လၢတၢ်မၤလိတခါန့ၣ်​ ပမၤလိဘၣ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအရ့ဒိၣ်​ လၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ဒီးမူခိၣ်ကလူးအဂီၢ်န့ၣ်​ အိၣ်ဝဲတခါ. တၢ်ဂ့ၢ်တခါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ပှၤခဲလၢာ် ကဘၣ်ပာ်စီဆှံ ယဟိဝၤယွၤအမံၤ. ပမ့ၢ်ကွၢ် ယဟိဝၤယွၤအမံၤ ဒီးအတၢ်ပၢအခွဲးန့ၣ်​ အဘၣ်ထွဲလိာ်သး. တကးဒံးဘၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအမံၤ ဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်သးတီဒီးအီၤန့ၣ်​ အဘၣ်ထွဲလိာ်သးစ့ၢ်ကီး.

ခဲအံၤပတဲလၢ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်​ ဘၣ်ထွဲလိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤအမံၤ ဒီးအမံၤကဘၣ်​ တၢ်ပာ်စီဆှံအီၤအဂ့ၢ်. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်လဲၣ်. ပကကွၢ်သကိး တၢ်ဂ့ၢ်သၢထံၣ်.

တၢ, လၢဧ့ၤဒ့ၣ်တၤသၣ်လီၢ်န့ၣ်​ မုၣ်ကီၤလံၢ် တဲဟးဂီၤဝဲ ယဟိဝၤယွၤအမံၤ ဒီးအမံၤလၤသၣ်ကပီၤ. ဒီးတၢ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ် သံကွၢ်ဝဲနီၢ်အံၣ်အုန့ၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်​ အတကဲ ပှၤလၢအသးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဘၣ်​ ဒီးမုၣ်ကီၢ်လံၢ် အဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ တၢ်မၤလိာ်လၢ ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်ဝဲ နီၢ်အံၣ်အု ဒီးစီၤအၤဒၣ်န့ၣ်​ အတကြၢးတဘၣ်ဘၣ်. တကးဒံးဘၣ်​ တၢ်လၢမုၣ်ကီၤလံၢ် တဲဝဲတဖၣ်န့ၣ်​ ထီဒါလိာ်သးဒီး တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲခဲလၢာ် ဒီးအတဲဝဲလိၤလိၤလၢ ကစၢ်ယွၤန့ၣ်​ အကဲပှၤလံၣ်တၢ်. အဃိ ပထံၣ်ဘၣ်လၢ မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ်​ ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢ ကစၢ်ယွၤအမံၤ. ဒီးတၢ်ကတိၤ “မုၣ်ကီၤလံၢ်” န့ၣ်အခီပညီမ့ၢ်ဝဲ “ပှၤဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢတၢ်.” (ယိၤ ၈:၄၄) ပထံၣ်ဘၣ်လၢ နီၢ်အံၣ်အုန့ၣ်​ အနာ်အီၣ်ဝဲ မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်လံၣ်တၢ်လီအဃိ အတကနၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်လၢၤဘၣ်. အဃိ အပာ်ဖျါထီၣ်လၢ အတဘၣ်သးအိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ပၢဖီလာ်ဘၣ်. (၁ မိၤ ၃:၁-၆) တုၤလီၤလၢ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤစ့ၢ်ကီး မုၣ်ကီၢ်လံၢ် ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢဝဲ ကစၢ်ယွၤအမံၤ ဒီးအရၤလီၤဝဲ တၢ်လံၣ်တၢ်လီ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်. ပှၤလၢအနာ်အီၣ်​ တၢ်လံၣ်တၢ်လီတဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်စ့ၢ်ကီး တဒိကနၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ်ဘၣ်. အဃိ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢ ယဟိဝၤယွၤအမံၤန့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်​ ထံၣ်ဝဲဒ်သိးဒီး တၢ်တတီတလိၤ ဖးဒိၣ်တခါညါ. ဒီးတၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢအံၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ်​ တၢ်အၢတၢ်သီ ဒီးတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်​ လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအါမး.

ခံ, ယဟိဝၤယွၤ ကဒီသဒၢအမံၤ ဒီးထုးထီၣ်ကွံာ် တၢ်ဒုၣ်ဒွဲၣ်စံးအၢခဲလၢာ် ဒ်သိး ကကဲဘျုးလၢ အတၢ်ဘၣ်တ့အဂီၢ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် လၢမူခိၣ်ကလူး ဒီးပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ်. တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အဘၣ်ဃးဒီးအမံၤန့ၣ်​ အရ့ဒိၣ်လၢ အဂီၢ်ဒိၣ်မး. အဃိ ယဟိဝၤယွၤ တဲဝဲလၢ “ယကပာ်စီဆှံ ယမံၤလၢအဒိၣ်အမုၢ် သပှၢ်တၢၢ်.” (ဃ့း ၃၆:၂၃) ဒီးယ့ၣ်ၡူး တဲဝဲလၢ ဖဲယဟိဝၤယွၤအခ့အပှၤ ဃ့ထုကဖၣ်အခါ တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်​ ကဘၣ်ဃ့ဝဲန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ “မ်နမံၤ ဘၣ်တၢ်ပာ်စီဆှံအီၤ.” (မး ၆:၉) တကးဒံးဘၣ်​ လံာ်စီဆှံပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအမံၤ ကဘၣ်တၢ်မၤလၤကပီၤအီၤန့ၣ်​ အိၣ်ဝဲတဘျုးဘျီညါ. အဒိ လၢလံာ်စီဆှံပူၤန့ၣ်​ ပဖးဘၣ်လၢ “ဟ့ၣ်ယဟိဝၤယွၤ တၢ်လၤကပီၤ ဒ်အကြၢးဒီး အမံၤအသိး.” (၁ ကွဲး ၁၆:၂၉; စံး ၉၆:၈) “သးဝံၣ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ အမံၤလၢ အလီၤကဟုကညီၢ်.” (စံး ၆၆:၂) “ယကမၤလၤကပီၤ နမံၤလီၤထူလီၤယိာ်.” (စံး ၈၆:၁၂) ဒီးဘၣ်တဘျီ ဖဲယ့ၣ်ၡူးအိၣ်လၢ တၢ်လုၢ်ဟံၣ်​ လၢဝ့ၢ်ယရူၤၡလ့ၣ်အခါ အတဲဝဲလၢ “ပၢ်ဧၢ, မၤလၤကပီၤ နမံၤတက့ၢ်.” ဖဲန့ၣ်အခါ ယဟိဝၤယွၤ အကလုၢ် သီၣ်ထီၣ်လၢမူခိၣ်​ ဒီးတဲဝဲလၢ “ယမၤလၤကပီၤအီၤလံ ဒီးယကမၤလၤကပီၤ ကဒီးအီၤ.”—ယိၤဟၣ်​ ၁၂:၂၈. a

သၢ, ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်တိာ်ပာ်န့ၣ်​ အဘၣ်ထွဲဒီးအမံၤ ဒီးအမံၤလၤသၣ်ကပီၤထီဘိ. အဒိ ဆိကမိၣ်ကွၢ်ဒ်အံၤ. ခရံာ်အတၢ်ပၢ အနံၣ်တကထိ မ့ၢ်ပှဲၤထီၣ်​ ဒီးတၢ်မၤကွၢ် အလီၢ်ခံကတၢၢ်တခါ မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအမံၤ အရ့ကဒိၣ်ဒံးဧါ. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် မူခိၣ်ကလူး ဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ကထံၣ်ယဟိဝၤယွၤ အမံၤဒ်လဲၣ်. ပကသ့ၣ်ညါ တၢ်စံးဆၢအဂီၢ် ပကကွၢ်ကဒါ တၢ်ဂ့ၢ်ခံခါ လၢအမ့ၢ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ အတၢ်သးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ပၢအခွဲး. ဖဲန့ၣ်အဆၢကတီၢ် မ့ၢ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ လၢအသးတီတဖၣ်​ ကထံၣ်ဘၣ်​ တၢ်မၤကွၢ်လၢ အကဘၣ်​ ဆဲးပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်သးတီဒံးဧါ. တထံၣ်ဘၣ်လၢၤဘၣ်. ဖဲန့ၣ်အခါ အဝဲသ့ၣ်​ ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်အီၤဝံၤလံ, အဝဲသ့ၣ်​ ကဲထီၣ်​ ပှၤလၢပှၤပှဲၤလံ ဒီးအဝဲသ့ၣ်န့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မူအထူအယိာ်လံ. တကးဒံးဘၣ်​ ပှၤလၢအအိၣ်လၢမူခိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ အဝဲသ့ၣ်​ ကတူၢ်လိာ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ပၢ ဒီးအဝဲသ့ၣ်​ ကအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိး. အဃိ ပှၤခဲလၢာ် ကသ့ၣ်ညါလၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ပၢန့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ပၢလၢအဂ့ၤကတၢၢ်. သနာ်က့ မ့မ့ၢ် ကစၢ်ယွၤအမံၤန့ၣ်​ မ့ၢ်ပှၤကထံၣ်ဝဲဒ် တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်ဒံးဧါ.

ဖဲန့ၣ်အခါ ပှၤခဲလၢာ် ကသ့ၣ်ညါတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ ဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးကပာ်စီဆှံ ယဟိဝၤယွၤအမံၤ. တကးဒံးဘၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအမံၤ ကမ့ၢ်တၢ်အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ အခ့အပှၤခဲလၢာ် လၢမူခိၣ်​ ဒီးလၢဟီၣ်ခိၣ်အဂီၢ်. အဝဲသ့ၣ်​ ကဆဲးထံၣ်ဘၣ်ဝဲ ယဟိဝၤယွၤ မၤဝဲတၢ်လီၤလးအါမး. ဒီးခီဖျိလၢ ယ့ၣ်ၡူး ကဟ့ၣ်က့ၤ တၢ်ပၢလၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အဃိ ကစၢ်ယွၤကမ့ၢ် “တၢ်ခဲလၢာ်လၢ ပှၤခဲလၢာ်အဂီၢ်.” (၁ ကရံၣ်​ ၁၅:၂၈) ဖဲန့ၣ်ဝံၤဒီး ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိ ကန့ၢ်ဘၣ်​ “ကစၢ်ယွၤအဖိတဖၣ်​ အတၢ်သဘျ့ လၢအပှဲၤဒီး တၢ်လၤကပီၤ.” (ရိ ၈:၂၁) ဒီးယဟိဝၤယွၤ အတၢ်တိာ်ပာ် လၢအကဒုးအိၣ်ဃူအိၣ်ဖိး အတၢ်ဘၣ်တ့ လၢမူခိၣ်ဒီးလၢဟီၣ်ခိၣ်​ ဒ်သိးဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဃူဃူဖိးဖိးတဒူၣ်န့ၣ်​ ကဟဲလၢပှဲၤထီၣ်ဝဲ.—အ့း ၁:၁၀.

တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ ကဲထီၣ်သးဝံၤအလီၢ်ခံ ယဟိဝၤယွၤ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ လၢမူခိၣ်ဒီးလၢဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ကတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. အဝဲသ့ၣ်​ ကသးဆူၣ်​ လၢ ကဆဲးစံးထီၣ်ပတြၢၤ ယဟိဝၤယွၤအမံၤဒံး. အဃိ စီၤဒၤဝံး ကွဲးဝဲထါစံးထီၣ်ပတြၢၤလၢ “မ်ပှၤစံးထီၣ်ပတြၢၤ [ယဟိဝၤယွၤ] တက့ၢ် . . . မ်အမံၤလၢ အလီၤကဟုကညီၢ်န့ၣ်​ ဘၣ်တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤအီၤ လီၤစိၤလီၤထီတက့ၢ်.” (စံး ၇၂:၁၈, ၁၉) တၢ်ဂ့ၢ်လၢကမၤသးခုပသးန့ၣ်​ ကအိၣ်ဝဲအါမး ဒီးပကစံးထီၣ်ပတြၢၤဘၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအမံၤ လီၤထူလီၤယိာ်.

ယဟိဝၤယွၤအမံၤန့ၣ်​ အဘၣ်ထွဲဒီး အတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါ ဒီးတၢ်လၢအမၤဝဲခဲလၢာ်. အဒိ ဖဲပဆိမိၣ်ထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤအမံၤအခါ ပဆိမိၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီး အတၢ်အဲၣ်. (၁ ယိၤ ၄:၈) ပကနီၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ပှၤအဃိ အတ့လီၤပှၤ, အအဲၣ်ပှၤအဃိ အဟ့ၣ်လီၤပှၤတၢ်ပှ့ၤက့ၤ, အပၢတၢ်တီတီလိၤလိၤ ဒီးအပၢတၢ်လၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံထီဘိ. တကးဒံးဘၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ်​ ကဆဲးထံၣ်ဘၣ်​ အတၢ်အဲၣ်​ လီၤထူလီၤယိာ်. အဃိ ပကအဲၣ်ဒိး မၤဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ်​ ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ပပါယဟိဝၤယွၤ ဒီးသးဝံၣ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ အမံၤလၢ အလီၤကဟုကညီၢ်အံၤ လီၤထူလီၤယိာ်.—စံး ၇၃:၂၈.