1. Sumala sa Hebreohanon 12:1, unsay kinahanglan natong himoon aron mahuman natog dagan ang lumba sa kinabuhi?

 SA Bibliya, ang atong kinabuhi ingong mga Kristohanon gipakasama sa usa ka lumba. Ang mga magdadagan nga makaabot sa finish line gantihan ug kinabuhing walay kataposan. (2 Tim. 4:7, 8) Kinahanglang maningkamot ta pag-ayo nga magpadayon sa pagdagan, ilabina kay duol na kaayo ta sa finish line. Si apostol Pablo, nga malamposong nakahuman sa lumba sa kinabuhi, naghisgot kon unsay makatabang nato nga makadaog sa lumba. Gidasig ta niya nga ‘tangtangon ang tanang kabug-at ug modagan nga malahutayon sa lumba nga gibutang sa atong atubangan.’—Basaha ang Hebreohanon 12:1.

2. Unsay gipasabot sa giingon nga ‘tangtangon ang tanang kabug-at’?

² Dihang misulat si Pablo nga angay natong ‘tangtangon ang tanang kabug-at,’ buot ba niyang ipasabot nga wala nay kinahanglang dad-on ang usa ka Kristohanon? Dili kana ang iyang punto. Hinuon, ang iyang gipasabot mao nga angay natong tangtangon ang tanang wala kinahanglanang kabug-at. Kini nga klase sa kabug-at makapugong ug makapaluya nato. Aron makalahutay, kinahanglang abtik tang magmatikod sa wala kinahanglanang mga kabug-at nga makapahinay sa atong pagdagan ug tangtangon dayon kana. Pero dili pod nato angayng tangtangon ang mga butang nga kinahanglan natong dad-on. Kay kon ato nang himoon, dili na ta puwedeng mopadayon sa lumba. (2 Tim. 2:5) Busa unsay kinahanglan natong dad-on?

3. (a) Sumala sa Galacia 6:5, unsay kinahanglan natong dad-on? (b) Unsay hisgotan niining artikuloha, ug ngano?

³ Basaha ang Galacia 6:5. Gipakita ni Pablo kon unsay kinahanglan  natong dad-on, o pas-anon. Misulat siya nga “ang matag usa magpas-an sa iyang kaugalingong palas-anon.” Gitumong ni Pablo dinhi ang atong personal nga responsibilidad ngadto sa Diyos, nga kinahanglang kita mismo ang mopas-an. Niining artikuloha, atong hisgotan kon unsay apil sa atong “kaugalingong palas-anon” ug kon unsaon nato kini pagpas-an. Hisgotan pod nato ang wala kinahanglanang mga kabug-at nga ato tingaling gidaladala ug kon unsaon nato kini pagtangtang. Ang pagpas-an sa atong kaugalingong palas-anon ug pagtangtang sa wala kinahanglanang kabug-at makatabang aron matapos nato ang lumba sa kinabuhi.

4. Nganong dili makapabug-at ang atong panaad sa pagpahinungod? (Tan-awa sab ang hulagway.)

⁴ Atong panaad sa pagpahinungod. Dihang nagpahinungod ta kang Jehova, nanaad ta nga simbahon siya ug himoon ang iyang kabubut-on. Kinahanglang tumanon nato na nga panaad. Seryosong responsibilidad ang pagkinabuhi sumala sa atong panaad, pero dili ni makapabug-at. Nahibalo ta ana kay gilalang ta ni  Jehova aron buhaton ang iyang kabubut-on. (Pin. 4:11) Gilalang ta niya nga may espirituwal nga panginahanglan ug sumala sa iyang larawan. Tungod ana, puwede tang masuod niya ug malipay ta sa pagbuhat sa iyang kabubut-on. (Sal. 40:8) Dugang pa, dihang himoon nato ang kabubut-on sa Diyos ug sundon ang iyang Anak, kita “mobatig kahayahay.”—Mat. 11:28-30.

5. Unsay makatabang aron matuman nimo ang imong panaad? (1 Juan 5:3)

⁵ Unsaon nimo ni pagpas-an? Niay duha ka butang nga makatabang. Una, padayong palig-ona ang imong gugma kang Jehova. Mahimo na nimo pinaagi sa pagpamalandong sa tanang maayong butang nga iyang gihimo para nimo ug sa mga panalangin nga iyang ihatag kanimo. Samtang magkalalom ang imong gugma sa Diyos, mas sayon na para nimo nga sundon siya. (Basaha ang 1 Juan 5:3.) Ikaduha, sundoga si Jesus. Milampos siya sa paghimo sa kabubut-on sa Diyos kay nangayo siyag tabang kang Jehova ug padayong nagpokus sa iyang ganti. (Heb. 5:7; 12:2) Sama kang Jesus, pag-ampo kang Jehova alang sa kusog ug padayong hunahunaa ang paglaom nga kinabuhing walay kataposan. Samtang magkalalom ang imong gugma sa Diyos ug sundogon nimo ang iyang Anak, matuman nimo ang imong panaad.

6. Nganong angay natong tumanon ang atong responsibilidad sa pamilya? (Tan-awa sab ang hulagway.)

⁶ Atong responsibilidad sa pamilya. Sa lumba sa kinabuhi, kinahanglang molabaw ang atong gugma kang Jehova ug Jesus kay sa atong pamilya. (Mat. 10:37) Pero wala ni magpasabot nga pasagdan na lang nato ang atong mga responsibilidad sa pamilya, nga mora bag nakapugong ni nato sa paglipay sa Diyos ug sa Kristo. Aron mahimo tang dalawaton sa Diyos ug sa Kristo, angay natong tumanon ang atong papel diha sa pamilya. (1 Tim. 5:4, 8) Kon ato nang himoon, mas magmalipayon ta. Gidisenyo ni Jehova ang mga pamilya nga magmalipayon kon higugmaon ug tahoron sa bana ug asawa ang usag usa, kon higugmaon ug bansayon sa mga ginikanan ang ilang mga anak, ug kon sundon sa mga anak ang ilang mga ginikanan.—Efe. 5:33; 6:1, 4.

7. Unsaon nimo pagtuman ang imong papel diha sa pamilya?

⁷ Unsaon nimo ni pagpas-an? Bisag unsay imong papel diha sa pamilya, salig sa kaalam nga naa sa Bibliya imbes sa imong gibati, kultura, o sa mga tawo nga giisip nga eksperto. (Prov. 24:3, 4) Pahimusli ang atong binase sa Bibliya nga mga publikasyon. Naa ni praktikal nga mga sugyot kon unsaon pagpadapat ang mga prinsipyo sa Bibliya. Pananglitan, ang serye sa artikulo nga “Tabang Alang sa Pamilya” naay mga impormasyon bahin sa espesipikong mga kalisdanan nga giatubang sa mga magtiayon, ginikanan, ug tin-edyer. b Magmadeterminado nga ipadapat ang giingon sa Bibliya, bisan pag ang ubang membro sa imong pamilya wala magsunod niana. Kon imo nang himoon, makabenepisyo ang imong pamilya ug madawat nimo ang panalangin ni Jehova.—1 Ped. 3:1, 2.

8. Sa unsang paagi ang atong mga desisyon makaapektar nato?

⁸ Atong tulubagon sa mga desisyon nga atong gihimo. Gihatagan ta ni Jehova ug kagawasan sa pagpili, ug gusto niya nga malipay ta sa mga benepisyo sa paghimog maayong desisyon. Pero dili ta niya panalipdan sa mga resulta sa  atong sayop nga desisyon. (Gal. 6:7, 8) Tungod ana, dawaton nato ang resulta sa atong dili maayong desisyon, wala hunahunaang mga pulong, ug dinalidali nga mga aksiyon. Tingali naa tay nahimo nga nakahasol pag-ayo sa atong konsensiya. Pero kay nahibalo ta nga manubag ta sa atong mga desisyon, mapalihok ta nga itug-an ang atong mga sala, tul-iron ang atong mga sayop, ug dili na kini otrohon. Kon ato nang himoon, makapadayon ta sa lumba sa kinabuhi.

9. Unsay imong buhaton kon nakahimo kag sayop nga desisyon? (Tan-awa sab ang hulagway.)

⁹ Unsaon nimo ni pagpas-an? Kon nakahimo kag sayop nga desisyon ug wala na kay mahimo sa nahitabo, dawata ang imong presenteng kahimtang. Hinumdomi nga dili na nimo mabag-o ang mga butang nga nahitabo na. Ayawg sayanga ang imong emosyon ug kusog sa pagpangatarongan kon nganong imo tong gihimo o kaha basolon ang imong kaugalingon o ang uban tungod sa imong sayop nga mga desisyon. Hinuon, dawata ang imong mga sayop ug himoa ang imong maarangan sa imong presenteng kahimtang. Kon nakonsensiya ka sa sayop nga imong nahimo, mapainubsanong mag-ampo kang Jehova, angkona ang imong sayop, ug hangyoa siya nga pasayloon ka. (Sal. 25:11; 51:3, 4) Pangayog pasaylo sa mga nahimoan nimog sayop, ug kon gikinahanglan, pangayog tabang sa mga ansiyano. (Sant. 5:14, 15) Pagkat-on sa imong mga sayop, ug paningkamot nga dili na kana himoon pag-usab. Kon imo nang buhaton, makaseguro ka nga pakitaan ka ni Jehova ug kaluoy ug tabangan ka niya.—Sal. 103:8-13.

10. Nganong makapabug-at ang dili realistikong mga pagdahom? (Galacia 6:4)

¹⁰ Dili realistikong mga pagdahom. Mabug-atan ta sa dili realistikong mga pagdahom kon atong ikompara ang atong kaugalingon sa uban. (Basaha ang Galacia 6:4.) Kon pirme natong ikompara ang atong kaugalingon sa uban, basin masina ta ug makigkompetensiya. (Gal. 5:26) Basin pugson nato ang atong kaugalingon nga himoon kon unsay nahimo sa uban bisag dili nato kaya ug dili itugot sa atong kahimtang. Ug kon “ang gidahom nga malangan makapasakit sa kasingkasing,” labaw na gyod ang mga pagdahom nga imposible natong makab-ot! (Prov. 13:12) Kana makahurot sa atong kusog ug makapahinay sa atong pagdagan sa lumba sa kinabuhi.—Prov. 24:10.

11. Unsay makatabang nimo aron malikayan ang dili realistikong mga pagdahom?

¹¹ Unsaon nimo ni pagtangtang? Ayaw pagdahom ug sobra sa imong kaugalingon kay sa gidahom ni Jehova kanimo. Wala siya mangayog labaw pa sa kaya nimong ihatag. (2 Cor. 8:12) Makasalig ka nga dili ikompara ni Jehova ang imong nahimo sa nahimo sa uban. (Mat. 25:20-23) Gipabilhan niya ang imong tibuok kalag nga pag-alagad, ang imong pagkamatinumanon, ug ang imong paglahutay. Mapainubsanong dawata nga tungod sa imong edad, panglawas, ug kahimtang, dili na tingali nimo mahimo ang tanan nga gusto nimong himoon. Sama kang Barzilai, mahimong andam sa pagbalibad sa mga pribilehiyo kon dili na kaya sa imong panglawas o edad. (2 Sam. 19:35, 36) Sama kang Moises, dawata ang tabang sa uban ug idelegar ang uban nimong responsibilidad kon kinahanglan. (Ex. 18:21, 22) Kon sama nila, mapainubsanon nimong ilhon ang imong mga limitasyon, malikayan nimo ang paghimog dili realistikong mga pagdahom nga makahurot sa imong kusog sa pagdagan sa lumba sa kinabuhi.

12. Angay ba natong basolon ang atong kaugalingon tungod sa sayop nga desisyon sa uban? Ipatin-aw.

¹² Pagbati nga kitay hinungdan sa sayop nga desisyon sa uban. Dili kita ang modesisyon para  sa uban; dili pod nato sila puwedeng panalipdan pirme sa mga resulta sa ilang sayop nga desisyon. Pananglitan, ang anak modesisyon tingali nga mohunong sa pag-alagad kang Jehova. Kana nga desisyon makapaguol pag-ayo sa mga ginikanan. Pero kon basolon sa mga ginikanan ang ilang kaugalingon tungod sa sayop nga desisyon sa ilang anak, mabug-atan gyod sila. Dili gusto ni Jehova nga magpas-an sila niana nga kabug-at.—Roma 14:12.

13. Unsay mahimo sa ginikanan kon ang iyang anak mihimog sayop nga desisyon?

¹³ Unsaon nimo ni pagtangtang? Hinumdomi nga si Jehova naghatag kanatong tanan ug kagawasan sa pagpili. Gitugotan niya ang matag usa sa paghimog kaugalingong desisyon. Apil ana kon moalagad ba ta kang Jehova o dili. Nahibalo si Jehova nga dili ka hingpit nga ginikanan; gusto lang niya nga himoon nimo ang imong pinakamaayo. Kon unsay desisyon sa imong anak, iya nang tulubagon, dili imoha. (Prov. 20:11) Pero basig magsige kag hunahuna sa mga sayop nga imong nahimo ingong ginikanan. Kon mao, isulti kang Jehova ang imong gibati ug pangayog pasaylo niya. Nahibalo siya nga dili na nimo mabalik ug mabag-o ang mga butang nga nahitabo na. Ug wala pod siya magdahom nga panalipdan nimo ang imong anak sa dili maayong mga resulta sa iyang gihimo. Hinumdomi nga kon ang imong anak maningkamot nga mobalik kang Jehova, andam kaayo Siyang modawat kaniya.—Luc. 15:18-20.

14. Nganong angay natong tangtangon ang kabug-at sa sobrang pagkakonsensiya?

¹⁴ Sobrang pagkakonsensiya. Dihang makasala ta, natural lang nga makonsensiya ta. Pero dili gusto ni Jehova nga mobati tag sobrang pagkakonsensiya. Kini maoy kabug-at nga angay natong tangtangon. Unsaon nato pagkahibalo nga sobra na ang atong pagkakonsensiya? Kon gitug-an na nato ang atong sala, naghinulsol na, ug naningkamot nga dili na maotro ang atong sala, makasalig ta nga gipasaylo na ta ni Jehova. (Buh. 3:19) Kon ato na ning gihimo, dili gusto ni Jehova nga padayon tang makonsensiya. Nahibalo siya nga makadaot gyod nato  ang sobrang pagkakonsensiya. (Sal. 31:10) Kon malumsan ta sa kaguol, basin moundang na ta sa lumba sa kinabuhi.—2 Cor. 2:7.

15. Unsay makatabang nimo kon sobra kang nakonsensiya? (1 Juan 3:19, 20) (Tan-awa sab ang hulagway.)

¹⁵ Unsaon nimo ni pagtangtang? Kon mibati kag sobrang pagkakonsensiya, hinumdomi nga ang Diyos “tinuod gayod nga nagapasaylo.” (Sal. 130:4) Dihang pasayloon niya kadtong sinserong naghinulsol, siya nagsaad: “Dili na nako hinumdoman ang ilang sala.” (Jer. 31:34) Nagpasabot ni nga dili na ka paninglan ni Jehova sa mga sala nga iya nang napasaylo. Busa kon nag-antos ka sa resulta sa imong mga sala, ayawg hunahunaa nga wala pa ka niya mapasaylo. Ug ayawg kasuko sa imong kaugalingon kon nalimitahan ang imong mahimo sa pag-alagad karon tungod sa imong mga sala kaniadto. Si Jehova wala na maghunahuna sa imong mga sala, maong ayaw na pod na hunahunaa.—Basaha ang 1 Juan 3:19, 20.

16. Ingong mga magdadagan, unsay angay natong mailhan?

¹⁶ Samtang naa ta sa lumba sa kinabuhi, kinahanglang ‘modagan ta sa paagi nga makuha nato ang ganti.’ (1 Cor. 9:24) Ato nang mahimo kon mailhan nato ang kalainan sa mga butang nga kinahanglan natong pas-anon ug sa mga kabug-at nga angay natong tangtangon. Niining artikuloha, atong nahisgotan ang pipila ka pananglitan niana. Pero naa pay uban nga wala mahisgoti. Miingon si Jesus nga posible tang “mabug-atan sa pagpalabig kaon, sa pagpalabig inom, ug sa mga kabalaka sa kinabuhi.” (Luc. 21:34) Kini ug ang ubang teksto makatabang nimo nga makita kon unsang mga kausaban ang kinahanglan tingali nimong himoon samtang nagdagan ka sa lumba sa kinabuhi.

17. Nganong segurado ta nga modaog ta sa lumba sa kinabuhi?

¹⁷ Segurado ta nga modaog ta sa lumba sa kinabuhi kay hatagan ta ni Jehova sa kusog nga atong gikinahanglan. (Isa. 40:29-31) Busa ayaw paghinayhinay! Sundoga si apostol Pablo, kinsa naningkamot pag-ayo aron madawat ang ganti nga giandam para niya. (Filip. 3:13, 14) Walay laing makadagan niini nga lumba para nimo, pero sa tabang ni Jehova, molampos ka. Tabangan ka ni Jehova nga pas-anon ang imong mga palas-anon ug tangtangon ang wala kinahanglanang mga kabug-at. (Sal. 68:19) Kay kauban nimo si Jehova, makalahutay ka sa pagdagan sa lumba ug modaog!