A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

ZIR TUR THUZIAK 12

A Thil Siamte Aṭangin Jehova Chanchin Zir Belh Rawh

A Thil Siamte Aṭangin Jehova Chanchin Zir Belh Rawh

“A thil hmuh theih loh (a chatuan thiltihtheihna leh a Pathianzia chu) khawvêl siam tirh ata fiah taka hmuhin a awm a, thil siamah chuan a lang a ni.”—ROM 1:20.

HLA 6 Vânte Khian Pathian Ropuina An Hriattîr

THLIR LAWKNA a

1. Joba’n Pathian Jehova a hriat chian lehzual dân kawng khat chu eng nge ni?

 JOBA chu a dam chhûngin mi tam takte nên an inbia a, chûng zînga rilru khawih bertu chu Pathian Jehova nêna an inbiakna hi a ni. Chu inbiaknaah chuan Pathian Jehova’n Joba chu A thil siam mawi tak takte en tûrin a hrilh a. Chu chuan Joba chu Jehova finzia hre tûr leh A chhiahhlawhte mamawh eng pawh a pe thei tih a rinna tinghet tûrin a ṭanpui ngei ang. Entîr nân, Pathianin Joba chu ramsate mamawh a pe tih a hriatnawntîr a; chuvângin, Ani chuan Joba mamawhte pawh a pe thei a ni. (Job. 38:39-41; 39:1, 5, 13-16) Thil siamte chungchâng a ngaihtuahna aṭangin Joba chuan Pathian miziate chungchâng tam tak a zir a ni.

2. Engvângin nge Jehova thil siamte zir chian harsa tih châng kan neih mai theih?

2 Keini pawhin a thil siamte zir chianna aṭangin kan Pathian chungchâng tam lehzualin kan zir thei a. Mahse, chutianga tih chu harsa tih châng kan nei thei a ni. Khawpuia chêng kan nih chuan Jehova thil siam hrang hrangte chu nî tin kan hmu thei lo mai thei. Chutiang thil siamte zir chianna hun chu nei mang lo niin kan inhre thei a. Chuvângin, thil siamte chungchâng zir chian nâna hun hman leh theih tâwp chhuah a manhla chhan i lo sawiho vang u. Jehova leh Isua’n zirtîr nâna thil siamte an hman dân leh thil siamte aṭanga thil tam lehzual zir tûra kan tih theihte kan ngaihtuah bawk ang.

ENGVANGIN NGE THIL SIAMTE KAN ZIR CHIAN ANG?

Jehova’n Adama chu A thil siamte hlimpui tûr leh ramsate hming phuahsak tûrin a duh (Paragraph 3-na en rawh)

3. Pathian Jehova’n Adama chu thil siamte hlimpui tûrin a duh tih engin nge târ lang?

3 Jehova chuan a mihring siam hmasak ber chu A thil siamte hlimpui tûrin a duh a. Pathianin Adama a siam khân, ani chu chênna tûr hmun nuam tak paradis a pe a, chumi enkawl tûr leh zauh zêl tûr chuan mawhphurhna a pe bawk a ni. (Gen. 2:8, 9, 15) Adama’n thlai chîte an ṭiak lai leh pangpârte an pâr lai a hmuh huna a phûr dân tûr chu han mitthla teh. Eden huan enkawl tûra Adama chanvo chu a va hlu tak êm! Jehova’n Adama chu ramsa chi hrang hrangte hming a phuahtîr a. (Gen. 2:19, 20) Chûng ramsate chu amah ngeiin hming phuahsak thei mah se, Adama a phuahtîr zâwk a ni. Adama chuan ramsate chu hming a phuahsak hmain, an lan dân leh an chêtziate enin ngun takin a zir ngei ang a. Chu hna thawh chu nuam a ti hle ngei bawk ang. Chu bâkah, chu chuan a Pa finna, themthiamna, leh a thil siam mawi takte a ngaihhlutna tizual tûrin hun remchâng a pe ngei bawk ang.

4. (a) Thil siamte kan zir chian nachhan tûr pakhat chu eng nge ni? (b) Eng thil siamte nge a bîk taka i ngainat?

4 Thil siamte kan bih chian nachhan tûr pakhat chu Jehova’n chutianga ti tûr chuan min duh vâng a ni. Ani chuan, “Chung lamah khian in mitte lên chho ula,” tiin min hrilh a. Tichuan: ‘Khîngte khi tu siam nge ni?’ tiin zawhna a siam a ni. A chhânna chu a chiang hle. (Is. 40:26) Jehova chuan vâna thil siamte mai bâkah, lei leh tuifinriata awmte pawh a siam a, chûng zawng zawngte chuan a chungchâng min zirtîr a ni. (Sâm 104:24, 25) Chu bâkah, Pathianin min siam dân hi han ngaihtuah bawk teh. Ani chuan thil siam mawi tak takte ngaihhlut theihna min pe a. A thil siam chi hrang hrangte kan hlimpui theih nân, hmuha hriatna, ri hriatna, khawiha hriatna, tui hriatna, leh rim hriatnate min pe a ni.

5. Rom 1:20-in a sawi angin, Jehova thil siamte zir chian chu engtin nge kan hlâwkpui?

5 Bible chuan thil siam kan zir chian nachhan tûr pawimawh tak dang pawh min hrilh a. Chûngte chuan Jehova miziate chungchâng min zirtîr hi a ni. (Rom 1:20 chhiar rawh.) Entîr nân, Jehova thil siamte en la, mawi taka duan an nih dân hmu ang che. Chûngte chuan Pathian finna an târ lang a ni lâwm ni? Ei tûr chi hrang hrang kan ei theihte hi han ngaihtuah teh. Chu chu mihringte a hmangaihzia finfiahna chiang tak a ni. A thil siamte aṭanga Jehova mizia kan hmuh hian amah kan hre chiang lehzualin, amah hnaih lehzual tûra chêttîrin kan awm a ni. Tûnah chuan Jehova’n a thil siamte hmanga mihringte thil pawimawh tak a zirtîr dân kawng ṭhenkhat i lo en ang u.

PATHIANIN THIL SIAMTE CHU A CHUNGCHANG MIN ZIRTIR NAN A HMANG

6. Savate pêm kan hmuhna aṭangin eng nge kan zir theih?

6 Jehova’n hun ruat a nei. Kum tin February thla tâwp aṭanga May thla lai hâwl thlengin, Israel mite chuan hmâr lam pana pêm tûr vacha thlâwkte chu an hmu ṭhîn a. Pathianin Israel mite chu, “Vâna vacha chuan a hunbite a hria,” tiin a hrilh a ni. (Jer. 8:7) Jehova’n hêng savate tâna hunbi a ruatsak ang hian, a rorêlna lo thleng tûr atân pawh hun a ruat tawh a ni. Tûn laiah sava pêm ṭhînte kan hmuhna aṭangin, he khawvêl suaksual titâwp tûr hian Jehova’n “hun ruat” a nei tih kan rin theihzia hriatnawntîrin kan awm a ni.—Hab. 2:3.

7. Sava thlawh dân aṭangin eng nge kan zir theih? (Isaia 40:31)

7 Jehova’n a chhiahhlawhte a tichak. Isaia kaltlangin, Jehova’n a mite chu an chak loh lai emaw, an lunghnual lai emawin ‘mupuite anga an thlawh chhoh’ theih nân a tichak ang tih a tiam a. (Isaia 40:31 chhiar rawh.) Israel mite chuan thla zâp mang lova mupui chung lama a thlâwk chho lai chu an hmu ṭhîn a. Chu chu Jehova’n savate chakna a pe angin, a chhiahhlawhte pawh a tichak ang tih hriatnawntîrna ṭha tak a va ni êm! Mupui lian tak a thla zâp mang lova vâna a thlâwk sâng telh telh i hmuh hunah, Jehova’n i harsatna hmachhawn tûrin chakna a pe thei che tih hre reng ang che.

8. Pathian thil siamte a ngaihtuahna aṭangin Joba’n eng nge a zir a, eng nge kan zir ve theih?

8 Jehova’n kan rin a phû. Jehova chuan Amah ring lehzual tûrin Joba a ṭanpui a. (Job. 32:2; 40:6-8) Joba nêna an inbiaknaah arsi te, chhûm te, leh kâwlphête pawh tiamin, thil siamte chungchâng tam tak a târ lang a ni. Jehova chuan selepa leh sakawr ang chi ramsa chungchâng pawh a sawi lang bawk. (Job. 38:32-35; 39:9, 19, 20) Hêng thil zawng zawngte hian Pathian thiltihtheihna ropui tak bâkah, a hmangaihna leh a finna nasa tak a târ lang a. Hetianga an inbiakna avâng hian Joba chuan Pathian Jehova chu a hma zawng aia nasain a ring lehzual a ni. (Job. 42:1-6) Chutiang chiah chuan, thil siamte kan zir chian hian Jehova chu keini aiin a fing zâwkin thil a tithei zâwk tih hriatnawntîrin kan awm a. Ani chuan kan harsatnate a titâwp theiin, a titâwp bawk ang. He thu dik hian amah kan rinna tinghet lehzual tûrin min ṭanpui thei a ni.

ISUA CHUAN THIL SIAMTE HMANGIN A PA CHUNGCHANG A ZIRTIR

9-10. Nî leh ruahin Jehova chungchâng eng nge min hrilh?

9 Isua chuan thil siamte chungchâng a hre chiang hle a. Ani chu “mi themthiam” a nih angin, lei leh vân siamnaah a Pa thawhpui theihna chanvo a nei a ni. (Thuf. 8:30) A hnuah, leia a awm lai khân, a zirtîrte hnêna a Pa chungchâng zirtîr nân thil siamte a hmang a ni. A thu zirtîr ṭhenkhat chu i lo ngaihtuah ang u.

10 Jehova’n mi zawng zawng chungah hmangaihna a lantîr. Tlâng chunga a Thusawiah Isua chuan a zirtîrte hnênah, mi tam takin ngaihhlut nachâng an hriat loh nî leh ruah chungchâng a sawi a. Hêng thil pahnihte hi kan nun theih nâna thil pawimawih tak a ni. Jehova chuan hêng thilte hi a rawng bâwl ve lote hnênah a pe lo thei a. Mahse, hmangaihna nei takin chûngte chu mi zawng zawng hnênah a pe a ni. (Mt. 5:43-45) Isua’n he thu hi a zirtîrte hnênah, Jehova’n mi zawng zawng laka hmangaihna lantîr tûrin min duh tih zirtîr nân a hmang a ni. Ni tla tûr mawi tak, a nih loh leh mi tiharh thei tak ruah sûr kan hmuh apiangin mi zawng zawng chunga Jehova hmangaihna chu kan ngaihtuah thei a. A entawm tûr siam chuan mi zawng zawng hnêna thu hrilin, chutiang hmangaihna chu lantîr ve tûrin min chêttîr thei a ni.

11. Vâna savate thlîrna chuan engtin nge min tihchak theih?

11 Jehova’n kan tisa lam mamawh min pe. Chu a thusawiah vêk chuan Isua’n: “Chunglêng savate hi en rawh u; buh an tuh lo va, an ât hek lo, buh inah an seng lût hek lo; nimahsela in Pa vâna mi chuan a châwm si a,” tiin a sawi bawk a ni. Isua’n a thusawi ngaithlatute hnêna: “Nangni chu anni ai chuan nasa takin in hlu zâwk lo vem ni?” tia a zawh lai chuan, an chung zâwna sava thlâwk lai chu an hmuh theih a rinawm. (Mt. 6:26) Jehova’n kan tisa lam mamawhte a ngaihsak ang tih min hriatnawntîrna ṭha tak a va ni êm! (Mt. 6:31, 32) Thil siamte aṭanga zir theihte chuan a chhiahhlawh rinawmte chu a la tichak zawm zêl a ni. Spain rama pioneer ṭhalai unaunu pakhat chu in luah tûr a zawn hmuh theih loh avângin a lunghnual hle a. Mahse, savate’n thei rah leh a mute an tlân lai a hmuhna chuan a êng zâwngin thil a thlîrtîr a. Ani chuan, “Chumi ka hmuhna chuan Jehova’n savate a ngaihsak tih leh kei pawh min ngaihsak ve ang tih min hriatnawntîr a ni,” tiin a sawi. Unaunu chuan a hnu lawkah in luah tûr a zawng hmu ta a ni.

12. Matthaia 10:29-31-in a sawi angin, chawngzawngte’n Jehova chungchâng eng nge an târ lan?

12 Jehova’n a mi mal takin min ngaihlu. Isua chuan a tirhkohte thu hril tûra a tirh chhuah hmain, anni chu dodâl an hlauhna hneh tûrin a ṭanpui a. (Matthaia 10:29-31 chhiar rawh.) Chu chu Israel rama nî tina an hmuh ṭhin savate zînga pakhat chawngzawng chungchâng sawina hmangin a ni. Isua hun laiin chûng savate chu an hlu lo hle a. Mahse, a zirtîrte chu: “An zînga pakhat mah in Pa lovin leiah a tla lo vang,” tiin a hrilh a. Chumi zawhah: “Chawngzawng tam tak aiin in hlu zâwk si a,” tiin a sawi belh bawk. Chutiang chuan Isua’n a zirtîrte chu Jehova’n a mi mal takin a ngaihlu tih a hriatnawntîr a; chuvângin, tihduhdahna hlauh nachhan tûr an nei lo. A zirtîrte’n khaw lian leh khaw tête fanga thu an hrilhnaa chawngzawngte an han hmuh chuan, Isua thusawite chu an hre chhuak ngei ang. Sava tê tak tê i hmuh apiangin, ‘chawngzawng tam tak aia i hlut zâwk’ avângin Jehova’n a mi mal takin a ngaihlu che tih hre reng ang che. A ṭanpuinain dodâlna chu inrintâwkna nên i hmachhawn thei a ni.—Sâm 118:6.

ENGTIN NGE THIL SIAMTE AṬANGIN PATHIAN CHUNGCHANG KAN ZIR BELH THEIH?

13. Thil siamte aṭanga inzir tûrin engin nge min ṭanpui ang?

13 Thil siamte aṭangin Jehova chungchâng tam tak kan zir belh thei a ni. Engtin nge? A hmasain, thil siamte zir chian nân hun kan insiam a ngai a. A dawtah, Jehova chungchâng eng nge min zirtîr tih kan ngaihtuah a ngai bawk. Chutianga tih chu awlsam kan ti reng lo pawh a ni thei. Cameroon rama unaunu Géraldine-i chuan, “Khawpuiah ka seilian a; chuvângin, thil siamte zir chiang tûr chuan ṭan ka lâk nasat hle a ngai,” tiin a sawi. Kohhran upa Alfonso-a chuan, “Jehova thil siamte zir chian nân leh chumiin a chungchâng min zirtîrte chhût ngun nân, a fâla awm tûrin hun ka insiam a ngai tih ka hria,” tiin a sawi ve bawk.

A chhehvêla thil siamte a enna aṭangin Davida chuan Jehova chungchânga a thil zirte chu ngun takin a chhût (Paragraph 14-na en rawh)

14. Davida’n Pathian thil siamte a chhût ngunna aṭangin eng nge a zir?

14 Davida chuan Pathian thil siamte chungchâng ngun takin a ngaihtuah a. Jehova hnênah: “I vân, i kut chhuakte, thla leh arsi i ruathote khi, ka ngaihtuah châng chuan, ‘Mihring hi eng nge maw a niha, i hriat reng ṭhin ni?” tiin a sawi a ni. (Sâm 8:3, 4) Davida’n zâna vân lam ena, a dah chhoh châng chuan arsite chu a thlîr liam satliah mai lo. Arsite’n Pathian chungchâng amah an zirtîr chu ngun takin a chhût a. Ani chuan Jehova ropuizia a zir a ni. Ṭum dangah, Davida chuan a nu pum chhûnga a taksa insiam chhoh dân a chhût ngun a. Chutiang thil ropui takte a chhût ngunna aṭang chuan Jehova finna a ngaihhlutna chu a nasa lehzual a ni.—Sâm 139:14-17.

15. Thil siamte aṭanga Jehova miziate i hmuh tawh dân entîrna pe rawh. (Sâm 148:7-10)

15 Davida angin Jehova thil siamte hmua, chhût ngun tûrin hmun hla taka i kal kher a ngai lo va. I chhehvêl i en a nih chuan, Jehova mizia tam tak i hre thei ang. Entîr nân, ni lum i ai laiin Jehova thiltihtheihzia ngaihtuah ang che. (Jer. 31:35) Savain bu a chhep lai i hmuh hunah Pathian finna ngaihtuah la. Uitê a mei seh tuma a vir kual i hmuh hunah, Pathian Jehova chu mi hlim thei tak a ni tih ngaihtuah ang che. Nu leh a fa infiam i hmuh apiangin, a hmangaihna avângin Jehova hnênah lâwmthu sawi ang che. A thil siam zawng zawng, a lian a tê, a hla a hnaia awmte’n amah an fak avângin Jehova chungchâng zir theihna hun remchâng tam tak kan nei a ni.—Sâm 148:7-10 chhiar rawh.

16. Eng nge tih kan tum tlat ang?

16 Kan Pathian chu fing tak, mi ngaihsak tak, themthiam tak, leh thiltithei tak a ni a. Hêng a miziate leh a mize dang tam takte chu, kan chhehvêla thil siamte ngun taka kan zirna aṭangin kan hre thei a ni. Kan zain thil siamte hlimpui nân leh, chumiin Jehova chungchâng min zirtîrte ngaihtuah nân hun i hmang ziah ang u. Chutianga kan tih chuan min Siamtu chu kan hnaih lehzual ang. (Jak. 4:8) A dawta thuziakah, nu leh pate’n thil siamte hmanga Jehova hnaih lehzual tûra an fate an ṭanpui theih dân kan hmu ang.

HLA 5 Pathian Thilmak Tihte

a Jehova thil siamte chu a mak ropui hle a. Thiltihtheihna nasa tak nei nî aṭanga, awlsam taka ṭîl thei pangpârte thleng hian a kut chhuakte chu mak kan ti hle. Thil siamte aṭanga kan thil zirte chuan Jehova miziate hre thiam tûrin min ṭanpui thei bawk. He thuziakah hian thil siamte zir chiang tûra hun kan hman a ngaih chhan leh, chutianga tihna chuan kan Pathian hnaih lehzual tûra min ṭanpui theih dân kan sawiho vang.