Pho kpẹ obo revun rọyen

Pho kpẹ ẹrhuẹrẹhọ robo rehẹ evun rọyen

1923​​—Ẹgbukpe Ujorin re Wan Re

1923​​—Ẹgbukpe Ujorin re Wan Re

“AVWANRE rhẹro nẹ ukpe ri 1923 cha dia ukpe rẹ omavwerhovwẹn,” ọtiọyen Uwevwin Orhẹrẹ ri January 1, 1923 tare. “Ọyen okpuphẹn ra vwọ vuẹ ihwo re shenyẹ nẹ akpọ na che yovwin vwẹ obaro na.” Ukpe nana, Emọ Uyono ri Baibol na ru ewene phiyọ uyono, eghwẹkoko kugbe iruo rẹ aghwoghwo rayen. Fikirẹ ọnana, oyerinkugbe rayen da rhe kpẹkpẹ phiyọ vrẹ obo ri jovwo.

OKUGBE RẸ ẸGA

Ikalẹnda ri vwo ẹkpo ri Baibol vẹ ine

Vwẹ uvwre rẹ ukpe na, ukoko na ru ewene evo re nẹrhẹ oyerinkugbe rẹ ẹga rẹ Emọ Uyono ri Baibol na kpẹkpẹ phiyọ. Uwevwin Orhẹrẹ na da vwẹ eta ri dje ẹkpo ri Baibol rẹ ayen vwo ruiruo fiotọ vwẹ uyono rẹ udughwrẹn na ri shekpahen ẹrhovwo, une kugbe oborẹ ayen rhiẹromrẹ vwọ phia. Vwọba, Emọ Uyono ri Baibol na de ji ru ikalẹnda ri vwo ẹkpo ri Baibol rẹ kudughwrẹn kudughwrẹn ji te une ra sa so siẹrẹ ayen de ruẹ uyono romobọ yẹrẹ ẹga rẹ orua.

Vwẹ emẹvwa rayen, Emọ Uyono na gbikun rẹ oborẹ ayen “rhiẹromrẹ” ri churobọ si iruo rẹ aghwoghwo na, a vwọ kpẹvwẹ Jihova, sune, tobọ te ẹrhovwo ẹnẹ. Eva Barney ro bromaphiyame vwẹ ukpe ri 1923, rọ vwọ hẹ ẹgbukpe 15 da ta: “Wọ da guọnọ gbikun rẹ obo wo rhiẹromrẹ, kẹ wo vrẹn mudia je tanẹ, ‘Me kpẹvwẹ Ọrovwori fikirẹ emuesiri eje ro ru kẹ vwẹ.’” Re vwo gbikun tiọyen vwerhan iniọvo evo oma mamọ. Oniọvo Barney da je ta: “Oniọvo Godwin rọ kpakore vwo erọnvwọn buebun rọ vwẹ fiki rayen kpẹvwẹ Ọrovwori na. Ẹkẹvuọvo, ọke rẹ aye rọyen vwo noso nẹ ofu dje oniọvo rọ vwẹrote uyono na, ọ da vwẹ obọ si ewun rẹ ọshare rọyen, o de chidia.”

Ukoko ovuọvo vwoma vwẹ obọvo emeranvwe, vwo ru emẹvwa Ẹrhovwo rẹ oghẹresan, Une, kugbe obo re Rhiẹromrẹ. Ro vwo djisẹ omẹvwa nana, Uvwevwin Orhẹrẹ rẹ April 1, 1923 da ta: “A reyọ ẹbere ọvo rẹ ọke re vwo ru emẹvwa na vwo gbikun rẹ obo re rhiẹromrẹ ri shekpahen iruo rẹ ẹga na, ji phiudu phiyọ ewiowian na awọ. . . . O mu avwanre ẹro nẹ emẹvwa rẹ ọbọngan nana cha nẹrhẹ iniọvo na sikẹre ohwohwo phiyọ.”

Charles Martin, ro nẹ Vancouver, Canada rhe rọ dia owiowian (oghwoghwota) ọke rọ vwọ hẹ ẹgbukpe 19, mrẹ erere gbidiki vwo nẹ emẹvwa nana rhe. Ọ da ta: “Emẹvwa nana yen asan mi de ke yono obo ra ta ota vwẹ iruo rẹ aghwoghwo ri nuwevwin kpo uwevwin. Kọke kọke yen iniọvo na vwo gbikun rẹ obo rẹ ayen rhiẹromrẹ vwẹ iruo rẹ aghwoghwo na. Ọnana kọ nẹrhẹ me riẹn obo re me cha ta kugbe obo re me cha kpahen siẹrẹ ohwo da nọ enọ.”

E VWO KUOMAGBE VWỌ GA ẸGA

Bulletin ri May 1, 1923

“Ẹdẹ rẹ aghwoghwo” ji toroba okugbe rọhẹ ukoko na. Uwevwin Orhẹrẹ rẹ April 1, 1923, de ghwoghwo: “Rere a sa vwọ wian owian na vwọrẹ okugbe . . . , e de ru ọrhuẹrẹphiyotọ ihwo eje se vwo vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo na vwẹ Tuesday, May 1, 1923. Ọtiọyena, vwẹ Tuesday rẹsosuọ rẹ kemeranvwe kemeranvwe . . . Ighwoghwota eje rehẹ ukoko na ki se vwobọ vwẹ iruo rẹ aghwoghwo na.”

Emọ Uyono ri Baibol na re dia imitete dede ji vwobọ vwẹ iruo nana. Hazel Burford, rọhẹ ẹgbukpe 16 vwẹ ọke yena da ta: “Ọbe re se Bulletin na vwo iyovwinreta ra vwọ ta ota (kerẹ obo wọ sa ta enẹna) rẹ avwanre yono ku afọnrhe. a Me vwomaba ọsẹ mẹ Rode vwọ wian gangan vwẹ iruo nana eje.” Ẹkẹvuọvo, o gbe Oniọvo aye Burford unu ọke rẹ oniọvo ọshare ọvo vwọ vuẹ nẹ ofori eya vwo ghwoghwo ota-a. Ọ da ta: “Oniọvo ọshare na senre karekare nẹ mi ghwoghwo ota kẹ ihwo-o. Vwẹ ọke yena, ihwo buebun nama vwo ẹruọ nẹ Emọ Uyono ri Baibol na, te “imighene rẹ eshare vẹ emetẹ,” yen che vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo je vwẹ ujiri rhe Ọmemama Rode rẹ avwanre-e.” (Un 148:​12, 13, King James Version) Ẹkẹvuọvo, oniọvo aye Burford dobọ rẹ iruo rẹ aghwoghwo na ji-i. O kpo iklasi rivẹ rẹ Isikuru ri Giliẹd je ga kerẹ imishọnare vwẹ Panama. Ọke vwọ yanran na, iniọvo eshare na de rhi wene ẹro rẹ ayen vwo nẹ imighene rẹ eshare vẹ emetẹ ri vwobọ vwẹ iruo aghwoghwo na.

EGHWẸKOKO NẸRHẸ OKUGBE RẸ INIỌVO NA GANPHIYỌ

Eghwẹkoko ji ruẹ okugbe rẹ iniọvo na ganphiyọ. Buebun rẹ eghwẹkoko nana vwo ọrhuẹrẹphiyotọ rẹ iruo rẹ aghwoghwo na kerẹ ọ re ruru vwẹ Winnipeg, Canada. Vwẹ ọghwẹkoko yena, e durhiẹ ihwo eje nẹ ayen vwobọ vwẹ aghwoghwo na vwẹ March 31. Iruo rẹ aghwoghwota tiọyena, rhie uphẹn ra vwọ hẹrẹ iruo aghwoghwo na phiyọ vwẹ obaro. Vwẹ August 5, ihwo ri te omarẹ 7,000 yen kpo ọghwẹkoko ọfa re ruru vwẹ Winnipeg. Ọyena yen ọghwẹkoko re ruru vwẹ Canada rẹ ihwo rọyen me bun kparobọ.

Vwẹ 1923, ihwo ri Jihova ru ọghwẹkoko rẹ oghẹresan ọvo vwẹ August 18-26 vwẹ Los Angeles, California. Idughwrẹn evo tavwen e ki ru ọghwẹkoko na, ẹbe re ghwa iyẹnrẹn de ghwoghwo irueru na, Emọ Uyono ri Baibol na da je vwẹ ẹmẹbe rẹ edurhie ri bun vrẹ 500,000 vwọ kẹ ihwo. Ayen ji churu ibana si imoto rayen vẹ e ra vwọ djẹ ofa vwo ghwoghwo irueru na.

Ọghwekoko rẹ Emọ Uyono ri Baibol na vwẹ Los Angeles ukpe ri 1923

Vwẹ ota rẹ oniọvo Rutherford tare vwẹ Saturday, August 25, ro vwo uyovwinrota na “Igegede kugbe Ẹvwe,” o djere phephẹn nẹ “igegede” na yen ihwo ri vwo ẹwẹn esiri re cha dia iparadaisi vwẹ otọrakpọ na. Ọ da je vwẹ ota phia ji se oborẹ ayen ihwo eje rhọnvwephiyọ rọ dia “Ọrhọesio.” Orhiẹn nana rẹ ayen ihwo eje kuenuphiyọ na sen ẹga refian ji jiro kẹ ihwo ri vwo ẹwẹn esiri nẹ ayen vrẹn nẹ “Babilọn Rode.” (Ẹvw 18:​2, 4) Ọke vwọ yanran na, Emọ Uyono ri Baibol na cha ghare iduduru rẹ ẹmẹbe rẹ orhiẹn nana rẹ ayen kuenuphiyọ na.

“Emẹvwa rẹ ọbọngan nana cha nẹrhẹ iniọvo na sikẹre ohwohwo phiyọ”

Vwẹ ẹdẹ rọ koba rẹ ọghwẹkoko na, ihwo ri vrẹ 30,000 yen kerhọ ota rẹ oniọvo Rutherford ro vwo uyovwinrota na “All Nations Marching to Armageddon, but Millions Now Living Will Never Die.” Kidie nẹ Emọ Uyono ri Baibol na rhẹro rọyen nẹ ihwo che bun mamọ, ayen da yare afieha kpokpọ rọhẹ Los Angeles. Ihwo eje se vwo nyo obo ra cha ta, iniọvo na da reyọ agboro rẹ afieha na rọ dia ona kpokpọ rẹ ọke yena vwo ruiruo. Ihwo buebun ji nyo ota nana vwẹ iradio.

ẸHẸRẸPHIYỌ RẸ IRUO AGHWOGHWO RẸ AKPỌEJE

Vwẹ ukpe ri 1923, iruo aghwoghwo na da rhe hẹrephiyọ gbonozẹ vwẹ Africa, Europe, India, kugbe South America. Vwẹ India, dede nẹ oniọvo A. J. Joseph vwo aye vẹ emọ esan rọ vwẹrote, jẹ ọ je vwẹ ukẹcha phia vwọ teyan ẹbe ri Hindi, Tamil, Telugu, kugbe Urdu.

William R. Brown vẹ orua rọyen

Vwẹ Sierra Leone, Alfred Joseph kugbe Leonard Blackman re dia Emọ Uyono ri Baibol na de si rhe esiri ukoko rọhẹ Brooklyn, New York vwọ nokpẹn rẹ ukẹcha. Vwẹ April 14, 1923, a da kpahen kẹ ayen. Alfred da ta: “Vwẹ uherevie rẹ ason ri Saturday ọvo, e de se vwe use ọvo vwẹ ifonu re me rhẹro rọye-en.” O de nyo upho rode ọvo rọ nọ rọ nẹ, “Wẹwẹ yen si rhe Watch Tower Society nẹ wọ guọnọ ighwoghwota?” Alfred da kpahen kẹ nẹ “E.” Oniọvo na da ta: “Mẹvwẹ yen ayen ji rhe.” Ọyen upho rẹ oniọvo William R. Brown. Ẹdẹ yena yen ọ vẹ aye rọyen Antonia kugbe emetẹ rayen ivẹ Louise vẹ Lucy nẹ Caribbean rhe. Kpakpata iniọvo na nama ghwọrọ ọke-e, ayen de bru iniọvo re ji rhe na ra.

Alfred da je ta: “Urhiọke rẹ ẹdẹ rọ vwọ kpahọn, mẹvwẹ vẹ Leonard vwo ruẹ uyono ri Baibol rẹ udughwrẹn avwanre, avwanre da mrẹ ọshare ọvo rọ pha grongron ro mudia anurhoro na. Oniọvo Brown yehẹ etiyin. Oruru rọyen kpahen uyota na ganre mamọ tẹdia rọ da guọnọ ta ota rotu vwẹ ẹdẹ rọ vwọ kpahọn.” O te emeranvwe ọvo tavwen oniọvo Brown ki phi ẹbe rọ ghwa rhe eje phiyọ ada-a. Okriri-i, a da rhoma vwẹ ẹbe ri te omarẹ 5,000 vwo rhe, ọmọke vwọ wan nu ọ da tanẹ a vwẹ ẹbe efa vwo rhe ọyen. Dedena, a riẹn oniọvo Brown phiyọ ohwo rọ shẹ ẹbe-e. Vwẹ akpeyenren rọyen eje kerẹ odibo ri Jihova ro vwo oruru, ọkieje yen ọ vwọ rionbọ kpo Baibol na siẹrẹ ọ da ta ota, rọ nẹrhẹ a riẹn phiyọ Bible Brown.

Bethẹl rọhẹ Magdeburg ukpe ri 1920

Vwẹ ọke nana, oghọn ukoko ri Barmen vwẹ Germany pha hanhanvwe. Ayen ji nyo nẹ isodje ri France kpare ofovwin cha. Emọ Uyono ri Baibol na da mrẹ uwevwin ọvo vwẹ Magdeburg, rọ pha yoyovwin rẹ ayen de se ruiruo rẹ ẹbe ẹteyọn. Vwẹ June 19, iniọvo na da kua ekuakua rayen eje kpo oghọn ukoko kpokpọ na vwẹ Magdeburg. Ẹdẹ rẹ iniọvo na vuẹ esiri ukoko nẹ ayen kua re, yen ẹbe re ghwa iyẹnrẹn ghwoghwori nẹ France phi orere ri Barmen kparobọ. Ọnana da nẹrhẹ iniọvo na mrẹvughe nẹ ẹkua rẹ ayen kuare na ọyen ebruba ri Jihova vẹ ochọnvwe rọyen.

George Young vẹ Sarah Ferguson (obọrhen) kugbe oniọvo rọyen ọmọtẹ

Oniọvo George Young ro kpo asan sansan rere o se vwo ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na, da vwẹ oghọn ukoko kpokpọ vwo mu vwẹ Brazil je ton ẹteyọn rẹ Uwevwin Orhẹrẹ na phiyọ vwẹ ephẹrẹ ri Portugal. Vwẹ uvwre rẹ emeranvwe evo, o de phi ẹbe ri bun vrẹ 7,000 phiyọ ada. Brazil rọ rare na vwerhen Sarah Ferguson oma mamọ. Rhanvwe ukpe ri 1899 yen o vwo se Uwevwin Orhẹrẹ na, je o ji bromaphiyame-e. Ukuotọ rọyen, emeranvwe evo vwọ wan nu, oniọvo aye Ferguson vẹ emọ rọyen ẹne de bromaphiyame.

“A VWỌ GA ỌGHẸNẸ VẸ AGHỌGHỌ”

Ukpe na vwo kuẹphiyọ re, Uwevwin Orhẹrẹ ri December 15, 1923 de djunute erhuvwu ro nẹ okugbe rẹ ẹga rẹ Emọ Uyono ri Baibol na rhe, rọ vwọ ta: “Ophẹnre dẹn nẹ esegbuyota rẹ ikoko na kọ rhe ganphiyọ . . . E je muegbe re vwo ru bunphiyọ je vwẹ owenvwe vẹ oruru ra vwọ ga Ọghẹnẹ vẹ aghọghọ vwẹ ukpe ri 1924.”

Ukpe ri 1924 je cha dia ukpe rẹ omavwerhovwẹn vwọ kẹ Emọ Uyono ri Baibol na. O te emeranvwe evo re, rẹ iniọvo ri Bẹtẹl vwọ wian owian rẹ ebanbọn vwẹ Staten Island, rọ kerẹ esiri ukoko rọhẹ Brooklyn. Iwevwin nana ra bọn phiyọ asan kpokpọ na, a bọn ayen re vwẹ ọtonphiyọ rẹ ukpe ri 1924, ọ de ru oyerinkugbe rẹ iniọvo na ganphiyọ jẹ nẹrhẹ ayen ghwoghwo iyẹnrẹn esiri na vwẹ asan buebun vwọ vrẹ obo ri jovwo.

Ẹko rẹ iniọvo ri ruiruo rẹ ebabọn vwẹ Staten Island

a Enẹna, ọ yehẹ Ọbe Uyono rẹ Akpeyeren rẹ Avwanre vẹ Iruo Ruvie Na