1. Nk’oku biri kugambwa omu Baheburayo 12:1, ni enki eki tushemererire kukora kugira ngu tuhendere empaka zitu z’amagara?

 BIBULI negeranisa oku turi kubaho nk’Abakristo n’empaka z’okwiruka. Abiruki abari kuhika aha muheru gw’empaka zabo nibahebwa ekihembo c’amagara agatahwaho. (2 Tim 4:7, 8) Tushemerire kutamu amani tukagumizamu kwiruka ahabw’okuba turi kumanya ku turi hihi n’omuheru gw’ezo mpaka kukira kare kona. Entumwa Pawulo owasingwire empaka zeye akatushobororera eki tushemerire kukora kugira ngu twije kusinga empaka zitu. Akatugambira ku tushemerire ‘kujura ebiri kuturemerera byona . . . tukiruka okwiruka kw’empaka oku twaterirweho kandi twine okugumisiriza.’​—Shoma omu Baheburayo 12:1.

2. ‘Okujura ebiri kuturemerera’ nikimanyisa ki?

² Mbehi obu Pawulo yahandikire ngu ‘tujure ebiri kuturemerera byona,’ akaba ari kwenda kumanyisa ku Omukristo atashemerire kugira eki yayegura? Ingaha, eco tico eki yabire ari kwenda kumanyisa. Ahobwe akaba ari kwenda kutugambira ku tushemerire kweyihaho ebintu byona ebiri kuturemerera ebitari kwetengesa. Ebintu nk’ebyo nibibasa kuturemerera bituma twaruha. Kugira ngu tubase kwehangana nituba tushemerire kushwijuma emitwaro yona etari kwetengesa, kandi tuhika turi kuyeyihaho. Konka nambwenu, titushemerire kweyihaho ebintu ebi turayetenge omu mpaka zitu. Twaba tutabyine, nikibasa kutuma tutayijuza ebiri kushabwa ngu tugume omuri ezo mpaka. (2 Tim 2:5) Mbwenu shi ni biha bintu ebi tushemerire kwegura?

3. (a) Tukuratize ebiri omu Bagalatiya 6:5, ni enki eki tushemerire kwegura? (b) Ni enki eki twaza kushwijuma omuri eki kicweka, kandi shi ahabw’enki?

 ³ Shoma omu Bagalatiya 6:5. Pawulo akatugambira ekintu eki tushemerire kwegura. Akahandika ati: ‘Omuntu wena aryayekorera omutwaro gweye wenka.’ Hanuya Pawulo akageranisa ebintu ebi Ruhanga ari kutushaba kukora n’omutwaro ogu buri omwe ashemerire kwegura. Omuri eki kicweka twaza kureba, omutwaro ogu buri omwe ashemerire kwegura n’oku ari kubasa kugwegura. Nambwenu twaza kureba emitwaro eyi turi kubasa kuba twegwire etari kwetengesa, kandi turebe n’oku turi kubasa kuyeyihaho. Okwegura omutwaro gwitu kandi tukeyihaho ebintu ebiri kubasa kuturemerera ebitari kwetegwa nibyija kutukwasa kusingura empaka z’amagara ezi turimu.

4. Ahabw’enki endahiro yitu y’okweha Yehova etari kurusya? (Nambwenu reba ekishushani.)

⁴ Endahiro y’okweha Yehova. Ku turi kweha Yehova nitumuraganisa ku turi mukorera wenka kandi ku turi kora ebi ari kwenda. Tushemerire kugumizamu kwijuka eyo ndahiro. Kubaho tukuratize eyo ndahiro ni omurimo gugumire konka tibiri kurusya. Yehova akatuhanga ngu tukore ebi  ari kwenda. (Kush 4:11) Akatutamu ecetengo c’okwenda kumuramya kandi yatuhanga omu kishushani ceye. Eco nikituma twaba banywani beye kandi tutungira okushemererwa omu kukora ebi ari kwenda. (Zab 40:8) Nambwenu ku turi kukora ebi Ruhanga ari kwenda kandi tukatoreza Omwana weye, ‘nitutunga okuhumura’ omu kubaho kwitu.​—Mat 11:28-30.

5. Ni enki ekiri kubasa kukukwasa kuhikiriza endahiro yawe y’okweha Yehova? (1 Yohana 5:3)

⁵ Ni bata oku ori kubasa kwegura ogo mutwaro? Hariho ebintu bibiri ebiri kubasa kukukwasa. Ecokubanza, gumizamu kugumya rukundo eyi ori kukunda Yehova. Eco nobasa kukikora ori kutecereza aha bintu birungi byona ebi yakukorire n’emigisha eyi ari kukuha. Oku rukundo eyi ori kukunda Ruhanga erije kukizaho kweyongera, ni ko kirije n’okukorobera kukora ebi arikwenda. (Shoma omuri 1 Yohana 5:3.) Ecakabiri, guma otoreze Yesu. Akagumizamu kukora ebi Ruhanga ari kwenda ahabw’okuba akaba namushaba obuyambi kandi ata omutima aha kihembo ceye. (Heb 5:7; 12:2) Kimwe na Yesu, guma oshabe Yehova amani, kandi ote omutima aha kihembo c’amagara agatahwaho. Oku oragumizemu kukunda Ruhanga kandi okatoreza omwana weye, nikija kutuma wahikiriza endahiro yawe y’okweha Yehova.

6. Ahabw’enki tushemerire kufa aha bujunanizibwa obu twine omu ka? (Nambwenu reba ekishushani.)

⁶ Obujunanizibwa bwitu bw’omu ka. Omu mpaka zitu z’amagara ezi turimu, tushemerire kukunda Yehova na Yesu kukiza oku turi kukunda abanyabuzare bitu. (Mat 10:37) Konka nambwenu eco tikiri kumanyisa ku tushemerire kwehuzya obujunanizibwa obu twine omu ka, ahabw’okuba nabwo ni kimwe omu biri kutuma twahimbisa Ruhanga na Kristo. Obwe rero kugira ngu Ruahanga na Kristo batwikirize, tushemerire kuhikiriza obujunanizibwa obu twine omu maka gitu. (1 Tim 5:4, 8) Eco twakikora nitwija kukizaho kushemererwa. Yehova akatandikisa eka ayine ekigendererwa c’oku abagizire eka babire baratunge okushemerererwa omushija n’omukazi bahana ekitinisa, abazire bakakunda kandi bakegesa abana babo kandi n’abana bakorobera abazire babo.​—Efe 5:33; 6:1, 4.

7. Ni bata oku ori kuhikiriza obujunanizibwa obu oyine omu ka?

⁷ Ni bata oku ori kubasa kwegura ogo mutwaro? Oku obujunanizibwa obu oyine omu ka bwakuba buri kona, guma oyesige obwenge oburi omu Kigambo ca Ruhanga omu mwanya g’okugendera aha nyehurira zawe, omucwe ninga ebi wayegire ahandi. (Emi 24:3, 4) Guma okorese ge ebitabo byitu ebyegamire ahari Bibuli. Ebyo bitabo birimu obuhabuzi oburi kutwereka oku turi kubasa kuta omu bikorwa emisinge y’omuri Bibuli. Ecokureberaho: Ebicweka ebiri kugira ngu: “Obuyambi bw’amaka” birimu obuhabuzi oburi kugamba aha bizibu ebi abashija n’abakazi, abazire n’eminyeto bari kubugana omuri obu bwire. b Maririra kukuratiza obuhabuzi bw’omuri Bibuli n’obu abandi b’omu ka bakuba batari kubukuratiza. Eco ku orakikore, eka yawe neyija kugasirwa kandi otunge emigisha ya Yehova.​—1 Pet 3:1, 2.

8. Ni bata oku ensharamu zitu ziri kubasa kutugiraho engaruka?

⁸ Engaruka z’ensharamu zitu. Yehova akatuha ekiconco c’okweshariramu ebi turi kwenda kandi nayenda ngu twesimire ebirungi by’okukora ensharamu ndungi. Konka nambwneu tari kutwihiraho engaruka mbi z’ensharamu ezi twakora. (Gal 6:7, 8) Eyo ni yo nshonga  turi kuba tushemerire kwikiriza engaruka z’ensharamu mbi ezi twakora, ebigambo bibi ebi twagamba, ninga ebikorwa bibi ebi twakora. Ebi turi kukora nibibasa kutuma twagira omuntuwomunda ori kutucwera orubanja. Konka ku turi kwikiriza engaruka z’ebibi ebi twakora, nikituma twayegerukaho kandi twerinda kushuba kukora ezo nshobe. Ku turi kukora ebyo bintu nibitukwasa kuguma omu mpaka z’amagara.

9. Ni enki ekiri kubasa kukukwasa kwehanganira engaruka mbi z’ebi wakozire? (Nambwenu reba ekishushani.)

⁹ Ni bata oku turi kubasa kwegura ogo mutwaro? Yaba hatine eki ori kubasa kuhindura aha nsharamu mbi eyi wakozire, yeyakire. Guma oyijuke ku otari kubasa kuhindura aha byabireho kare. Obwe rero otaguma kushisha obwire ori kwecwera orubanja ninga ori kwekwasa abandi. Omu mwanya gw’eco guma oyakire engaruka ezaresirwe n’enshobe zawe kandi omaririre kutarishuba kuhikwaho n’ezo mbera. Wahurira ori kwecwera orubanja ahabw’ebibi ebi wakozire guma ogambire Yehova oku ori kwehurira birabire omu kushaba, oyikirize enshobe zawe, kandi omushabe embabazi. (Zab 25:11; 51:3, 4) Shaba embabazi abu washobize kandi wareba kiri kwetengwa oshabe obuyambi abazehe. (Yak 5:14, 15) Yegera aha nshobe zawe kandi oyerinde kushuba kuzikora. Eco ku orakikore, noyija kwesiga ku Yehova arije kukusaasira, kandi akuhe obuyambi obu ori kwetenga.​—Zab 103:8-13.

10. Ahabw’enki kutecereza kukora ebirengire obushoborozi bwitu guri omutwaro oguri kuremera? (Abagalatiya 6:4)

¹⁰ Okutekereza kukora ebirengire obushoborozi bwitu. Nitubasa kuremererwa twageranisa ebi turi kubasa kukora n’ebi abandi bari kubasa kukora. (Shoma omu Bagalatiya 6:4.) Twayegeranisa n’abandi nikibasa kutuma twabagirira ihari ninga shi kituma twagira omwika g’okukiza kizanya. (Gal 5:26) Twagezaho kukora nk’ebi abandi bari kukora kandi itwe tutabibasize nibibasa kutugiraho engaruka. Kandi shi yaba Bibuli eri kugamba ku ‘amasiko agatahwire gari kutuma omutima gwarwara,’ obwe tikiri kushasha kukizaho twatekereza kukora ebintu ebi tutarije kubasa kuhikaho! (Emi 13:12) Eco nikibasa kutuma twahwamu amani kandi kituma twaremwa kugumizamu empaka zitu z’amagara.​—Emi 24:10.

11. Ni enki ekiri kubasa kukukwasa kwerinda kutecereza ebintu ebi otine obushoborozi bw’okubikora?

¹¹ Ni bata oku turi kubasa kweyihaho ogo mutwaro? Yerinde kwetega ebintu ebirengire ebi Yehova ari kukushaba kukora. Tari kukushaba ngu omuhe ebi otine. (2 Kor 8:12) Yesige ku Yehova atari kugeranisa ebi ori kukora n’ebi abandi bari kukora. (Mat 25:20-23) Nakusima ahabw’omurimo ogu ori kumukorera n’omutima gwawe gona n’obwesigwa bwawe n’oku ori kwehangana. Guma oyikirize ku emyaka yawe, amagara gawe, n’embera ezi orimu biri kubasa kutuma hagira ebi otabasa kukora. Kimwe na Baruzilayi, guma oyikirize kugira emirimo eyi wareka yaba amagara gawe gari kutuma cakugumira kuyikora. (2 Sam 19:35, 36) Kimwe na Musa, guma oyikirize obuyambi bw’abandi kandi ohereze abandi emirimo caba kiri kwetengesa. (Kur 18:21, 22) Oko kwecureza nikwija kukurinda kutecereza kukora ebi otari kubasa ebiri kubasa kutuma waruha okaruga omu mpaka z’amagara.

12. Mbehi tushemerire kwecwera orubanja ahabw’ensharamu ezi abandi bari kukora? Shoborora.

¹² Okwecwera orubanja ahabw’ensharamu mbi ezi abandi bari kukora. Tituri kubasa kukorera abandi ensharamu, kandi burijo tituri kubasa kubarinda engaruka eziri kuruga omu nsharamu zabo mbi ezi bakozire. Ecokureberaho: Mutabani wawe ninga shi muhara wawe nabasa kureka kuhereza Yehova. Ensharamu  nk’eyo nebasa kutuma wagira obusaasi bwingi. Konka abazire abari kwecwera orubanja ahabw’ensharamu mbi z’abana babo, nibibabera omutwaro oguri kuremera. Konka ogo mutwaro ti go ogu Yehova ari kwenda ngu begure.​—Rom 14:12.

13. Ni bata oku omuzire ari kubasa kwehangana ahabw’ensharamu mbi ezi omwana weye ari kukora?

¹³ Ni bata oku ori kubasa kweyihaho ogo mutwaro? Guma oyijuke ku Yehova twena yatuhire obugabe bw’okweshariramu. Akikiriza ngu buri muntu agume ayekorere ensharamu. Omuri ezo harimu n’ey’okumuhereza. Yehova namanya ku ori omuzire otahikirire ni yo nshonga ari kukushaba kukora oku ori kubasa. Obwe rero omwana wawe yakora ensharamu, ni obugabe bweye. (Emi 20:11) Konka nabwo nobasa kuhurira hine enshobe eyi wakozire nk’omuzire. Caba kiri kisyoya, nobasa kugambira Yehova oku ori kwehurira kandi omushaba kukusaasira. Namanya ku otari kubasa kugaruza ebintu enyuma ninga ngu ohindure ebyabireho. Nambwenu namanya ku otari kubasa kuzibira engaruka eziri kubasa kuhika aha mwana wawe ahabw’ebi yakozire. Guma oyijuke ku omwana wawe yataho amani kugira ngu agarukire Yehova, ari kumwakira.​—Luka 15:18-20.

14. Ahabw’enki kwecwera orubanja omu buryo oburengeserize guri omutwaro ogu tushemerire kweyihaho?

¹⁴ Okwecwera orubanja omu buryo oburengeserize. Ni amazima twakora ekibi nitwecwera orubanja. Konka kwecwera orubanja omu buryo oburengeserize ni omutwaro ogu Yehova atari kwenda ngu twegure. Obwe rero tushemerire kugweyihaho. Mbwenu shi tukamanya tuta ku turi kwecwera orubanja omu buryo oburengeserize? Ku turi kwatura ekibi, tukehana kandi tukatera entambwe kugira ngu tutashuba kukikora, nituba tushemerire kwesiga ku Yehova yatusaasire. (Byak 3:19) Bwanyima y’okutera ezo ntambwe Yehova tari kwenda ngu tugumizemu kwecwera orubaja. Namanya akabi akari omu kwecwera orubanja omu buryo oburengeserize. (Zab 31:10) Ku turi kwecwera orubanja omu buryo oburengeserize nikibasa kutuma twaruha turuga omu mpaka z’amagara.​—2 Kor 2:7.

15. Ni enki ekiri kubasa kukukwasa kwerinda kwecwera orubanja omu buryo oburengeserize? (1 Yohana 3:19, 20) (Nambwenu reba ekishushani.)

 ¹⁵ Ni bata oku ori kubasa kweyihaho ogo mutwaro? Waba ori kwecwera orubanja omu buryo oburengeserize, guma oyijuke ku Ruhanga ‘ari kusaasira abyihire aha mutima.’ (Zab 130:4) Ku ari kusaasira abehanire babyihire aha mutima, nabaraganisa ati: ‘Ekibi canyu tindikijuka obundi.’ (Yer 31:34) Eco nikimanyisa ku Yehova atariyijuka ebibi ebi wakozire kare. Obwe rero otatecereza ku engaruka eziri kukuhikaho ahabw’ekibi eki wakozire, ari ekihamya ekiri kwereka ku Ruhanga atarakusaasire. Kandi otashasha yaba ebibi ebi wakozire byatumire hagira emirimo y’omu kibina eyi bakwihaho. Ahabw’okuba Yehova atari kugumizamu kutecereza aha bibi ebi wakozire, n’iwe toshemerire kugumizamu kubitecerezaho.​—Shoma omuri 1 Yohana 3:19, 20.

16. Ni enki eki tushemerire kumanya nk’oku abiruki bari kukikora?

¹⁶ Omu mpaka zitu z’amagara tushemerire ‘kwiruka omu buryo oburatume twatunga ekihembo.’ (1 Kor 9:24) Eco nitubasa kukikora twamanya emitwaro eyi tushemerire kwegura n’eyi tushemerire kweyihaho. Omuri eki kicweka, twareba emwe omu mitwaro eyi tushemerire kwegura, n’eyi tushemerire kweyihaho. Konka hariho n’endijo myingi eyi tutagambaho. Yesu akagamba ku turi kubasa ‘kuremererwa n’omururu, obusinzi n’amaganya g’amagara.’ (Luk 21:34) Enyiriri nk’ezo nizibasa kukukwasa kumanya ebi oshemerire kwerinda kugira ngu ogume omu mpaka z’amagara.

17. Ahabw’enki turi kubasa kuhamya tutari kubanganisa ku turi kubasa kusinga empaka z’amagara?

¹⁷ Nitwesiga tutari kubanganisa ku turije kusinga empaka z’amagara ahabw’okuba Yehova nayija kutuha amani agu turi kwetenga. (Isa 40:29-31) Obwe rero otacweka entege! Guma otoreze entumwa Pawulo owakozire cona eki ari kubasa kugira ngu ahendere empaka zeye rero Yehova amuhe ekihembo ceye. (Fil 3:13, 14) Tihine ori kubasa kwiruka omu mwanya gwawe konka Yehova nayija kukukwasa kugira ngu osinge. Yehova nayija kukukwasa kwegura emitwaro yawe kandi nayija n’okukukwasa kweyihaho emitwaro etari kwetengesa. (Zab 68:19) Ahabw’obuyambi bwa Yehova, noyija kuguma omu mpaka kuhisya obu oribona ekihembo!