1. Mukonda dyahi twawabhela kukala ni athu akwa mwanyu?

 KIMA kyambote kukala ni athu akwa mwanyu. Mukonda dyahi? Etu tuxila kyavulu o athu a kinga kima kya mu laleka kyavulu, se kukala ni njinda. Kima kyambote kyoso o muthu kyalondekesa mwanyu kokwetu, ne mwene se twa tondala. Tusakidila kyavulu o mulongexi wetu wa Bibidya, mu kutulondekesa mwanyu kyoso kitwexile mu bhanga nguzu phala kudilonga, kuxikina ni kukumbidila o milongi ya Bibidya. O kya beta dingi kota, tusakidila kyavulu Jihova, mukonda dya ku tukwatela mwanyu!—Lom. 2:4.

2. Mu ithangana yebhi nange kibhonza kulondekesa mwanyu?

² Sumbala twawabhela kyavulu o mwanyu ulondekesa akwetu, maji nange kitubhonza kukala we tu akwa mwanyu. Mu kifika, nange kitena kutubonza kukala ni mwanyu, kyoso ki tukala mu kingila ni jindolo javulu mu inzo ya kusaka, maji o musaki ulaleka mu kwiza. Tu tena we kukamba mwanyu kyoso kya tukwatesa njinda. Sayi ithangana, nange kitena kubhonza kukinga o kikumbidilu kya kikanenu kya Jihova kyalungu ni mundu wa ubhe. Eye wamesena kukala dingi ni mwanyu? Mu milongi yiyi twanda dilonga ihi ilombolola kukala ni mwanyu ni mukonda dyahi kima kyala ni valolo. Twanda mona we ihi yanda tukwatekesa kukala dingi ni mwanyu.

3. Ihi ibhanga o muthu mukwa mwanyu kyoso kya mu kwatesa njinda?

³ Tala maukexilu awana ututena kulondekesa mwanyu. Kyadyanga, o muthu mukwa mwanyu ka thathamana ni lusolo. Kyoso o athu kya mukwatesa njinda, mwene utululuka, ka abhakela we phonzo. Mwene we ka talatala kyayibha akwa kyoso kya mudibhana ni ibhidi yabhonzo. O kizwelu “mwanyu” mu Bibidya, tukisanga mu veji yadyanga mu divulu dya Makatukilu 34:6. O velusu yenyiyi ijimbulula Jihova  kala, “Nzambi ya jihenda, ukokoloka o kuthathamana, mukwa mwanyu, wezala ni henda yakidi, uzwela ngó o kidi.”

4. Ihi ibhanga o muthu mukwa mwanyu se wabhingi kukingila?

⁴ Kayadi, o mukwa mwanyu utena kukingila ni kutululuka. O mukwa mwanyu ka kala ni njinda se o kima kya mukingila kyamulaleka kyavulu. (Mat. 18:26, 27) Kwala ima yavulu itwabhingi kukingila ni mwanyu. Mu kifika, ki twatokala kubatula o izwelu kyoso muthu kya muzwela, maji twabhingi kwivwa ni mwanyu kate kyanda zubha. (Jobe 36:2) Twabhingi we kulondekesa mwanyu kyoso kitwamukwatekesa dixibulu kutendela o ilongesu ya Bibidya mba kutolola kifwa kyayibha.

5. Mu ukexilu webhi dingi mu tutena kulondekesa mwanyu?

⁵ Katatu, o mukwa mwanyu ka bhange o ima se kuxinganeka. Kidi kwila, sayi ithangana twabhingi kubhanga o ima ni lusolo. Maji, kyoso o muthu mukwa mwanyu kyabhinga kubhanga kima, mwene ka kibhange se kuxinganeka mba ni lusolo, phala kukizubha selu. Muveji dya kiki, mwene ukatula kithangana phala kuxinganeka kyebhi kyanda kibhanga. Mu kusuluka mwene ukatula kithangana kya soko phala kukibhanga kyambote.

6. Ihi ibhanga o muthu mukwa mwanyu kyoso kya dibhana ni ibhidi?

⁶ Kawana, o mukwa mwanyu ubhanga nguzu phala kudibhana ni ibhidi se kudikalanganza. Mu ukexilu yu, o mwanyu walungu ni kukolokota. Mu kidi, ki kima kyayibha kutangela kamba dyetu kyebhi kitwamudivwa yalungu ni maka utwamudibhana nawu. Maji, o mukwa mwanyu wanda dikwatenena mu ima yambote ya mubhita ku mwenyu we, ni kubhanga yoso yatena phala kusuluka mu kusidivila Jihova ni kisangusangu. (Kol. 1:11) O jiselevende ja Jihova a bhingi kulondekesa mwanyu mu maukexilu oso enya. Tumone se mukonda dyahi.

7. Kala kizwela Tiyaku 5:7, 8, mukonda dyahi o mwanyu wala ni valolo? (Tala we ofoto.)

⁷ Se twamesena kukala ni mwenyu wa kalelaku, twabhingi kukala ni mwanyu. Kala o jiselevende ja Jihova m’ukulu, twabhingi kukingila ni mwanyu o kikumbidilu kya ikanenu ya Nzambi. (Jih. 6:11, 12) O Bibidya isokesa o mwenyu wetu ni wa kidimakaji. (Tanga Tiyaku 5:7, 8.) O kidimakaji ubhanga nguzu yavulu phala kukuna ni kutekela o jimbutu, maji mwene kejiya kyambote se janda kula thembu kuxi. Kyenyiki, mwene wabhingi kukingila ni mwanyu, mu kudyelela kwila mu kithangana kyatokala wanda bhongolola o idima. Kyene kimoxi n’etu, twabhingi kusuluka mu kubhanga o ikalakalu yetu mu nzumbi, ne mwene se ‘ki twejiya o kizuwa kyanda kwiza o Ngana yetu.’ (Mat. 24:42) Etu tu kingila ni mwanyu, mu kudyelela kwila, mu kithangana kyatokala, Jihova wanda kumbidila o ikanenu yoso yabhange. Se tukamba o mwanyu, tutena kubhwila mu kukingila ni kudisondolola kwa Jihova bhofele bhofele. Tutena kumateka kudikwatenena mu ima itufika kwila itena ku tusangulukisa kindala. Maji se tukala ni mwanyu, twandatena kukolokota kate ku dizubhilu ni kubhuluka.—Mik. 7:7; Mat. 24:13.

8. Kyebhi o mwanyu utukwatekesa mu kudibhana ni akwetu? (Kolose 3:12, 13)

⁸ O mwanyu utukwatekesa kudibhana kyambote ni akwetu. Utukwatekesa kwehela akwetu kuzwela se kwabatula. (Tiy. 1:19) O mwanyu utukwatekesa kukala ku paze ni akwetu. Se tukala tu akwa mwanyu, ne mwene kyoso kitukala ni njinda, ki twandabhanga mba kuzwela kima kyeji kwama akwetu. Ki twandabhanga we o ima ni kufutuluka, kyoso kya tuluwalesa. Muveji dya kuvutwila phonzo, twanda ‘kolokota mu kudilendukila mudyetu ni kudiloloka ni muxima woso.’—Tanga Kolose 3:12, 13.

9. Kyebhi o mwanyu utukwatekesa kyoso kitubhinga kusola kima? (Jisabhu 21:5)

⁹ O mwanyu utena we kutukwatekesa kyoso kitubhinga kusola kima. Muveji dya kubhanga o ima ni lusolo mba se kuxinganeka, twabhingi kukatula kithangana phala kuxinganeka, ni tutene kusola mu ukexilu watokala. (Tanga Jisabhu 21:5.) Mu kifika, se twamusota salu, nange tutena kudibhala mu mubhetu wa kuxikina kabasa salu idyanga o kumoneka, ne mwene se yene yanda tubhangesa kufonga mu yonge, ni mu ukunji. Maji, se tukala tu akwa mwanyu, twanda dyanga kuxinganeka kwebhi ku twanda kalakala, ola jikuxi ji twanda kalakala ku kizuwa, ni kyebhi kyanda kala o mwiji wetu ni ukamba wetu ni Jihova. Kyoso kitukala ni mwanyu, tutena kusola ni unjimu.

10. Ihi yabhingi kubhanga o Kidistá phala kukala ni mwanyu?

¹⁰ Samba mu kubhinga mwanyu. O mwanyu ubhanga mbandu ku kibundu kya nzumbi ya Nzambi. (Nga. 5:22, 23) Kyenyiki twatokala kusamba kwa Jihova mu kubhinga o nzumbi ikola ni kikwatekesu phala tutene kukala ni idifwa ya nzumbi. Se tudibhana ni kibhidi kilola o mwanyu wetu, twanda ‘kolokota mu kubhinga’ o nzumbi ikola phala itukwatekese kulondekesa o mwanyu. (Luk. 11:9, 13) Tutena we kubhinga kwa Jihova n’atukwatekese kutala o ima mu ukexilu wa mwene. Kituzubha o kusamba, twabhingi kubhanga yoso itutena phala kulondekesa o mwanyu izuwa yoso. Se tusuluka mu kubhinga o mwanyu mu musambu ni kubhanga nguzu mu maka enya, Jihova wanda tukwatekesa kukala ni kidifwa kiki, ne mwene se m’ukulu ki twexile nakyu.

11-12. Kyebhi Jihova kyene mulondekesa mwanyu?

 ¹¹ Xinganeka mu misoso ya Bibidya. O Bibidya izwela yalungu ni athu avulu exile akwa mwanyu. Kyoso kituxinganeka mu misoso yiyi, tutena kudilonga maukexilu akulondekesa mwanyu. Maji kyadyanga, tumone o phangu yabeta kota yalungu ni mwanyu, Jihova.

¹² Mu njaludim ya Edene Satanaji wa xidisa o dijina dya Jihova, mu kuzwela makutu alungu ni mwene. Mwene wambe kwila Jihova kale ni henda ni kwila nguvulu yayibha. Jihova weji tena kubwika Satanaji mu kithangana kyenyokyo. Maji mwene walondekesa mwanyu, mukonda wejidile kwila kweji bhinga kithangana phala kulondekesa kwila o unguvulu we wene wabeta kota phala kutumina. Ne mwene ni makutu ene muzwela yalungu ni dijina dye, Jihova wene mukinga ni mwanyu woso. Ku mbandu yamukwa, Jihova wene mukinga ni mwanyu, mukonda wamesena kwila athu avulu atambule o ujitu wa kukala ni mwenyu wakalelaku. (2 Ph. 3:9, 15) Mukonda dya kiki mazunda a athu atena kwijiya Jihova. Se tuxinganeka mu mbote itubhekela o mwanyu wa Jihova, ki kyanda tubhonza kukingila ni mwanyu oso o kithangana kya Jihova kubheka o dizubhilu.

13. Kyebhi Jezú kya kayela ni kuyuka kwoso o mwanyu wa Tat’e? (Tala we ofoto.)

¹³ Jezú ni kuyuka kwoso wakayela o mwanyu wa Tat’e, mwene walondekesa o kidifwa kiki kyoso kyexile mu ixi. Sayi ithangana kyexile mu mubhonza ku londekesa mwanyu, mukonda dya mangonya a Jimesene ja kulonga o kitumu ni Jifalizewu. (Nzw. 8:25-27) Kala Tat’e, Jezú kexile mukala ni njinda ni lusolo. Kyoso kyexile mu mulokalala mwene kexile muvutula phonzo. (1 Ph. 2:23) Jezú ni mwanyu woso wakolokota mu ibhidi se kudikalanganza. Kiki kyene kibhangesa o Bibidya  kuzwela kwila, twatokala ‘kuxinganeka o phangu ya yó wakolokota né mwene ni ku mu sebhulula ku akwa ituxi’! (Jih. 12:2, 3) Ni kikwatekesu kya Jihova, tutena we kukolokota ni mwanyu woso kabasa kibhidi kimoneka

14. Ihi itutena kudilonga ni mwanyu wa Mbalahamu? (Jihebelewu 6:15) (Tala we ofoto.)

¹⁴ Eye nange wamukingila kya o dizubhilu dya mundu yu mu mivu yavulu. Mukonda dya kiki, nange uxinganeka kwila ki wanda kala dingi ni mwenyu kyoso kidyanda bhixila. Ihi itena kutukwatekesa kusuluka mu kukingila ni mwanyu? Tala o phangu ya Mbalahamu. Kyoso Mbalahamu kyexile ni 75 a mivu kexile luwa ni twana, Jihova wamukanena, wixi: “Nga-nda ku ku sokolola n’ukala u mwiji wadikota.” (Dim. 12:1-4) O kwila Mbalahamu wamono o kikanenu kiki kudikumbidila? Wamono ngo mbandu. Kyoso kya zawuka o ngiji ya Ewufalate, mu ku bhita 25 a mivu, Mbalahamu wamono o uvwalukilu wa mon’e Izake. Kiki kyexile madiwanu. Mu kubhita dingi 60 a mivu, mwene wamono uvwalukilu wa alawul’e Ezawu ni Jakobo. (Tanga Jihebelewu 6:15.) Maji Mbalahamu ka monene o mbutu ye kukituka kifuxi kyadikota ni kubokona mu Ixi Yokanene. Maji ne kiki, o dyala didi dya fiyele dyexile ni ukamba wambote ni Mubhangi we. (Tiy. 2:23) Kyoso Mbalahamu kyanda mufukununa, wanda sanguluka kyavulu mukwijiya kwila, ifuxi yoso mu ixi a abesowala mukonda dya kixikanu ni mwanyu we! (Dim. 22:18) Ihi itwadilongo? Nange ki twanda mona o ikanenu yoso ya Jihova kudikumbidila kindala. Maji se tukala ni mwanyu kala Mbalahamu, tutena kuxikina ni kidi kyoso kwila Jihova wanda tu besowala kindala ni ku mundu wa ubhe.—Mál. 10:29, 30.

15. Tutena kutokwesa yalungu ni ihi kyoso kitudilonga?

 ¹⁵ Mu Bibidya tusangamu phangu ya athu avulu exile akwa mwanyu. (Tiy. 5:10) Ihi i uxinganeka kudilonga dingi yalungu ni athu ya? b Mu kifika Davidi wexile hanji kamunzangala kyoso kyamusolo phala kukala sobha ya Izalayele. Kwabhiti hanji mivu kate kya mutumbika ku ungana. O phangu yamukwa yalungu ni Ximinyá ni Ana. Ene exile mubheza Jihova ni ufiyele woso, kyoso kyexile mukingila o wijilu wa Mexiya. (Luk. 2:25, 36-38) Mu kudilonga o jiphangu jiji, sota kutambwijila o ibhwidisu yiyi: Ihi yakwatekesa o muthu yu kulondekesa mwanyu? Mbote yebhi yakatula mu kulondekesa mwanyu? Kyebhi kingitena kukayela o phangu ye? Eye utena we kukatula phangu kwa yo akambe kulondekesa mwanyu. (1 Sam. 13:8-14) Utena kudibhwidisa: ‘Mukonda dyahi o muthu yu ka londekesa mwanyu? Ibhidi yebhi yadibhana nayu?’

16. Mbote yebhi ijila mu kukala tu akwa mwanyu?

¹⁶ Xinganeka mu mabesá a kukala mukwa mwanyu. O muthu mukwa mwanyu ukala dingi ni kisangusangu ni kutululuka. Ku mbandu yamukwa, o mwanyu utena kutukwatekesa kukala ni sawidi yambote mu xitu ni mu kilunji. Kyoso kitukala tu akwa mwanyu, tukala ni ukamba wambote ni akwetu. Tukwatekesa o kilunga kyetu kukala ni muxima umoxi. Se kukala muthu utukwatesa njinda, etu tubhanga yoso mu kudilanga phala ki tuvudise dingi o maka. (Jisá. 37:8; Jisa. 14:29) O kyabeta dingi kota, kyoso kitukala tu akwa mwanyu, twamukayela o phangu ya Tat’etu ya dyulu ni kukolesa dingi o ukamba wetu ni mwene.

17. Ihi itwatokala kubhanga etwenyoso?

¹⁷ Se phata, o mwanyu kidifwa kitubhekela mbote yavulu! Sumbala sayi ithangana kibhonza kukala mukwa mwanyu, maji ni kikwatekesu kya Jihova, tutena kusuluka mu kulondekesa o kidifwa kiki. Kyoso kituya ni kukingila o mundu wa ubhe, tutena kudyelela kwila o ‘mesu ma Jihova ala kwa yo amukala ni woma; ni kwa yo a kingila mu henda yê.’ (Jisá. 33:18) Kyenyiki, etwenyoso tusulukyenu mu kukala tu akwa mwanyu.