1. Momo lie tu solile oku kala lomanu vana okuti vakuepandi?

 VOSI yetu, tu sole calua oku kala lomanu vana okuti vakuepandi kuenda tua sumbila omanu vana okuti, va tẽla oku talamẽla ocina cimue okuti ka va temi. Handi vali, tu sanjuka nda omunu vakuavo va lekisa epandi kokuetu, ndaño ceci tu lueya. Tu ecavo olopandu kulongisi wetu Wembimbiliya omo liepandi a lekisa kokuetu, osimbu tua kala oku likolisilako oku kuata elomboloko, oku tava, ale oku kapako alongiso Embimbiliya. Ca velapo vali, tu eca olopandu vialua ku Yehova omo liepandi a siata oku lekisa kokuetu.

2. Vapuluvi api okuti pamue ka ci leluka oku lekisa epandi?

² Ndaño okuti, tu komõha calua nda omunu umue ukuepandi, pole, pamue ka ci leluka kokuetu oku lekisa ocituwa caco. Ndeci, ka ci leluka oku tulumũha nda vetapalo muli oku lisinda kua kãlu, ca piãla enene nda tua cilua oku tu enda. Pamue ka tu lekisavo epandi nda umue wa tu sanumula. Olonjanja vimue ka ci lelukavo kokuetu oku talamela ohuminyo ya Yehova yoluali luokaliye. Ove hẽ oyongola oku vokiya epandi liove? Vocipama cilo, tu konomuisa eci ci lomboloka oku kala ukuepandi kuenda esunga lieci ci kuetele esilivilo. Tu konomuisavo eci ci pondola oku tu kuatisa oku vokiya epandi lietu.

3. Ocituwa cipi omunu umue ukuepandi a lekisa eci a sanumuiwa?

³ Kũlĩhĩsa olonjila vikuãla tu sukila oku lekisa epandi. Catete, omunu ukuepandi ka temi lonjanga. Eci vakuavo vo sanumula eye amamako oku tulumũha kuenda ka fetuluinya ũvi  lũvi. Eye ka tativo lãvi vakuavo eci a kasi oku liyaka locitangi cimue ci sakalaisa. Onjanja yatete ondaka “epandi” yi molẽha Vembimbiliya, Ketundilo 34:6, kuna Yehova a tukuiwa hati, “Suku umue ukuahenda, ukuacikembe, o livala konyeño kuenda ukuacisola calua haico ka ci pongoloka, haeye ukuacili.”

4. Ocituwa cipi omunu umue ukuepandi a lekisa eci a kasi oku talamẽla cimue?

⁴ Vali, omunu ukuepandi o tẽla oku kevelela lepandi. Omunu umue ukuepandi ka sakalala, ale oku tema nda eci a kasi oku talamẽla ci kasi oku cilua. (Mat. 18:26, 27) Kuli ovina vialua okuti tu sukila oku vi talamẽla lepandi. Ndeci, tu sukila oku yevelela lepandi eci umue a kasi oku vangula okuti, ka tu u teti kondaka. (Yovi 36:2) Pamue tu sukila oku kala vakuepandi poku kuatisa omunu tu longisa Embimbiliya oku kuata elomboloko lielongiso limue Liembimbiliya, ale oku yula ocituwa cimue.

5. Konepa yipi yikuavo tu sukila oku lekisa epandi?

⁵ Tatu, omunu ukuepandi ka lingi ovina okuti ka sokolola vali. Ocili okuti, olonjanja vimue ci sukila oku linga lonjanga ovina. Pole, omunu umue ukuepandi nda eye o kuete cimue ci sukila oku lingiwa lonjanga, ka ci lingi okuti ka sokolola vali, ale o ci linga ño lonjanga oco a ci male. Eye o sokolola lutate ndomo a linga ovina. Kuenje, o pesela otembo yi sukiliwa oco cosi ci lingiwe ciwa.

6. Omunu una ukuepandi ocituwa cipi a lekisa poku liyaka lovitangi?

⁶ Kuãla, omunu ukuepandi o likolisilako oku liyaka lovitangi okuti ka lisiõsiõla. Eli olio esunga lieci okuti olonjanja vialua epandi li kuete elitokeko loku panamala. Ocili okuti, hacĩviko oku sapela lekamba limue loku u sapuila ndomo tu liyevite catiamẽla kocitangi cimue. Pole, omunu ukuepandi o tiamisila utima kovina viwa a kuete komuenyo kuenda o likolisilako oku linga eci a tẽla oco amameko oku vumba  Yehova lesanju. (Va Kol. 1:11) Afendeli va Yehova va sukila oku lekisa epandi kovina evi viosi. Momo lie? Tu kũlĩhĩsi esunga liaco.

7. Ndomo ca lekisiwa ku Tiago 5:7, 8, momo lie epandi li kuetele esilivilo? (Tala ociluvialuvia.)

⁷ Tu sukila oku kala vakuepandi nda tu yongola oku kala otembo ka yi pui. Ndeci ca pita lafendeli vakuekolelo kosimbu, tu sukila oku kala vakuepandi kuenda oku talamẽla Yehova oku tẽlisa olohuminyo viaye. (Va Hev. 6:11, 12) Embimbiliya li sokisa ekalo lietu longunja yimue. (Tanga Tiago 5:7, 8.) Ongunja yimue yi likolisilako calua oku lima kuenda oku tapela ombuto, pole, ka kũlĩhĩle otembo oyo yi ka kula. Kuenje ongunja yi sukila oku talamẽla lepandi loku kolela okuti o kongula. Cimuamue haico okuti, tu sukila oku amamako oku kapako ovina viespiritu ndaño ka ‘tua kũlĩhĩle eteke Ñala [yetu] eya.’ (Mat. 24:42) Tu lavoka lepandi, loku kolela okuti vepuluvi lia sokiyiwa, Yehova o ka tẽlisa olohuminyo viosi a linga. Nda ka tua lekisile epandi, tu pondola oku kava omo lioku talamẽla kuenje kamue kamue, tu yanduluka Yehova. Tu fetika oku tiamisila utima kovina tu sima okuti vi tu ĩha esanju liocili cilo. Pole, nda tua kala vakuepandi, tu ka tẽla oku pandikisa toke kesulilo loku popeliwa.—Mika 7:7; Mat. 24:13.

8. Apandi li tu kuatisa oku linga nye? (Va Kolosai 3:12, 13)

⁸ Epandi li tu kuatisa oku kuata ukamba uwa la vakuetu. Olio li tu kuatisa oku yevelela lutate eci vakuetu va kasi oku vangula. (Tia. 1:19) Handi vali, epandi li tu kuatisa oku kuata ombembua la vakuetu. Nda tua kala vakuepandi, ndaño ceci tu sakalala, ka tu ka linga ovina lonjanga, ale oku popia cimue ci sumuisa vakuetu. Kuenda, ka tu ka lingavo ovina lonyeño eci umue a tu sumuisa. Tu ka yuvula oku fetuluinya kuenda tu ‘kamamako oku likapako omunu lukuavo, loku liecela pokati lutima wosi.’—Tanga Va Kolosai 3:12, 13.

9. Epandi li tu katisa ndati oku nõla onjila yimue? (Olosapo 21:5)

⁹ Epandi li tu kuatisavo eci tu nõla onjila yimue. Oco tu nõle onjila yimue yiwa tu sukila oku yuvula onjanga, pole, tu sokolola lutate ovina tu yongola oku linga. (Tanga Olosapo 21:5.) Ndeci, nda tu kasi oku sandiliya upange woku sanda eteku, nda ka tua kuatele utate tu ka tava upange wosi u ka molẽhako, ndaño u tu kokela oku pumba olohongele vimue kuenda upange woku kunda. Pole, nda tua kala vakuepandi, tu ka talama loku sokolola ocitumãlo cupange waco, alivala tu ka pesila kupange waco loku kũlĩhĩsa nda owo u ka nyõla ekalo liepata lietu kuenda ukamba wetu la Yehova. Nda tua kala vakuepandi tu ka tẽla oku nõla onjila yiwa.

10. Nye Ukristão umue a sukila oku linga oco a kuate epandi?

¹⁰ Likutilila oco epandi liove li livokiye. Epandi li panga onepa kepako liespiritu. (Va Gal. 5:22, 23) Kuenje tu sukila oku likutilila ku Yehova oku pinga espiritu sandu kuenda oku tu kuatisa oku kuata ovituwa vi panga onepa kepako liespiritu. Nda tua lipita locitangi cimue okuti ci seteka ekolelo lietu, tu ‘lipilika oku pinga’ espiritu sandu oco li tu kuatise oku lekisa epandi. (Luka 11:9, 13) Handi vali, tu pinga ku Yehova oco a tu kuatise oku tenda ocitangi caco ndeci eye a ci tenda. Ka tu sukila lika oku likutilila, tu sukilavo oku likolisilako oco tu lekise epandi eteke leteke. Eci tu likutilila oku pinga oco epandi lietu li li vokiye kuenda oku likolisilako konepa yaco, ocituwa caco ci ka kala vutima wetu loku panga onepa kekalo lietu.

11-12. Ndamupi Yehova a siata oku lekisa epandi?

 ¹¹ Sokolola Kovolandu Embimbiliya. Embimbiliya li tukula omanu valua va kala vakuepandi. Eci tu sokolola kovolandu aco, tu lilongisa ndomo tu lekisa epandi. Osimbu ka tua konomuisile amue pokati kovolandu aco, tu kũlĩhĩsa ongangu ya velapo yoku lekisa epandi okuti, Yehova.

¹² Vocumbo Cedene, Satana wa vangula uhembi watiamẽla ku Yehova oco a vĩhise ekalo liaye loku popia okuti Suku Ombiali yimue ukuacipululu kuenda hukuesungako. Ocili okuti nda Yehova wa pangele, eye nda wa kundula Satana velivala liaco. Pole, wa lekisa epandi, momo wa kũlĩhĩle okuti nda cambata otembo oco cece uvangi wokuti uviali waye owo wa velapo. Osimbu Yehova a talamẽla, eye o kasi oku pandikisa kovohembi osi a tiamẽla kokuaye. Handi vali, Yehova o kasi oku talamẽla lepandi momo o yongola okuti omanu va kuata epuluvi lioku kala otembo ka yi pui. (2 Pet. 3:9, 15) Kuenje olohuluwa vialua viomanu va kuate epuluvi lioku kũlĩha Yehova. Omo liaco, nda tua tiamisila utima konima yi tunda kepandi lia Yehova, ci ka leluka kokuetu oku talamẽla lepandi oku iya kuesulilo.

13. Yesu wa setukula ndati epandi lia Isiaye lonjila yimue ya lipua? (Talavo ociluvialuvia.)

¹³ Yesu wa setukula ciwa epandi lia isiaye kuenda wa lekisa ocituwa caco eci a kala palo posi. Halonjanja viosiko ca lelukile kokuaye oku lekisa epandi, ca piãla enene la vakuavisonehua kuenda va Fariseu vana va kala vakuambambe. (Yoa. 8:25-27) Yesu poku setukula Isiaye ka endaile oku tema lonjanga. Eci umue a enda oku u sanumula ka endaile oku fetuluinya. (1 Pet. 2:23) Yesu lepandi wa liyakavo loloseteko okuti ka lisiõsuĩle. Eli  olio esunga lieci Embimbiliya lia popela hati: “Sokololi una wa pandikisa lombangulo yaco yesepu ya vakuakandu.” (Va Hev. 12:2, 3) Lekuatiso lia Yehova, tu pondolavo oku yula lepandi ovitangi viosi.

14. Nye tu lilongisila kepandi lia Avirahama? (Va Heveru 6:15.) (Talavo ociluvialuvia)

¹⁴ Citava okuti ove o kasi oku talamẽla esulilo lioluali lulo vokuenda kuanyamo alua, kuenje cilo, pamue o sima okuti ku kala vali otembo yalua komuenyo oco o mole oku iya kuesulilo. Nye ci tu kuatisa oku talamẽla lepandi? Kũlĩhĩsa ulandu wa Avirahama. Eci Avirahama a kuata 75 kanyamo kuenda ka kuatele handi omãla, Yehova wo likuminyile hati: “Hu lingisa ofeka yinene.” (Efet. 12:1-4) Anga hẽ Avirahama wa mola oku tẽlisiwa kuohuminyo yaco? Konepa yimue, oco. Noke yoku yoka olui Ferati kuenda oku talamẽla 25 kanyamo, Avirahama wa mola oku citiwa kuomõlaye Isake. Ca kala ocikomo cimue cinene. Kuenda noke lioku pita vali 60 kanyamo, wa molavo oku citiwa kuolonekulu viaye Esau la Yakoba. (Tanga Va Heveru 6:15.) Pole, Avirahama ka muile ocitumbulukila caye oku linga ofeka yinene kuenda oku piñala Ofeka Yohuminyo. Ndaño ndoco, ulume waco ukuekolelo wamamako oku kuata ukamba wa pama Lululiki waye. (Tia. 2:23) Eci Avirahama a ka pinduiwa, o ka komõha calua poku kũlĩha okuti, omo liekolelo liaye kuenda epandi, olofeka viosi viokilu lieve via sumũlũisiwa. (Efet. 22:18) Nye tu lilongisilako? Pamue ka tu moli olohuminyo viosi via Yehova oku tẽlisiwa cilo lonjila ya suapo. Pole, nda tua kala vakuepandi ndeci Avirahama, tu koleli okuti Yehova o ka tu sumũlũisa cilo kuenda voluali luokaliye.—Mar. 10:29, 30.

15. Nye tu sukila oku kongela velilongiso lietu lio pokolika?

 ¹⁵ Embimbiliya li tukula ovolandu alua omanu va kala vakuepandi. (Tia. 5:10) Momo lie ku lingila esokiyo limue lielilongiso poku konomuisa vali calua catiamẽla komanu vaco? b Ndeci, Daviti wa kala umalẽhe calua eci a nõliwa oco a kale osoma yo Isareli kuenda eye wa sukila oku talamẽla anyamo alua oco a linge osoma. Ulandu ukuavo, wa Simeone kuenda Ana. Ovo va fendela Yehova lekolelo osimbu va kala oku talamẽla oku iya kua Mesiya wa likuminyiwile. (Luka 2:25, 36-38) Poku lilongisa ovolandu aco, konomuisa atambululo apulilo a kuãimo: Nye ca kuatisa omanu vaco oku lekisa epandi? Ovo va kuatisiwa ndati omo lioku kala vakuepandi? Ndi va setukula ndati? O pondolavo oku lilongisila ku vana ka va lekisile epandi. (1 Sam. 13:8-14) Poku konomuisa ovolandu aco li pula ndoco: ‘Momo lie omunu waco ka lekisilile epandi? Ovitangi vipi vieyililako omo lielinga liaco?’

16. Tu kuatisiwa ndati poku kala vakuepandi?

¹⁶ Sokolola kasumũlũho a tunda koku kuata epandi. Omunu wosi ukuepandi o kuete esanju kuenda utima wa tula. Handi vali, epandi li mioñolola uhayele wetu ketimba kuenda kovisimĩlo. Nda okuti tuakuepandi la vakuetu, tu kuata ukamba uwa lavo. Handi vali, vekongelo tu kasi, mu kuata omunga. Nda umue o tu lingisa onyeño, ka tu ecelela okuti onyeño yetu yi livokiya. (Osa. 37:8 etosi; Olosap. 14:29) Ca velapo vali ceci okuti, eci tu lekisa epandi, tu kasi oku setukula Isietu wokilu kuenda oku pamisa ukamba wetu laye.

17. Nye tua nõlapo oku linga?

¹⁷ Ocili okuti, epandi ocituwa cimue ca posoka ci tu kuatisa vosi yetu! Halonjanja viosiko ca leluka oku kala vakuepandi, pole, lekuatiso lia Yehova, tuamamako oku kuata ocituwa caco. Osimbu tu talamẽla lepandi oluali luokaliye, tu pondola oku kolela okuti, “ovaso a Yehova a lavulula vana vo sumbila vana va lavoka ocisola caye ka ci pongoloka.” (Osa. 33:18) Omo liaco, tu nõlipo oku amamako oku kala vakuepandi.