Kɔ no mu nsɛm no do

Kɔ no mu nsɛm a wɔahyehyɛ no do

ADZESUA ASƐM 35

Kɔ Do Nya Abotar

Kɔ Do Nya Abotar

‘Hom nhyɛ abotar.’​—COL. 3:12.

NDWOM 114 Hom Nnya Abotar

DZA YERUBOSUSU HO a

1. Ebɛnadze ntsi na sɛ obi wɔ abotar a epɛ n’asɛm?

 SƐ OBI wɔ abotar a, obiara pɛ n’asɛm. Dɛ nhwɛdo no, sɛ obi nya abotar tweɔn biribi na no bo emmfuw a, yenya obu ma nyimpa a ɔtse dɛm no. Afei so, sɛ yɛfom na afofor nya hɛnho abotar a, ɔma hɛn enyi gye paa. Bio so, sɛ yɛkaa dɛ obi a ɔnye hɛn suaa adze no nyaa hɛnho abotar ber a nna ɔyɛ dzen ma hɛn dɛ yɛbɛtse Bible mu nkyerɛkyerɛ bi ase, yɛbɛgye ato mu anaa yɛdze bɔbɔ hɛn bra no a, ɔma hɛn enyi gye paa. Dza ɔkyɛn ne nyina no, hɛn enyi sɔ paa dɛ Jehovah Nyankopɔn nya hɛnho abotar!​—Rom. 2:4.

2. Ebɛn aber na obotum ayɛ dzen ama hɛn dɛ yebenya abotar?

2 Ɔwɔ mu dɛ hɛn enyi gye hɔn a wɔda abotar edzi no ho paa, naaso bi a nnyɛ aber nyina na ɔyɛ mberɛw ma hɛnankasa dɛ yɛbɛda dɛm su yi edzi. Dɛ nhwɛdo no, sɛ yɛhyɛ traffic mu a, annhwɛ a ɔbɛyɛ dzen ama hɛn dɛ yebenya abotar nkanka aber a yɛaka ekyir na yɛrepɛ ntsɛm no. Sɛ obi yɛ biribi a hɛn enyi nngye ho a, hɛn bo botum efuw. Afei so, ɔtɔ da a obotum ayɛ dzen ama hɛn dɛ yɛbɔkɔ do enya abotar atweɔn wiadze fofor a Jehovah dze ahyɛ hɛn bɔ no. Aso dza yɛaka yi ma ihu dɛ ɔsɛ dɛ inya abotar? Ebɛnadze na obi yɛ a ɔkyerɛ dɛ ɔwɔ abotar na ebɛnadze ntsi na no ho hia dɛ yenya abotar? Afei so, ebɛnadze na yebotum ayɛ ama yeenya abotar kɛse? Yebosusu iyinom ho wɔ adzesua yi mu.

EBƐNADZE NA OBI YƐ A ƆKYERƐ DƐ ƆWƆ ABOTAR?

3. Sɛ obi wɔ abotar na afofor hyɛ no ebufuw a, ɔyɛ n’adze dɛn?

3 Hom mma yɛnhwɛ akwan anan a yebotum afa do akyerɛ dɛ yɛwɔ abotar. Odzi kan, sɛ obi wɔ abotar a ɔfa ebufuw nyaa, kyerɛ dɛ, no bo mmfuw ntsɛntsɛm. Sɛ obi hyɛ no ebufuw a, ɔbɔ mbɔdzen dɛ ɔbɛhyɛ noho do na ɔnnyɛ bi nntua no kaw. Dɛmara na sɛ ndzɛmba nnkɔ yie so a, ɔmmfa n’ebufuw nnkowiewie afofor do. Ber a odzi kan a Bible no dze asɛm “ɔfa ebufuw nyaa” dzii dwuma no, nna ɔreka Jehovah ho asɛm. Ɔkaa dɛ ɔyɛ “Nyankopɔn a ayamuhyehye nye adom ahyɛ no ma, ɔfa ebufuw nyaa, na no mbɔbɔrhu nye no nokwar dɔɔ so.”​—Ex. 34:6.

4. Sɛ ɔsɛ dɛ obi a ɔwɔ abotar tweɔn biribi a, ɔyɛ n’adze dɛn?

4 Otsia ebien, sɛ obi wɔ abotar a ɔwɔ ɔtweɔn sunsum. Sɛ biribi a ɔrohwɛ kwan no kyɛr mpo a, ɔmma no bo mmfuw anaa noho nnhiahia no. (Matt. 18:26, 27) Yehyia tsebea pii wɔ asetsena mu a ɔhwehwɛ dɛ yenya abotar. Dɛ nhwɛdo no, sɛ obi rekasa a, ɔsɛ dɛ yesie abotar tsie dza ɔreka no na ɔnnsɛ dɛ yetwa n’ano. (Job 36:2) Afei so, sɛ yebotum aboa hɛn Bible suanyi bi ma ɔaatse Bible mu nkyerɛkyerɛ bi ase anaa oegyaa suban bi a ɔnnyɛ a, ɔsɛ dɛ yenya abotar.

5. Adze fofor a yɛyɛ dze kyerɛ dɛ yɛwɔ abotar nye dɛn?

5 Otsia ebiasa, sɛ obi wɔ abotar a osusu ndzɛmba ho yie ana ɔayɛ biribi. Ɔwɔ mu, ndzɛmba ahorow bi wɔ hɔ a, no ho behia dɛ yedzi ho dwuma ntsɛm. Naaso, obi a ɔwɔ abotar no, sɛ ɔwɔ biribi a no ho hia paa a ɔsɛ dɛ odzi ho dwuma mpo a, ɔmmper noho nnhyɛ ase, na dɛmara so na sɛ ɔreyɛ a, ɔmmper noho dɛ obowie. Mbom no, ɔgye ber dze yɛ dza ɔrebɛyɛ no ho ntotoe. Afei, ɔtɔ no bo yɛ adze no na ɔyɛ no yie.

6. Obi a ɔwɔ abotar no, sɛ ohyia ɔhaw a ɔyɛ n’adze dɛn?

6 Otsia anan, sɛ obi wɔ abotar a omia n’enyi gyina ɔhaw ano na onnhwinhwin. Iyi kyerɛ dɛ abotar wɔ hɔ yi ɔnye enyimia nam. Hyɛ no nsew dɛ, sɛ yerihyia ɔhaw na yɛka ho asɛm kyerɛ hɛn nyɛnko bi a ɔbɛn hɛn paa a, mfom biara nnyi ho. Naaso sɛ yɛwɔ abotar a, yebemia hɛn enyi egyina ɔhaw a yerihyia no ano na yɛdze enyigye akɔ do asom Jehovah. (Col. 1:11) Dɛ Jehovah n’asomfo no, no ho hia paa dɛ yɛda abotar edzi wɔ akwan anan a yeesusu ho nyina mu. Ebɛnadze ntsi a? Hom mma yensusu siantsir a ɔsɛ dɛ yɛyɛ dɛm no mu bi ho.

EBƐNADZE NTSI NA NO HO HIA PAA DƐ YENYA ABOTAR?

Dɛ mbrɛ okuafo nya abotar tweɔn dɛ obotwa dza oedua no wɔ ber a ɔsɛ mu no, dɛmara na hɛn so yɛdze abotar tweɔn, osiandɛ yɛwɔ awerɛhyɛmu dɛ Jehovah bɛma no bɔhyɛ nyinara aba mu wɔ ne ber a ɔsɛ mu (Hwɛ nkyekyɛmu 7)

7. Dɛ mbrɛ James 5:7, 8 ma yehu no, ebɛnadze ntsi na no ho hia dɛ yenya abotar? (Hwɛ mfonyin no so.)

7 Sɛ yebenya nkwa a, no ho hia paa dɛ yenya abotar. Nyankopɔn n’asomfo anokwafo a wɔtsenaa ase wɔ tsetse mber mu no dze abotar tweɔnee dɛ Nyankopɔn n’anohoba ahorow bɛba mu. Dɛmara na ɔsɛ dɛ hɛn so yɛyɛ. (Heb. 6:11, 12) Bible no dze hɛn toto okuafo ho. (Kenkan James 5:7, 8.) Okuafo yɛ edwumadzen dze dua adze na ogugu do nsu, naaso onnyim ber pɔtsee a dza oedua no benyin. Ne nyina mu no onya abotar tweɔn, osiandɛ onyim dɛ ɔnyɛ dɛn ara a dza oedua no benyin ma oeetwa. Hɛn so, ɔwɔ mu dɛ ‘yennyim dɔn kor a hɛn Wura bɛba’ dze, naaso yɛyer hɛnho wɔ Jehovah no som mu. (Matt. 24:42) Yɛdze abotar tweɔn osiandɛ yɛwɔ awerɛhyɛmu dɛ Jehovah ne ber a ɔsɛ mu no, ɔbɛma n’anohoba nyina aba mu. Sɛ yɛtse nka dɛ yɛatweɔn aberɛ a, annhwɛ a hɛn abotar bɛsa, na yɛdze no nkakrankakra bɔtwe hɛnho efi Jehovah ho. Afei so, ɔbɛma yɛahwehwɛ ndzɛmba a ɔbɛma yeenya ber tsiaa mu enyigye. Naaso sɛ yɛkɔ do nya abotar a, ɔbɔboa hɛn ma yeemia hɛn enyi egyina mu ekesi ase na Jehovah bɛgye hɛn nkwa.​—Mic. 7:7; Matt. 24:13.

8. Abotar si dɛn boa hɛn ma yɛnye afofor dzi no yie? (Colossaefo 3:12, 13)

8 Abotar boa hɛn ma yɛnye afofor dzi no yie. Dɛ nhwɛdo no, ɔboa hɛn ma sɛ afofor kasa a yɛyɛ dzinn tsie hɔn. (Jas. 1:19) Afei so, abotar boa hɛn ma yɛnye afofor tsena asomdwee mu. Ɔboa hɛn ma sɛ ndzɛmba nnkɔ yie a yɛmmper hɛnho nnyɛ adze anaa yɛnnka nsɛm a ɔbɛhaw afofor. Bio so, sɛ yɛwɔ abotar a, aber a obi ayɛ adze ma wɔayɛ hɛn yaw no, hɛn bo rummfuw ntsɛntsɛm. Yerinnya adwen dɛ yɛbɛyɛ bi etua hɔn kaw, mbom yɛbɔkɔ do ‘atsetse ama hɛnho na yɛdze akyekyɛ hɛnho nkorkor.’​—Kenkan Colossaefo 3:12, 13.

9. Ebɛn kwan do na abotar boa hɛn ma yesisi gyinae pa? (Mbɛbusɛm 21:5)

9 Abotar san boa hɛn ma yesisi gyinae pa. Ɔmma yɛmmper hɛnho nnsi gyinae anaa yɛnnyɛ dza ɔbɛba hɛn tsir mu biara, mbom ɔboa hɛn ma yɛgye mber yɛ nhwehwɛmu ama yeehu gyinae a yesi a ɔbɔboa hɛn. (Kenkan Mbɛbusɛm 21:5.) Dɛ nhwɛdo no, sɛ yɛrohwehwɛ edwuma a, annhwɛ a edwuma a yebenya biara no, yɛbɛyɛ. Bi mpo a dɛm edwuma no bɛma yɛatoto adzesua nye asɛnka mu. Naaso sɛ yɛwɔ abotar a, yɛbɔto hɛn bo ase esusu ho ahwɛ beebi a edwuma no wɔ, ndɔnhwer a yɛdze bɛyɛ edwuma no, nye mbrɛ edwuma no besi aka hɛn ebusua nye hɛn som. Sɛ yɛwɔ abotar a, ɔbɔboa hɛn amma yeennsi gyinae a ɔbɛhaw hɛn.

DZA IBOTUM AYƐ AMA EENYA ABOTAR KƐSE

10. Ebɛnadze na sɛ Christiannyi bi yɛ a ɔbɔboa no ma oeenya abotar na ɔaakɔ do ada no edzi?

10 Serɛ Jehovah dɛ ɔmboa wo ma nya abotar kɛse. Abotar ka sunsum no aba no ho. (Gal. 5:22, 23) Ntsi yebotum abɔ mpaa aserɛ Jehovah dɛ ɔmfa no sunsum krɔnkrɔn no mboa hɛn ma yennya dɛm su yi bi. Sɛ yehyia tsebea bi a ɔsɔ hɛn abotar hwɛ a, yɛbɔkɔ do aserɛ Jehovah dɛ ɔmfa no sunsum krɔnkrɔn no mboa hɛn ma yennya abotar. (Luke 11:9, 13) Yebotum so aserɛ Jehovah dɛ ɔmboa hɛn ma yenhu ndzɛmba dɛ mbrɛ ohu no no. Sɛ yɛbɔ mpaa a ɔtse dɛm wie a, ɔsɛ dɛ yɛyɛ hɛn afamudze dze da abotar edzi da biara. Sɛ yɛkɔ do serɛ Jehovah dɛ ɔmma hɛn abotar, na yɛyɛ dza yebotum biara da abotar edzi a, ɔnodze ɔbɛgye ndwow wɔ hɛn akoma mu na ɔbɛba abɛyɛ hɛn suban.

11-12. Ebɛnadze na Jehovah ayɛ dze akyerɛ dɛ ɔwɔ abotar?

11 Dwendwen Bible mu nhwɛdo ahorow ho. Bible no ka nyimpa pii a wɔdaa abotar edzi ho asɛm. Sɛ yɛdwendwen dza wɔyɛe no ho a, ɔbɔboa hɛn ma yeehu akwan a hɛn so yebotum afa do ada abotar edzi. Yerubosusu nyimpa a yɛreka hɔnho asɛm yi mu bi ho. Naaso ansaana yɛbɛyɛ dɛm no, ma yendzi kan nhwɛ abotar ho nhwɛdo a ɔkyɛn biara a Jehovah ayɛ.

12 Satan dzii akɔhwi kyerɛɛ Eve wɔ Eden ture no mu dɛ Jehovah nndɔ nyimpa na ɔmmfata dɛ odzi hɔn do tum; ɔyɛɛ dɛm dze sɛɛ Jehovah ne dzin. Nkyɛ Jehovah botum asɛɛ Satan wɔ hɔ ara, naaso ɔannyɛ dɛm mbom onyaa abotar na ɔhyɛɛ noho do, osiandɛ nna onyim dɛ ɔbɛgye mber ana obiara ehu dɛ ɔno Jehovah na ɔfata paa dɛ odzi tum. Naaso aber a Jehovah gu do rotweɔn no, oemia n’enyiwa egyina nsɛmbɔn a wɔaka dze asɛɛ ne dzin no nyina ano. Afei so, Jehovah dze abotar rotweɔn mbrɛ ɔbɛyɛ a nyimpa pii benya hokwan esua noho adze ama woeetum enya onnyiewiei nkwa. (2 Pet. 3:9, 15) Osian abotar a Jehovah ada no edzi ntsi, nyimpa ɔpepem pii ebohu no. Sɛ yɛdze hɛn adwen si mfaso a yenya fi abotar a Jehovah da no edzi no do a, ɔrennyɛ dzen dɛ yɛbɔkɔ do atweɔn aber a nankasa dze wiadze bɔn yi bɛba n’ewiei.

Sɛ yɛwɔ abotar a, aber a obi ahyɛ hɛn ebufuw no, hɛn bo rummfuw ntsɛntsɛm (Hwɛ nkyekyɛmu 13)

13. Ebɛnadze na Jesus yɛe a ɔkyerɛ dɛ ɔwɔ abotar dɛ n’Egya pɛpɛɛpɛ? (Hwɛ mfonyin no so.)

13 Jesus so wɔ abotar dɛ n’Egya pɛpɛɛpɛ. Aber a ɔwɔ asaase do no, ɔyɛɛ ndzɛmba bi dze kyerɛɛ dɛ ampa ɔwɔ abotar. Ɔbɛyɛ dɛ nna ɔnnyɛ aber nyinara na ɔyɛ mberɛw ma no dɛ obenya afofor ho abotar, nkanka akyerɛwfo nye Phariseefo ndabrabafo no. (John 8:25-27) Naaso tse dɛ Jehovah no, nna Jesus noara so no bo mmfuw ntsɛntsɛm. Aber a wɔhyehyɛɛ no ahorba anaa wɔhyɛɛ no ebufuw no, ɔannyɛ bi enntua hɔn kaw. (1 Pet. 2:23) Jesus dze abotar miaa n’enyi gyinaa ɔhaw a ohyiae no ano a oennhwinhwin. Ɔnnyɛ nwanwa dɛ Bible no ka dɛ yɛmfa hɛn adwen nsi “nyia ɔyɛɛ abotar tsiee ndzebɔnyɛfo hɔn nyiyiano” no do! (Heb. 12:2, 3) Jehovah bɔboa hɛn so ma yɛdze abotar emia hɛn enyiwa egyina ɔhaw biara a yebehyia no ano.

Sɛ yenya abotar dɛ Abraham a, yebotum enya awerɛhyɛmu dɛ Jehovah behyira hɛn ndɛ, na nhyira no ne kɛse paa no, yebenya no wɔ wiadze fofor a ɔdze ahyɛ hɛn bɔ no mu (Hwɛ nkyekyɛmu 14)

14. Ebɛnadze na yebotum esua efi abotar a Abraham daa no edzi no mu? (Hebrewfo 6:15) (Hwɛ mfonyin no so.)

14 Hɛn mu binom wɔ hɔ a, yɛhwɛɛ kwan dɛ ewiei no bɛba no nnyɛ ndɛ. Yɛatweɔn araa ma seseiara mpo dze, ɔyɛ hɛn dɛ gyama ewiei no rommbɔto hɛn. Naaso ebɛnadze na ɔbɔboa hɛn ma yaakɔ do dze abotar atweɔn? Hom mma yɛnhwɛ dza Abraham yɛe a yebotum esuasua. Aber a nna Abraham edzi mfe 75 na onnyi ba biara no, Jehovah hyɛɛ no bɔ dɛ: “Mebɛyɛ wo ɔman kɛse.” (Gen. 12:1-4) Abraham tsenaa ase hun dɛm bɔhyɛ no ne mbamu anaa? Ohun bi, naaso oennhu ne nyinara. Aber a otwaa Euphrates Esutsen no ekyir no, ɔtweɔnee mfe 25 ansaana Jehovah nam anwanwa kwan do rema ɔawo ne ba Isaac. Iyi ekyir no, ɔsanee tweɔnee mfe 60 ansaana wɔrowo ne nananom Esau na Jacob so. (Kenkan Hebrewfo 6:15.) Naaso aber a Abraham n’asefo bɛyɛɛ ɔman kɛse na hɔn nsa kaa Anohoba Asaase no, nna oewu. Ne nyinara mu no, dɛm ɔbarimba nokwafo yi nye no Bɔfo no nyaa anyɛnkofa a no mu dzen. (Jas. 2:23) Sɛ wonyan Abraham ba nkwa mu bio, na obohu dɛ gyedzi na abotar a ɔdaa no edzi no maa wohyiraa asaase do aman nyinara a, innhu dɛ n’enyi bɛgye paa? (Gen. 22:18) Ebɛnadze na yesua fi asɛm yi mu? Ɔno nye dɛ, bi a yerunnhu Jehovah n’anohoba ahorow no ne nyinara ne mbamu seseiara. Naaso sɛ yenya abotar dɛ Abraham a, yebotum enya awerɛhyɛmu dɛ Jehovah behyira hɛn ndɛ, na nhyira no ne kɛse paa no, yebenya no wɔ wiadze fofor a ɔdze ahyɛ hɛn bɔ no mu.​—Mark 10:29, 30.

15. Sɛ ereyɛ w’ankorankor adzesua a, ebɛnadze na ibotum esua ho adze?

15 Bible no ka nyimpa afofor pii so a wɔdaa abotar edzi no ho asɛm. (Jas. 5:10) Fa si w’enyiwa do dɛ ibosua hɔnho adze akɔ ekyir. b Ma yɛmfa David dɛ nhwɛdo. Aber a nna ɔyɛ abofra no, wɔseraa no dɛ ɔno na ɔbɛyɛ Israelhen daakye, naaso nna ɔsɛ dɛ ɔtweɔn mfe pii ansaana ne nsa aka ahendzi no. Simeon na Anna so, wɔdze nokwardzi soom Jehovah aber a nna wɔrotweɔn dɛ wobohu Messiah a nna wɔahyɛ noho bɔ no. (Luke 2:25, 36-38) Sɛ irusua hɔn a wɔtse dɛm no ho adze a, hwɛ dɛ ibenya nsɛmbisa yi ho mbuae a: Ɔbɛyɛ dɛ ebɛnadze na ɔboaa dɛm nyimpa yi ma ɔdaa abotar edzi? Ebɛn mfaso na ofii abotar a onyae no mu bae? Ebɛnadze na mubotum ayɛ dze esuasua no? Hɔn a wɔannda abotar edzi a Bible no ka hɔnho asɛm no so, sɛ isua hɔnho adze a obotum aboa wo. (1 Sam. 13:8-14) Bi a ibotum ebisa woho dɛ: ‘Ebɛnadze ntsi na woennya abotar? Osiandɛ woennya abotar ntsi, ebɛn asɛm na ɔtoo hɔn?’

16. Sɛ yɛwɔ abotar a, mfaso a yenya no ibi nye dɛn?

16 Dwendwen mfaso a ibenya aber a ada abotar edzi no ho. Sɛ yɛwɔ abotar a, hɛn enyiwa gye paa na hɛn akoma so tɔ hɛn yamu. Iyi kyerɛ dɛ sɛ yenya abotar wɔ ndzɛmba ho a, ɔremma adwendwen nnhyɛ hɛn do na ɔbɛma hɛn apɔwmudzen so ayɛ papa. Sɛ yɛwɔ afofor so ho abotar a, ɔma yɛnye hɔn ntamu ebusuabɔ yɛ kama. Afei so ɔma koryɛ ba asafo no mu. Sɛ obi yɛ biribi a nkyɛ obotum ama hɛn bo efuw naaso yɛamma hɛn bo emmfuw a, ɔremma asɛm no nngye nsamu. (Ndw. 37:8; Mbɛ. 14:29) Dza ɔkyɛn ne nyina no, sɛ yɛwɔ abotar a nna yerusuasua hɛn sor Egya no, na ɔma yɛbɛn no kɛse.

17. Ɔsɛ dɛ yesi hɛn bo dɛ yɛbɛyɛ dɛn?

17 Dza yeesusu ho yi ama yeehu dɛ ampa, abotar yɛ su a ɔyɛ fɛw, na mfaso a ɔwɔ do dze, wɔnnka! Ɔwɔ mu dɛ nnyɛ aber nyinara na ɔyɛ mberɛw dɛ yebenya abotar dze, naaso dze nam Jehovah no mboa do no, yebotum akɔ do ada dɛm su fɛɛfɛw yi edzi. Na ber a yɛdze abotar rotweɔn wiadze fofor no, yebotum enya awerɛhyɛmu dɛ ‘Jehovah n’enyiwa wɔ hɔn a wosuro no do, ɔwɔ hɔn a wɔrotweɔn no nokwar dɔ no do.’ (Ndw. 33:18) Hom mma hɛn nyinara nsi hɛn bo dɛ yɛbɔkɔ do ahyɛ abotar dɛ atar.

NDWOM 41 Tsie Me Mpaabɔ

a Abotar ho akɔ atwee wɔ Satan no wiadze yi mu. Naaso Bible no tu hɛn fo dɛ yɛnhyɛ abotar. Adzesua yi bɔboa hɛn ma yeehu siantsir a abotar ho hia paa nye dza yebotum ayɛ ama yeenya abotar kɛse.

b Sɛ epɛ nsɛm pii a ɔfa nyimpa a Bible no ka hɔnho asɛm dɛ wɔdaa abotar edzi no ho a, ibotum akɔ Watch Tower Publications Index mu, na ahwɛ asɛntsir a ɔse “Patience” no ase.