubandaula bupangi. Shako, kebipelangapo nyeke kwifunda bupangi. Shi ushikatanga mu kibundi kikatampe, padi kudipo na bintu bivule bya mu bupangi byomona difuku ne difuku. Kadi nansha shi ushikete mu kibundi mudi bintu bivule bya mu bupangi ubwanya padi kubulwa kitatyi kya kwifunda’byo. Nanshi tubandaulei’ko kamweno kadi mu kwilamija’ko kitatyi kya kubandila bupangi ne kulonga bukomo bwa kwifunda’bo. Tusa kubandaula muswelo wāingidije Yehova ne Yesu bupangi mwanda wa kufundija bantu. Kadi tusa kumona ne byotubwanya kulonga amba twifundile’ko bivule ku bupangi.

3. I bika bilombola’mba Yehova wādi usaka Adama asangēle bupangi?

³ Yehova wādi usaka muntu mubajinji asangēle bupangi. Paāpangile Adama, wāmupele paladisa miyampe amba  eilame kadi wāmupele mwingilo wa kwiidima ne kwiitandabula. (Ngo. 2:8, 9, 15) Langa’po mwāsangedile Adama pa kumona nkunwa imena ne maluba atoyoka. Bine Adama wāpelwe dyese dilumbuluke dya kulama budimi bwa Edena! Kadi Yehova wāmupele mwingilo wa kwinika banyema majina. (Ngo. 2:19, 20) Yehova wādi ubwanya kwibenika aye mwine; nansha nankyo wāpa Adama uno mwingilo. Adama wādi ufwaninwe kufunda nyema ne nyema ne kutala byalonga, kumeso kwa kumwinika. Adama ye uno wāsangedile uno mwingilo. Na bubine, uno mwingilo wāmupele mukenga wa kutamija mutyima wa kufwija’ko Shandi pa tunangu twandi, busendwe bwandi, ne bwino bwa kupanga bintu.

4. (a) I bubinga’ka bumo bidi botufwaninwe kwifundila bupangi? (b) Le i kintu’ka kikusangajanga bininge mu bupangi?

⁴ Bubinga bumo bidi botufwaninwe kubandila bupangi i mwanda Yehova ye witusakila tubandile’bo. Witunena’mba, “Tululai meso enu mūlu mumone.” Kupwa wipangula amba: “Le i ani wapangile bino bintu?” Kilondololwa kidi padi tō. (Isa. 40:26) Yehova i muyuje mūlu, pa ntanda, ne mu mema, bipangwa bivule bya kutendelwa byotubwanya kuboila’ko ñeni. (Ñim. 104:24, 25) Langulukila’tu bidi pa muswelo wētupangile Leza. Wētupele mutyima wa kusangela bintu bilumbuluke bidi mu bupangi. Kadi wālongele amba tusangele bintu bishileshile bya mu bupangi kupityila ku byumvwanino bitano byaetupele—ko kunena’mba kumona, kwivwana, kutenga, kutompa, ne kulula.

5. Mungya Bene Loma 1:20, le tumwenanga namani mu kwifunda bupangi bwa Yehova?

⁵ Bible ulombola patōka bubinga bukwabo bwa kamweno botufwaninwe kwifundila bupangi. I bwa amba bupangi bwitufundijanga ngikadila ya Yehova. (Tanga Bene Loma 1:20.) Kimfwa, tala bintu biyampe bipangile Yehova. Le kebisokolapo tunangu twa Leza? Kadi langulukila pa byakudya bishileshile byotudi nabyo. Bilombola patōkelela buswe bwasenswe bantu. Potumona ngikadila ya Yehova mu bintu byaāpangile, tumuyukilanga’ko biyampe ne kino kitufwenyanga bininge kwadi. Pano tumonei’ko miswelo imoimo mwingidije Yehova bupangi mwanda wa kufundija bantu bufundiji bwa kamweno.

6. I bika byotubwanya kwifunda mu kubandila toni tuviluka?

⁶ Yehova i Leza utandikanga bitatyi. Mwaka ne mwaka dya ku mfulo kwa Kweji wa bubidi  ne pa bukata bwa Kweji wa butano, bene Isalela bādi bamona tukumbi tuvilukila kungala. Yehova wāsapwidile bene Isalela’mba, “Kakumbi ka mūlu kayukile bitatyi byako.” (Yel. 8:7) Monka mutūdile’ko Yehova kitatyi kya kuviluka kwa tuno toni, ye mwatūdile’ko ne kitatyi kya difuku dyandi dya butyibi. Dyalelo potumona toni tuviluka, kino kitulengejanga tukulupile amba Yehova i ‘mutunge’ko kitatyi’ kya kufudija ino ntanda mibi.—Hab. 2:3.

7. Le i bika byotubwanya kukulupila mu kubandila kulelemba toni? (Isaya 40:31)

⁷ Yehova upānga bengidi bandi bukomo. Yehova wālaile kupityila kudi mupolofeto Isaya amba, ukapa bengidi bandi bukomo ‘bwa kulelemba na mapapa pamo bwa mikebo’ kitatyi kyobazoza ne kutyumukwa mutyima. (Tanga Isaya 40:31.) Bene Isalela bādi bavudile kumona mikebo ilelemba mūlu na mapapa ayo pampikwa kukolelwa. Bine kino kituvuluja’mba monka mupēlanga Yehova bukomo tuno toni, ye mwakapēla’bo ne bengidi bandi! Nanshi ponso pomona koni kakatampe kalelemba mūlu kalwa na kukupila mapapa mu kivula, vuluka’mba Yehova ukakupa nobe bukomo bwa kulelemba pangala pa makambakano obe.

8. Yoba wēfundile bika kupityila ku bupangi bwa Leza, le netu tubwanya kwifundila’ko bika?

⁸ Yehova ye otufwaninwe kukulupila. Yehova wākweshe Yoba akomeje kikulupiji mwadi. (Yoba 32:2; 40:6-8) Mu mīsambo yandi na Yoba, Leza wātelele’mo bintu bivule bya mu bupangi, kubadila’mo ñenyenye, makumbi, ne mapeni. Kadi Yehova wēsambīle ne pa banyema, kimfwa ñombe mulume ne kabalwe. (Yoba 38:32-35; 39:9, 19, 20) Bino byonso byālombwele bukomo bwa kutendelwa budi na Leza. Ino kadi byālombwele buswe ne tunangu twandi tukatampe. Kupityila ku ino mīsambo, Yoba wāfudile ku kukulupila Yehova bininge. (Yoba 42:1-6) Netu kitatyi kyotwifunda bupangi, tujingululanga’mba Yehova udi na tunangu ketudi mfulo ne bukomo bukatampe kwitupita. Kadi ubwanya kufudija masusu etu onso, ne bine usa kwiafudija. Kuyuka namino kukomejanga kikulupiji kyetu mwadi.

9-10. Le dyuba ne mvula bitufundija bika padi Yehova?

⁹ Yesu wādi uyukile senene bupangi. Byadi “mwingidi mukatampe,” wādi na dyese dya kukwasha’ko Shandi pa kupanga diulu ne ntanda. (Nki. 8:30) Mwenda mafuku Yesu pa kwiya pano pa ntanda, wāingidije bupangi mwanda wa kufundija bandi bana ba bwanga mwikadile Shandi. Tubandaulei’ko myanda mityetye yaāfundije.

¹⁰ Yehova ulombolanga buswe ku muntu yense. Yesu mu Busapudi bwa ku Lūlu, wākokēle milangwe ya bandi bana ba bwanga pa bintu bibidi bya mu bupangi byādi bimonwa na bantu bavule bu bya mvubu mityetye. Ke dyuba ne mvula kadi. Bino bintu bibidi i bya mvubu pa kulama būmi. Yehova wādi ubwanya kusumwa’byo boba kebamwingidilapo. Ino aye ulombolanga buswe bwandi na kupa bantu bonso dyuba ne mvula. (Mat. 5:43-45) Yesu wāingidije bino bintu mwanda wa kufundija bandi bana ba bwanga amba, Yehova usakanga kulombola buswe ku bantu bonso. Ponso potumona kupona kwa dyuba ne mano a mvula atalala nyā, tulangulukilei pa buswe bwa Yehova bwa kubulwa mboloji. Kimfwa kyandi kibwanya kwitutonona tulombole buswe bwa uno muswelo na kusapwila bantu bonso.

11. Le kubandila toni twa mūlu kubwanya kwitukankamika namani?

¹¹ Yehova uvuijanga bisakibwa byetu bya  ku ngitu. Enka mu buno busapudi, Yesu wānenene’mo kadi amba: “Talai senene toni twa mūlu; ketukusangapo nkunwa nansha kwangula ne kubīka mu bibīko kwine mpika, ino Shenu wa mūlu witudishanga. Mwene banwe mudi na mvubu kwitupita?” (Mat. 6:26) Padi, pāipangwile Yesu kino kipangujo boba bādi bamuteja ye bano bādi bamona toni tulelemba mūlu. Bine kino kitukulupija amba Yehova ukavuija bisakibwa byetu bya ku ngitu! (Mat. 6:31, 32) Buno bufundiji botwifunda ku bupangi bukankamikanga ne bengidi ba kikōkeji dyalelo. Kaka umo nkasampe pania wa mu Eshipanye watyumukilwe mutyima mwanda kasokwelepo njibo miyampe mwa kushikata. Ino aye pa kumona toni tudya nze ne bipa, waikala na mumweno muyampe. Unena’mba, “Tuno toni twamvulwije amba Yehova witukwatakenye, nanshi ukankwatakanya nami.” Ne kwija mpika uno kaka wasokola njibo miyampe mwa kushikata.

12. Mungya Mateo 10:29-31, le misolwe itufundija bika padi Yehova?

¹² Yehova ulēmekele muntu ne muntu. Kumeso kwa kutuma batumibwa bandi kukasapula, Yesu wēbakweshe banekenye moyo wa kutyina lwana. (Tanga Mateo 10:29-31.) Wālongele namino na kwisambila pa toni twādi tuyukilwe senene mu Isalela. Ke tumisolwe kadi. Tuno toni kētwadipo tulēme mpata mu mafuku a Yesu. Ino Yesu wāsapwidile bandi bana ba bwanga amba: “I kutupu nansha umo ukapona pa nshi Shenu kuyuka mpika.” Ebiya wābweja’ko amba: “Mudi na bulēme kutabuka misolwe mingi.” Mu uno muswelo Yesu wākulupije bandi bana ba bwanga’mba Yehova umwene umo ne umo mobadi na bulēme. Nanshi kebādipo na kya kutyinina kupangwapangwa. Na bubine bana ba bwanga ba Yesu ye bano bādi bavuluka binenwa byandi pobādi bamona misolwe kitatyi kyobādi basapula mu bibundi bikatampe ne bityetye. Kitatyi kyomona koni katyetye, vuluka’mba Yehova ukumwene na mvubu, mwanda nobe udi “na bulēme kutabuka misolwe mingi.” Na bukwashi bwandi, ubwanya kunekenya lwana.—Ñim. 118:6.

13. Le i bika biketukwasha twifunde bivule ku bupangi?

¹³ Tubwanya kwifunda bintu bivule padi Yehova kupityila ku bupangi. Muswelo’ka? Dibajinji bidi, bitulomba kwilamija’ko kitatyi kya kubandila bupangi. Kupwa, ke kulangulukila pa byobwitufundija padi Yehova. Kulonga namino kekupēlangapo nyeke. Kaka Géraldine wa mu Kamerune unena’mba, “Natamīne mu kibundi kikatampe, ne namwene amba bilomba bukomo pa kubandila bupangi.” Mukulumpe umo witwa bu Alfonso ushintulula’mba, “Namwene amba binomba kwitūdila’ko kitatyi kipotoloke kya kwikala bunka mwanda wa kubandila bupangi bwa Yehova ne kulangulukila pa byobumfundija pādi.”

14. Le Davida wēfundile bika kitatyi kyaādi ulangulukila pa bupangi bwa Leza?

 ¹⁴ Davida wādi ulangulukila bininge pa bupangi bwa Leza. Wāsapwidile Yehova amba: “Ami pomonanga madiulu obe, mingilo ya minwe yobe, kweji ne ñenyenye byoteakenye, lelo muntu wa kufwa nandi i waka amba umulange, ne mwanā muntu amba umute mutyima?” (Ñim. 8:3, 4) Bine, Davida paādi ubandila mūlu bufuku, kādipo usangela’tu’nka bukatampe bwa diulu. Ino wādi ulangulukila ne pa byobya bimufundija ñenyenye padi Leza. Wāmwene bukatampe bwa Yehova. Kitatyi kikwabo, Davida wālangulukīle pa mwādi muvungulukila umbidi wandi munda mwa inandi. Paādi ulangulukila pa bino bintu bya kutendelwa, mutyima wandi wa kufwija’ko Yehova pa tunangu twandi wādi ubaila’ko.—Ñim. 139:14-17.

15. Witusapwile’ko bidi mowamwenine ngikadila ya Yehova kupityila ku bupangi. (Ñimbo ya Mitōto 148:7-10)

¹⁵ Pamo bwa Davida, kebikulombepo kwenda kulampe mwanda wa kumona bupangi amba ulangulukilepo. Shi wele’tu meso koku ne koku, usa kumona ngikadila ya Yehova mivule. Kimfwa, jingulula bukomo bwa Yehova kitatyi kyoivwana kyanga kya dyuba pa ngitu yobe. (Yel. 31:35) Bezemunwa na tunangu twa Leza kitatyi kyomona koni kāla bunswa. Langulukila pa muswelo usangela Yehova kwitusepeja kitatyi kyomona kabwa kana kalwa na kukwata mukila wako. Kadi fwija’ko Yehova pa buswe bwandi kitatyi kyomona inabana ukaya na wandi mwana wa lukeke. Tudi na mikenga mivule ya kwifunda myanda ya Yehova. Mwanda bintu byonso byapangile bikatampe ne bityetye, bidi kulampe ne bidi pabwipi, bimutendelanga.—Tanga Ñimbo ya Mitōto 148:7-10.

16. Le tufwaninwe kusumininwa kulonga bika?

¹⁶ Leza wetu udi na ñeni ya peulu bininge, witutanga mutyima, i sendwe kadingakanibwa, kadi i mukomo kutabuka bonso. Ino ngikadila ne mikwabo mivule imwekanga kitatyi kyotubandila bupangi. Nanshi twitūdilei’ko kitatyi batwe bonso kya kubandila kyaba ne kyaba bupangi ne kulangulukila pa byobwitufundija padi Yehova. Shi tulonge namino tukafwena bininge kudi Umpangi wetu. (Yak. 4:8) Mu kishinte kilonda’ko, tukamona muswelo ubwanya bambutwile kwingidija bupangi mwanda wa kukwasha babo bana bafwene kudi Yehova.