Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

36 YATICHÄWI

Kunanakatï wakiski ukanakak apapjjañäni

Kunanakatï wakiski ukanakak apapjjañäni

Taqe kunatï jatjkistu ukanak […] apanukupjjañäni. Jiwas nayraqatan uchatäki uka tʼijuñanjja aguantas tʼijusipkakiñäni” (HEB. 12:1).

CANCIÓN 33 Jehová Diosar llakinakas katuyañäni

¿KUNANAKATSA YATJJATASKAÑÄNI? a

1. Hebreos 12:1 textorjamajj ¿kunsa tukuykam tʼijuñatakejj lurañasa?

 BIBLIARJAMAJJA, cristianonakajj mä tʼijüwin tʼijusktanjja. Tukuykam tʼijupki ukanakajj wiñay jakañwa katoqapjje (2 Tim. 4:7, 8). Niyakejjay uka tʼijüwejj niya tukuyañampïskchejja, tʼijuskakiñatakejj wal chʼamachasiñasawa. Wiñay jakañar apki uka tʼijüwin tukuykam tʼijuri apóstol Pablojja, tukuykam tʼijuñatakejj kunas yanaptʼistaspa uk akham sasaw qhanañchäna: “Taqe kunatï jatjkistu ukanak […] apanukupjjañäni. Jiwas nayraqatan uchatäki uka tʼijuñanjja aguantas tʼijusipkakiñäni” sasa (Hebreos 12:1 liytʼäta).

2. “Taqe kunatï jatjkistu ukanak apanukupjjañäni” sasajj ¿kunsa apóstol Pablojj sañ munäna?

2Taqe kunatï jatjkistu” siski uka arunakajj ¿kamsañsa muni? Apóstol Pablojj janis cristianonakajj kuns apañasäkaspa ukham janiw sañ munkänti, jan ukasti kunanakatï jan wakiski ukanak apanukuñatwa parlaskäna. Kunanakatï jan wakiski ukanak apsna ukhajja, qariyistaspawa, wali kʼachakiw tʼij-jjaraksna. Tʼijuskakiñatakejja, kunanakatï jan wakiski ukanak apaskatas amuyasiñasawa, jankʼakiw apanukjjañasaraki. Ukampis yaqhanak apañajj wakisiwa, janiw jaytañasäkiti. Ukanak jaytjjsna ukhajja, tʼijüwit jaqsutaw uñjassna (2 Tim. 2:5). Kunanak apañas wakisi uk jichhajj uñjañäni.

3. 1) Gálatas 6:5 textorjamajj ¿kunsa sapa cristianojj apañasa? 2) ¿Kunanakatsa aka yatichäwin yatjjataskañäni, ukat kunatsa ukanakat yatjjatañäni?

3 (Gálatas 6:5 liytʼäta). Uka textonjja, apóstol Pablojj sapa cristianow “lurañanakapampejj phoqañapa” sasaw qhanañchäna. Ukham sasajj ¿kunanakats parlaskäna? Kunanaktï Dios nayraqatan phoqañasäki ukanakatwa parlaskäna, janiw khitis ukanak jiwas lantejj lurkaspati. Aka yatichäwinjja, kuna ‘lurañanakampis phoqañasa’ ukanakat mä qhawqhanakwa yatjjataskañäni. Kunanakas ukanakamp phoqañatakejj yanaptʼistani ukanaks yatjjatarakiñäniwa, kuna jan wakiskirinaksa apasktan, kunsa ukanak apanukuñatakejj lursna ukwa yatjjataskarakiñäni. Janiw kunatï wakiski ukat jukʼamp apañasäkiti, kunatï wakiski ukakwa apañasa, ukhamatwa tukuykam tʼijuskakiñäni, wiñay jakañsa katoqarakiñäni.

¿KUNANAK APAÑAS WAKISI?

Jehová Diosar jakäwis katuyasitasamp phoqañasawa, familian lurañanakasamp phoqañasawa, jan wali amtanakar puritasat jan walinakans uñjaskstanjja janiw sint llakisiñasäkiti. (Párrafos 4 al 9).

4. ¿Diosar katuyasktan ukajj janiw jan phoqañjamäkiti sasajj kunatsa sissna? (Fotompi dibujompi uñjjattʼarakïta).

4 Diosar jakäwis katuyasitasa. Jehová Diosar jakäwis katuyastan ukhajja, jupar adorañataki jupan munañap lurañatakiw mä promesa lurtanjja, uka promesa luratas phoqañasawa. Uk phoqañajj wali wakiskirïkchisa, janiw jan phoqañjamäkiti. Kuna laykutejj Jehová Diosaw munañap phoqañatakejj lurawayistu (Apoc. 4:11). Jupar uñtʼañ munañasataki, jupar adorañ munañasatak luratätanwa, jupar uñtasit luratarakïtanwa. Ukatwa jupar jakʼachassna, munañap lurasas wal kusisiraksna (Sal. 40:8). Janiw ukakïkiti, kuntï Jehová Diosajj lurañas munki uk lurasasa, Yoqapat yateqasis lurasasa, ‘samarañwa’ jikjjattanjja (Mat. 11:28-30).

(Párrafos 4, 5)

5. ¿Kunas Diosar jakäwis katuyasktan ukamp phoqañatakejj yanaptʼistani? (1 Juan 5:3).

5 ¿Kunas Diosar jakäwim katuyaskta ukamp phoqañatakejj yanaptʼätam? Maya, Jehová Diosarojj jukʼampiw munasiñama. Taqe kunanaktï juma layku lurawayki, kuna bendicionanaktï jutïrin churkätam ukanakat lupʼïta ukhajja, jukʼampiw jupar munasjjäta. Diosar jukʼamp munasjjäta ukhajja, jupar istʼañajj jukʼamp faciläniwa. Mandamientonakap phoqañas janiw jan phoqañjamäkaniti (1 Juan 5:3 liytʼäta). Paya, Jesusat yateqasim. Jupajj Diosan yanaptʼap mayiñatakiw orasïna, kunsa jutïrin katoqani uk janirakiw armkänti, ukaw Diosan munañap lurañatakejj yanaptʼäna (Heb. 5:7; 12:2). Jiwasajj Jesusjamarakiw Jehová Diosar chʼam mayisiñasa, jutïrin wiñay jakañ katoqañätas janirakiw armañasäkiti. Jiwasatï Jehová Diosar jukʼamp munasiñäni, Yoqapat yateqasirakiñäni ukhajja, Diosar jakäwis katuyasktan ukampejj phoqarakiñäniwa.

6. ¿Kunatsa familiasan luräwinakasamp phoqañasa? (Fotompi dibujompi uñjjattʼarakïta).

6 Familian lurañanakasamp phoqaña. Wiñay jakañar apki uka tʼijüwinjja, familiasar munasiñat sipans Jehová Diosampir Jesusampiruw munasiñasa (Mat. 10:37). Ukampis ukampejj familiasan utji uka lurañanakamp janis phoqañasäjjaspa ukham janiw sañ munktanti, janirakiw familiasajj Jehová Diosar serviñats jarkʼkistaspa ukham sañ munktanti. Antisas jiwasatï Diosampir Jesusampir kusisiyañ munstan ukhajja, kunanakatï familiasampejj lurañasäki ukampejj phoqañasawa (1 Tim. 5:4, 8). Ukanakamp phoqasajj kusisitarakïñäniwa. Jehová Diosajj ak sum yati, chacha warmejj munasiñamp uñjasipjje, respetasipjjaraki, awk taykajj wawanakapar munasipjje, yatichapjjaraki, wawanakajj awk taykapar istʼapjje ukhajja, familianakajj wali sumaw jakasipjje (Efes. 5:33; 6:1, 4).

(Párrafos 6, 7)

7. ¿Familiaman kuna lurañtï Diosajj churktam ukamp phoqañatakejj kunas yanaptʼätam?

7 ¿Kunas familian lurañanakamamp phoqañatakejj yanaptʼätam? Chacha warminakasa, wawanakasa, taqeniw Biblian yatiñani ewjjanakapar confiyañasa. Janipun kunatï jumatakejj walikjamäki ukarjamak kuns luramti, janirak markaman utjki uka amuyunakarjamasa jan ukajj akapachan yatjjattʼatanakan amuyunakaparjamas kuns luramti (Prov. 24:3, 4). Bibliat apstʼat qellqatanakasamp yanaptʼayasim. Ukanwa kunjamsa Biblian wiñay yatichäwinakaparjam sarnaqasma uka ewjjtʼanak jikjjatäta. “Familianakatak yanaptʼanaka” siski uka cheqanjja, jan walinakar saykatapjjañapatakejj walja yanaptʼanakaw chacha warminakatakisa, awk taykanakatakisa, wayn tawaqonakatakis utji. b Familiaman juma sapakis chʼamachaskchïtajja, Biblian ewjjanakaparjampun sarnaqañatak amtam. Ukham lurasajj taqpach familiamaruw yanaptʼäta, Jehová Diosajj bendisirakïtamwa (1 Ped. 3:1, 2).

8. ¿Kunjamsa jan wali amtanakar puritasajj jan waltʼayistaspa?

8 Jan wali amtanakar puritasat jan walinakan uñjasiña. Kunsa lurañäni uk jiwaspachpa amtañajj Jehová Diosan mä regalopawa, suma amtanakar puritasat kusisitässna ukwa jupajj muni. Ukampis jan wali amtanakar puritasat jan walinakan uñjastan ukanakat janiw jarkʼaqkistuti (Gál. 6:7, 8). Cheqas jiwasajj yattanwa, jan sum ajllitasatsa, jan amuytʼasis kun arsutasatsa jan ukajj jankʼak kun luratasatsa jan walinakanwa uñjasiñäni. Ukampis awisanakajja, ukham luratasat wal juchañchassna, concienciasajj janirakiw waltʼjjaspati. Jan wali amtar puritas reconosiñajja, kuna jan walinaktï lurktan uk arsusiñataki, jan wal luratas cheqañchañataki, wasitat ukham jan pantjasiñatak chʼamachasiñatakiw yanaptʼistaspa. Ukhamatwa wiñay jakañar apki uka tʼijüwin tʼijuskaksna.

(Párrafos 8, 9)

9. ¿Mä jan wali amtar pursta ukhajj kunas yanaptʼätam? (Fotompi dibujompi uñjjattʼarakïta).

9 ¿Kunas jan wali amtanakar puritamat jan sint llakisiñamatak yanaptʼätam? Kuntï lurkta ukajj luratäjjewa, janiw qhepar kuttʼkasmati. Jan uka luratamat sint lupʼimti, janirak uka luratamat sint llakisimti, jan uka luratamat yaqhanakar juchañchamti, janirak uk lurañatakejj razonanïkasmas ukham parlamti. Antisas pantjasitam reconosiñamaw walïspa, askichañatakiw chʼamachasiñamaraki. Jan wal luratamat sintpun llakisjjsta ukhajja, Jehová Diosar humilde chuymamp orasim, pantjasitam reconosisajj perdón mayisirakim (Sal. 25:11; 51:3, 4). Maynirutï chuym ustʼaysta ukhajja, jupat disculpasim. Wakischi ukhajj ancianonakan yanaptʼap mayirakim (Sant. 5:14, 15). Pantjasitamat yateqasajj jan wasitat uk lurañatak chʼamachasim. Janipun payachasimti, Jehová Diosaw yanaptʼätam, munasiñampiw uñjarakïtam (Sal. 103:8-13).

¿KUNANAK APANUKUÑAS WAKISI?

10. ¿Kunanaktï jan lurirjamäktan ukanak lurañ munañajj kunatsa jan walïki? (Gálatas 6:4).

10 Kunanaktï jan lurirjamäktan ukanak lurañ munaña. Mayninakamp igualasktan ukhajja, kunanaktï jan lurañ puedksna ukanak lurañatakiw chʼamachassna (Gálatas 6:4 liytʼäta). Sapa kuti mayninakamp igualasisksna ukhajja, taqe kuns atip atipaw lurjjsna, jiwaskamaw envidiasjjsna, mayninakas ukhamwa lurjjapjjarakispa (Gál. 5:26). Jiwasatï mayninakjam lurañ munjjsna ukhajja, kuntï lurirjamäktan ukat sipans jukʼamp lurañaruw uchasjjsna. Bibliajj akham siwa: “Kuntï maynejj suyki ukajj jan jankʼak phoqaski ukhajja, chuymarojj usuntayiwa” sasa (Prov. 13:12). Ukhamajj kunanaktï janipun lurañ puedkañäni ukanak lurañ munañäni ukhajja, jukʼampiw aynachtʼañäni. Ukham lurasajj qarsnawa, kʼachakiw wiñay jakañar apir tʼijüwin tʼij-jjaraksna (Prov. 24:10).

11. ¿Kunanaktï lurirjamäkta ukanakak lurañatakejj kunas yanaptʼätam?

11 ¿Kunanaktï jan lurirjamäkta uk jan lurañ munañatakejj kunas yanaptʼätam? Jehová Diosajj mayktam ukat sipans janiw jukʼamp lurañamäkiti, jupajj janipuniw kunatï jan utjktam uk maykätamti (2 Cor. 8:12). Jan llakisimti, Jehová Diosajj janiw khitimpis igualktamti (Mat. 25:20-23). Jupajj taqe chuyma servitamsa, jupat jan jitheqtatamsa, aguantatamsa wali valoranitwa uñji. Inas jilïrëjjatamatsa, jan kʼumaräjjatamatsa, kunayman jan walinakan uñjasitamats kunanaktï jichhajj luraskta ukanak jan lurirjamäjjstati, humilde chuymanïñaw uk reconosiñamatak yanaptʼätam. Barzilái chachat yateqasim, jumatï jan kʼumarätamat yaqhep luräwinak jan phoqerjamäksta ukhajja, jan uka luräwinak katoqasimti (2 Sam. 19:35, 36). Jan ukajj Moisesat yateqasisajj mayninakamp yanaptʼayasim, wakischi ukhajj kunanaktï lurañamäki ukanak yaqhanakar churam (Éx. 18:21, 22). Jumatï humilde chuymanïyäta ukhajja, kunanaktï lurirjamäkta ukanakakwa luräta, ukhamatwa wiñay jakañar apki uka tʼijüwin tʼijuskakiñatakejj chʼamanïskakïta.

12. ¿Mayninakan jan wal amtapjjatapat juchañchasiñasäspati?

12 Mayninakan jan wal amtapjjatapat juchañchasiña. Janiw mayninak lantejj amtksnati, janirakiw jan wal amtapjjatapat jan walinakan uñjasipki ukanakat jarkʼaqksnati. Inas mä wawajj Jehová Diosar jaytjjañ amtchi, ukajj awk taykapatakejj wali jachʼa llakïspawa. Ukampis wawapan jan wali amtar puritapat juchañchasipki uka awk taykanakajja, mä jathi qʼepimpiw apjjatasipjje, Jehová Diosajj janiw uka jathi qʼepi apapjjañap munkiti (Rom. 14:12).

13. ¿Kunsa mä awkejj wawapan jan wali amtar puritapat luraspa?

13 ¿Kunas mayninakan jan wal amtapjjatapat jan juchañchasiñamatak yanaptʼätam? Jehová Diosajj taqeniruw jiwas pachpa kun lurañ amtir lurawayistu, kunsa sapa maynejj lurañäni uk amtañat janirakiw jarkʼkistuti, sapa mayniw jupar serviñsa jan serviñsa amtsna. Ukhamarus Jehová Diosajj jan perfectötam yatiwa. Suma awkïñatak chʼamachasisma ukakwa jupajj muni. Wawamatï Jehová Diosar serviñ jaytjjchi ukhajja, jupaw uk lurañ amtaski, janiw ukat llakisiñamäkiti (Prov. 20:11). Ukhamäkchisa, inas kunanakantï awkjamajj pantjasiwayta ukanakat llakisiskaksta. Kunjamas chuymaman jikjjatasta uk Jehová Diosar yatiyam, perdón mayisirakim. Janiw nayrar kuttʼksnati, janirakiw kunanakatï luratäjje ukanak askichksnati, Jehová Diosajj uk yatiwa. Maysa toqetjja, kuna jan walinakantï wawamajj jan wal luratapat uñjaski ukanakat janiw Jehová Diosajj jarkʼaqañam suykiti. Ukampis jan ak armamti, wawamatï Jehová Diosan ukar kuttʼaniñatak chʼamachasini ukhajja, Diosajj taqe chuymaw jupar katoqani (Luc. 15:18-20).

14. ¿Kunatsa jiwas pachpajj jan sint juchañchasiñasäki?

14 Sint juchañchasiña. Jucha luratasat llakistan ukajj walikïskiwa. Ukampis sint juchañchasjjsna ukajj mä jathi qʼepir uñtasitäspawa, Jehová Diosajj janiw uka jathi qʼepi apañas munkiti, ukatwa uk apanukuñasa. ¿Kunjamatsa sinti juchañchasitas amuyassna? Jiwasatï juchas arsusjjstan, arrepentisjjstan, jan wasitat uk lurañatak chʼamachasiskarakstan ukhajja, Jehová Diosajj perdonjjestuwa, janiw ukat payachasiñasäkiti (Hech. 3:19). Jiwasatï ukanak lurjjstan ukhajja, Jehová Diosajj janiw jukʼamp juchañchasiskakiñas munkiti, jiwasatï walja tiempo juchañchasiskaksna ukhajja, jiwaspachpaw jan waltʼayasjjsna, uk jupajj yatirakiwa (Sal. 31:10). Jiwasatï llakimp apayasjjsna ukhajja, aynachtʼjjsnawa, wiñay jakañar apki uka tʼijüwits mistjjaraksnawa (2 Cor. 2:7).

Chuymatpach arrepentisjjsta ukhajja, Jehová Diosajj janiw juchanakam amtjjeti. ¿Janit jumajj uka pachpa lurkarakisma? (Párrafo 15).

15. ¿Kunas jan sint juchañchasiñamatakejj yanaptʼiristam? (1 Juan 3:19, 20; fotonak uñjjattʼarakïta).

15 ¿Kunas jan sint juchañchasiñatak yanaptʼätam? Jumatï jucha luratamat sint juchañchasisksta ukhajja, Diosajj ‘cheqpachapun jaqenakan juchanakap perdonirïtapwa’ amtañama (Sal. 130:4). Maynejj chuymatpach arrepentiski ukhajja, Jehová Diosajj “janirakiw juchanakapats jukʼamp amtasjjäti” siski uka promesaparuw phoqaraki (Jer. 31:34). ¿Kunsa uka arunakajj Jehová Diosat yatichistu? Jehová Diosajj maynir perdonjje ukhajja, janiw jukʼampejj uka jucha luratapat amtjjeti. Maynejj jucha luratapat jan walinakansa uñjaskchejja, ukajj janiw Jehová Diosajj janis perdonkaspa ukham sañ munkiti. Jumatï congregacionaman privilegionak aptʼassta ukhajja, jan llakimp aynachtʼamti. Kuna juchanaktï lurkta ukanak Jehová Diosajj janiw amtjjeti, ¿janit jumajj uka pachp lurkarakisma? (1 Juan 3:19, 20 liytʼäta).

PREMIO KATOQAÑKAM TʼIJUPJJAÑÄNI

16. ¿Tʼijurinakjamajj kunsa amuytʼañasa?

16 Wiñay jakañ premio katoqañatakejja, “premio katoqañkamay tʼijupjjam” siski uka ewjjtʼaruw istʼañasa (1 Cor. 9:24). Premio katoqañkam tʼijuñatakejja, kunanaksa apañasa kunanaksa apanukuñasaraki ukanak sum amuytʼañasawa. Aka yatichäwinjja ukanakat mä qhawqhanakwa uñjawaytanjja, ukampis janiw ukanakakïkiti. Jesusajj “chuymanakamajj jiljas manqʼañanakampi, jiljas umañanakampi, jakañjjat llakisiñanakamp phoqanta[täspawa]” sasaw säna (Luc. 21:34). Wiñay jakañar apki uka tʼijüwin tukuykam tʼijuskakiñatakejj kuna cambionak lurañas wakisi uk amuyañatakejja, uka textompi yaqha ukham textonakampiw yanaptʼistani.

17. Wiñay jakañ premio katoqañkam tʼijuraksnawa sasajj ¿kunatsa jan payachasktanjja?

17 Jiwasajj wiñay jakañar apki uka tʼijüwin premio katoqañkam tʼijuraksnawa, janiw ukat payachasktanti. Kuna laykutejj Jehová Diosaw tukuykam tʼijuñatakejj chʼam churistani (Is. 40:29-31). Ukhamajj tʼijuskakim. Apóstol Pablot yateqasim, jupajj premio katoqañatakejj wal chʼamachasïna (Filip. 3:13, 14). Cheqas janiw khitis juma lantejj tʼijkaspati, ukampis jumar yanaptʼañatakejj Jehová Diosaw jumamp chikäski. Jupaw kunanaktï apañamäki ukanak apañ yanaptʼätam, juparakiw kunanaktï jan apañamäki ukanak apanukuñamatakis yanaptʼätam (Sal. 68:19). Diosan yanaptʼapampejj jan qarjtasaw tʼijuskakïta, premio katoqañkamaw tʼijurakïta.

CANCIÓN 65 ¡Nayrar sartapjjañäni!

a Aka yatichäwejj wiñay jakañar apki uka tʼijüwin tʼijuskakiñatakiw yanaptʼistani. Tʼijkasajj akanak phoqañasawa: Jehová Diosar jakäwis katuyastan uka promesamp phoqaña, familian lurañanakasamp phoqaña, jan wal amtatasat jan walinakans uñjaskchiñänejja jan aynachtʼaña. Ukampis kʼachatak tʼijuykistu uka jan wakiskir qʼepinak apanukuñasawa. Aka yatichäwinjja, uka qʼepinakat mä qhawqhanak yatjjataskañäni.

b Internetan jw.org cheqanjja, “Ayuda para las familias” sat mä cheqaw utji. Ukan utjir yatichäwinakat mä qhawqhajj akanakawa: chacha warmitaki, “Cómo mostrar respeto”, “Cómo mostrar agradecimiento”; awk taykanakataki, “ “¿Cómo puedo enseñarle a usar el celular de forma responsable?”, “Cómo comunicarse con su hijo adolescente”; wayn tawaqonakataki, “Cómo resistir la presión de tus compañeros, “Qué hacer si te sientes solo”.