Rhie riẹ irhomẹmro re havwiẹ

Rhie riẹ eghwẹmro re havwiẹ

1923—Ẹgbukpe Uzusionrin Ri Vrẹn ne

1923—Ẹgbukpe Uzusionrin Ri Vrẹn ne

“AME i fiẹrorhọ taghene ẹgbukpe 1923 ono rhiẹ ọke obọdẹn omamerhomẹ,” omaran Oghwa Odẹrẹ ọrẹ January 1, 1923 ọ tare. “Ghini uphẹn ọduado ra na ta rẹn ihworho . . . re sehiẹn taghene omamọ akpọ o tikẹrẹ ne.” Ẹgbukpe 1923 ono ghini rhiẹ ọke omamerhomẹ rẹn emọ uyono i Baibol na, ọke ogame aye ọrhẹ owian aghwoghwo na, o dje kpahen okugbe rọ ha uvuẹn ogame urhomẹmro inyenana.

OKUGBE ỌRẸ OGAME

Ikalanda ro vwo eghwẹmro i Baibol ọrhẹ ikekele ijoro

Uvwre ẹgbukpe na, ukoko na no ruẹ ewene ezẹko ri na ha userhumu rẹn aye toroba okugbe ọrẹ ogame uvwre emọ uyono i Baibol na. Oghwa Odẹrẹ na no fomu ẹhaphia ezẹko ri dabu dje i Baibol na fiotọre, rẹ aye yono kpahan kọkprughwre kọkprughwre uvuẹn “Uyono Ẹrhomo Ọrhẹ Ujiri Rẹn Jehova.” Habaye, emọ uyono i Baibol na ni ruẹ ikalanda rọ hunute eghwẹmro i Baibol aye ine yono uvuẹn ọkprughwre owuowu, ọrhẹ ijoro aye ina sabu so uvuẹn uyono omobọ yanghene uvuẹn ogame ekrun.

Uvuẹn uyono ukoko aye, emọ uyono i Baibol na ina sabu nẹ “iyẹnrẹn” ri vwo oborẹ aye i rhiẹromẹrẹn uvuẹn aghwoghwo na, ẹmro ekpẹmẹ rẹn Jehova, ijoro, yanghene ẹrhomo dede. Eva Barney, ro bromarhame 1923 ọke rọ ha ẹgbukpe 15, nọ tare: “Wu rha guọlọ nẹ iyẹnrẹn oborẹ wu rhiẹromẹrẹn, nu we meviẹ, ji tẹmro jerẹ, ‘Mi guọlọ kpẹmẹ Ọrovwori na fọkiẹ ọsoso ekwakwa irhorhomu ro ru mẹ.’” Oma ọ merhen imizu ukoko na ezẹko aye ina nẹ iyẹnrẹn oborẹ aye i rhiẹromẹrẹn. Omizu Barney nọ tare: “Omizu ọghoghanren Godwin rọ ho ne, o vwo ekwakwa buebun ri na lẹrhiẹ kpẹmẹ Ọrovwori na. Ọrẹn, ọke aniẹ ọrhọ mẹrẹn omizu rọ hẹrote uyono na ro kpogho, nọ lọrọ ewun esa ye ibiesuọn, esa ye no no siyẹ.”

Ukwọgbọ uvuẹn ubiamo na, ukoko owuowu o ruẹ “Uyono Ẹrhomo Ọrhẹ Ujiri Rẹn Jehova.” Oghwa Odẹrẹ ọrẹ April 1, 1923, no dje uyono ọrana omana: “O fori na ha ohwobọ uyono na ta kpahen iyẹnrẹn owian aghwoghwo na, ọrhẹ ọrẹ ana ha urhebro rẹn imizu ri vwobọrhọ ye. . . . Ame i vwo imwẹro taghene irueruo okugbe ọnana ono tiẹ imizu na kugbe rhọ.”

Charles Martin, oghwoghwẹmro ukoko na rọ ha ẹgbukpe 19, ro nẹ Vancouver, Canada rhe, ọ mẹrẹn erere buebun nẹ iyono ukoko erana. Ọke oru, nọ tare: “Ekete avwaye mie kiki yono oborẹ mi na ta kpahen uvuẹn anurẹsẹ. Ọgbọ buebun, ohworho ọnọ ta kpahen oborẹ o rhiẹromẹrẹn uvuẹn aghwoghwo i nẹ oghwa riẹ oghwa. Ọnana nọ yẹ mẹ irorẹdjẹ sansan kpahen oborẹ mi na ha ẹkpahenrhọ phia lele.”

OWIAN AGHWOGHWO NA O RUẸ OKUGBE IMIZU NA GBANHONRHỌ

Bulletin ọrẹ May 1, 1923

“Ẹdẹ re riẹ aghwoghwo” o ji toroba okugbe ukoko na. Oghwa Odẹrẹ ọrẹ April 1, 1923, nọ tare: “Na sabu vwo okugbe ọrẹ irueruo . . . , Tiusde, May 1, 1923, yẹ ẹdẹ ihworho ephian ine riẹ aghwoghwo. Omaran ji te Tiusde ọrukaro uvuẹn ubiamo owuowu . . . Ofori nẹ omizu owuowu uvuẹn ukoko na o vwobọrhọ owian na.”

Emọ uyono i Baibol ri rhiẹ iphuphẹn e vwobọrhọ owian na. Hazel Burford, rọ ha ẹgbukpe 16 obọ ọke ọrana, nọ tare: “Bulletin o vwo ẹhaphia (rọ họhọ aruẹ idje ẹhaphia inyenana) ame ina sabu yono rhẹ urhomu. a Mẹmẹ ọrhẹ ọsẹ mẹ ọduado, a dabu vwobọrhọ irueruo enana ephian rhẹ oruru.” Ọrẹn, oma ọ merhen omizu ọhworhare owu kpahen oborẹ omizu ọmase Burford, o ghwoghwo lele-e. Omizu Burford nọ tare: “Omizu ọhworhare owu rọ kpako ne, ọ guọlọ ne mi ghwoghwo rẹn ihworho kaka-a. Uvwrọke ọrana, imizu ezẹko e vwẹruọ ye taghene ofori nẹ emọ uyono i Baibol ephian te ‘idama, ọrhẹ egbọtọ,’ i jiri Ọmemama ọwa-an.” (Ps. 148:​12, 13, King James Version) Ọrẹn, omizu Burford no ji ghwoghwo. No riẹ isukuru i Gilead iklasi ọreva, ji ga ẹrhẹ imishọnari obẹ Panama. Ọke oru, imizu erana ni wene uruemru aye kpahen iphuphẹn re vwobọrhọ aghwoghwo na.

OMẸVWA O RUẸ OKUGBE IMIZU NA GBANHONRHỌ

Omẹvwa okinhariẹ ọrhẹ omẹvwa ẹkwotọre, o ji ku imizu na kugbe. Emẹvwa enana buebun i vwo ẹdẹ re riẹ aghwoghwo, jerẹ aruẹ ọre ruẹ uvuẹn Winnipeg, Canada. Uvuẹn March 31, na ha oghọn owu phia uvuẹn omẹvwa na rọ tare: “Special Bombardment of Winnipeg,” na ha use rẹn imizu ephian nẹ aye i vwobọrhọ ye. Ẹdẹ re riẹ aghwoghwo jerẹ aruẹ ọrana, ọ lẹrhẹ imizu na vwa ihworho buebun ri ji kerhọ. Uvuẹn August 5, ihworho ri te 7,000 ni rhiẹ omẹvwa ọrọrọ re ruru uvuẹn Winnipeg. Uvwrọke ọrana, ọnana yẹ uchunu ihworho ri mai bun ri rhiẹ omẹvwa dẹ ne uvuẹn Canada.

Omẹvwa ihworho i Jehova owu rọ ghanranren omamọ uvuẹn 1923, yẹ ọre ruru August 18-26, uvuẹn Los Angeles, California. Uvwre ikprughwre re ne ruẹ omẹvwa na, ẹbe iyẹnrẹn sansan ne ruẹ aghwoghwo irueruo na, emọ uyono i Baibol na ni tiobọnu ọbe use ri vrẹn 500,000. Na ha ẹbe use eduado tamwu imoto ra kpare ihworho uvuẹn afiede ọrhẹ imoto omobọ.

Omẹvwa ẹkwotọre rẹ Emọ Uyono i Baibol na i ruru uvuẹn Los Angeles ẹgbukpe 1923

Uvuẹn Satọde August 25, Omizu Rutherford nọ ha ẹmro na “Sheep and Goats” phia, nọ dabu djeyi fiotọre taghene “igegede” na, evwata ri ne rhirhiẹ akpọ i paradais. Nọ ji ha ẹmro ọrọrọ phia, ji se orhienbro owu phia. Orhienbro ọnana, ọ kparehaso ihworho re riẹ ẹga efian, ji ha urhebro rẹn eri vwo omamọ ẹhẹn nẹ aye tioma nẹ “Babylon Rode na.” (Rev. 18:​2, 4) Emọ uyono i Baibol na ri vwo oruru uvuẹn akpọ na ephian, ine vwo okugbe ghalẹ iduduru ẹbe ẹmro orhienbro ọrana rẹn ihworho.

“Irueruo okugbe ọnana ono tiẹ imizu na kẹrẹ oma rhọ”

Uvuẹn ẹdẹ rọ kẹta uvuẹn omẹvwa na, ihworho ri vrẹn 30,000 yi rhon ẹmro otu rẹ Omizu Rutherford ọ haphia, rọ tare: “All Nations Marching to Armageddon, but Millions Now Living Will Never Die.” Fọkime emọ uyono i Baibol e fiẹrorhọ taghene ihworho ine buon, aye ni momo ekete ọduado owu ra ghwai bọn hin obẹ Los Angeles. Nẹ ihworho i sabu rhon, imizu na ni ha oborẹ o kwe ẹmro phia ro rhiẹ itẹknọlọji ọkpokpọ uvwrọke ọrana, rọ ha ekete na ruiruo. Ihworho buebun erọrọ i ji rhon ẹmro na nyoma ekpeti agboro.

ERURIARO AKPỌ EPHIAN

Uvuẹn ẹgbukpe 1923, e rhiẹromẹrẹn eruriaro ọduado uvuẹn owian aghwoghwo na uvuẹn Africa, Europe, India, ọrhẹ South America. Uvuẹn India, ọke rọ hẹrote aniẹ ọrhẹ emọyen awan erhan, A. J. Joseph nọ ha userhumu phia fomu ẹbe ukoko na uvuẹn edjadjẹ Hindi, Tamil, Telugu, ọrhẹ Urdu.

William R. Brown ọrhẹ ekruien

Uvuẹn Sierra Leone, Omizu Alfred Joseph ọrhẹ Leonard Blackman, ni nekpẹn userhumu mie esiri ukoko rọ ha Brooklyn, New York. Uvuẹn April 14, 1923, na kpahenrhọ urhomu edje aye. Alfred nọ tare: “Uvuẹn ason i Satọde owu, ni mi vwo use owu mi vwe fiẹrorhọ.” No rhon uvwele ọduado rọ nọriẹn, “Wẹwẹ yi nekpẹn userhumu ighwoghwẹmro mie Watch Tower Society?” Alfred nọ kpahenrhọ ye: “Ee.” Omizu na nọ tare: “Mẹmẹ ye djeri.” William R. Brown, yo vwo uvwele na. Ọyẹ ọrhẹ aniẹ re se Antonia, i nẹ Caribbean rhe rhẹ emọ aye egbọtọ awanva re se Louise ọrhẹ Lucy. O jiri-i, imizu na ni mẹrẹn Omizu William ọrhẹ ekruien.

Alfred nọ tare: “Urhiọke ẹdẹ ọreva ye, omẹmẹ ọrhẹ Leonard e ruẹ uyono i Baibol rẹ ame ruẹ kọkprughwre kọkprughwre, ọke ame a mẹrẹn ohworho gbogborogbo uvuẹn anurẹsẹ oghwa na. Ọrana Omizu Brown. O vwo oruru kpahen urhomẹmro na omamọ, te erhirhiẹ rọ guọlọ ha ẹmro phia ẹdẹ ọreva ye.” O te ubiamo owu-u, Omizu Brown no fiẹ ọsoso ẹbe ukoko na rọ kpare lele oma rhẹ ada. O jiri-i, na kpare ẹbe ri vrẹn 5,000 vwe yi, uvwre ibiọke, na guọlọ ẹbe erọrọ. Ọrẹn, e rhe Omizu Brown rhẹ ohworho rọ rhẹ ẹbe-e. Uvuẹn ọsoso akpenyerẹn yen rọ ga i Jehova, o se nẹ i Baibol na ọke ephian ọke rọ ha ẹmro phia, rọ lẹrheriẹ vwo odẹ na Bible Brown.

Oghọn Ukoko ọrẹ Magdeburg uvwre ẹgbukpe 1923

Uvwrọke owu na, imizu na ni brorhiẹn aye ina kwa nẹ oghọn ukoko rọ ha Barmen, Germany, fọkime ọ kamu phan ne, habaye aye i rhonrin taghene isodja i France ina kparehaso amwa na phẹrẹkpẹ. Imizu na ni mẹrẹn egodo owu uvuẹn Magdeburg rọ ghwai serhọ rhẹ owian ẹbe efomu aye. Uvuẹn June 19, imizu na ni kwa ọsoso ekwakwa re fomu ẹbe na ọrhẹ ekwakwa erọrọ, ji riẹ Oghọn Ukoko ọkpokpọ na uvuẹn Magdeburg. Ẹdẹ ra ta rẹn Esiri Ukoko taghene imizu na i kwa hin ne, ẹbe iyẹnrẹn sansan ni ghwoghwirie taghene France ọ ha amwa i Barmen ne. Imizu na i kpẹmẹ i Jehova taghene ọ sẹrorẹ aye, ji ha userhumu rẹn aye.

George Young, Sarah Ferguson (obọrhe) ọrhẹ omizie ọmase

Uvuẹn Brazil, George Young, ro riẹ ekete sansan ye ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na, nọ ha Oghọn Ukoko ọkpokpọ owu mwu, ji tuẹn Oghwa Odẹrẹ na efomu phia uvuẹn edjadjẹ i Portuguese. Uvwre ibiamo ezẹko ọvo, no tiobọnu ẹbe ukoko na ri vrẹn 7,000. Oma ọ merhen Sarah Ferguson omamọ, ọke Omizu Young ọ kọn bru ekruien. Ọye o se Oghwa Odẹrẹ na nẹ avwẹ ẹgbukpe 1899, ọrẹn ọ ji sabu bromarhame-e. Uvwre ibiamo ezẹko, Omizu Ferguson ọrhẹ emọyen awan ẹne ni sabu bromarhame.

“GA I JEHOVA RHẸ AGHỌGHỌ KUGBE ORURU”

Ọke ẹgbukpe na o hiẹn ne, Oghwa Odẹrẹ ọrẹ December 15, 1923, no dje kpahen oborẹ ewene re ruru uvuẹn uyono ukoko, aghwoghwo ọrhẹ emẹvwa ọ hobọte imizu na lele, nọ tare: “O fiotọre taghene ikoko na . . . i vwo esegburhomẹmro ọgbogbanhon . . . Jene mwuegbe hẹrhẹ ewian i buebun erọrọ rhẹ oruru ọgbogbanhon kugbe aghọghọ uvuẹn ẹgbukpe rọ sa na.”

Ẹgbukpe 1924 ono ji rhiẹ ọke omamerhomẹ rẹn emọ uyono i Baibol na. Imizu ri ha Oghọn Ukoko a wian gbanhan uvwre ibiamo ezẹko uvuẹn otọre owu, uvuẹn ekete ame o kinhariẹ re se Staten, rọ kẹrẹ Esiri Ukoko aye obẹ Brooklyn. A bọn eghwa ri ha otọre ọkpokpọ ọrana hin uvuẹn ọtonrhọ ẹgbukpe 1924, aye ni ha userhumu rẹn imizu na vwo okugbe, ji kerabọ aghwoghwo iyẹnrẹn esiri na izede re vwe roro rhọ bi.

Imizu ra bọn ebanbọn uvuẹn ekete ame o kinhariẹ ọbe Staten

a Vwana e seyi Akpenyerẹn Ọwan Ilele Kristi Ọrhẹ Iruo Uvie Na—Ọbe-Owian Uyono.