Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

U-1923​—⁠Iminyaka Engu-100 Eyadlulayo

U-1923​—⁠Iminyaka Engu-100 Eyadlulayo

INQABAYOKULINDA kaJanuary 1, 1923 yathi: ‘Kukhanya ngomnyaka ka-1923 kuzenzakala okukhulu. Silesibusiso esikhulu sokutshela abantu abathwele nzima emhlabeni lo ukuthi insuku ezimnandi ziyeza.’ Ngomnyaka lo aBafundi beBhayibhili batshintsha indlela ababekhonza ngayo lababetshumayela ngayo futhi lokhu kwabakhuthaza kwabenza bamanyana.

IMIHLANGANO YENZA ABAZALWANE BAMANYANA

Ikhalenda elemibhalo lamanamba ezingoma

Ngo-1923 inhlanganiso yenza utshintsho olwanceda aBafundi beBhayibhili baqhubeka bemanyana. INqabayokulinda yaqalisa ukuchasisa ivesi okwakuzaxoxwa ngayo emhlanganweni owawusenziwa maviki wonke owokukhuleka, ukudumisa uNkulunkulu kanye lokukhuluma ngokuhle okwenzakale kubo. ABafundi beBhayibhili benza ikhalenda eyayilevesi yeviki yinye ngayinye okwakuzaxoxwa ngayo kanye lengoma ababengazihlabela ngesikhathi sokukhonza kwemuli kumbe nxa umuntu ezitaditshela eyedwa.

Emihlanganweni le aBafundi beBhayibhili babekhuluma ngokwakwenzakale ekutshumayeleni langezinto ababembonga ngazo uJehova futhi babehlabela ingoma kumbe bathandaze. U-Eva Barney owabhabhathizwa ngo-1923 eleminyaka engu-15 uthi: “Nxa wawufuna ukukhuluma okuhle okwakwenzakale kuwe wawusukuma ubususithi, ‘Ngifisa ukuyibonga iNkosi ngakho konke okuhle engenzele khona.’” Abanye abazalwane babekuthanda ukukhuluma ngezinto ezinhle ezazenzakale kubo. Udade Barney waphinda wathi: “Omunye umzalwane owayesekhulile okuthiwa nguGodwin wayehlala elokunengi kokubonga iNkosi ngakho. Kodwa umkakhe wayesithi angabona umzalwane owayeqhuba imihlangano ngalelolanga engasahlalisekanga wayemqhweba uGodwin, uGodwin ahle ahlale phansi.”

Kanye ngenyanga ibandla ngalinye lalisenza umhlangano oqakathekileyo wokukhuleka, ukudumisa uJehova kanye lokukhuluma ngokuhle okwenzakale kubo. INqabayokulinda ka-April 1, 1923 yakhuluma ngomhlangano lo yathi: ‘Ihafu yomhlangano lo kumele isetshenziswe ukukhuluma ngezinto ezinhle ezenzakale ekutshumayeleni kanye lokukhuthaza abanye. Sibona angathi imihlangano le ekhuthazayo izakwenza ukuthi abantu bamanyane kakhulu.’

Imihlangano le yamnceda kakhulu omunye ummemezeli owayehlala eVancouver eCanada okwakuthiwa nguCharles Martin owayeleminyaka engu-19 ngalesosikhathi. Wathi: “Emihlanganweni le yikho engaqala khona ukufunda ukuthi kumele ngithini nxa ngitshumayela endlini ngendlu. Izikhathi ezinengi kwakusiba lomuntu owayesixoxela okwakwenzakale ngesikhathi etshumayela endlini ngendlu. Lokhu kwakunginika amacebo alokho engangingakutsho ekutshumayeleni kanye lendlela engingaphendula ngayo nxa ngingahlangana lomuntu ophikisayo.”

UMSEBENZI WOKUTSHUMAYELA WABENZA BAMANYANA

IBulletin kaMay 1, 1923

Okunye okwenza abafowethu bamanyana yikuthi kwakusiba lamalanga ayekhethwa ukuthi bonke abenelisayo baphume ekutshumayeleni. INqabayokulinda ka-April 1, 1923 yathi: ‘NgoLwesibili mhlaka 1 May 1923 kuzakuba lilanga lokutshumayela ukuze sonke senze umsebenzi lo simanyene. Kusukela lapho, ngenyanga ngayinye elandelayo uLwesibili wokuqala uzakuba lilanga lokutshumayela futhi abamemezeli bonke kumele batshumayele.’

ABafundi beBhayibhili abasakhulayo labo babetshumayela. UHazel Burford owayeleminyaka engu-16 ngalesosikhathi uthi: “IBulletin a yayisiba lezintshumayelo esasingazisebenzisa futhi kwakumele sizibambe ngekhanda. Ngangikukhuthalele ukutshumayela futhi ngangihlala ngihamba lokhulu.” Kodwa kulokunye okwenzakalayo okwakungabuyisela udade Burford emuva. Wathi: “Omunye umzalwane owayesekhulile wayengafuni ukungibona ngikhuluma labantu. Ngalesosikhathi abanye babengazwisisi ukuthi bonke aBafundi beBhayibhili okugoqela ‘amajaha lezintombi’ kwakumele badumise uMdali wabo omkhulu.” (Hubo. 148:​12, 13) Udade Burford kazange ayekele ukutshumayela. Ngemva kwesikhathi wangena ikilasi yesibili yeSikolo seGiliyadi njalo waba ngummishinari ePanama. Ngokuhamba kwesikhathi abazalwane laba bacina sebebavumela abasakhulayo ukuthi batshumayele.

IMIHLANGANO EMIKHULU YABENZA BAMANYANA

Imihlangano emikhulu layo yenza abazalwane bamanyana ngoba eminengi yakhona yayisiba lamalanga okutshumayela. Ngokwesibonelo mhlaka 31 March abantu ababesemhlanganweni owenzelwa eWinnipeg eCanada bacelwa ukuthi batshumayele edolobheni lelo. Kulabantu abanengi ababetshunyayezwa ngamalanga la njalo lokhu kwakutshengisa ukuthi inani laBafundi beBhayibhili lalizakwanda. Mhlaka 5 August kulabantu abangaba ngu-7 000 ababekomunye umhlangano omkhulu owenzelwa eWinnipeg. Lo kwaba ngumhlangano owaba labantu abanengi ukwedlula eminye yonke eyayike yenziwa eCanada.

Kulomunye umhlangano omkhulu owawuqakatheke kakhulu ebantwini bakaJehova owenziwa mhlaka 18-26 August ngo-1923 eLos Angeles eCalifornia. Sekusele amaviki amalutshwana ukuthi umhlangano lo ufike, amaphephandaba ayenxusela abantu kuwo njalo aBafundi beBhayibhili bahambisa izimemo ezedlula 500 000 benxusa abantu. Kwakulamabhakane ayekhuluma ngomhlangano lo ayefakwe ezitimeleni lasezimoteni.

Umhlangano waBafundi beBhayibhili owenzelwa eLos Angeles ngo-1923

NgoMgqibelo mhlaka 25 August umfowethu uRutherford wanika inkulumo ethi “Izimvu Lezimbuzi.” Enkulumeni le wacacisa ukuthi “izimvu” ngabantu abalungileyo abazaphila emhlabeni olipharadayisi. Waphinda wethula lesinqumo esasilesihloko esithi “Isixwayiso.” Isinqumo lesi sasisola amasonto ayezithi ngawesiKhristu njalo sikhuthaza bonke abalezinhliziyo eziqotho ukuthi baphume ‘eBhabhiloni Enkulu.’ (Isam. 18:​2, 4) Ngokuhamba kwesikhathi aBafundi beBhayibhili ababekhuthele emhlabeni wonke bamanyana ekuhambiseni amamiliyoni amaphetshana ayemumethe isixwayiso lesi.

“Imihlangano le ekhuthazayo izakwenza ukuthi abantu bamanyane kakhulu”

Ngelanga lokucina lomhlangano abantu abedlula 30 000 balalela inkulumo kamfowethu uRutherford eyayilesihloko esithi “Zonke Izizwe Ziya e-Amagedoni Kodwa Izigidi Eziphilayo Khathesi Kazisoze Zife.” ABafundi beBhayibhili babekhangelele ukuthi kwakuzakuba labantu abanengi emhlanganweni lo yikho babhukha inkundla eyayisanda kwakhiwa eLos Angeles. Abazalwane basebenzisa ama-loudspeaker ayesenkundleni ukuze babe leqiniso lokuthi bonke abantu babezakuzwa lokho okwakukhulunywa njalo imitshina le yayingakajayeleki ngalesosikhathi. Kanti njalo kulabanye abanengi abalalela uhlelo lolu kurediyo.

UMSEBENZI WOKUTSHUMAYELA WENZIWA LAKWAMANYE AMAZWE

Ngo-1923 kwenziwa umsebenzi omkhulu wokutshumayela e-Africa, e-Europe, e-India laseSouth America. Umfowethu u-A. J. Joseph owayehlala e-India futhi enakekela umkakhe labantwabakhe abayisithupha wayesebenza nzima ekulungisweni kwamabhuku ngolimi lwesiHindi, isiTamil, isiTelugu lesi-Urdu.

UWilliam R. Brown lemuli yakhe

ABafundi beBhayibhili u-Alfred Joseph loLeonard Blackman ababeseSierra Leone babhalela emawofisini amakhulu eBrooklyn eNew York becela uncedo. Mhlaka 14 April ngo-1923 isicelo sabo saphendulwa. U-Alfred uthi, “Ngomunye uMgqibelo ntambama kwangena ifoni engangingayikhangelelanga.” Wezwa umuntu owayelebhonga eliqatha esithi, “Nguwe yini owabhalela eWatch Tower Society ucela abatshumayeli?” U-Alfred waphendula wathi, “Ye yimi.” Umuntu owayesefonini waphendula wathi: “Kulungile, bathume mina.” Umuntu lo kwakungumfowethu uWilliam R. Brown. Wayefike mhlalokho lomkakhe u-Antonia lamadodakazi abo amabili uLouise loLucy bevela eCaribbean. Akuthathanga sikhathi ukuthi abazalwane bamazi umfowethu uBrown lemuli yakhe.

U-Alfred uqhubeka esithi: “Ngelanga elalandelayo ekuseni mina loLeonard sathi sisesifundweni seBhayibhili esasisenza maviki wonke sabona indoda ende ingena emnyango. Kwakungumfowethu uBrown. Umfowethu lo wayetshiseka kakhulu okokuthi wayefuna ukuthi ahle enze inkulumo ngelanga elilandelayo.” Kungakapheli inyanga umfowethu uBrown wayesenike abantu ekutshumayeleni amabhuku wonke ayebuye lawo. Baphinda bamthumezela amanye angu-5 000 kodwa ngesikhatshana nje lawo ayesephelile. Lanxa kunjalo umfowethu uBrown wayengaziwa njengomuntu othengisa amabhuku. Eminyakeni yonke esebenzela uJehova ngenkuthalo, wayehlala esebenzisa iMibhalo ezinkulumeni zakhe yikho abantu bacina bembiza ngokuthi nguBible Brown.

IBhetheli yaseMagdeburg ngabo-1920

Iwofisi yegatsha eyayiseBarmen eGermany yayisilezisebenzi ezinengi okokuthi zazingaseneli ukuhlala khonapho. Kanti njalo ilizwe leFrance laselifuna ukuhlasela idolobho leli. ABafundi beBhayibhili bathola esinye isakhiwo eMagdeburg njalo isakhiwo lesi sasizakwenza ukuthi umsebenzi wokuphrinta amabhuku uhambe kuhle. Mhlaka 19 June abazalwane baqeda ukuqoqa imitshina yokuphrinta amabhuku kanye lezinye izinto basebethuthela eBhetheli entsha eMagdeburg. Ngemva kwelanga elilodwa abazalwane betshele abafowethu abasemawofisini amakhulu ukuthi basebeqedile ukuthutha, amaphephandaba abika ukuthi iFrance yayisithumbe idolobho leBarmen. Abazalwane bakubona sibili ukuthi uJehova wayebavikela futhi ebabusisa.

UGeorge Young loSarah Ferguson (kwesokudla) lodadewabo

EBrazil umfowethu okwakuthiwa nguGeorge Young, wahamba endaweni ezinengi etshumayela izindaba ezinhle njalo wavula iwofisi yegatsha waseqalisa ukudinda iNqabayokulinda ngolimi lwesiPortuguese. Ngemva kwenyanga ezilutshwana nje wayesenike abantu amabhuku edlula 7 000. USarah Ferguson wathaba kakhulu esizwa ukuthi umfowethu uYoung wayesefikile eBrazil. Wayeqalise ukubala iNqabayokulinda ngo-1899 kodwa wayelokhu engakabhabhathizwa. Ngemva kwenyanga ezilutshwane udade Ferguson labantwabakhe abane babhabhathizwa.

“SISEBENZE SITHOKOZA”

U-1923 wathi esesiyaphela iNqabayokulinda kaDecember 15, 1923 yakhuluma ngendlela aBafundi beBhayibhili ababemanyene ngayo yathi: ‘Kuyakhanya ukuthi amabandla alokholo oluqinileyo. Asiwulungeleni umsebenzi, siqhubeke sizimisele futhi sitshiseka emnyakeni lo ozayo njalo sisebenze sithokoza.’

Umnyaka owawuzalandela wawuzakuba ngumnyaka oqakatheke kakhulu kuBafundi beBhayibhili. Okwenyanga ezinengi abazalwane beBhetheli babesebenze nzima kwelinye ipulazi elaliseStaten Island njalo kwakungumango omfitshane nxa usuka emawofisini amakhulu ayeseBrooklyn. Baqeda ukwakha endaweni leyo ekuqaliseni kuka-1924 njalo lokhu kwanceda ukuthi abazalwane bamanyane, kwenza lokuthi umsebenzi wokutshumayela izindaba ezinhle uqhubekele phambili.

Abazalwane ababesakha eStaten Island

a Khathesi isibizwa ngokuthi Impilo Lenkonzo YamaKhristu—UGwalo Lomhlangano.