1. Mambo ka o kyanemena kusanchila bantu batekanya?

 ATWEBA bonse twatemwa bantu batekanya. Tunemeka bingi bantu batwajijila na kupembela nangwa kya kuba kyo baketekejilenga kyabanda kufika. Tusanchila bingi bakwetu betutekenya inge twibalubankanya. Kabiji tusanchila bingi betufunjishanga Baibolo mambo betutekenyejile inge twabula kukwatakanya bukiji byo twafunjilenga ne kwibingijisha. Kyakila pa byonse, tusanchila bingi Yehoba Lesa pa byo etutekenya.​—Loma 2:4.

2. Ñanyi bintu byakonsha kwitulengela kukankalwa kutekanya?

² Nangwa kya kuba tukeba bakwetu kwitutekenya, kimye kimo tukankalwa kutekanya mu bintu bimo nabiji inge twakelwa tuji mu motoka bino kulutwe yetu kuji myotoka ibena kwenda pachepache nangwa inge bakwetu betuzhingijisha. Kabiji kimo kimye kitukatazha bingi kutwajijila kupembelela kufika kwa milaye ya Yehoba. Nanchi mwafwainwa kutwajijila kutekanya mu bino bintu nyi? Mu uno mutwe tusakwisamba pa kwikala batekanya byo kulumbulula ne ene mambo kutekanya o kwanemena. Tusakwisamba ne pa byo twafwainwa kuba pa ku­ba’mba tutwajijile kwikala batekanya.

3. Muntu watekanya uba byepi inge bamuzhingijisha?

³ Akilangulukai pa ano mashinda ana mo tumweshesha’mba twatekanya. Kitanshi, muntu watekanya kechi uzhingila bukiji ne. Utekanya inge bakwabo bamuzhingijisha kabiji kechi ushinkanya  inge bamukozha ku muchima ne. Kyambo kya kuba’mba “ubanda kuzhingila” bekyambapo kimye kitanshi mu Baibolo pa kulumbulula biji Yehoba amba: “Lesa wa lusa ne kifyele, ubanda kuzhingila, wavula butemwe bubula kwaluka ne bukine.”​—Lupu. 34:6.

4. Ñanyi bintu byuba muntu watekanya?

⁴ Kya bubiji, muntu watekanya utwajijilatu na kupembelela. Muntu watekanya kechi utoñama nangwa kuzhingila inge kintu kyo apembelejilenga kyabanda kufika ne. (Mat. 18:26, 27) Kuji mashinda avula bingi mo twafwainwa kumweshesha’mba twatekanya nabiji kuteleka nangwa kubula kuchibikizha mukwetu inge ubena kwamba. (Yoba 36:2) Kabiji twafwainwa kutekanya pa kukwasha ye tufunjisha Baibolo kumvwisha bintu byo tubena kumufunjisha nangwa pa kumukwasha kuleka muteeto watama.

5. Ñanyi jishinda jikwabo mo twafwainwa kumweshesha butekanye?

⁵ Kya busatu, muntu watekanya kechi uba bintu na kanswatu ne. Kimo kimye tufuukula bintu bimo bukiji. Nangwa byonkabyo, muntu watekanya inge ubena kukeba kufuukulapo kuba bintu bimo kechi upelawizha kuba byobyo bintu kwa kubula kulangulukapo ne. Umonapo kimye kya kulangulukilapo jimo pa bintu byo akeba kuba. Kabiji wikala na kimye kyawaina kya kubilamo byo afuukula.

6. Ñanyi bintu byuba muntu watekanya nangwatu inge ubena kupita mu meseko nangwa mu makatazho akatampe?

⁶ Kya buna, muntu watekanya uchinchika meseko kwakubula kwijizhañanya. Kino kibena kulumbulula’mba kutekanya kwendela pamo na kuchinchika. Pano bino kechi kyatama kulumbulwilako mulunda nenu byo mubena kulanguluka pa lweseko lo mubena kupitamo ne. Nangwa byonkabyo, muntu watekanya uta muchima pa bintu byawama byo abena kumona mu bwikalo bwanji. Kabiji bino bimulengela kwingijila Yehoba na lusekelo papelela bulume bwanji. (Kolo. 1:11) Bantu ba Lesa bafwainwa  kutekanya mu bino bintu byonse byo twaambapo. Mambo ka? Twayai twisambepo bishinka bimo.

7. Kwesakana na Yakoba 5:7, 8, mambo ka o twafwainwa kwikela batekanya? (Monai ne kipikichala.)

⁷ Kutekanya ko kuketulengela kukekala na bumi bwa myaka ne myaka. Inge twatekanya tukapembelela kufika kwa milaye ya Lesa byonka byajinga bantu ba Lesa banji ba kishinka bakala. (Hebe. 6:11, 12) Baibolo witwesakanya ku byuba njimi. (Tangai Yakoba 5:7, 8.) Njimi wingila na ngovu kubyala ne kutekezha, bino kechi uyuka nkunwa byo ikoma ne. Onkao mambo, upembelela ne kutekanya kuketekela’mba ukanowa. Ne atweba twibikako kwingijila Yehoba na mukoyo nangwa kya kuba “kechi twayuka juba nkambo yetu jo akeshilamo ne.” (Mat. 24:42) Bino na mambo a kuba’mba twatekanya, twayuka’mba Yehoba ukafikizha byonse byo etulaya pa kimye kyanji mwine. Umvwe twabula kutekanya, tukakankalwa kupembelela kabiji tukakumpulwa ne kusha bukine. Tukatendeka kuba bintu byo tulanguluka’mba byo byafwainwa kwituletela lusekelo. Bino umvwe twatekanya, tukachinchika kufika ne ku mpelo kabiji tukapuluka.​—Mika 7:7; Mat. 24:13.

8. Kutekanya kwitukwasha byepi kukosesha bulunda na bakwetu? (Kolose 3:12, 13)

⁸ Kutekanya kwitulengela kukosesha bulunda na bakwetu. Kwitukwasha kuteleka bulongo umvwe bakwetu babena kwamba. (Yako. 1:19) Kabiji kutekanya kwitulengela kumvwañana na bakwetu. Umvwe twatekanya kechi tukumbula bukiji nangwa kuba kintu kyakonsha kuzhingijisha bakwetu ne. Kechi tuzhingila bukiji umvwe mukwetu wituba kintu kitukozha ku muchima ne. Kechi tushinkanya ne, bino ‘twitekenya atweba bene na bene ne kwilekelako mambo.’​—Tangai Kolose 3:12, 13.

9. Kutekanya kwakonsha kwitukwasha byepi? (Byambo bya Maana 21:5)

⁹ Kabiji kutekanya kwakonsha kwitulengela kufuukula bulongo. Kechi tukafuukulanga bintu na kanswatu ne. Pakuba tukekalangako na kimye kya kukebakeba bishinka pa kintu kyo tukeba kufuukula. (Tangai Byambo bya Maana 21:5.) Umvwe tubena kukeba nkito, na mambo a kanswatu, kampe twakonsha kuswatu nkito yonse yamweka nangwa kya kuba iketulengelanga kubula kutanwa ku kupwila ne kukankalwa kwikala na kimye kya kusapwila. Bino umvwe twatekanya, tukalangulukapo pa nkito yo tubena kukeba kutwela, ko iji, bya kwenda ne kimye kyo tukeingilanga. Kabiji tukalangulukapo bulongo ne kumona inge ikalengela bulunda bwetu na Yehoba ne bulunda bwetu na kisemi konaika. Kutekanya kwitukwasha kufuukula bulongo.

10. Ñanyi bintu mwina Kilishitu byo afwainwa kuba pa kuba’mba atwajijile kutekanya?

 ¹⁰ Lombai pa kuba’mba mutwajijile kutekanya. Kutekanya ke kipangwa kya mupashi. (Nga. 5:22, 23) Onkao mambo, lombai kwi Yehoba kuba’mba emupe mupashi wazhila ne kwimukwasha kwikala na kino kipangwa. Umvwe ketupite mu meseko ‘tulombenga’ kwi Lesa kwitupa mupashi wazhila uketulengela kutekanya. (Luka 11:9, 13) Kabiji twafwainwa kulombanga kwi Yehoba kuba’mba etukwashe kumonanga bintu monka mo ebimwena. Umvwe twalomba twafwainwa kwibikako bingi kwikala batekanya pa juba pa juba. Umvwe ke tulombe kwi Yehoba kuba’mba etukwashe kutekanya ne kwitulengela kumweshanga kino kyubilo, uketukwasha kwikala batekanya nangwa kya kuba kala kechi twajinga na kino kyubilo ne.

11-12. Mu ñanyi mashinda Yehoba mo amweshesha butekanye?

¹¹ Langulukai pa bantu banembwa mu Baibolo bamwesheshe butekanye. Mu Baibolo mwanembwa bantu bavula bingi bamwesheshe butekanye. Umvwe ke tulanguluke languluke pa mashimikila a bantu bamwesheshe butekanye, tukafunda kutekanya. Saka tukyangye kwisamba pa bano bantu, twayai twisambe pe Yehoba byo amweshe­she’mba watekanya bingi.

¹² Mu bujimi bwa Edena, Satana waletele mwenga pa jizhina ja Yehoba. Walengejile Evwa kutendeka kuzhinauka inge kya kine Yehoba kalama wawama kabiji uji na butemwe. Yehoba kechi wafikenejiletu konauna uno nsatuki ne, watekenye ne kwikanya. Mambo wayukile’mba pafwainwe kupita kimye pa kuba’mba bonse bakayuke’mba bukalama bwanji bo bwakila mu kuwama. Yehoba wachinchika mwenge ye baleta pa jizhina janji. Kabiji Yehoba ukeba’mba bantu bonse bakekale myaka ne myaka. (2 Pe. 3:9, 15) Kino kyalengela bantu bavula bingi kumuyuka. Umvwe twata muchima pa bintu byawama byafumamo mu kutekanya kwa Yehoba kiketupelela kupembelela mpelo ya buno bwikalo.

13. Ñanyi bintu byaubile Yesu bimwesha’mba watekenye byonka byatekanya Shanji? (Monai ne kipikichala.)

¹³ Yesu naye wamwesheshe kutekanya byonka byamwesheshe shanji kabiji wamwesheshe kino kyubilo byo ajinga pano pa ntanda. Kechi kyapelele kutekanya kimye kyonse ne, kikatakata ku banembeshi ne Bafaliseo bajinga bakamfutumfutu. (Yoa. 8:25-27) Nangwa byonkabyo, Yesu wabandanga kuzhingila byonka biji Shanji. Kechi washinkenye byo bamwambijile mwenga nangwa kumuzhingijisha ne. (1 Pe. 2:23) Yesu watekenye ne kuchinchika meseko kwa kubula kwijizhañanya. O ene mambo Baibolo o aambi­la’mba: “Vulukainga muntu  wachinchikile pa kulengululwa ku bandengamambo.” (Hebe. 12:2, 3) Ne atweba Yehoba uketukwasha kuchinchika meseko onse.

14. Ñanyi bintu byo twafwainwa kufunjilako ku butekanye bwa kwa Abalahama? (Bahebelu 6:15) (Monai ne kipikichala.)

¹⁴ Ñanyi kintu kyo twafwainwa kuba inge kya kuba byo twaketekejilenga pa mambo a mpelo kechi byafika ne? Kampe twalangulukilenga’mba mpelo inge yafikile kala. Bino luno kampe twaakamwa’mba kechi tukamonako mpelo byo ikafika ne. Ñanyi bintu biketukwasha kutwajijila kupembelela? Akilangulukai pa byaubile Abalahama byo ajinga na myaka 75 kwakubula kusemapo mwana, Yehoba wamulaile’mba: “Nkakwalula ke kisaka kikatampe.” (Nte. 12:1-4) Nanchi Abalahama wamweneko byafikile uno mulaye nyi? Wamwenekotu pacheche. Byo aabukile mukola wa Ufelata ne kupembelela pa myaka 25, Abalahama wamwene kusemwa kwa mwananji mu jishinda ja kukumya. Kabiji byo papichile myaka 60, wamweneko kusemwa kwa bankana banji ba Isao ne Yakoba. (Tangai Bahebelu 6:15.) Abalahama kechi wamweneko kisemi kyanji kyaikala ke kisaka kikatampe ne kuswana ntanda ya mulaye ne. Nangwa byonkabyo, awa mwanamulume wajinga na bulunda bwawama na Mulenga wanji. (Yako. 2:23) Kabiji Abalahama byo bakamusangula ukasangalala bingi pa kuyuka’mba bisemi byonse bya pano pa ntanda bebipesheshe na mambo a lwitabilo ne kutekanya kwanji. (Nte. 22:18) Ñanyi bintu byo tufunjilako? Tufunjilako kuba’mba kechi tukamona milaye yonse ya Yehoba kufika lonka luno ne. Ne atweba umvwe twatekanya byonka byatekenye Abalahama, tukayuka’mba Yehoba uketufweta mu ino ntanda ne kwitupa bintu byavula byawama mu ntanda ipya yo etulaya.​—Mako 10:29, 30.

15. Ñanyi bintu byo twafwainwa kuba pa lufunjisho lwetu lwa pa bunke?

 ¹⁵ Mu Baibolo muji mashimikila aamba pa bantu bavula bamwesheshe butekanye. (Yako. 5:10) Kyakonsha kuwama bingi kutendeka kufunda pa bano bantu. b Nangwa kya kuba Davida bamutongwele kwikala mfumu wa bena Isalela saka akiji mwanyike, wapembelejile myaka yavula pa kuba’mba atendeke kulama. Shimeona ne Ana bapopwelanga Yehoba bapembelejile kufika kwa kwa Mesiasa. (Luka 2:​25, 36-38) Inge mubena kutanga pa ano mashimikila, kumbulai ano mepuzho: Ñanyi kintu kyakwashishe uno muntu kutekanya? Ñanyi bintu byo amwenejilemo mu butekanye? Twafwainwa kwikala byepi batekanya byonka byo ajinga? Kabiji mwakonsha kufunjilako ne ku bantu babujile kumwesha butekanye. (1 Sam. 13:​8-14) Ishikishai’mba: ‘Ñanyi kintu kyalengejile uno muntu kubula kutekanya? Ñanyi kintu kyafuminemo?’

16. Ñanyi bintu byo tukamwenamo inge twatekanya?

¹⁶ Langulukai pa byo mwafwainwa kumwenamo mu kutekanya. Inge twatekanya, tukasangalala ne kubula bijikila. Onkao mambo, kutekanya kuketulengela kulanguluka bulongo ne kwikala na butuntulu bwa mubiji bwawama. Umvwe twatekenya bakwetu bulunda bwetu ne abo bukakosa. Kabiji kipwilo kyetu kikakwatankana. Inge muntu umo wituzhingijisha tukabandanga kuzhingila kabiji tukalengela lukatazho kubula kubaya. (Sala. 37:8, tubyambo twa munshi; Maana 14:29) Kyakila pa byonse, inge twatekanya tukekala biji Shetu wa mwiulu kabiji tukafwenya kwipi ne aye.

17. Ñanyi bintu biketukwasha kwikala batekanya?

¹⁷ Kutekanya ke kyubilo kyawama bingi kitusangajika atweba bonse. Kya kine kuba’mba kechi kitupelela kwikala batekanya kimye kyonse ne, bino Yehoba uketukwasha kutwajijila kwikala na kino kyubilo. Byo twatekanya ne kutengela ntanda ipya, twashiinwa kuba’mba “meso a Yehoba atalatala pa boba bamwakamwa, aba batengela butemwe bwanji bubula kwaluka.” (Sala. 33:18) Twayai tutwajijile kwikala batekanya.