1-2. Jila yika yipema ya kutangilamo Mbimbiliya ni kulilongesayo? Hana chilweza.

 TUNYONGENU ngwetu, unazange kulanda zuwo. Yika chitangu muzanga kumona mba ulilande? Shina muzanga wika kumona foto ya zuwo liacho nyi muzanga kumona zuwo liene? Kwamba pundu, muzanga kuya ku zuwo liacho ni kutala chize lili. Chikwo nawa, hanji mufupa kutambula chizulie cha chize alifunjekele ni chize alitungile. Chochene, muzanga kunyingika kanawa zuwo liacho mba ulilande.

² Yino mutuhasa kuyilinga nawa muze tunatange ni kulilongesa Liji lia Zambi. Umwe mukwa-kusoneka yatesa sango ja mu Mbimbiliya “ni limwe zuwo lisuku, lize atungile ha mawe.” Mba yika mutuhasa kulinga hanga tunyingike kanawa Mbimbiliya? Nyi wakutanga Mbimbiliya helu-helu, muhasa kunyingika yimwe yuma hi yikalu ko, yize Mbimbiliya yakuvuluka ngwo, “yikuma yitangu ya maliji asandu.” (Hepre. 5:12) Ngwe chizechene muoya hanga unyingike kanawa zuwo lize unambe kulanda, unafupiwa nawa kulilongesa Mbimbiliya mu yimako-yimako mba uyinyingike kanawa. Mutapu upema wa kulilongeselamo Mbimbiliya, uli kumona chize sango jamo jinji jinalite ni jikwo. Kashika, sako tachi hanga unyingike hi wika ko umwenemwene uze wakutayiza, alioze nawa mumu liaka wakuutayiza.

3. Yika postolo Paulu alwezele Akwa-Kristu; mba mumu liaka ambile chocho? (A-Efwesu 3:14-19)

 ³ Mba tunyingike yikuma yeswe ya mu Liji lia Zambi, twatamba kulilongesa umwenemwene ukalu uze ulimo. Postolo Paulu kalwezele Akwa-Kristu hanga alilongesa kanawa Liji lia Zambi, mba ahase “kunyingika kanawa utohwe, usuhwe, usuhwe kwilu ni usuhwe kushi” wa umwenemwene. (Tanga A-Efwesu 3:14-19.) Ni yetu che twatamba kulinga. Kashika, tutalenu chize mutuhasa kulilongesa kanawa Liji lia Zambi, mba tuwane upite uze ulimo.

4. Yika mutuhasa kulinga mba tukundame chinji kuli Yehova? Hana yilweza.

⁴ Yetu Akwa-Kristu kutwatambile wika kulilongesa yikuma yitangu ya maliji a mu Mbimbiliya. Nyi ukwaso wa spiritu yisandu ya Yehova, tunazange kunyingika kanawa “chipwe yuma yikalu ya mana ja Zambi.” (1 Kori. 2:9, 10) Nyi muchilita, putuka limwe longeso lia wika lize mulikukwasa kukundama chinji kuli Yehova. Chakutalilaho, muhasa kuputuka kuhengwola chize Yehova asolwelele tuvumbi twenyi a ku shakulu zango, ni chize chino chakusolola ngwo ni yena kakukuzanga. Muhasa nawa kulilongesa chize uwayilo wa Yehova apwile ni kuululieka ha mashimbu ja A-Izalele, ni chize Yehova anazange hanga tumuwayile musono. Hanji muhasa kulilongesa chinji uprofeto uze Yesu amanunwine muze apwile hano hashi.

5. Kuli chimwe chikuma chize unazange kulilongesa chinji?

⁵ Mandumbu amwe waze akuzanga kulilongesa Mbimbiliya, kanasolola yuma yimwe yize ayo akuzanga kulilongesa mu yimako-yimako. Muhasa kuwaha yuma yimwe yize ayo ambile ha mushete unambe ngwo: “ Yikuma Yize Muhasa Kulilongesa ha Longeso lia Wika.” Muhasa kuzachisa Indice ya mikanda yetu hanga ulilongese, hanji Chikwata cha Yela ja Yehova cha Kuhengwola Nacho. Nyi wachilinga, mumona ngwe kuzachisa yikwata yino chakupemesa chinji longeso. Kulilongesa Mbimbiliya mu mutapu au, muchihasa kukukwasa kukolesa ufulielo we ni “kuwana chinyingi cha Zambi.” (Yishi. 2:4, 5) Haliapwila, tutalenu umwe umwenemwene ukalu wa mu Mbimbiliya uze muhasa kuhengwola.

6. (a) Kalisa muka uli ha nyonga ni ha upale? (b) Mumu liaka mutuhasa kwamba ngwetu, upale wa Yehova hali atu ni hano hashi uli wa mutolo? (A-Efwesu 3:11)

⁶ Chakutalilaho, hengwola yize Mbimbiliya yinambe hakutwala ku upale wa Zambi. Kwatwama kalisa munene hakutwala ku nyonga ni upale. Achinyonga ngwe unazange kulinga wenyi. Mutuhasa kutesa nyonga ni jila yize muzachisa hanga uye kuze unazange. Alioze nyonga liacho hanji muhona kulimanununa, mumu tapalo lize unambe kuya kalikanjisa hanji kuliyika mumu lia chimwe chitela. Alioze, upale mutuhasa kuutesa ni ku chihela kuze unazange kuheta. Yena unanyingika pundu kuze unazange kuya, chipwe chocho, muzachisa majila eka hanga uheteko. Muhasa kwalumuna yimwe kulita ni yize yinalingiwako. Twakusakwilila chinji Yehova ha kutusolwela hakehe-hakehe, “upale wenyi wa mutolo.” (Efwe. 3:11) Yehova mahasa kusakula jila yeswayo mazanga hanga amanunune upale wenyi, mumu yeswe yize akulinga yakukwasa “upale wenyi.” (Yishi. 16:4) Chikwo nawa, yuma yeswe yize Yehova akulinga yakutwama ku miaka yeswe. Mba upale wa Yehova uka? Yika alumwine hanga amanunune upale wacho?

7. Yika Yehova alingile hanyima lia uhulia wa Alama ni Eva? (Mateu 25:34)

⁷ Zambi kalwezele upale wenyi kuli lunga ni pwo mutangu. Iye yaalweza ngwenyi: “Semenu nukaliokese, nukazalise hashi ni kuyulaho, . . . Nukayule tushitu eswe akwenda hashi.” (Uputu. 1:28) Mumu lia uhulia wa Alama ni Eva, atu eswe yapwa akwa-shili, alioze chino kuchalumwine upale wa Yehova. Iye yalumuna wika jila yize te mamanunwinamo upale wacho. Hazehene, yasa Wanangana mu malilu uze muukamanununa upale wenyi utangu hali atu ni hano hashi. (Tanga Mateu 25:34.) Mumu lia zango, Yehova yatuma Mwanenyi wa wika hano hashi, ha shimbu lize mwene te hanatese kulu. Hachino, Yesu te malongesa atu hakutwala ku Wanangana wa Zambi ni kuhana mwono wenyi ngwe ukuule wa shili ni kufwa. Hanyima lia kufwa, Yehova yahindwisa Yesu ni kufuna mu malilu. Haliapwila, iye kanayulu ngwe Mwanangana mu Wanangna wa Zambi. Alioze, kuli yuma yikwo yinji yize muhasa kupukuna hakutwala ku upale wa Zambi.

8. (a) Chikuma chika chilemu cha mu Mbimbiliya? (b) Kulita ni A-Efwesu 1:8-11, upale unene wa Yehova uka? (Tala chizulie ha chifukilo.)

⁸ Chikuma chilemu cha mu Mbimbiliya chili ngwo, jina lia Zambi lipwe lisandu. Yino muyilingiwa muze anayi ni kumanununa upale wenyi hano hashi kupalikila mu Wanangana wenyi uze anayulu kuli Yesu. Upale wa Yehova kuuchi kuhasa kwalumuka. Yehova kanalakenya ngwenyi, yuma yeswe muyilingiwa pundu ngwe chizechene ambile. (Iza. 46:10, 11; Hepre. 6:17, 18) Kulutwe, hashi muhakapwa paraisu; mba ana ja Alama ni Eva angunu nawa ashishika, “matwama ku miaka yeswe.” (Samu 22:26) Alioze Yehova kali ni yuma yinji yize anazange kutulingila. Upale wenyi unene uli ngwo, tuvumbi twenyi eswe mu malilu ni hashi amuwayile hamuwika ni kulinunga. Hachino, atu eswe makapwa ni kushishika ni kwononokena Yehova ngwe Chitunda wa malilu ni hashi. (Tanga A-Efwesu 1:8-11.) Shina kuushi kukomoka ha kumona mutapu uze Yehova anamanunwinamo upale wenyi?

9. Kulilongesa Mbimbiliya muchitutwala ndo kulihi?

⁹ Tala uprofeto uze Yehova alingile mu Endene, uli ha Uputukilo 3:15. b Uprofeto wacho wahanjikile ha yuma yize te muyimanununa upale wa Zambi. Alioze, yino te muyiputuka kulingiwa ha kupalika cha miaka yinji. Chakutalilaho, Yehova kalwezele Apalahama ngwenyi, ha kupalika cha minyachi yinji; umwe wa ku munyachi  wenyi te mapwa Kristu. (Uputu. 22:15-18) Ha mwaka 33 M.J., Yesu yamusuma ku kashijino ngwe chize uprofeto wambile. (Yili. 3:13-15) Chihanda cha kasula cha uprofeto uno hanji ngwetu, kuwonda cha mutwe wa Satana, muchikamanununa kusongo lia kanunu ka miaka ya kuyula cha Kristu. (Uso. 20:7-10) Mbimbiliya yakuhanjika nawa yuma yinji hakutwala ku yize muyilingiwako muze hano hashi ha Satana muhachivwila kole ululikiso wa Yehova.

10. (a) Yika yize kwasala hakehe hanga yilingiwe? (b) Kuchi mutuhasa kululieka manyonga ni mbunge yetu? (Tala maliji mushi lia lifwo.)

¹⁰ Nyongenu ha yuma yino ya kukomwesa yize Mbimbiliya yaprofetezele. Chitangu, manguvulu a hano hashi; makatwa mutambi wa “sambukila ni kutwama kawape!” (1 Tesa. 5:2, 3) Hanyima lia yino, “susumuku” luyinda munene maputuka muze akwa-mavungu makalukukila uwayilo wa mahuza. (Uso. 17:16) Muze yino muyilingiwa, hanji mukukapwa yimwe yipupu, yize muyikasolola “Mwana mutu kaneza ha malelwa ni tachi ni uhenya unene.” (Mateu 24:30) Yesu makasopesa atu ni kwahandununa ngwe chize akuhandununa mapanga ni pembe. (Mateu 25:31-33, 46) Ha mashimbu jacho, Satana kechi kalitwamina; makanunga ni kulimika ni Zambi. Hachino, mumu lia ufwatulo uze makapwa nawo, iye makatuma akwa-mavungu waze anavuluka mu Mbimbiliya ngwo, Ngoke wa mu Chifuchi cha Mangoke hanga alukukile atu ja Zambi. (Eze. 38:2, 10, 11) Mukachi ka mashimbu jacho, masalila ja Akwa-Kristu akuwayisa waze makapwa hano hashi; makaakunga hamuwika ni kwatwala mu malilu. Muzemwene mu malilu, ayo ni Yesu hamwe ni tujita twenyi, makeza ni kwasa jita ya Armagedone, chihanda cha kasula cha luyinda munene. c (Mateu 24:31; Uso. 16:14, 16) Hanyima lia yino yeswe, kanunu ka miaka ya kuyula cha Kristu maputuka hano hashi.—Uso. 20:6.

11. Kuchi wakwivwa muze wakunyonga ngwe mukatwama ku miaka yeswe? (Tala nawa chizulie.)

¹¹ Haliapwila, achimana hanga unyonge chize mwono muukapwa hanyima lia kanunu ka miaka. Mbimbiliya yakwamba ngwo, Sakatanga wetu ‘hanase miaka ya mutolo mu mbunge yetu.’ (Chilu. 3:11) Shina hiunanyongo kama chize yino yakukwata hali yena ni ha usepa we  ni Yehova? Mukanda wetu umwe unatulweze ngwo: “Hanyima lia kutwama miaka kulakaji, tununu, hanji tununu a tununu twa miaka, mutukanyingika yuma yinji hakutwala kuli Yehova kuhiana yize tunanyingika musono. Alioze mukukapwa nawa yuma yinji yipema yize mutukafupiwa kulilongesa. Mwono wa mutolo muukapema chinji; mukukapwa yuma yeka ni yeka. Mba chuma chinene chize mutukayuka chili kupwa ni usepa upema ni Yehova.” (Achegue-se a Jeová, ha lifwo 319.) Alioze shimbu yino kanda yilingiwa, yika mutuhasa kuwana mu Mbimbiliya muze mutulilongesayo?

12. Kuchi mutuhasa kutala mu malilu? Hana chilweza.

¹² Mbimbiliya yakutukwasa kunyingika yimwe yuma yize yatwama “hakamwihi” ni Yehova. (Iza. 33:5) Yakusolola yimwe yuma yakukomwesa hali Yehova ni ha chihanda cha mu malilu cha ululikiso wenyi. (Iza. 6:1-4; Danie. 7:9, 10; Uso. 4:1-6) Chakutalilaho, mutuhasa kutanga yuma ya kukomwesa yize profeta Ezekiele amwene ‘muze malilu azulukile ni kumona usolwelo wa Zambi.’—Eze. 1:1.

13. Kuchi wakwivwa ha yize yeswe Yesu analingi kukatuka mu malilu? (A-Hepreu 4:14-16)

¹³ Nyonga nawa ha yize Yesu analingi mu malilu ngwe Mwanangana wetu, kanda Sasendote wa Lutwe. Iye kananyingika kanawa chize twakwivwa. Kupalikila muli iye, yetu mutuhasa kukundama ku “nguja ya chawana cha keke cha Zambi” muze tunalembe ni kwita ukwaso wenyi “ha shimbu yalita.” (Tanga A-Hepreu 4:14-16.) Kanda tupalikisa tangwa nilimwe chakuhona kupukuna ha yuma yeswe yize Yehova ni Yesu anatulingila kukatuka mu malilu. Zango lize o akwete hali yetu, liatamba kutukwata ku mbunge ni kututwala hanga tulihane chinji mu mulimo wa Yehova.—2 Kori. 5:14, 15.

14. Jila yika yipema yize mutusolwelamo usakwililo wetu kuli Yehova ni kuli Yesu ha yeswe yize akutulingila? (Tala nawa yizulie.)

¹⁴ Jila yimwe yipema yize mutuhasa kusolwelamo  usakwililo wetu kuli Yehova ni kuli Yesu ha yeswe yize akutulingila, yili kulihana chinji hanga tukwase atu apwe Yela ja Yehova ni kupwa tumbaji twa Yesu. (Mateu 28:19, 20) Yino ye postolo Paulu alingile hanga asolole usakwililo wenyi hali Yehova ni hali Yesu. Kanyingikine ngwenyi, upale wa Yehova uli ngwo, “atu a mutapu weswe alilamwine ni kupwa ni chinyingi cha umwenemwene.” (1 Timo. 2:3, 4) Iye kasele tachi ni kulihana chinji mu mulimo wa kwambujola hanga “akwase atu anji kulilamwina.”—1 Kori. 9:22, 23.

15. Kulita ni Samu 1:2, yika muyihasa kutunehena uwahililo?

¹⁵ Mukwa-kwimba masamu kasolwele kanawa yize yakulingiwa kuli mutu yoze wakulilongesa Liji lia Zambi. Iye kambile ngwenyi, mutu wacho ‘kakuwahilila mumu kakuzanga chinji shimbi ja Yehova ni kupukuna mu shimbi jenyi mwalwa ni ufuku.’ (Samu 1:1-3) Hakutwala ku chisoneko chino, Joseph Rotherham umwe mukwa-kulumbununa Mbimbiliya, yasoneka hakutwala ku versu jino ngwenyi: “Mutu katamba kuzanga chinji usongwelo wa Zambi mba ahase kuufupa, kulilongesawo ni kuunyonga mashimbu eswe.” Yamba nawa ngwenyi, mutu mahasa kukisa mashimbu jenyi ha “kupalikisa tangwa liamuwundu chakuhona kutanga Mbimbiliya, mba matokesa uhashi wa kuwana mana jamo.” Yena muhasa kulilongesa kuzanga Mbimbiliya ha kulihulikila ha yikuma yinji yipema yize yilimo, ni kumona chize yikuma yacho yeswe yalite. Kuhengwola yikuma yino mu Liji lia Zambi che chakutukwasa kupwa ni uwahililo!

16. Yika mutulilongesa ha mutwe uze muuhataho?

¹⁶ Umwenemwene uze Yehova akutulongesa mu Liji lienyi, hi ukalu ko chinji kuunyingika. Ha mutwe uze muuhataho, mutulilongesa umwe wa ku umwenemwene wacho ukalu—tembele yinene ya ku spiritu ya Yehova yize Paulu asonekene ha mukanda uze atumine kuli A-Hepreu. Muzanga chinji kulilongesa chikuma chacho.