Pare gaa a poɔ yɛlɛ

Pare gaa a gane poɔ yɛlɛ

ZANNOO YƐLƐ 44

Maŋ Peɛre A Baabole Poɔ Yɛlɛ Gaa Tɔɔre

Maŋ Peɛre A Baabole Poɔ Yɛlɛ Gaa Tɔɔre

“Baŋ [o] yɛloŋ, wogruŋ, duobu ane a o zuluŋ naŋ seŋ lɛ.”—EFE. 3:18.

YIELOŊ 95 The Light Gets Brighter

YƐLƐ TE NAŊ NA ZANNE a

1-2. Bo sori kaŋa naŋ soma la teŋ na baŋ tu kyɛ zanne a Baabole? Tere yelmannaa.

 TE DE ka neɛ kaŋa mɛ la yiri a koɔrɔ hoŋ boɔrɔ ka ho da. Ka lɛ ho na boɔrɔŋ ka ho nyɛ a yiri sɛre kyɛ daara bee? Kyɛbee a yiri nimitɔɔre foto yoŋ hoŋ na boɔrɔ ka ho nyɛ sɛre kyɛ daara a yiri? Nɔkpeɛne zaa kyebe ka ho na boɔrɔŋ ka ho te nyɛ a yiri ho meŋɛŋ, a kyɛŋ gyeere a yiri zaa a nyɛ lɛ o naŋ waa, a kpɛ a deri zaa poore a nyɛ lɛ a zaa naŋ waa ane bonzaa naŋ be a yiriŋ. Yelmeŋɛ la ka ho na boɔrɔŋ ka ho nyɛ lɛ a yiri na hoŋ boɔrɔ ka ho da naŋ waa.

2 Lɛ meŋ neŋ o zu aŋ seŋ ka te e ka teneeŋ wa zanna a Baabole. Baabole gaŋbaŋna kaŋa de la a Baabole poɔ yɛlɛ manne neŋ “yi-kpoŋ kpoŋ ba naŋ tu a yiri pare oŋ sigi yaga zaa sɛre kyɛ baŋ mɛ.” Azuŋ wala teŋ na baŋ e baŋ yɛlɛ zaa naŋ be a Baabole poɔŋ? Ka hooŋ ba mãã ho meŋɛ a kanna a Baabole, ho koŋ baŋ toɔ̃ peɛre a Baabole poɔ yɛlɛ gaa tɔɔre. Lɛ wuleeŋ ka ho na baŋɛɛ “a Naaŋmen yelbiri zannoo piiluu yelbie” yoŋ. (Hib. 5:12) Azuŋ aŋa lɛ aŋ fɛre ka ho kpɛ a yiri poɔ sɛre kyɛ na toɔ̃ baŋ a yiri poɔ yɛlɛ soŋ na, lɛ meŋ la aŋ seŋ ka ho mãã ho meŋɛ a peɛre a Baabole poɔ yɛlɛ soŋ sɛre kyɛ na toɔ̃ baŋ o poɔ yɛlɛ soŋ. So soŋ kaŋa teŋ na baŋ tu kyɛ zanna a Baabole la ka te mɔ kyɛ baŋ o poɔ yɛlɛ naŋ kyaare taa. Mɔɔ kyɛ baŋ yɛlɛ na ho naŋ sagedi na soŋ zaa, ane ananso ho naŋ sagedi ka a eɛ yelmeŋɛ.

3. Bo ka a bitontona Pɔɔl da eŋ a Kristabiiri faŋa ka ba erɛ, ka ananso la wala? (Efesu 3:​14-19)

3 Ka teneeŋ na toɔ̃ baŋ Naaŋmen Yelbiri na soŋ, yɛlɛ mine bebeŋ aŋ seŋ ka te peɛre a yɛlɛ gaa tɔɔre. A bitontona Pɔɔl da eŋɛɛ a Kristabiiri faŋa ka ba maŋ mãã ba menne a zanne Naaŋmen Yelbiri na soŋ, a toɔ̃ baŋ a yelmeŋɛ “yɛloŋ, wogruŋ, duobu ane a o zuluŋ naŋ seŋ lɛ.” Lɛ na vɛŋeŋ ka ba maaleŋ “tɛ nyaga a are kpeɛŋaa,” ba sagediibu poɔŋ. (Kanne Efesu 3:​14-19.) Lɛ neŋ o zu aŋ seŋ ka te meŋ e. Yɛ vɛŋ ka te nyɛ lɛ teŋ na baŋ e peɛre Naaŋmen Yelbiri na gaa tɔɔre a toɔ̃ zanne yɛlɛ yaga yi be.

MAŊ PEƐRE A BAABOLE YELMENNE YƐLƐ GAA TƆƆRE

4. Wala teŋ na baŋ e tage peɛle Jehoova? Tere yelmannaa.

4 Aŋa Kristabiiri, a Naaŋmen Yelbie zannoo piiluu yelbie yoŋ zannoo ba maŋ seŋ te. Te maŋ boɔrɔŋ ka te peɛre baŋ “Naaŋmen yelsɔgle zaa,” Naaŋmen vooroŋ soŋ na meŋ na baŋ soŋ teŋ ka te e lɛ. (1 Kor. 2:​9, 10) Ho na baŋ peɛrɛɛ yɛlɛ gaa tɔɔre ka lɛ soŋ bo ka ho tage peɛle Jehoova. Aŋa mannoo poɔŋ, ho na baŋ peɛrɛɛ yɛlɛ a kyaare lɛ oŋ da wuli nɔmmo ko o puorebiiri takoreŋ saŋa na, ane lɛ aŋ wuli ka o nɔŋ la ho meŋ. Ho na baŋ peɛrɛɛ lɛ Jehoova naŋ da sɛgre a Izerayɛl biiri puoruu yɛlɛ biŋ, a de manne neŋ zenɛ ŋa Kristabiiri meŋ puoruu yɛlɛ. Bee ho na baŋ peɛrɛɛ yɛlɛ a kyaare lɛ daŋyelbo mine naŋ nyɛ eebo Yezu zemmo poɔŋ ane o naaŋ moɔloo toma na meŋ poɔŋ.

5. Yelzu kaŋaŋ bebeŋ hoŋ na boɔrɔ ka ho peɛre a yɛlɛ gaa tɔɔre bee?

5 Bana naŋ maŋ nɔŋ ka ba peɛrɛ a Baabole poɔ yɛlɛ gɛrɛ tɔɔre na wulee yɛlɛ mine baŋ na boɔrɔ ka ba peɛre a yɛlɛ gaa tɔɔre a Baabole poɔŋ. Ho na baŋ nyɛɛ yelzuri na mine baŋ yelka ba na boɔrɔŋ ka ba peɛre a yɛlɛ na a daga ŋa poɔŋ, “ Yelzuri Hoŋ Na Baŋ Peɛre A Yɛlɛ Ho Meŋɛ Boma Zannoo Saŋa.” Ka hooŋ de a Watch Tower Publications Index bee a Research Guide for Jehovah’s Witnesses a peɛre a yɛlɛ ŋa mine yɛlɛ gaa tɔɔre, ho na nyɛ la popeɛloŋ yaga. Ka hooŋ maŋ peɛrɛ a Baabole poɔ yɛlɛ gɛrɛ tɔɔre a na soŋ boŋ ka ho sagediibu e kpeɛŋaa, a kyɛ soŋ bo ka ho “baŋ Naaŋmen meŋ soŋ.” (Yeng. 2:​4, 5) Yɛ vɛŋ ka te nyɛ Baabole poɔ yelmenne mine teŋ na baŋ peɛre a yɛlɛ.

MAŊ TEƐRE NAAŊMEN BOƆBO YƐLƐ GAA TƆƆRE

6. (a) Ananso la wala ka Jehoova poboɔbo maŋ nyɛ eebo? (b) Ananso la wala teŋ na baŋ yelka Jehoova poboɔbo a ko nensaaleba ane a teŋsare ŋa na bebeŋ tegitegilɛ? (Efesu 3:11)

6 Te nyɛ lɛ a Baabole naŋ yel kyaare Naaŋmen poboɔbo yɛlɛ. Nensaaleba yɛŋ, ka ba naŋ wa tu sori gɛrɛ zie kaŋa ka bonkaŋaŋ wa pigi a sori, ba koŋ baŋ lɛ gaa zie na ba naŋ da boɔrɔ ka ba gaa na. Kyɛ lɛ naane ka Jehoova yɛŋ waa, o poboɔbo na waa ŋa zie kaŋa o naŋ gɛrɛ. O baŋɛɛ zie na meŋɛ o naŋ gɛrɛ, o na baŋ tu la soe yaga meŋ a toɔ̃ ta zie na o naŋ gɛrɛ na. Te puoree Jehoova bareka o naŋ ire o ‘poboɔbo naŋ ba taa baaroo’ yɛlɛ wuli te a Baabole poɔŋ. (Efe. 3:11) Lɛ zaa naŋ la Jehoova maŋ vɛŋeŋ ka o poboɔbo nyɛ eebo, bonso o “maalɛɛ bonzaa a ko o meŋɛ” poboɔbo eebo. (Yeng. 16:4) Yelzaa meŋ Jehoova naŋ e, na bebeŋ gɛrɛ tegitegilɛ. Bo la Jehoova poboɔbo, ka bo yɛlɛ oŋ leɛre ka lɛ na vɛŋ ka o poboɔbo nyɛ eebo?

7. Saŋa na Adama ane Hawaa naŋ da wa zagre Jehoova noɔre na, wala oŋ da e leɛre sori na oŋ na tu kyɛ vɛŋ ka o poboɔbo na nyɛ eebo? (Matio 25:34)

7 Naaŋmen da yelko la Adama ane Hawaa poboɔbo na o naŋ taa kyaare ba. Naaŋmen da yelko baŋ ka “ba dɔge biiri a ugi, a paale a teŋgane, . . . [a] taa suobu kpeɛ̃o . . . bonvori zaa aŋ yuorɔ” teŋgane zuŋ. (Mun. 1:28) Saŋa na Adama ane Hawaa naŋ da wa zagre Naaŋmen noɔre ka faaloŋ kpɛ nensaaleba na, Jehoova poboɔbo na da naŋ ba sãã. Azuŋ o da leɛrɛɛ sori na o naŋ boɔrɔ ka o tu kyɛ vɛŋ ka o poboɔbo nyɛ eebo na. Tɔntɔbaalɛ, o da iree Naaloŋ kaŋa biŋ, a na tu o eŋɛŋ a kyɛ vɛŋ ka o poboɔbo o naŋ taa kyaare nensaaleba ane a teŋsare na nyɛ eebo. (Kanne Matio 25:34.) Jehoova meŋɛ wagre naŋ seŋ poɔŋ, o da toŋ la o Bidɔɔ dɛndɛŋ oŋ wa a donɛɛ zu a wa wuli noba a Naaloŋ yɛlɛ a kyɛ kpi a faa te yi faaloŋ ane kũũ poɔŋ. Jehoova pãã da lɛ seŋ la Yezu oŋ leɛ gaa sazu a te e Naaŋmen Naaloŋ na Naa. Kyɛ yɛlɛ yaga naŋ bebeŋ teŋ na baŋ zanne kyaare Naaŋmen Naaloŋ na.

Hooŋ leɛ teɛre nyɛ saŋa kaŋa naŋ waana ka bana na zaa naŋ be sazuŋ ane a teŋɛzuŋ na laŋ noɔre a puoro Jehoova yelmennoŋ poɔŋ! (Kanne o wɛlbo 8)

8. (a) A Baabole yelzu meŋɛmeŋɛ la bo? (b) Aŋa lɛ na Efesu 1:​8-11 naŋ wuli na, Jehoova poboɔbo meŋɛmeŋɛ la boŋ? (Kaa a gane niŋe foto.)

8 A Baabole yelzu meŋɛmeŋɛ la ka, Naaŋmen Naaloŋ na Krista naŋ dire naaŋ na vɛŋeŋ ka Naaŋmen poboɔbo o naŋ taa kyaare a teŋsare na nyɛ eebo, ka lɛ vɛŋ ka Naaŋmen yuori pɛgeyi. Jehoova poboɔbo daŋ koŋ leɛre zaa. O eŋɛɛ noɔre ka yelzaa o naŋ yel na nyɛɛ eebo. (Aiz. 46:​10, 11; Hib. 6:​17, 18) Saŋa kaŋa waanaŋ ka a teŋsare ŋa zaa na leɛ paradiisi, beŋ ka Adama ane Hawaa biiri naŋ na pɛgeyi na nyɛ ‘nyɔvore naŋ ba taa baaraa.’ (Yiem. 22:26) Kyɛ a yɛlɛ ŋa yoŋ naane ka Jehoova na vɛŋ ka a nyɛ eebo. O na vɛŋeŋ ka o puorebiiri zaa naŋ be sazu ane a teŋɛ zu taa noɔreyeni. Ka neɛzaa naŋ voorɔ pãã na yi yelmennoŋ poɔŋ a puoro Jehoova ka o e ba Naa. (Kanne Efesu 1:​8-11.) A ba e bo nɔmãã neŋ soseɛlee na Jehoova naŋ na tu kyɛ vɛŋ ka o poboɔbo nyɛ eebo na bee?

MAŊ TEƐRƐ HO NENDAARE KAŊA YƐLƐ GƐRƐ TƆƆRE

9. Ka hooŋ maŋ kanna a Baabole, bo yɛlɛ hoŋ na baŋ nyɛ kyaare nendaare kaŋa?

9 Hooŋ leɛteɛre daŋyelbo na yɛlɛ Jehoova naŋ yel aŋ be Munpiilee 3:15 na yɛlɛ. b O da wulee yɛlɛ naŋ na e ka o poboɔbo na nyɛ eebo yuomo turituri mine naŋ waana poɔŋ. Aŋa mannoo poɔŋ, Naaŋmen da yelko la Aboraham ka a tuuro o yaaŋaa kaŋa eŋɛŋ ka a Krista na wa. (Mun. 22:​15-18) Yuoni 33 C.E. poɔŋ, a waabo da duŋ la Yezu gbɛreŋ aŋa lɛ a daŋyelbo naŋ yel na. (Tom. 3:​13-15) A daŋyelbo naŋ yelka a yaaŋaa na ŋmarɛɛ Setaana zu na, a na nyɛɛ eebo Yezu yuoŋ turi Naaŋ Diibu na puoriŋ. (Yel. 20:​7-10) A Baabole lɛ wulee yɛlɛ naŋ na e saŋa ŋa a dɔndɔŋloŋ na naŋ be Setaana donɛɛ ŋa ane Jehoova lantaapuoruu kpakyagaŋ naŋ waana o baaraa na.

10. (a) Bo yɛlɛ mine la na e nendaare kaŋa naŋ waana? (b) Wala teŋ na baŋ e sɛgre te teɛrɛ ane te sukyie? (Kaa a muni zie yɛlɛ na.)

10 Hooŋ leɛteɛre a daŋyelbo naŋ e nɔmãã yaga zaa a Baabole naŋ yel biŋ na. A dɛndɛŋ soba la ka a paalonne na yeleŋ ka “emmaaroŋ ane zeŋ-laafeɛ” bebe la! (1 Tɛs. 5:​2, 3) Lɛ la ka a dɔgroŋ kpoŋ deɛ na “uri” wa ba zuŋ. Lɛ saŋa, a paalonne na iri zɔɔrɔ neŋ la zirii puoruu. (Yel. 17:16) A lɛ puoriŋ te na nyɛ la yelseɛlɛ mine a saluoni poɔ, a “nyɛ a Nensaala Bie ka O yi a sagama poɔ waana ne kpeɛ̃o ane puubu.” (Mat. 24:30) Ka Yezu pãã di nensaaleba zaa sɛrɛɛ, a wɛl a peere yi a buuri eŋɛŋ. (Mat. 25:​31-33, 46) Kyɛ lɛ saŋa Setaana naŋ na mɔɔrɔŋ ka o zɔɔ neŋ Jehoova. Kyɛ o naŋ kyiiri Jehoova puorebiiri yaga zaa na zuŋ, o na tɔ la a paalonne laŋnoɔre na a Baabole naŋ boɔlɔ Gɔg naŋ be Maagɔg ka ba zɔɔ neŋ Jehoova noba. (Izik. 38:​2, 10, 11) Ana wa ta la saŋa kaŋa ka ba lagre a bana na zaa ba naŋ sɔ a naaloŋ kãã na a do sazu ka ba te poɔ Krista ane o sogyare na eŋɛŋ, ka ba wa zɔɔ a Hammagedon zɔɔre na naŋ e a dɔgroŋ kpoŋ zɔ-baaraa na. c (Mat. 24:31; Yel. 16:​14, 16) Ka a Krista Yuoŋ Turi Naaŋ Diibu na oŋ na di a kaara a donɛɛ zu na pãã piili.—Yel. 20:6.

Ka hooŋ wa de yuomo turturturi zanne Jehoova yɛlɛ, wala aŋ na vɛŋ ka ho tage peɛle o seŋ? (Kanne o wɛlbo 11)

11. Bo maaloo teŋ na nyɛ ka teneeŋ wa nyɛ nyɔvore naŋ ba taa baaraa? (Kaa a foto meŋ.)

11 Pãã leɛteɛre nyɛ lɛ ho nendaare kaŋa naŋ na waa a Yuoŋ Turi Naaŋ Diibu puoriŋ. A Baabole gba yeleeŋ ka Naaŋmen de la “nyɔvore naŋ ba taa baaraa eŋ [te] sukyieŋ.” (Ikil. 3:11) Hooŋ leɛteɛre nyɛ lɛ aŋ na baŋ soŋ bo ka ho tage peɛle Jehoova yaga zaa. A Draw Close to Jehovah, gane na gampɛlɛ 319 yelee yelnoɔ̃ kaŋa ka: “Ka teneeŋ zeŋ koɔre aŋa yuomo kɔɔ, yuomo turi, yuomo turituri, bee yuomo turiturituri gba, te na zannɛɛ yɛlɛ yaga zaa a kyaare Jehoova a gaŋ ana na te naŋ baŋ pampana na. Kyɛ te gba naŋ na nyɛŋ ka yelsonne yaga bebeŋ teŋ naŋ na zanne. . . . A nyɔvore naŋ ba taa baaraa na nomaŋ yaga zaa, te na taa la yɛlɛ tɛɛtɛɛ meŋ teŋ na erɛ a lɛ saŋa. Te na nyɛ la apoɔsori meŋ ka te tage peɛle Jehoova yaga zaa.” Kyɛ ka teneeŋ naŋ moɔ̃ nimiri zanna Naaŋmen Yelbiri na, bo yɛlɛ teŋ na baŋ lɛ zanne poɔ?

MAŊ KAA SAZU GAA TƆƆRE

12. Wala teŋ na baŋ e kaa sazu a nyɛ gaa tɔɔre? Tere yelmannaa.

12 A Baabole wuli teŋ yɛlɛ fẽẽ a kyaare lɛ aŋ na waa ka teneeŋ are Naaŋmen nimitɔɔreŋ “sazuŋ.” (Aiz. 33:5) A Baabole wulee nɔmãã yɛlɛ mine a kyaare Jehoova ane o yelsɛgraa naŋ be sazuŋ na. (Aiz. 6:​1-4; Daan. 7:​9, 10; Yel. 4:​1-6) Aŋa mannoo poɔŋ, te na baŋ kannɛɛ nɔmãã yɛlɛ na Iziikiel naŋ da nyɛ saŋa na “a sagama [naŋ] dãã yuo, [oŋ] nyɛ Naaŋmen yelnyɛree poɔŋ” na.—Izik. 1:1.

13. Bo yɛlɛŋ vɛŋ ka ho poɔ pɛle yaga zaa a kyaare arezie na Yezu naŋ taa sazuŋ na, aŋa lɛ na Hiburu 4:​14-16 naŋ yel na?

13 Teɛre nyɛ Yezu arezie o naŋ taa sazuŋ aŋa te Naa ane te Ŋmenpuore Wedeɛrekpoŋ naŋ taa nyonono. A tuuro o eŋɛŋ, te na baŋ gaa la Naaŋmen “garaaseɛ nakogi” na niŋe sogɔ a te puore sɔre Naaŋmen nimimaaroŋ ane sommo “te yelboɔre saŋa.” (Kanne Hiburu 4:​14-16.) Yɛ vɛŋ ka te mɔɔ kyɛ maŋ teɛre te menne bebiri la bebiri zaa yɛlɛ na Jehoova ane Yezu naŋ erɛ korɔ te sazuŋ na. Nɔmmo na ba naŋ taa ko te na seŋ ka a eŋ te faŋa ka te de eŋnyagroŋ a puoro Jehoova.—2 Kor. 5:​14, 15.

Nyɛ lɛ ho poɔ naŋ na pɛle yaga zaa a donpaalaa poɔŋ, ho naŋ toɔ̃ soŋ noba mine baŋ meŋ wa leɛ Jehoova Sieree Deme ane Yezu potuuribo! (Kanne o wɛlbo 14)

14. Bo sori kaŋa naŋ soma yaga zaa la teŋ na baŋ tu kyɛ wuli ka te taa la nimipa ko Jehoova ane Yezu? (Kaa a fotori meŋ.)

14 Sori na kaŋa teŋ na baŋ wuli te nimipa ko Naaŋmen ane o Bidɔɔ na la ka te maŋ mɔɔrɔ te moɔbo zaa ka te soŋ noba ka ba wa leɛ Jehoova Sieree Deme ane Yezu potuuribo. (Mat. 28:​19, 20) Lɛ ka a bitontona Pɔɔl da e a de wuli nimipa ko Naaŋmen ane Krista. O da baŋɛɛŋ ka Jehoova “boɔrɔŋ ka neɛzaa nyɛ faabo a kyɛ wa baŋ a yelmeŋɛ.” (1 Tim. 2:​3, 4) O da toŋ la tonkpeɛne yaga zaa ka o soŋ noba zaa oŋ na toɔ̃, “ka anaŋ waa wola zaa, ka [o] na toɔ̃ faa ba mine.”—1 Kor. 9:​22, 23.

TAA POPEƐLOŊ A NAAŊMEN YELBIRI ZANNOO POƆ

15. Aŋa lɛ na Yieme 1:2 naŋ yel na, boŋ na baŋ vɛŋ ka te taa popeɛloŋ?

15 A yieloŋ yiele yeleeŋ ka, neɛ “popeɛloŋ [naŋ] . . . be Jehoova bege na eŋɛŋ” oŋ “maŋ teɛrɛ o yɛlɛ ŋmenaa ane zisoɔree,” na taa la popeɛloŋ ka o yɛlɛ zaa maale soŋ. (Yiem. 1:​1-3) Joseph Rotherham eɛ neɛ naŋ maŋ leɛrɛ a Baabole eŋnɛ kɔkɔ yobo poɔŋ. Ŋaa oŋ yelkyaare a sɛgre ŋa yɛlɛ o gane na ba naŋ boɔlɔ Studies in the Psalms gane na poɔŋ, ka aseŋ ka te “maŋ boɔrɔ Naaŋmen sowuli yaga zaa, a maŋ peɛre bɔ o sowuli, a zannoo yɛlɛ, a de wagre yaga teɛre o yɛlɛ gɛrɛ tɔɔre yaga zaa.” O la yeleeŋ ka “ka bebiri kaŋaŋ pare bo ka ho ba toɔ̃ kanne a Baabole, lɛ yɛŋ ana daare na ho sãã la ho wagre zaa bare.” Ka hooŋ maŋ zanna yelsonne ane nɔmãã yɛlɛ na zaa naŋ be a Baabole poɔŋ na a nyɛ lɛ a zaa naŋ kyaare taa na, ho na nyɛ la popeɛloŋ yaga. Nyɛ lɛ a naŋ e popeɛloŋ yaga zaa ka te maŋ zanna Naaŋmen Yelbiri poɔ yɛlɛ gɛrɛ tɔɔre!

16. Boŋ teŋ na zanne a zannoo naŋ tɔnne na poɔŋ?

16 Yelsonne na zaa Jehoova naŋ wulo te a yi o Yelbiri poɔŋ na ba e kpeɛŋaa yaga ko te ka te woŋ a muni. A zannoo naŋ tɔnne na poɔŋ na, te na zannɛɛ a Baabole yelmeŋɛ kaŋa naŋ e zuluŋ. O na la, Jehoova siiloŋ poɔŋ ŋmen-puore de-kpoŋ na Pɔɔl naŋ manne o yɛlɛ a o lɛtɛ na o naŋ sɛge ko a Hiburu Kristabiiri na poɔŋ. Te puoro la ka o zannoo ko yɛ popeɛloŋ yaga zaa.

YIELOŊ 94 Grateful for God’s Word

a Ka teneeŋ zanna a Baabole, te na taa la popeɛloŋ te zemmo zaa poɔŋ. Ana yi la tɔnɔ ko te a kyɛ soŋ te ka te tage peɛle te Saa naŋ be sazuŋ na. A zannoo ŋa poɔŋ te na nyɛɛ lɛ teŋ na baŋ peɛre a Baabole poɔ yɛlɛ gaa tɔɔre.

b Kanne a zannoo yelzu naŋ la “An Ancient Prophecy That Affects You” naŋ be a July 2022 A Kaakaara Ziduoruu poɔŋ.

c Ka hooŋ boɔrɔ ka ho sɛgre ho meŋɛ a kyaare a sukyiri kyɛre yɛlɛ naŋ na nyɛ eebo nendaare kaŋa na, ho na baŋ kannɛɛ a Naaŋmen Naaloŋ Dire La Naaŋ! gane na gampɛlɛ 230.