Hanenty ty anatiny ao

Ho amy loha hevitsy any

LAHATSORATSY FIANARA 12

Hahay Soa ani-Jehovah Iha Laha Mandiniky ty Zavaboary

Hahay Soa ani-Jehovah Iha Laha Mandiniky ty Zavaboary

Ty toetsiny tsy hita maso, le hita mazava soa liany namorona ani-zao tontolo zao. Hita amy ty raha nataony toetsiny rezay.’​—ROM. 1:20.

HIRA 6 Ny Lanitra Manambara ny Voninahitr’Andriamanitra

HO HITANAO ATO a

1. Ino ty tena nanampy ani-Joba hahay soa ani-Jehovah?

 NIFAMPIRESAKY tamin’olo avao Joba tamy fotoa niainany, fe raiky zay ro tena miavaky. Tsy ino io fa resaky nifanaovany tamy Jehovah iny. Lafa nifampiresaky rozy, le nivolanini-Jehovah Joba mba handiniky ty sisany amy raha soasoa niforoniny rey. Hanampy ani-Joba hahay raha zay hoe tena hendry Jehovah. Vomaiky koa raha zay hahavy azy hatòky hoe afaky manome ze raha ilàni-mpanompony Jehovah. Nampitiarovi-Ndranahary ani-Joba, ohatsy, hoe manome hany ty biby ie. Midika raha zay fa vitany koa ty mikarakara ani-Joba. (Joba 38:39-41; 39:1, 5, 13-16) Lasa nahay soa ty toetsini-Ndranahariny iny Joba lafa nandiniky ty raha mampiavaky ani-zavaboary rey.

2. Manino ro mety ho sarotsy amintsika kindraiky ty mandiniky ty raha namboarini-Jehovah?

2 Afaky hahay soa ani-Ndranaharintsika iny koa tsika laha mandiniky ty raha nataony. Fe mety ho sarotsy amintsika kindraiky ty hanao ani-zay. Laha mipetraky an-davily zao tsika, le mety ho vitsivitsy avao ty raha namboarini-Jehovah ho hitantsika sanandro. Ndre mipetraky ambanivohitsy aza tsika, le mety mahatsapa hoe tsy de manam-potoa handiniha ani-raha namboarini-Jehovah rey. Fe ndao moa hodinihintsika hoe manino ro soa ty manoka fotoa noho manao ezaky mba handiniha ty zavaboary. Hohenteantsika koa hoe akory ty nampiasani-Jehovah noho Jesosy ty zavaboary mba hampianara, le ino ty azontsika atao mba hahafahantsika mianatsy raha maro baka amy zavaboary.

MANINO TSIKA RO TOKONY HANDINIKY TY ZAVABOARY?

Teani-Jehovah hahazo tavy ty raha namboariny noho hanome anara ani-biby rey Adama (Fehintsoratsy 3)

3. Ino ty mampiseho hoe teani-Jehovah hahazo tavy ty zavaboary Adama?

3 Teani-Jehovah hahazo tavy ty zavaboariny ty olombelo voalohany. Lafa namboatsy ani-Adama Ndranahary, le napetrany tamy paradisa soasoa ie, bakeo nivolaniny ie mba hikarakara ani-paradisa iny. (Gen. 2:8, 9, 15) Mba eritsereto moa ty hafaleani-Adama lafa nahita raha vo mitiry noho hazo sankarazany manomboky mamolera rey. Tena nana tombontsoa Adama satria nikarakara ani-zaridainani-Edena iny! Tsy zay avao fa mbo nivolanini-Jehovah koa ie mba hanome anara ani-biby sankarazany rey. (Gen. 2:19, 20) Azoni-Jehovah natao ty nanome anara ho ani-biby rey kiraidraiky, fe Adama ro nampanaoviny ani-raha zay. Azo antoky fa alohani-hanomezani-Adama anara ani-biby rey, le nandiniky soa ty pozipozin-drozy noho ty fihetsikin-drozy tse ie. Tsy maintsy nahafalifaly ani-Adama ty nanao ani-zay! Nanampy azy hahay raha zay hoe tena hendry Jehovah sady soasoa iaby ty raha nataony.

4. a) Mivolana antony raiky mahavy antsika tokony handiniky ty zavaboary? b) Ino ty zavaboary tena teanao?

4 Ino ty antony mahavy antsika tokony handiniky ty zavaboary? Satria zay mihintsy ty teani-Jehovah hataontsika. Hoy ty asany: ‘Miandrà le henteo ty lanitsy.’ Bakeo nanontany ie hoe: “Ia ty namoro ani-raha rey?” Mazava ty valini-zay. (Isaia 40:26) Jehovah ro namoro ty raha iaby an-danitsy eny. Ie koa ro namoro ty raha iaby an-tany etoy noho anaty riaky any. Mampianatsy antsika mikasiky azy raha iaby reo. (Sal. 104:24, 25) Mba eritsereto avao, ohatsy, ty fomba nanamboarani-Jehovah antsika. Nataony ze hahavy antsika hahazo tavy ty raha sankarazany namboariny, ka nataony afaky mahita tsika, maharè, mahatsapa, maharè tsiron-kany, noho maharè fofon-draha.

5. Laha hentea ty Romanina 1:20, manino ro mahasoa antsika ty mandiniky ty raha namboarini-Jehovah?

5 Misy antony hafa bevata koa resahini-Baiboly tokony hahavy antsika handiniky ty zavaboary. Ino zay? Mampianatsy antsika mikasiky ty toetsini-Jehovah raha io. (Vakio Romanina 1:20.) Mba diniho tse moa raha namboarini-Jehovah rey. Tsy hitanao amy raha rey va hoe tena hendry Ndranahary? Eritsereto koa moa karazan-kany soasoa azontsika hany rey. Hita baka amy raha rey hoe tena tea antsika Ndranahary. Lafa hitantsika hoe ahità ty toetsini-Jehovah raha niforoniny rey, le lasa mahay azy soa tsika ka voatosiky hifandramby marìny aminy. Fe tsy zay avao fa ampiasani-Jehovah koa zavaboary rey mba hampianara raha bevata antsika olombelo. Amy fomba akory? Ndao moa tsika handiniky fomba vitsivitsy nanaovany ani-zay.

MAMPIASA ZAVABOARY NDRANAHARY MBA HAMPIANARA ANTSIKA MIKASIKY AZY

6. Ino ty ianarantsika lafa tsika mandiniky voro mpifindrafindra tany rey?

6 Mana fandaharam-potoa Jehovah. Santao, amy faramparani-vola Fevriè zisiky antenantenani-vola Mey, le mahita vanobe maro mifindra manavaratsy any Israelita reo. Fa nivola tamy Israelita reo Ndanahary hoe: “Ndre ty vanobe an-danitsy eny aza mahay soa ty fotoa andehanany.” (Jer. 8:7) Fa nametraky fotoa Jehovah mba hahafahani-voro reo mifindra pilasy. Manahaky ani-zay koa fa fa nametraky fotoa ie mba hanatanteraha ty didim-pitsaràny. Lafa tsika mandiniky voro mpifindrafindra tany rey henanizao, le lasa tiarontsika hoe fa ‘nanondro fotoa’ Jehovah mba handripaha ani-tontolo raty toy. Azontsika atokisa raha zay.​—Hab. 2:3.

7. Ino ty azontsika atokisa lafa tsika mahita voromahery mitily? (Isaia 40:31)

7 Manome hery ty mpanompony Jehovah. Nampitamà ty vahoakiny Jehovah tamy alalani-Isaia mpaminany hoe hanome hery an-drozy ie lafa rozy mahatiaro reraky na kivy. Nivola ie fa “hitily anabo rozy sahala hoe mana elatsini-voromahery.” (Vakio Isaia 40:31.) Fa nahazatsy ani-Israelita rey ty nahita voromahery nitily an-danitsy eny. Tsy mila mampiasa hery voromahery rey lafa mitily fa mampiasa ty rivotsy mafana miakatsy baka an-tany eto. Mampitiaro antsika raha zay fa afaky manome hery antsika Jehovah, manahaky ty ataony amy voro rey! Ka lafa iha mahita voromahery mitily an-danitsy eny, le tiarovo hoe afaky manome hery anao Jehovah mba hahafahanao miatriky ty raha sarotsy mahazo anao.

8. Ino ty raha lasa nihaini-Joba lafa ie nandiniky ty raha niforoni-Ndranahary, le ino ty ianarantsika?

8 Maeva hatokisantsika Jehovah. Nampeani-Jehovah Joba soa hatòky azy marerè. (Joba 32:2; 40:6-8) Lafa niresaky tamy Joba Ndranahary, le nanono raha maro tamy raha niforoniny rey, anatini-zay ty basia, ty rahona, noho ty helatsy. Niresaky mikasiky biby koa Jehovah, ohatsy hoe ty aombinala noho ty sôvaly. (Joba 38:32-35; 39:9, 19, 20) Hita baka amy raha iaby reo fa tsy hoe Ndranahary mahery avao Jehovah, fa be fitiava noho hendry koa ie. Tena nisy vokany tamy Joba resaky nifanaovan-drozy io satria vomaiky nihanatoky ani-Jehovah ie. (Joba 42:1-6) Manahaky ani-zay koa fa lafa tsika mandiniky ty zavaboary, le lasa tiarontsika hoe tena hendry Jehovah sady tena mahery mandilatsy antsika. Vitany koa ty mangalaky ty raha sarotsy iaby mahazo antsika, sady tena hanao ani-zay ie. Vomaiky matoky azy tsika lafa mahay ani-zay.

NAMPIASA ZAVABOARY JESOSY MBA HAMPIANARA MIKASIKY ANI-BABANY

9-10. Ino ty ianarantsika mikasiky ani-Jehovah lafa tsika mandiniky ty masoandro noho ty ora?

9 Tena nahay raha maro mikasiky ty zavaboary Jesosy. “Mpiasa tena mahay” ie, ka nana tombontsoa niaraky niasa tamy Babany lafa namoro ty kila raha iaby. (Ohab. 8:30) Lafa tan-tany etoy amy zay Jesosy tafara atoy, le nampiasa ty zavaboary ie mba hampianara ani-mpianatsiny rey mikasiky ani-Babany. Retoa misy raha vitsivitsy nampianariny.

10 Tea ty olo iaby Jehovah. Lafa nanao ani-Toriteny Tam-bohitsy teny iny Jesosy, le niresaky raha roe vatan-draha amin’olombelo, tsy ino zay fa ty masoandro noho ty ora. Samby ilà raha roe reo mba hahavy antsika ho velo avao. Azoni-Jehovah natao ty tsy nanome ani-raha reo ho ahi-ty olo tsy manompo azy. Fe tsy zay ty nataony. Be fitiava ie ka nameany masoandro noho ora ty olo iaby. (Mat. 5:43-45) Nampiasàni-Jesosy raha zay mba hampianara ty mpianatsiny hoe teani-Jehovah tsika laha tea ty olo iaby. Saky mahita masoandro moly tsika na mahita ora avy, le afaky mieritseritsy ty fitiavani-Jehovah ty olo iaby. Lasa ta hampiseho fitiava manahaky azy koa tsika lafa mandiniky ty modeliny, ka voatosiky hitory amin’olo iaby.

11. Manino ro mampahery antsika ty mandiniky ani-voro an-danitsy eny rey?

11 Manome ze raha ilàntsika Jehovah. Nivola ho zao koa Jesosy tamy Toriteny nataony Tam-bohitsy eny iny: “Henteo soa voro anabo eny rey: Tsy raha mamafy na mampakatsy vokatsy na mamory hany amy trano fanajaria vokatsy zao rey, fe manome hany an-drozy Babanareo an-danitsy any iny.” Mety ho nahita voro nitily anabo eny olo nijanjy ani-Jesosy rey lafa ie nanontany an-drozy hoe: “Tsy lafovily mandilatsy ani-rey va nareo?” (Mat. 6:26) Tena nety soa fomba nampiasany io mba hanomeza toky antsika hoe hanome ze raha ilàntsika Jehovah! (Mat. 6:31, 32) Mbo mampahery ty mpanomponi-Jehovah tsy mivaliky avao raha nianarantsika baka amy zavaboary io zisiky henanizao. Tena nikivy, ohatsy, ranabavy tanora mpisava lala mipetraky an’Espaigny any zay, satria tsy nahita trano mety soa mba hipetraha. Fe lafa baka nandiniky voro nihina voan-draha rezay ie, le lasa nahazo hery. Hoy ty asany: “Nampitiaro ahy voro rey hoe mikarakara an-drozy Jehovah. Hikarakara ahy koa zany ie.” Tsy ela tafarani-zay, le nahita trano hipetraha ranabavy iny.

12. Laha hentea ty Matio 10:29-31, mampianatsy antsika ino mikasiky ani-Jehovah ty foly?

12 Lafovily amy Jehovah tsika kiraidraiky. Talohani-nandefasani-Jesosy ani-apostoliny rey hitory, le nampeany rozy mba tsy hatahotsy ani-ze olo manohitsy an-drozy. (Vakio Matio 10:29-31.) Ino ty nataony? Niresaky mikasiky voro raiky maro mpahay tan’Israely any ie, tsy ino zay fa ty foly. Tsy de nisy viliny voro reo tamy androni-Jesosy. Fe nivola tamy mpianatsiny rey ie hoe: “Ndre ty raiky amy rey avao aza latsaky amy tany, le haini-Babanareo.” Bakeo hoy ty asany: “Mbo lafovily mandilatsy ty foly maro biby nareo.” Nanome toky ani-mpianatsiny rey zany Jesosy hoe lafovily amy Jehovah rozy kiraidraiky, ka tsy misy antony tokony hatahoran-drozy laha misy olo manenjiky an-drozy. Azo antoky fa nitiaroni-mpianatsy rey safàni-Jesosy reo saky nahita foly rozy lafa nitory tambanivohitsy noho tamy tanà bevata. Ka lafa mahita anaka voro zany iha, le tiarovo hoe lafovily amy Jehovah iha satria “mbo lafovily mandilatsy ty foly maro biby.” Tsy tokony hatahotsy iha lafa misy olo manohitsy anao, satria manoha anao ie.​—Sal. 118:6.

INO TY AZONTSIKA ATAO MBA HAHAFAHANTSIKA MIANATSY RAHA MARO MIKASIKY A NDRANAHARY BAKA AMY ZAVABOARY?

13. Ino ty hanampy antsika hianatsy raha maro baka amy zavaboary?

13 Afaky ahaizantsika raha maro mikasiky ani-Jehovah ty zavaboary. Amy fomba akory? Voalohany, mila manoka fotoa handiniha zavaboary tsika. Bakeo, mila eritseretintsika hoe ino ty ianarantsika mikasiky ani-Jehovah baka amy raha iny. Mety tsy ho mora amintsika ty manao ani-zay kindraiky. Hoy Géraldine, ranabavy mipetraky a Cameroun any zay: “Nibe tan-davily aho, ka lasa sarotsy amiko ty mandiniky zavaboary.” Nivola koa anti-panahy raiky mana anara Alfonso zay hoe: “Hitako hoe mila manao fandaharam-potoa aho mba hahafahako mandiniky ty raha namboarini-Jehovah noho mametsivetsy hoe ino ty ianarako mikasiky azy baka amy raha rey.”

Lafa Davida nandiniky ty zavaboary nanodidy azy, le nivetsevetseny hoe ino ty ianarany mikasiky ani-Jehovah baka amy raha iny (Fehintsoratsy 14)

14. Ino ty nianarani-Davida lafa ie nametsivetsy ty raha namboari-Ndranahary?

14 Nandiniky laliky ty raha namboari-Ndranahary Davida. Nivola tamy Jehovah ie hoe: “Lafa henteako ty lanitsinao, azy asani-rantsantananao iny, noho ty vola voho ty basia niforoninao, le ino moa olombelo mety maty zao ro tiarovinao?” (Sal. 8:3, 4) Niteateani-Davida ty nanenty basia iaby an-danitsy eny rey tamy andro haly. Fe tsy zay avao fa nivetsevetseny koa hoe ino ty ampianarini-basia rey azy mikasiky a Ndranahary. Nianarany hoe tena hendry Jehovah sady tena mahery. Nisy fotoa koa Davida nandiniky ty fomba nitomboany tanaty kibon-dreniny ao. Lafa nieritseritsy ty tsipiriany mahatseriky amy ty vatany ie, le vomaiky nankasitraky ty fahendreani-Jehovah.​—Sal. 139:14-17.

15. Manomeza ohatsy mampiseho hoe ahità ty toetsini-Jehovah ty zavaboary. (Salamo 148:7-10)

15 Manahaky ani-Davida, le azo antoky fa tsy voatery mila raha sarotsy iha vo afaky hametsivetsy ty raha miavaky amy zavaboary. Laha manenty ty manodidy anao iha, le afaky mahita raha maro hanampy anao hahay soa ani-Jehovah. Lafa iha, ohatsy, tarafini-hafanani-masoandro iny le lasa hainao hoe tena mahery Jehovah. (Jer. 31:35) Lafa iha mahita tranom-boro, le hainao hoe tena hendry Ndranahary. Ka manao akory lafa iha mahita anaka alika manambotsy ty rambony, tsy hitanao va hoe tea somonga Jehovah? Lafa iha mahita reny mihaty ty anany, le misaora ani-Jehovah satria be fitiava ie. Maro ty raha azontsika ianara mikasiky ani-Jehovah satria midera azy ty raha iaby namboariny, ndre bevata zay, ndre kelikely, ndre lavitsy, ndre marìny.​—Vakio Salamo 148:7-10.

16. Tapa-kevitsy hanao ino tsika?

16 Tena hendry Ndranaharintsika iny, be fitiava, sady mahery. Mahay raha koa ie satria soasoa ty raha namboariny. Afaky hahay ani-toetsy reo noho ty maro hafa tsika laha mandiniky soa ty zavaboary manodidy antsika. Enga anè tsika hanoka fotoa avao sanandro mba hankafiza ty zavaboary noho hametsevetsea ty raha azontsika ianara mikasiky ani-Jehovah baka amy raha rey. Laha manao ani-zay tsika, le vomaiky hifandramby marìny amy Mpamoro antsika iny. (Jak. 4:8) Ho hitantsika amy lahatsoratsy manaraky hoe akory ty azoni-ray aman-dreny ampiasà ty zavaboary mba hanampea ty anany hifandramby marìny amy Jehovah.

HIRA 5 Mahatalanjona ny Asan’Andriamanitra

a Tena mahatseriky ty raha namboarini-Jehovah. Mahatseriky antsika ty raha nataony manomboky amy herini-masoandro zisiky amy ravini-folera soasoa rey. Manampy antsika hahay soa ty toetsini-Jehovah koa ty zavaboary. Hodinihintsika amy lahatsoratsy toy ato hoe manino tsika ro tokony hanoka fotoa handiniha ty zavaboary, le manino ty fanaova ani-zay ro manampy antsika hifandramby marìny amy Ndranaharintsika iny.