Yani kulokufunako

Yani kulokucuketfwe

1923—Iminyaka Lelikhulu Leyendlulile

1923—Iminyaka Lelikhulu Leyendlulile

SICONGOSEKULINDZA saJanuary 1,1923 satsi: “Silindzele kutsi umnyaka wanga-1923 ube ngumnyaka lojabulisako. Sijabula kakhulu ngelitfuba lesinalo lekutjela bantfu . . . labacindzetelekile kutsi kuta tikhatsi letijabulisako.” Ngemnyaka wanga-1923, Bafundzi BeliBhayibheli benta lushintjo lolumangalisako emihlanganweni yelibandla, emihlanganweni yesifundza, emsebentini wekushumayela futsi ngenca yaloko bachubeka baba munye.

IMIHLANGANO YENTA KWABA NEBUNYE

Ikhalenda lenemibhalo nenombolo yetingoma

Ngaloyo mnyaka, inhlangano yenta lushintjo lolwasita Bafundzi BeliBhayibheli kutsi babe nebunye ekukhonteni Nkulunkulu. Sicongosekulindza besesinembhalo lochazwako lebekucocwa ngawo ngaleloviki eMihlanganweni Yekuthantaza Nekudvumisa Jehova. Ngetulu kwaloko, Bafundzi BeliBhayibheli bashicilela ikhalenda lebeyinembhalo waleloviki kanye nengoma lebeyingahlatjelwa ekukhonteni kwemndeni nome lapho umuntfu atidadishela liBhayibheli.

Emihlanganweni yabo, Bafundzi BeliBhayibheli “bebafakaza,” lebekufaka ekhatsi kusho lokwenteke nabasashumayela, emavi ekubonga Jehova, bahlabele futsi bebaze bathantaze. Eva Barney, lowabhajatiswa nga-1923 aneminyaka lengu-15, utsi: “Nangabe ufuna kufakaza bewusukuma bese usho emagama lanjengalatsi: ‘Ngitsandza kubonga iNkhosi ngako konkhe lengentele kona.’” Labanye bazalwane bebakutsandza kufakaza. Dzadze Barney uchubeka utsi: “UMzalwane Godwin lobekasakhulile bekanalokunyenti kwekukusho kuze abonge iNkhosi. Kodvwa umkakhe bekatsi nakabona umzalwane lochuba lomhlangano kutsi akasahlaliseki, bekabese udvonsa umyeni wakhe ngelibhantji futsi uMzalwane Godwin bekabese uhlala phansi.”

Kanye ngenyanga, libandla ngalinye bekufanele libe neMhlangano lokhetsekile Wekuthantaza Newekudvumisa Jehova. Sicongosekulindza sa-April 1, 1923, sachaza lomhlangano satsi: “Hhafu walomhlangano kufanele kuniketwe bufakazi lobumayelana nemsebenti wekushumayela futsi kukhutsatwe labanye. . . . Siyetsemba kutsi lemihlangano lekhutsatako itawukwenta libandla libe nebunye.”

Charles Martin, waseVancouver, eCanada lebekaneminyaka lengu-19 futsi angummemeteli, wasitakala kakhulu kulemihlangano. Ngekuhamba kwesikhatsi watsi: “Ngafundza kulemihlangano kutsi ngitawutsini nangifika ekhaya lebantfu. Ngalokuvamile, labanye bebasho loko lokwenteke kubo nabashumayela emtini ngemuti. Loko kwangenta ngabona kutsi yini lengingayisho nekutsi ngingabaphendvula njani labo labetama kuvimba incociswano.”

KUBA NEBUNYE EMSEBENTINI WEKUSHUMAYELA

I-Bulletin yaMay 1, 1923

“Emalanga ekushumayela” asita kutsi kube nebunye enhlangaweni. Sicongosekulindza sa-April 1, 1923, satsi: “Kuze sonkhe sibe nebunye emsebentini munye lesiwentako . . . , lilanga langaLesibili, May 1, 1923, litawuba lilanga lekwenta umsebenti wekushumayela. Ngemuva kwaloko, njalo ngaboLesibili bekucala enyangeni . . . onkhe emalunga elibandla kufanele ente umsebenti wekushumayela.”

Ngisho neBafundzi BeliBhayibheli labasebancane nabo bebawenta lomsebenti wekushumayela. Hazel Burford, bekaneminyaka lengu-16 ngaleso sikhatsi, utsi: “Magazini i-Bulletin bewunetincociswano letisibonelo lebesingatibamba ngenhloko. a Mine namkhulu besiwenta ngemdlandla lomsebenti.” Nobe kunjalo, Dzadze Burford wamangala ngobe waphikiswa ngumuntfu lebekangamcabangi. Utsi: “Lomunye umzalwane losakhulile bekamelene mbamba nekutsi ngicoce nebantfu. Ngaleso sikhatsi, labanye bebangacondzi kutsi bonkhe Bafundzi BeliBhayibheli, lokufaka ekhatsi ‘emajaha netintfombi,’ kufanele bawente lomsebenti wekudvumisa uMdali wetfu Lomkhulu.” (Hla. 148:12, 13, King James Version) Kodvwa Dzadze Burford wachubeka ashumayela. Waze waya eklasini lesibili leSikolwa saseGileyadi futsi waba sitfunywa selivangeli ePanama. Ngekuhamba kwesikhatsi, labazalwane bagcine bashintje umbono wabo wekutsi labasebasha akukafaneli bashumayele.

IMIHLANGANO YENTA KUBE NEBUNYE

Imihlangano yesifundza nayo yasita kuze bazalwane babe nebunye. Linyenti lalemihlangano beliba nemalanga ekushumayela, njengemhlangano lebewuseWinnipeg, eCanada. Sibonelo nje, kulomhlangano bonkhe lebebetile bacelwa kutsi bayoshumayela edolobheni ngaMarch 31. Kwacocwa nebantfu labanyenti kakhulu ngalelilanga lelikhetsekile lekushumayela futsi loko kwaba nemiphumela lemihle. Nga-August 5, kwaba nebantfu labangaba ngu-7 000 kulomunye umhlangano lebewuseWinnipeg. Ngaleso sikhatsi, lelo bekulinani lelisetulu kakhulu lebantfu labake baya emhlanganweni wesifundza eCanada.

Umhlangano lobaluleke kakhulu kubantfu baJehova nga-1923 bewuseLos Angeles, eCalifornia nga-August 18-26. Emavikini lebekangaphambi kwalomhlangano, emaphephandzaba awukhangisa futsi Bafundzi BeliBhayibheli bahambisa emapheshana langetulu kwa-500 000. Bekuphindze kube nemabhodi etintfweni tekutfwala sive kanye nakuletinye nje timoto.

Bafundzi BeliBhayibheli basemhlanganweni wesifundza loseLos Angeles nga-1923

NgeMgcibelo, August 25, uMzalwane Rutherford wabeka inkhulumo letsi “Timvu Netimbuti,” futsi wachaza kutsi “timvu” ngulabo labatimisele kutfola kuphila lokuphakadze emhlabeni lolipharadesi. Waphindze wabeka inkhulumo lenesihloko lesitsi: “Secwayiso.” Lenkhulumo beyimelene neTinkholo Letitsi TebuKhristu futsi yakhutsata labo labanetinhlitiyo leticotfo kutsi batehlukanise ‘neBhabhulona Lenkhulu.’ (Semb. 18:2, 4) Ngekuhamba kwesikhatsi, Bafundzi BeliBhayibheli labakhutsele emhlabeni wonkhe bahambisa tigidzi temapheshana alenkhulumo.

“Lemihlangano lekhutsatako itawukwenta libandla libe nebunye”

Ngelilanga lekugcina lalomhlangano, bantfu labangetulu kwa-30 000 bayiva inkhulumo yelinyenti yeMzalwane Rutherford lenesihloko lesitsi “Tonkhe Tive Tiya E-Amagedoni, Kodvwa Tigidzi Letiphilako Nyalo Ngeke Tife.” Ngenca yekutsi Bafundzi BeliBhayibheli bebalindzele kutsi kube nesicumbi lesikhulu, bacasha inkhundla yetemidlalo lebeyisandza kwakhiwa eLos Angeles. Kuze baciniseke kutsi bonkhe bayeva, labazalwane basebentisa sikhulisamavi salenkhundla, lobekubuchwephesha lobusha ngaleso sikhatsi. Labanye bantfu labanyenti balulalela kuwayilesi loluhlelo.

KWANDZA EMHLABENI WONKHE

Nga-1923, kwaba nekwandza lokukhulu emsebentini wekushumayela e-Africa, eYurophu, eNdiya naseSouth America. ENdiya, umzalwane A. J. Joseph bekanakekela umkakhe nebantfwana bakhe labasitfupha futsi ngesikhatsi lesifanako bekasita ekukhiciteni tincwadzi ngesiHindi, ngesiTamil, ngesiTelugu, nangesi-Urdu.

William R. Brown kanye nemndeni wakhe

ESierra Leone, Alfred Joseph naLeonard Blackman lebebaBafundzi BeliBhayibheli babhalela endlunkhulu leseBrooklyn, eNew York, bacela lusito. Sicelo sabo saphendvulwa nga-April 14, 1923. Alfred utsi: “Ngalelinye lilanga kunguMgcibelo ebusuku ngatfola lucingo lebengingakalugadzi.” Kulolucingo weva livi lelikhulu litsi: “Nguwe yini lolobhalele i-Watch Tower Society ucela labatawushumayela?” Alfred waphendvula watsi: “Yebo.” Lelivi latsi: “Batfumele mine.” Bekulivi laWilliam R. Brown. Bekafike ngalelo langa asuka eCaribbean akanye nemkakhe Antonia, nemadvodzakati abo lamancane lokunguLouise naLucy. Bekungeke kuphele sikhatsi lesidze bazalwane bangakababoni.

Alfred uchubeka utsi: “Ekuseni ngelilanga lelilandzelako, mine naLeonard besicoca ngeliBhayibheli njengobe besihlale senta njalo ngeliviki futsi satsi singakagadzi sabona indvodza lendze ime emnyango. BekunguMzalwane Brown. Bekalishisekela kakhulu liciniso kangangekutsi bekafuna kubeka inkhulumo yelinyenti ngelilanga lelilandzelako.” Kungakapheli nenyanga, uMzalwane Brown besekatihambise tonkhe tincwadzi lebekete nato. Ngekushesha watfola letinye letingu-5 000, futsi kwatsi kungakapheli sikhatsi lesingakanani besekadzinga letinye. Kodvwa uMzalwane Brown bekangakadvumi ngekutsi utsengisa tincwadzi. Kuso sonkhe lesikhatsi lesidze lasicitsa asikhonti saJehova lesikhutsele, bekavame kufundza liBhayibheli nakabeka tinkhulumo takhe, lokwenta watiwa ngekutsi nguBrown weliBhayibheli.

IBethel yaseMagdeburg ngabo-1920

EJalimane bazalwane bancuma kutfutsa emahhovisi eligatja lebekaseBarmen, ngenca yekutsi besekamancane kakhulu, futsi bebeve nekutsi libutfo laseFrance belifuna kutsatsa lelidolobha ngekushesha. LaBafundzi beliBhayibheli batfola sakhiwo eMagdeburg lebesibonakala sikahle kutsi kungashicilelwa kuso. NgaJune 19, bazalwane bacedza kupakisha emathulusi ekushicilela kanye naletinye tintfo futsi batfutsela eBethel lensha leseMagdeburg. Ngelilanga lelilandzela kutsi kwatiswe indlunkhulu ngekutsi sebacedzile kutfutsa, emaphephandzaba abhala kutsi iFrance seyilitsetse lelidolobha laseBarmen. Bazalwane babona kutsi lokutfutsa bekubufakazi bekutsi Jehova uyababusisa futsi uyabavikela.

George Young naSarah Ferguson (ngesekudla) nasisi waSarah

EBrazil, George Young, lowahamba tindzawo letinyenti ashumayela tindzaba letimnandzi, wasungula ligatja lelisha futsi wacala kushicilela Sicongosekulindza ngesiPutukezi. Ngemuva nje kwetinyanga letimbalwa, besekahambise tincwadzi letingetulu kwa-7 000. Kufika kwakhe eBrazil kwaphindze kwavulela Sarah Ferguson litfuba lelimangalisako. Bekasolo afundza Sicongosekulindza kusukela nga-1899, kodvwa bekangakake walitfola litfuba lekukhombisa kutinikela kwakhe ngekutsi abhajatiswe. Ngemuva kwetinyanga letimbalwa, Dzadze Ferguson nebantfwana bakhe labane babhajatiswa.

ASICHUBEKELENI EMBILI SIBE SIJABULILE

Njengobe umnyaka uya ngasekupheleni, imetamo yeBafundzi beliBhayibheli yekuba nebunye ekukhonteni Nkulunkulu kwakhulunywa ngayo ku-Sicongosekulindza saDecember 15, 1923 lesatsi: “Kusebaleni kutsi emabandla . . . sekanekukholwa lokucinile . . . Asitimiseleni kutsi sente umsebenti lomnyenti futsi sichubeke sikhonta Nkulunkulu ngemdlandla nangenjabulo emnyakeni lotako.”

Umnyaka lowalandzela waba yincophamlandvo kuBafundzi BeliBhayibheli. Kwaphela tinyanga bazalwane baseBethel basebenta kulenye indzawo lesesichingini saseStaten, lokulibanga lelifisha kusuka endlunkulu leseBrooklyn. Bacedza kwakha takhiwo kulendzawo lensha ngasekucaleni kwa-1924, futsi tasita ngendlela lemangalisako kuze bazalwane nabodzadze emhlabeni wonkhe babe nebunye futsi tasita nasekumemeteleni tindzaba letimnandzi.

Tisebenti letakha esichingini saseStaten

a Nyalo kutsiwa Kuphila KwemaKhristu Nemsebenti Wawo​—Incwajana Yekubhalela Emihlanganweni.