Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

1923: Walajki cien añosaʼ

1923: Walajki cien añosaʼ

LE REVISTA The Watch Tower 1 tiʼ enero tiʼ 1923, tu yaʼalaj: «Yaʼab jatsʼuts baʼaloʼob táan k-páaʼtik u yúuchul tu añoil 1923». Tu yaʼalaj xan: «Junpʼéel jatsʼuts privilegio k-kʼaʼaytik […] le jatsʼuts baʼaloʼob ku taal u kʼiinil u yúuchul tiʼ le máakoʼob táan u muʼyajoʼoboʼ». Teʼ año jeʼeloʼ, le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ tu kʼexoʼob le bix u adorarkoʼob Jéeoba teʼ reuniónoʼoboʼ, teʼ asambleaʼoboʼ yéetel teʼ kʼaʼaytajoʼ. Yoʼolal leloʼ u kaajal Jéeobaeʼ káaj u maas múuchʼ meyaj.

LE REUNIÓNOʼOBOʼ ÁANTAJNAJ UTIAʼAL U MÚUCH MEYAJOʼOB

Junpʼéel calendario ku taasik tekstoʼob yéetel u númeroil kʼaayoʼob

Teʼ año jeʼeloʼ u kaajal Jéeobaeʼ tu kʼexaj jujunpʼéel baʼaloʼob utiaʼal u yáantik le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Biblia utiaʼal u múuchʼ adorarkoʼob Jéeobaoʼ. Le revista The Watch Toweroʼ káaj u tsolik le tekstoʼob ku xakʼaltaʼal teʼ Muchʼtáambal utiaʼal Orar yéetel utiaʼal u Alabartaʼal Jéeoba ku beetaʼal kaʼach cada semanaoʼ. Tsʼoʼoleʼ le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ tu beetoʼob junpʼéel calendario tuʼux ku chíikpajal le teksto unaj u xakʼaltaʼal cada semanaoʼ yéetel le kʼaayoʼob unaj u kʼaʼayal sáamsamaloʼ, lelaʼ jeʼel u páajtal u kʼaykoʼob tu juunaloʼobeʼ wa yéetel u familiaʼob.

Teʼ reuniónoʼoboʼ le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ ku tsikbaltikoʼob baʼax úuchtiʼob teʼ kʼaʼaytajoʼ, ku tsʼáaikoʼob gracias tiʼ Jéeoba, ku kʼaykoʼob junpʼéel kʼaay wa yaan horaeʼ ku beetkoʼob junpʼéel oración. Eva Barney, juntúul kiik okjaʼanaj tu añoil 1923 le yaan 15 años tiʼoʼ, tu yaʼalaj: «Wa yaan máax taak u yaʼalik wa baʼaxeʼ ku waʼatal yéetel ku yaʼalik: ‹Taak in tsʼáaik u graciasil tiʼ Yuumtsil tumen jach tsʼoʼok u yeʼesikten u yutsil›». Jujuntúul sukuʼunoʼobeʼ jach uts tu tʼaan kaʼach u tsikbaltikoʼob bix u yuʼubikubaʼob. Le kiik Evaoʼ tu yaʼalaj: «Sukuʼun Godwin, juntúul sukuʼun tsʼoʼok u chan yantal u jaʼabileʼ, jach yaʼab baʼaloʼob ku yaʼalik utiaʼal u tsʼáaik gracias tiʼ Yuumtsil. Chéen baʼaleʼ, u yataneʼ kéen u yil tsʼoʼok u desesperar le máax nuʼuktik le reuniónoʼ ku chan kóokolik u nookʼ u yíicham, letiʼ túuneʼ ku kutal».

Juntéen cada meseʼ le Muchʼtáambal utiaʼal Orar yéetel utiaʼal u Alabartaʼal Jéeobaoʼ jach especial bix u beetaʼal. Le revista The Watch Tower 1 tiʼ abril tiʼ 1923, tu tsolaj lelaʼ: «Táanchumuk tiʼ le reuniónoʼ yaan u meyaj tiʼ máak utiaʼal u tsolik bix biniktiʼ teʼ kʼaʼaytajoʼ yéetel utiaʼal u líiʼsik u yóol le sukuʼunoʼoboʼ [ . . . ]. K-tuklikeʼ wa k-paklan líiʼsik k-óoleʼ yaan k-maas bisikba».

Juntúul máax jach tu jóoʼsaj u yutsil le muchʼtáambaloʼobaʼ Charles Martin, juntúul sukuʼun yaan 19 años tiʼ kajaʼan kaʼach Vancouver (Canadá). Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Teʼ muchʼtáambaloʼobaʼ tiʼ tin kanaj bix unaj in kʼaʼaytajiʼ. Yaan kʼiineʼ yaan máax ku tsikbaltik bix biniktiʼ teʼ kʼaʼaytajoʼ. Leloʼ le áanten in wil baʼax jeʼel in waʼalik kéen kʼaʼaytajnakeneʼ bey xan baʼax jeʼel in waʼalik wa yaan máax maʼ u kʼáat u yuʼubeniʼ».

LE KʼAʼAYTAJOʼ ÁANTAJNAJ UTIAʼAL U MÚUCHʼ MEYAJOʼOB

Bulletin 1 tiʼ mayo tiʼ 1923

Le kʼaʼaytajoʼ áantajnaj utiaʼal u maas biskuba le sukuʼunoʼoboʼ. Le revista The Watch Tower 1 tiʼ abril tiʼ 1923, tu yaʼalaj :«Utiaʼal u páajtal k-maas múuchʼ meyajeʼ [ . . . ], tu kʼiinil martes 1 tiʼ mayo tiʼ 1923, u kʼiinil utiaʼal u yúuchul kʼaʼaytaj. Bey kun beetbil tu yáax martesil cada mesoʼ [ . . . ]. Tuláakal le sukuʼunoʼoboʼ kʼaʼabéet u yilik u táakpajloʼobiʼ».

Le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Biblia maas táankelmoʼoboʼ ku kʼaʼaytajoʼob xan kaʼachi. Hazel Burford, juntúul kiik yaan kaʼach 16 años tiʼ tu añoil 1923, tu yaʼalaj: «Le publicación Bulletinoʼ ku taasik kaʼach presentaciónoʼob unaj u kanik máak de memoriail. a Jach uts tin tʼaan kaʼach in jóokʼol kʼaʼaytaj yéetel in abuelo». Chéen baʼaleʼ yaan máax tu tsʼáajuba tu contra le baʼax ku beetik le kiikoʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Juntúul sukuʼun tsʼoʼok u yantal u jaʼabileʼ maʼ uts tu tʼaan kaʼach ka kʼaʼaytajnakeniʼ. Teʼ kʼiinoʼoboʼ maʼ tuláakal le sukuʼunoʼob ku naʼatkoʼob tak le ‹táankelmoʼob yéetel le x-lóoʼbayanoʼob› kʼaʼabéet u táakpajloʼob utiaʼal u alabarkoʼob Jéeobaoʼ» (Sal. 148:​12, 13). Chéen baʼaleʼ Hazeleʼ maʼ xuʼul u kʼaʼaytajiʼ. Ka máan kʼiineʼ bin tu kaʼapʼéel xookil u Escuelail Galaad yéetel tu beetaj u misionerail Panamá. Ka máan kʼiineʼ le sukuʼunoʼoboʼ tu naʼatoʼobeʼ tak le táankelmoʼob kʼaʼabéet u kʼaʼaytajoʼoboʼ.

LE ASAMBLEAʼOBOʼ TU BEETAJ U MÚUCHʼ MEYAJOʼOB

Le asambleaʼoboʼ tu beetaj xan u maas biskuba le sukuʼunoʼoboʼ. Tiʼ yaʼab asambleaʼobeʼ ku jóoʼsaʼal junpʼéel kʼiin utiaʼal u yúuchul kʼaʼaytaj. Por ejemploeʼ tu kʼiinil 31 tiʼ marzoeʼ teʼ asamblea beetaʼab Winnipeg, Canadáoʼ jóoʼsaʼab junpʼéel kʼiin utiaʼal u jóokʼol kʼaʼaytaj le sukuʼunoʼoboʼ. Jach yaʼab utsil tu taasaj u beetaʼal lelaʼ tumen le sukuʼunoʼoboʼ páajchaj u tsikbaloʼob yéetel yaʼab máakoʼob. Tiʼ uláakʼ asamblea beetaʼab Winnipeg 5 tiʼ agostoeʼ bin kex 7,000 máakoʼobiʼ. Jach mix juntéen xiʼik le bukaʼaj máakoʼob tiʼ junpʼéel asamblea Canadáoʼ.

Tu kʼiinil 18 tak 26 tiʼ agosto tiʼ 1923, beetaʼab junpʼéel asamblea jach importante tu kaajil Los Ángeles (California). Jujunpʼéel semanaʼob anteseʼ le periódicoʼoboʼ tu yaʼaloʼobeʼ yaan u yantal junpʼéel asamblea, yéetel le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ tu tʼoxoʼob maas tiʼ 500,000 invitaciónoʼob. Tu tsʼáajoʼob xan letreroʼob tu cocheʼob bey xan teʼ camiónoʼob tuʼux ku viajar máakoʼ.

Le asamblea beetaʼab 1923 tumen le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Biblia tu kaajil Los Ángelesoʼ

Tu kʼiinil sábado 25 tiʼ agostoeʼ le sukuʼun Rutherfordoʼ tu máansaj junpʼéel discurso tu kʼaabaʼtaj «Tamanoʼob yéetel chivoʼob». Le sukuʼunoʼ tu tsoleʼ le tamanoʼoboʼ letiʼe máaxoʼob uts u puksiʼikʼaloʼob kun kajtaloʼob teʼ Paraísooʼ. Tu xokaj xan junpʼéel juʼun tuʼux tu yaʼalik kaʼach le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak ku beetik le religiónoʼob maʼatech u kaʼanskoʼob u jaajiloʼ yéetel tu animartaj xan le máaxoʼob uts u puksiʼikʼaloʼob utiaʼal ka jóokʼkoʼob tiʼ le «Nojoch Babiloniaoʼ» (Apo. 18:​2, 4). Ka máan kʼiineʼ le baʼax xoʼokoʼ imprimirtaʼab bey tratadoeʼ yéetel tʼoʼox u millonesil tumen le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ.

«Wa k-paklan líiʼsik k-óoleʼ yaan k-maas bisikba»

Tu kʼiinil le asambleaoʼ le sukuʼun Rutherfordoʼ tu máansaj junpʼéel discurso tu kʼaabaʼtaj «Tuláakal le luʼumoʼoboʼ yaan u xuʼulsaʼaloʼob Armagedón, chéen baʼaleʼ u millonesil máaxoʼob kuxaʼanoʼob bejlaʼeʼ maʼ kun kíimloʼob mix bikʼin». Lelaʼ uʼuyaʼab tumen maas tiʼ 30,000 máakoʼob. Como ilaʼab yaan u bin yaʼab máakoʼobeʼ le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ tu rentartoʼob le Coliseo de Los Ángelesoʼ, junpʼéel estadio maʼ úuch beetakiʼ. Utiaʼal u yuʼubaʼal maʼalobeʼ le sukuʼunoʼoboʼ meyajnajtiʼob le equipo de sonido yaan teʼ estadiooʼ. Lelaʼ letiʼe u maas túumbenil yaan teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ, tsʼoʼoleʼ yaʼab máakoʼob uʼuy tiʼ radio.

KU YAʼABTAL TUʼUX KU YÚUCHUL KʼAʼAYTAJ

Tu añoil 1923, maas yaʼabchaj le kʼaʼaytaj beetaʼab tu luʼumil África, Europa, India, yéetel Sudaméricaoʼ. Tu luʼumil Indiaeʼ, Adavimannathu Joseph, juntúul sukuʼun tsʼokaʼan u beel yéetel yaan seis u paalaleʼ, áantajnaj utiaʼal u beetaʼal publicaciónoʼob ich hindi, tamil, telugu yéetel urdu.

William Brown yéetel u familia

Tu luʼumil Sierra Leonaeʼ le sukuʼun Alfred Joseph yéetel le sukuʼun Leonard Blackmanoʼ tu túuxtoʼob junpʼéel carta teʼ central mundial yaan Brooklyn (Nueva York) utiaʼal u kʼáatkoʼob áantajoʼ. Tu kʼiinil 14 tiʼ abril tiʼ 1923, núukaʼabtiʼob le baʼax tu kʼáatoʼoboʼ. Alfredeʼ tu yaʼalaj: «Junpʼéel sábado de áakʼabeʼ tʼaʼanen tiʼ teléfono». Le máak tʼaanajoʼ tu yaʼalaj: «¿Teech wa le máax kʼáat ka túuxtaʼak j-kʼaʼaytajoʼob tumen le Sociedad Watch Toweroʼ?». Alfredeʼ tu núukaj: «Jaaj, teen». Le máak túunoʼ tu yaʼalajtiʼ: «Bueno, pues teen le túuxtaʼabenoʼ». Le máax tʼaanajoʼ William Brown, juntúul sukuʼun jach kʼuchul ku beetik teʼ lugar yéetel u yatan ku kʼaabaʼtik Antonia, bey xan yéetel u kaʼatúul hijaʼob, Louise yéetel Lucy. Letiʼobeʼ tiaʼanoʼob kaʼach teʼ Caribeoʼ. Le sukuʼunoʼoboʼ maʼ xáanchaj ka tu kʼaj óoltoʼob le familiaaʼ.

Alfredeʼ ku yaʼalik: «Ka sáaschaj tuláakʼ kʼiineʼ teen yéetel Leonardeʼ táan kaʼach k-xokik le Biblia jeʼex suuk k-beetik cada semanaoʼ. Chéen ka t-ilaj u xúukul t-iknal William Brown, juntúul sukuʼun jach kaʼanal u baakel. Letiʼeʼ como jach u yaabiltmaj Jéeobaeʼ tu yaʼalaj u máansik junpʼéel discurso kéen sáaschajak tuláakʼ kʼiin. Mix junpʼéel mes tu bisajtiʼ u láaj tʼoxik le publicaciónoʼob yaan tiʼ kaʼachoʼ. Maʼ xáanchaj tiʼ leloʼ túuxtaʼabtiʼ uláakʼ 5,000 libroʼob, ka tu láaj tʼoxaj yéetel kʼaʼabéetchaj u maasil tiʼ. Chéen baʼaleʼ maʼ kʼaj óoltaʼab bey juntúul máak ku konik libroʼobeʼ. Tumen ichil tuláakal le tiempo tu meyajtaj Jéeobaoʼ meyajnajtiʼ le Biblia kéen discursarnakoʼ. Le oʼolal kʼaj óoltaʼab bey Brown, le máax ku kaʼansaj yéetel le Bibliaoʼ.

U Betelil Magdeburgo kex tu añoil 1923

Tu luʼumil Alemaniaeʼ le sukuʼunoʼoboʼ tu chʼaʼtukloʼob u luʼskoʼob le u najil Betel yaan Barmenoʼ tumen tsʼoʼok u pʼáatal jach chichan utiaʼal u yúuchul meyajiʼ, tsʼoʼoleʼ tu yuʼuboʼob xaneʼ taʼaytak u atacartaʼal le kaaj tumen u luʼumil Franciaoʼ. Le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ tu manoʼob jujunpʼéel edificioʼob yaan tu kaajil Magdeburgo utiaʼal u imprimirtaʼal le publicaciónoʼoboʼ. Tu kʼiinil 19 tiʼ junioeʼ, le sukuʼunoʼoboʼ tu bisoʼob le imprenta bey xan le uláakʼ nuʼukuloʼob teʼ túumben Betel yaan Magdeburgo. Jach junpʼéel kʼiin aʼalaʼak tiʼ le central mundial tsʼoʼok u láaj bin le sukuʼunoʼob Magdeburgooʼ, aʼalaʼab teʼ periódicooʼ Franciaeʼ tsʼoʼok u atacartik u kaajil Barmen. Le sukuʼunoʼoboʼ tu tsʼáajoʼob gracias tiʼ Jéeoba úuchik u yáantaʼaloʼob yéetel u kanáantaʼaloʼob.

George Young, Sarah Ferguson (x-noʼoj) yéetel u kiik Sarah

Tu luʼumil Brasileʼ, George Youngeʼ viajarnaj jejeláas tuʼuxoʼob. Teʼeloʼ tu jeʼekʼabtaj junpʼéel sucursal yéetel káaj u publicartik le revista The Watch Tower ich portuguésoʼ. Chéen ichil wa jaypʼéel mesoʼobeʼ tu tʼoxaj maas tiʼ 7,000 publicaciónoʼob. Le baʼax tu beetaj le sukuʼunoʼ jach tu yáantaj Sarah, letiʼeʼ desde tu añoil 1899 ka káaj u xokik le revista The Watch Toweroʼ, chéen baʼaleʼ maʼ páajchajak u yokjaʼiʼ. Chéen wa jaypʼéel meses kʼuchuk le sukuʼun George Youngoʼ, Sarah yéetel u kantúul paalaleʼ páajchaj u yokjaʼob.

«KOʼONEʼEX MEYAJTIK DIOS YÉETEL KIʼIMAK ÓOLAL»

Tu jóokʼbal le añooʼ, le revista The Watch Tower 15 tiʼ diciembre tiʼ 1923, tu yaʼalaj le utsiloʼob tu taasaj u múuchʼ meyaj le k-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ. Tu yaʼalaj: «Le múuchʼuliloʼoboʼ [ . . . ] jach muʼukʼaʼan u fejoʼob [ . . . ]. Unaj k-tsʼáaik u nuʼukulil k-baʼateʼel yéetel koʼoneʼex meyajtik Dios yéetel kiʼimak óolal teʼ túumben año kun káajaloʼ».

Le año 1924, junpʼéel año jach importante utiaʼal le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ. Le sukuʼunoʼob yanoʼob teʼ central mundial yaan Brooklynoʼ tsʼoʼok u máan wa jaypʼéel meses táan kaʼach u meyajoʼob tiʼ junpʼéel terreno yaan Staten Island, lelaʼ naatsʼ u pʼáataltiʼob. Tu káajbal 1924 ka tu tsʼoʼoksoʼob le meyaj ku beetkoʼoboʼ. Le edificioʼob beetaʼab teʼ túumben lugaroʼ áantajnaj utiaʼal u múuchʼ meyaj u kaajal Jéeoba yéetel utiaʼal u yúuchul kʼaʼaytaj tiʼ junpʼéel forma mix juntéen ilaʼak.

Sukuʼunoʼob tiʼ construcción táan u meyajoʼob Staten Island

a Bejlaʼeʼ ku kʼaabaʼtik Kuxtal yéetel Meyaj jeʼex Cristoeʼ. U juʼunil xook utiaʼal le muchʼtáambaloʼ.