GONDO 34
Gonda ngu wuprofeti wa mu ka Bhiblia
“Kambe ava vo ziva va na ti engisisa.”—DHAN. 12:10.
NDANDO 98 Mibhalo yotshe Yi bhatwe ngu Txizimu
ATI HI NO TI GONGA a
1. Nji txani txi nga hi vhunako ku hi tsakela kugonda wuprofeti wa mu ka Bhiblia?
MWANATHU mmwani wu i ku ngadi jhovem a dhanwako ku i Ben a womba tiya: “Na ti dhunda kugonda wuprofeti wa mu ka Bhiblia.” Ina wa tumelelana nayo? Mwendo u alakanya to wuprofeti wa mu ka Bhiblia wa karata ku wu pfisisa. Ti nga maha ti si kutsakisi kugonda wuprofeti wa mu ka Bhiblia. Hambi keto u txo gonda to tala mayelano ni ti Jehovha ti nga mmaha e pata wuprofeti ka Dipswi dakwe, ti nga maha u txitxa mawonelo.
2. Hi na gonda ngu txani ka gondo yiya?
2 Ka gondo yiya kha hi na mbi bhula basi ngu ti to ngu kutxani hi di fanete kugonda wuprofeti wa mu ka Bhiblia, kambe hi na tshumela hi wona to hi nga wu gonda ngu nzila muni. Msana keto hi na xolisisa wuprofeti wumbidi awu wu ku ka dibhuku da Dhaniyeli ni kuwona to kupfisisa wuprofeti wonewo ti nga hi vhunisa kutxani nyamsi.
NGU KUTXANI HI DI FANETE KUGONDA WUPROFETI WA MU KA BHIBLIA?
3. Ti to hi pfisisa wuprofeti wa mu ka Bhiblia, hi fanete kumaha txani?
3 Hi fanete hi kombela txivhuno ngaku hi txi lava kupfisisa wuprofeti wa mu ka Bhiblia. Wona txikombiso txiya: Alakanya ngako u txiya pfuxela wukhalo wu u si wu ziviko, kambe mngana wako wu u endako nayo wa kuziva kwati. Ene wa kuziva kwati amu mi yako kona ni tinzila ta wukhalo wonewo. Kha ti kanakanisi ti to u na tsaka ngu kuenda ni mngana eneyo. Ngu ha ku fanako Jehovha wa fana ni mngana wule wako, Ene wa wu ziva kwati wumangwana wathu. Ti to hi pfisisa kwati wuprofeti ti lava hi kombela txivhuno ka Jehovha ngu kutiveka hahatshi.—Dhan. 2:28; 2 Pedro 1:19, 20.
Kugonda wuprofeti wa mu ka Bhiblia ti nga hi vhuna ku hi ti lulamisela ku ta wonisana ni sikarato si si londisako (Wona paragrafu 4)
4. Ngu ku txani Jehovha a di bhate wuprofeti amu ka Bhiblia? (Jeremiya 29:11) (Wona mfota.)
4 Ku fana ni mveleki mmwani ni mmwani, Jehovha a lava ti to vanana vakwe va va ni wumangwana wo tsakisa. (Lera Jeremiya 29:11.) Jehovha a ni wusikoti wa hombe ngutu ku hambana ni vaveleki vathu, Ene a nga hi gela ngu ta wumangwana ni nzila yi ti no maheka ngu yona. Se ene a bhate wuprofeti wa mu ka Dipswi dakwe, kasi ku hi ziva simahakalo sa lisima si sise humelela. (Isaya 46:10) Wuprofeti wa mu ka Bhiblia i ningo yi yi kombisako lirando la Tate wathu wa nzumani. Kambe hi nga tsaniseka ngu nzila muni ka ti to ati Bhiblia yi ti wombako ti na humelela ngu ditshuri?
5. Majhovem ma nga gonda txani ngu txiperiyensia txa Max?
5 Txikolwani majhovem athu ma randetwe ngu vathu va va si xoniphiko Bhiblia. Ma womba wombelo ni mahanyelo yawe ma nga wusa ku kanakana ka majovhem ya i ku Tifakazi. Wona txiperiyensia txa mwanathu wu a dhanwako ku i Max. Ene a womba tiya: “Mbimo yi ni nga txi gonda txikolwa ni khatile kukanakana ka ti vaveleki vangu va nga txi ni gondisa mayelano ni wukhozeli wa ditshuri ni ti to Bhiblia yi ta ngu ka Txizimu.” Vaveleki vakwe va mahile txani? Ene a womba tiya: “Vona va anguti ngu kurula hambiku va nga txi karateka.” Vaveleki va Max va xamute siwotiso sakwe ngu kuthumisa Bhiblia. Kambe Max ti lavile a maha to kari. Ene a womba tiya: “Ni gondile wuprofeti wa mu ka Bhiblia ni ku ni bhute ni majhovem kulothi ngu ti ni nga tigonda.” I ve yihi wuyelo? Max a khene: “Msana ko maha eto ni tsanisekile ti to Bhiblia yi ta ngu ka Txizimu!”
6. Ngaku u txi kanakana ti lava u maha txani ni ku ngu kutxani?
6 Kufana ni Max, ngaku u txi kanakana ti to ati ti nga bhalwa mu ka Bhiblia ditshuri, u nga ti pfi mnando kambe ti lava u maha to kari. Kukanakana kufana ni kubhirela. Ku si mahwi to kari ku nga hoxota simaha sa lisima ngutu. Kasiku u khata kuthavisa kubhirela ka likholo lako ti lava u ti wotisa tiya: ‘Ina na kholwa ka ti Bhiblia yi ti wombako ngu wumangwana?’ Ngaku u si tsaniseki ti lava u gonda ngu wuprofeti wa mu ka Bhiblia awu se wu nga hetiseka. U nga mahisa kutxani toneto?
U NGA GONDISA KUTXANI WUPROFETI WA MU KA BHIBLIA?
Kasiku hi kulisa themba yathu ka Jehovha nga ha Dhaniyeli a nga maha ngu kona, hi fanete kugonda Bhiblia ngu kutiveka hahatshi, hi gonda khakwati ni kugonda ngu txivangelo txa txinene (Wona paragrafu 7)
7. Nji txani txi nga vhuna Dhaniyeli ku e gonda wuprofeti? (Dhaniyeli 12:10) (Wona mfota.)
7 Dhaniyeli i ve txikombiso txa txinene mayelano ni nzila yo gonda wuprofeti wa mu ka Bhiblia. Ene a txi gonda wuprofeti ngu txivangelo txa txinene, txo lava kuziva ditshuri. Dhaniyeli i ti m’thu wo tiveka hahatshi nguko a txi ti ziva to Jehovha a ndi na m’vhuna kupfisisa wuprofeti ngaku a txi simama a txi tshuketa hafuhi ka Jehovha ni ku mu engisa. (Dhan. 2:27, 28; lera Dhaniyeli 12:10.) Ene a kombisile ti to wa ti veka hahatshi ngu kuthemba txivhuno txa Jehovha. (Dhan. 2:18) Dhaniyeli a txi gonda khakwati. Ene a txi maha wuxolisisi ka matimu ya ma nga txi maneka ka timbimo takwe. (Jer. 25:11, 12; Dhan. 9:2) U nga mu etetelisa kutxani Dhaniyeli?
8. Ngu kutxani vamwani va si kholwi ti to wuprofeti wa mu ka Bhiblia wa hetiseka, kambe athu hi nga maha txani?
8 Alakanya to ngu kutxani u txi gonda wuprofeti. Ina txivangelo txi txi ku mahako u gonda wuprofeti ngu lava kuziva ditshuri ti txi huma mbiluni? I di toneto Jehovha a na kuvhuna. (Joh. 4:23, 24; 14:16, 17) Vathu vamwani va gonda Bhiblia ngu sivangelo so hambana. Vamwani va gonda Bhiblia va txi alakanya to va na mana to kari ati ti nga kombisako ti to yona kha yi ti ngu ka Txizimu. Ngu toneto, va pimisa to, ngaku va txi mana ati ti kombisako to Bhiblia kha yi ti ngu ka Txizimu va nga tivekela milayo yawe ka ti i ku ta tinene ni to biha. Se athu hi lava kugonda Bhiblia ngu txivangelo txa txinene. Kuengetela keto , ku ni fanelo ya lisima ti lavako hi navo kasiku hi pfisisa wuprofeti wa mu ka Bhiblia.
9. Ngu yihi fanelo yi lavekako kasiku hi pfisisa wuprofeti wa mu ka Bhiblia? Txhamusela.
9 Vana m’thu wo tiveka hahatshi. Jehovha a thembisa kuvhuna ava vo tiveka hahatshi. (Jak. 4:6) Ngu toneto ti lava hi khongela, hi kombela txivhuno txakwe kasiku e hi vhuna kupfisisa kwati wuprofeti wa mu ka Bhiblia. Hi di vo tiveka hahatshi hi na tumela txivhuno txi Jehovha a hi ningako ngu kuthumisa txithumi txo thembeka a txi txi hi ningako sakudya sa moya ngu mbimo ya yinene. (Luka 12:42) Jehovha hi nga Txizimu txa vhilinganya, ngu toneto kha ti kanakanisi ti to a thumisa txithumi txo thembeka dwe kasi ku hi vhuna kupfisisa ditshuri da mu ka Bhiblia.—1 Vak. 14:33; Vaef. 4:4-6.
10. U gonda txani ka txiperiyensiya txa Esteri?
10 Gonda khakwati. Khata kugonda ngu wuprofeti awu wu ku tsakisako. Eto ngu ti ti nga mahwa ngu mwanathu wa txisikati awu a dhanwako ku i Esteri. Ene a lavile kugonda to tala ngu wuprofeti wu wu nga txi womba-womba ngu kuta ka Mesiya. Ene a womba tiya “Mbimo yi ni nga ti ni 15 wa malembe ni khatile kumaha wuxolisisi wa ti ti kombisako to wuprofeti wa Mesiya wu bhatwe a sinzi kuta ha mafuni.” Ati a nga ti gonda ka Mibhalo yi yi nga manwa ka linene li dhanwako ku i Mar Morto ti mu kholwisite. Ene a womba tiya “Mibhalo yimwani, yi bhatwe ti sise hoka timbimo ta Jesu, se kha ti kanakanisi to wuprofeti wu ku konemo wu ta ngu ka Txizimu. Ti lavile ni gonda ngu ku wuyeletela kasiku ni ti pfisisa.” Ene a tsakile ngu mizamo yi a nga yi maha. Msana ko a di gondile wuprofeti wumwani wa mu ka Bhiblia, ene a womba tiya “Ni ti pfisisile nipune to, ati ti nga bhalwa mu ka Bhiblia ditshuri!”
11. Ngu yihi wuyelo hi yi manako ngaku hi txi tsaniseka hi pune ti to ati Bhiblia yi ti wombako ditshuri?
11 Hi txi wona nzila yi wuprofeti awu wu ku mu ka Dipswi da Txizimu wu hetisekako ngu yona, hi naya hi txi mthemba Jehovha ni kuthemba nzila yi a hi kongomisako ngu yona. Kuengetela keto, wuprofeti wa mu ka Bhiblia wu hi vhuna kuveka mapimo ka themba yathu ngu wumangwana ti si nga ni mhaka ni sikarato si hi mananako naso nyamsi. A hi woni wuprofeti wumbidi awu wu nga bhalwa ngu Dhaniyeli, wu hetisekako nyamsi. Kupfisisa wuprofeti wuwa ti na hi vhuna ku hi maha sisungo sa wutxhari.
MKONDO WA SIMBI YO PATELWA NI DIBUMBA SI KUGWESA NGU NZILA MUNI?
12. Yi emela txani “simbi yo patelwa ni dibumba”? (Dhaniyeli 2:41-43)
12 Lera Dhaniyeli 2:41-43. Mloro wu Dhaniyeli a nga txhamusela Mkoma Nebhukodhonosori, mkondo wa txithombe txi mkoma a nga txi wona wu di mahilwe ngu “simbi yo patelwa ni dibumba.” Hi txi fananisa wuprofeti wonewo ni wumwani wu ku ka dibhuku da Dhaniyeli ni Mtuletelo hi nga womba to mkondo wu emela Estados Unidos ni Inglaterra, mwendo (Anglo-Americano) i ku mfumo wa mtamo awu wu fumako mafu yawa nyamsi. Se Dhaniyeli a wombile tiya mayelano ni mfumo wuwa “ngu kumaha keto didhawa da mfumo wu na va wo tsana, se dimwani didhawa wu na va wu sa tsana.” Ngu kutxani ku di ni didhawa do mbi tsana? Ngu ku vathu a va va fananiswako ni dibumba va na maha ti to mfumo wu si sikoti kufuma kota simbi. b
13. Ngu dihi ditshuri da lisima hi di gondako ngu kupfisisa wuprofeti wuwa?
13 Hi nga gonda to tala ta lisima ka mloro wa txithombe txi Dhaniyeli a nga txi txhamusela kumweko ni mikondo ya txona. Txo khata, Anglo-Americano i ku mfumo wa mafu otshe wu kombisile mtamo wa wona ngu tinzila to hambana. Ngu txikombiso, Anglo-Americano ni matiko mamwani va tikoti kuxula yimbi yo khata ni ya wumbidi ya mafu otshe. Hambiketo, mfumo wuwa wa mafu otshe wu na simama wu si tsani nguko vathu va wona va wukelana va tshumela va wukela mfumo. Txa wumbidi, mfumo wuwa wa mafu, Anglo-Americano i nava wo gwita kufuma ku si se ku ta mfumo wa Txizimu awu wu no ta gumisa yotshe mifumo yi yi kuho ha mafuni. Hambiku matiko mamwani ma wukelako wukoma wa mafu otshe, i ku Anglo-Americano, kha va na mbi wu thavisa. Hi tiziva toneto nguko “dirigwi” adi di emelako Mfumo wa Txizimu di na ganja mikondo ayi yi emelako Anglo-Americano ya txithombe txile txa hombe.—Dhan. 2:34, 35, 44, 45.
14. Kupfisisa wuprofeti mayelano ni mkondo wa simbi ni dibumba ti hi vhunisa kutxani kumaha sisungo sa wutxhari?
14 Ina wa tsaniseka ti to wuprofeti wa Dhaniyeli awu wu womba-wombako ngu mkondo wa simbi yo patwa ni dibumba, mbwa ditshuri? Xamulo i di ina, eto ti na gwesa nzila yi u hanyako ngu yona. Khu na mbi veka mapimo ko lavetela male ya yingi mwendo tithomba to tala ka mafu yawa nguko wa tiziva ti to i si nga kale si na loviswa. (Luka 12:16-21; 1 Joh. 2:15-17) Kupfisisa wuprofeti wuwa ti na kuvhuna kuveka mapimo ka mthumo wo txhumayela ni kumaha vagondiswa. (Mat. 6:33; 28:18-20) Msana ko gonda wuprofeti wuwa, tiwotise tiya: ‘Ina sisungo si ni si mahako sa kombisa ti to na kholwa to i si nga kale Mfumo wa Txizimu wu na lovisa yotshe mifumo ya mafu yawa?’
ATI “MFUMELI WA WUPHEMBA” NI “MFUMELI WA WULAMBWE” VA TI MAHAKO TI KUGWESA NGU NZILA MUNI?
15. I mani “Mfumeli wa wuphemba” ni “Mfumeli wa wulambwe” nyamsi? (Dhaniyeli 11:40)
15 Lera Dhaniyeli 11:40. Dhaniyeli kapitulo 11 a womba-womba ngu vafumeli vambidi a va va lwako ngu txawe kasi kufuma mafu. Hi txi dinganisa wuprofeti wuwa ni wumwani wa mu ka Bhiblia hi nga tumbula to “Mfumeli wa wuphemba” i Russia ni va va m’seketelako ni ku “Mfumeli wa wulambwe” i Anglo-Americano, mfumeli wa mafu otshe. c
Hi nga kulisa likholo lathu ni ku vayilela ku karateka ngaku hi txi wona kuwukelwa ngu “mfumeli wa wuphemba” ni “mfumeli wa wulambwe” kota kuhetiseka ka wuprofeti wa mu ka Bhiblia (Wona maparagrafu 16-18)
16. A va ñolisa kutxani vathu va Txizimu “Mfumeli wa wuphemba”?
16 Vathu va Txizimu ava va zumbako ka ditiko da “Mfumeli wa wuphemba” va xaniswa ngu kukongoma. Tifakazi timwani ti peketetwe ti tshumela ti betwa majele ngu mhaka ya likholo lawe. Xanisa yi yi tako ngu ka “Mfumeli wa wuphemba” yi tsanisa likholo la vanathu ngu Jehovha ni ka dipswi dakwe. Ngu kutxani? Nguko vanathu va tiziva to kuxaniswa ka vathu va Txizimu kuhetisisa wuprofeti awu wu nga bhalwa ka dibhuku da Dhaniyeli. d (Dhan. 11:41) Ku ziva toneto ta tsanisa themba yathu ni ku ha simama hi di thembekile ka Jehovha.
17. A va ñola ngu nzila muni vathu va Txizimu “Mfumeli wa wulambwe”?
17 Ka timbimo ti nga pinda, “Mfumeli wa wulambwe” nene a xanisile vathu va Txizimu ngu kukongoma. Ngu txikombiso, kukhukhela ngu 1901 kala 1950 vanathu va vhaletwe majele ngu ku mba ti pata ka politika ni ku vanana va i ku Tifakazi ta Jehovha va hingilwe sikolwani ngu txivangelo txi txi fanako. Ka malembe ya ngweno, vathu va Jehovha ava va hanyako amu ku fumako “mfumeli wa wulambwe” va wonisana ni sikarato asi si dukako kuthembeka kwawe ka Txizimu. Ngu txikombiso ku txi hoka mbimo ya mavhoto, mkristu a nga tipfa a txi dukwa kuseketela partidho yo kari mwendo wu a nga sawulwa ku e fuma. Ti nga maha a si vhoti kambe ka mipimiso yakwe ni ka mbilu yakwe, e sawula mfumeli wo kari. Nda lisima ngutu ku hi si ti beti ka politika, i si nga ngu simaho basi kambe ngu mipimiso yathu ni matipfelo yathu!—Joh. 15:18, 19; 18:36.
18. Ngu kutxani hi sa fanela kukarateka mbimo yi “mfumeli wa wuphemba” ni “mfumeli wa wulambwe” va lwako? (Wona mfota.)
18 Ava va si kholwiko ka wuprofeti wa mu ka Bhiblia ti nga maha va karateka ngutu mbimo yi va wonako “mfumeli wa wulambwe” “a lwa” ni “mfumeli wa wuphemba.” (Dhan. 11:40) Vafumeli vava va vambidi, va ni mabhomba a mtamo ngutu aya ma nga lovisako sotshe si ku ha mafuni. Kambe ha tiziva ti to Jehovha kha na mba ti tumelela ku ti maheka toneto. (Isaya 45:18) Ngu toneto, hahanze ko hi karateka ngu wumangwana, kulwa ka “mfumeli wa wuphemba” ni “mfumeli wa wulambwe” ti tsanisa likholo lathu. Eto ti kombisa to magwito ka mafu ya Sathani ma hafuhi.
SIMAMA U VEKA MAPIMO KA WUPROFETI
19. Njitxani txi hi fanelako ku txi ziva mayelano ni wuprofeti wa mu ka Bhiblia?
19 Kha hi tizivi ti to wuprofeti wumwani wa Bhiblia wu na hetiseka ngu nzila muni. Hambi mprofeti Dhaniyeli kha pfisisa txhamuselo ya totshe ti a nga ti bhala. (Dhan. 12:8, 9) Kambe kwambi ziva to wuprofeti wo kari wu na hetiseka ngu nzila muni kha ti wombi ti to wu nambi hetiseka. Kha ti kanakanisi ti to Jehovha a na hi vhuna kupfisisa ati hi fanelako ku tiziva ngu mbimo ya kona ngu ha a nga maha ngu kona ka timbimo ta kale.—Amosi 3:7.
20. Ngu wuhi wuprofeti wa Bhiblia awu hi no wu wona wu txi hetiseka i si nga kale, ni ku hi nga simama hi txi maha txani?
20 Va na womba to “ka ho kudikha ni kukhaliseka”. (1 Vat. 5:3) Vafumeli va mafu va na hoxota wukhozeli wa makuhu. (Mtu. 17:16, 17) Msana keto va na wukela vathu va Txizimu. (Eze. 38:18, 19) Simahakalo siya si na hi yisa ka yimbi ya Armagedhoni. (Mtu. 16:14, 16) Hi nga themba ti to simahakalo soneso si na maheka i si nga kale. Se yi si se kuhoka mbimo yoneyo, he simameni hi kombisa kubonga ka Tate wathu wa nzumani wo randeka, Jehovha, ngu kuveka mapimo ka wuprofeti wa Bhiblia ni kuvhuna vamwani va maha ati ti fanako.
NDANDO 95 Liwoningo se la woninga ngutu
a Ti si nga ni mhaka ni ti to txiemo txa mafu yawa txi biha kuhoka hayi, ha tsaniseka to wumangwana wa wunene wu hi emete. Txi tsanisekiso txiya hi txi mana ngu kugonda wuprofeti wa mu ka Bhiblia. Ka gondo yiya, hi na bhula ngu sivangelo si si hi mahako hi gonda wuprofeti wa mu ka Bhiblia. Hi na xolisisa wuprofeti wumbidi wu nga bhalwa ngu Dhaniyeli ni kuwona nzila yi mmweyo ni mmweyo wathu a nga vhunekako ngu yona ngaku hi txi wu pfisisa.
b Wona gondo yi yi ku “Yehovha U Hi Hlavutela Leswi Fanelaka Ku Humelela Ku Nga Ri Khale” ka par. 7-9 ka Muwoneleli wa 15 ka Junho ka 2012.
