Skip to content

Skip to table of contents

INKANI IYAKUMANYILA 44

Mumanyilaghe Ibayibolo Umwakubikapo Umoyo

Mumanyilaghe Ibayibolo Umwakubikapo Umoyo

‘Mubanje na maka aghakwivwisya mumo bubeleye ubukulu nu butali, sona mumwanya nu mwibizu.’—EFE. 3.18.

ULWIMBO 95 Ungweru Ukuŵaliraŵalira

VYO INTI TUMANYILE a

1-2. Ka zila buli inyiza iyakubelenga nu kumanyila Ibayibolo? Nena ichifwanikizyo.

 TUFWANIKIZYE ukuti mukulonda ukughula inyumba. Ka mungalonda ukumanya ichoni ivyakukwafyannya ni nyumba iyo po muchili ukughula? Ka mungikutisiwa bulo ni chituzi icha mo yikubonekela? Tutakukayikila ukuti mungalonda ukuti mubuke ukuti muye muyennye mo yibeleye mukasi nu kwennya ivipinda vyosi mo vibeleye. Nkusubila ukuti mungalonda ukwennya chilichosi mo chibeleye panyumba yo mukulonda ukughula.

2 Tungabomba umwakuyana bulo nanti tukubelenga nu kumanyila Ibayibolo. Uwakusimba yumo akanena ukuti, “Ibayibolo lili ngati nyumba inkulu, yo yitali sona bayizengite pa fawundeshoni iyakwibila nkani.” Ka tungabomba buli-buli ukuti tuvimanye akiza ivintu vyosi vyo visimbiwe mu Bayibolo? Nanti mungalibelenga bulo lubilo-lubilo, mungamanya bulo ifundo izyabwandilo vyo “vimanyisyo ivyakwanda ivya mazyu agha Chala.” (Hebe. 5.12) Ngati mo tukubombela ni nyumba yo tukulonda ukughula, ghope Amazyu gha Chala ghakulondiwa ukufufuza ukuti tumanye akiza ivigaba vyosi. Ukwennya ukukolelana ko kulipo muvigaba ivyakupambana-pambana vyo vili mu Bayibolo, zila inyiza sana iya kumanyilila Ibayibolo. Ifundo iyakulondiwa nkani yakuti mutakivyisyange bulo ivintu vyo mukusubila, loli mwivwisyange ichifukwa cho mukuvisubila.

3. Ka umutumiwa u Pabuli akabalaba Abakilisitu abamwabo ukubomba ichoni, sona chifukwa buli? (Aba Efeso 3.14-19)

3 Ukuti twivwisye akiza Amazyu gha Chala mu vigaba vyosi, tukulondiwa ukubikapo umoyo pakumanyila ubwanaloli ubwa mu Bayibolo. Umutumiwa u Pabuli akabalaba abakamu na bayemba ukuti bamanyilaghe Amazyu gha Chala umwakubikapo umoyo umwakuti bivwisye ‘mumo bubeleye ubukulu nu butali, mumwanya sona na mubwibizu’ ubwa bwanaloli. Ivi nge vikabavwa ukuti “bisimike na magululuzi” nukuti bikalane mu lwitiko. (Belenga Aba Efeso 3.14-19.) Nuswe bulo tukulondiwa ukubomba bunubu. Za twennye mo tungabombela pakabalilo ko tukumanyila Amazyu gha Chala ukuti twivwisyange inkani yosi nu kwivwisya cho yikung’anamula.

MUBIKEPO UMOYO PAKUMANYILA UBWANALOLI UBWA MU BAYIBOLO

4. Nkimba tungabomba ichoni ukuti tupalamile kwa Yehova? Nena ivifwanikizyo

4 Pakuba swe Bakilisitu tutakulondiwa ukwivwisya bulo ivimanyisyo ivyakwanda ivya mu Bayibolo. Nu butuli ubwa muzimu umuzelu uwa Chala, tukukaziwa ukuti tumanyilaghe “inyinong’ono inyibizu izya Chala.” (1 Koli. 2.9, 10) Ka mutanganda ukumanyila pamwebene vyo vingabavwa ukuti mupalamile kwa Yehova? Umwakufwanikizya, mungamanyila mo u Yehova akalangizizyanga ulughano ku babombi bache abakale vyo vingabasimikizya ukuti numwe bulo abaghanite. Mungamanyila ukuti mumanye mo u Yehova akalondelagha ukuti Abaizilayeli bamwiputilaghe nu kuyanisya mo akulondela ukuti tumwiputilaghe amasiku ghano. Pamo mungamanyila umwakubikapo umoyo amabulaghuzi gho u Yesu akakwanilisya pa bumi bwache na mubulumbilili po akaba pachisu ichapasi.

5. Ka pali inkani yimo yo mungalonda ukuti mufufuze pakabalilo akakumanyilila pamweka?

5 Abamanyili aba Bayibolo bamo bakalalusiwa ukuti balongosole ivintu vyo bakulonda ukuti bavimanyile akiza mu mazyu gha Chala. Ivintu vimo vyo bakamula vikwaghiwa mubokosi ilyakuti “ Inkani zyo Mungabombezya Pakumanyila Pamweka.” Nanti mungabombezya Buku Lakupenjera Nkhani la Ŵakaboni ŵa Yehova, mungahoboka ukumanyila zimo mwa nkani izi. Ukumanyila Ibayibolo umwakubikapo umoyo, kungabavwa ukughomya ulwitiko lwinyu sona ‘mungagha amahala agha Chala.’ (Mbupi. 2.4, 5) Pakabalilo aka za tunenezannye ubwanaloli bumo ubwa mu Bayibolo bo tukulondiwa ukumanyila umwakubikapo umoyo.

MWINONG’ONELE NKANI UBWIGHANE UBWA CHALA

6. (a) Nkimba ipulani nu bwighane vipambananite buli-buli? (b) Choni cho tunganena ukuti ubwighane ubwa Yehova pa bantu ni chisu wa bwila na “bwila”? (Aba Efeso 3.11)

6 Umwakufwanikizya, ennya vyo Ibayibolo likunena pa nkani iya bwighane bwa Chala. Ukuba ni pulani kupambanite nu kuba nu bwighane. Ipulani tungayiyanisya nu musebo gho ghungatusendela kumalo gho tukulonda ukuti tuye tufike. Loli nanti chimo chingighalila umusebo ughu, tungapotwa ukuti tuye tufike kumalo gho twalondagha. Ubwighane tungabuyanisya na malo gho tungalonda ukuti tuye tufikeko. Tungaghamanya amalo aghenecho gho tukulonda ukuti tuye tufike, loli tungenda imisebo iyakupambana-pambana ukuti tuye tufike kumalo gho tukulonda. Nanti umusebo ghumo ghungighalika, tungenda ughunji ukuti tuye tufike. Tukupalizya nkani ukuti panandi na panandi u Yehova akubukilila ukuvumbula ‘ubwighane bwache ubwa bwila na bwila’ mu Bayibolo. (Efe. 3.11) U Yehova angabombezya izila izyakupambana-pambana ukuti akwanilisye ubwighane bwache sona akabalilo kosi akukwanisya ichifukwa chakuti ‘akubomba chilichosi ukuti akwanilisye ubwighane bwache.’ (Mbupi. 16.4) Sona vyo u Yehova akubomba inti vibepo kwa bwila na bwila. Nkimba ubwighane bwa Yehova chochoni sona ka abomba ichoni ukuti abukwanilisye?

7. Abantu ababwandilo bakati basambuka, ka u Yehova akabomba ichoni ukuti akwanilisye ubwighane bwache? (Matayi 25.34)

7 U Chala akababuzya abantu ababwandilo vyo akalondagha ukubabombela. Akababuzya ukuti ‘mupapane nu kubala, mwizuzye ichisu ichapasi nu kuchipota sona mube na maka . . . pavipeliwa ivya bumi’ pachisu ichapasi. (Ubwa. 1.28) U Adamu nu Eva bakati bamusambukila, nu kupangisya ukuti abantu bosi banange, ubwighane ubwa Yehova butakamalila panapo. Akanozya izila iyakuti ize akwanilisizye ubwighane bwache. Umwalubilo, u Chala akimika Ubemwene kumwanya bo bukwiza pakukwanilisya ubwighane bwache pa bantu ni chisu. (Belenga Matayi 25.34.) Pakabalilo kache, u Yehova umwalughano akamutuma Umwana wache ukatote pachisu ichapasi ukuti ize abamanyisye abantu ivya Bumwene nu kwiyipa ubumi bwache ukuba isembe iyakutusatula ku mbibi nu bufwe. Pisinda pache u Yehova akamuzusya u Yesu sona akabuka kumwanya nu kwanda pakulaghila kumwanya ngati we Mwene mu Bumwene ubwa Chala. Loli pali ivintu ivyinji vyo tukulondiwa ukumanyila ivya bwighane ubwa Chala.

Inong’onela pakabalilo ko ivipeliwa ivyamahala ivyakumwanya na pachisu chapasi vikwiza pakukolelana pakumubombela u Yehova! (Ennya indime 8)

8. (a) Nkimba ifundo inkulu iya mu Bayibolo yakuti choni? (b) Ngati mo pakulongosolela pa Aba Efeso 1.8-11, nkimba u Yehova akwiza pakukwanilisya sona ichoni? (Ennya ichituzi ichapachifwambo.)

8 Ifundo inkulu iya mu Bayibolo yakuti izina ilya Yehova lichindikiwanje po akukwanilisya ubwighane bwache pachisu ukwendela mu Bumwene bwache pasi pa bulaghili ubwa Kilisitu. Ubwighane ubwa Yehova butangasinta. Alayizizye ukuti inti enelezye ukuti chilichosi cho akanena chakwanilisiwa. (Yesa. 46.10, 11; Hebe. 6.17, 18) Pakabalilo kache ichisu chikwiza pakuba we paladayiso mo abizukulu aba Adamu nu Eva bakwiza pakuba bakufikapo, bagholosu sona ‘bakuhoboka nu bumi kwa bwila na bwila.’ (Sali. 22.26) Loli u Yehova atakwiza pakukwanilisya bulo ivintu ivi. Akwiza pakupangisya ukuti ababombi bache aba pachisu ichapasi na bakumwanya babe bakukolelana. Pisinda pache ichipeliwa chilichosi chikwiza pakuba chisubaliwa pakumwivwila u Yehova ngati Mulaghili wache. (Belenga Aba Efeso 1.8-11.) Ka mutakuswigha ni zila yo u Yehova akubombezya pakukwanilisya ubwighane bwache?

MWINONG’ONELE NKANI IVYA MUNTAZI MWINYU

9. Nanti tukubelenga Ibayibolo, ka tubaghiye ukuti twennyange ichoni ivyamuntazi?

9 Enya ubulaghuzi bo u Yehova akanena mumughunda uwa Edeni bo buli pa Ubwandilo 3.15. b Bukulangizya ivyakubombiwa vyo inti vyize vikwanilisye ubwighane bwache pisinda pakuti penda imyaka. Ivyakubombiwa ivi vikongelezyapo imbeyu iya Abulahamu yo muzele gho mukafuma u Kilisitu. (Ubwa. 22.15-18) Mu 33 C.E., u Yesu akavulaziwa ichitende ngati mo ubulaghuzi bukanenela. (Imbo. 3.13-15) Ichigaba ichabumalilo icha bulaghuzi ubu, chikwiza pakukwanilisiwa kubumalilo ubwa myaka 1,000. (Ubuvu. 20.7-10) Sona Ibayibolo likuvumbula ivyinji vyo inti vize vibombiwe po ulubengo lo ichisu cha Satana ichi chili nalo ku gulu ilya Yehova po lukwiza pakumalila.

10. (a) Nkimba vintu buli vyo vili papipi pakubombiwa? (b) Ka tungisengannya buli-buli munyinong’ono na mumoyo? (Ennya amazyu aghamuntende.)

10 Inong’onela ivintu ivyakuswighisya ivi vyo Ibayibolo likanenela zila. Ichabwandilo, imitundu yikwiza pakunena ukuti “pali umutende, vyosi vili akiza bulo!” (1 Tesa. 5.2, 3) “Lubilo-lubilo,” intamyo inkulu yikwiza pakwanda pakabalilo ko imitundu yikwiza pakusambukila ichipanga ichabumyasi. (Ubuvu. 17.16) Pisinda pache, pakwiza ukuba ichimanyilo icha kwiza ukwa ‘Mwana uwa muntu akwiza mumabingo na maka nu buchindamu ubukulu.’ (Mata. 24.30) U Yesu akwiza pakwikala pa chitengo nu kulonga abantu ukupaghula ing’ozi ni mbuzi. (Mata. 25.31-33, 46) Pakabalilo aka u Satana akwiza pakubukilila ukulimbana nu Yehova. Ichifukwa chakuti u Satana akwiza pakubabenga nkani abantu ba Chala, akwiza pakupangisya imitundu yo Ibayibolo likuti Gogi uwa chisu icha Magogi ukuti abasambukile abantu ba Yehova. (Eze. 38.2, 10, 11) Pakabalilo aka abapakaziwa bo bakwiza ukuba ukuti bachili pachisu ichapasi, bakwiza pakubabungannya ukuti baye babe poka nu Kilisitu na bankondo abakumwanya pakulwa inkondo iya Alamagedoni yo yikwiza pakuba kubumalilo ubwa ntamyo inkulu. c (Mata. 24.31; Ubuvu. 16.14, 16) Nanti ivintu vyosi ivi vyiza vyabombiwa, po Ubulaghili ubwa Kilisitu ubwa Myaka 1,000 bukwiza ukwanda pakulaghila pachisu chosi.—Ubuvu. 20.6.

Ka mukwiza pakwiyivwa ukuti mwapalamila buli-buli kwa Yehova pisinda pakumanyila ivyinji kwa myaka amabiliyoni? (Ennya indime 11)

11. Nkimba ubumi ubwa bwila na bwila bukung’anamula ichoni kwa umwe? (Ennya sona ichituzi.)

11 Pakabalilo aka, mupaghulaghe akabalilo nu kwinong’onelapo pa mo ivintu vikwiza pakubela muntazi. Ibayibolo likunena ukuti Umupeli witu ‘abikite ivintu ivya bwila na bwila mu myoyo yitu.’ (Ndumbi. 3.11) Inong’onela mo ubumanyani bwinyu nu Yehova bubeleye. Mwibuku ilyakuti Sendelerani kwa Yehova papeji 319 pali ifundo iyakuhobosya iyi: “Pisinda apakuti twikala nu bumi imyaka amahandiledi, amasaghuzani, amamiliyoni sona amabiliyoni, tukwiza pakumanyila ivyinji ivya Yehova u Chala ukuchila vyo tuvimenye pakabalilo aka. Loli pakwiza ukuba ukuti pachili pali ivintu ivyinji ivyiza vyo tukulondiwa ukumanyila. . . . Ubumi ubwa bwila na bwila bukwiza pakuba bwakuhobosya sana ukuchila mo tukinong’onelagha. Tukunena bunubu ichifukwa chakuti pakabalilo ako ichintu ichakulondiwa nkani chikwiza pakuba ukupalamila kwa Yehova.” Loli pakabalilo aka po tukubukilila ukumanyila Amazyu gha Chala, ka tukulondiwa ukubikapo umoyo pakubomba sona ichoni?

MWENNYANJE KUMWANYA

12. Ka tungennya buli-buli kumwanya? Nena ichifwanikizyo.

12 Amazyu gha Chala ghakuvumbula ivintu vinandi bulo ivya ‘kumwanya nkani’ ko u Yehova akwikala. (Yesa. 33.5) Ibayibolo likuvumbula sona ivintu ivya Yehova ni chigaba ichakumwanya icha gulu lyache. (Yesa. 6.1-4; Dani. 7.9, 10; Ubuvu. 4.1-6) Umwakufwanikizya, tungabelenga ivyakukwafyannya ni vintu ivyakumwanya vyo u Ezekiyeli akennya pakabalilo ko ‘kumwanya kukighuka sona u Ezekiyeli akanda ukwennya ivisetuka ivya Chala.’—Eze. 1.1.

13. Nkimba mukwiyivwa buli-buli na vyo u Yesu akubomba kumwanya ngati mo pakulongosolela pa Aba Hebeli 4.14-16?

13 Inong’onela sona ubudindo ubwa Yesu bo ali nabo kumwanya ubwakulaghila ngati we Mwene sona Umuputi Usongo Nkani uwachisa. Ukwendela mumwache, tungapalamila “kuchitengo icha bumwene icha Chala uwachisa nkani” mu nyiputo sona ukutwavwa “pakabalilo kitu akakusobelwa.” (Belenga Aba Hebeli 4.14-16.) Isiku lililyosi tukulondiwa ukwinong’onelapo ivintu vyo u Yehova nu Yesu batubombela. Ichifukwa chakuti batughanite, vingatwavwa ukuti tubikaghepo umoyo pakumubombela na pakumwiputa u Yehova.—Eze. 1.1.

Mwinong’onele mo mukwiza pakuhobokela muchisu ichipya, pakumanya ukuti mukabavwa abantu ukuti babe Bakaboni ba Yehova sona ukuti babe bamanyili aba Yesu! (Ennya indime 14)

14. Nkimba tungabomba ichoni ukuti tulangizye ukuti tukumupalizya u Yehova nu Yesu? (Ennya sona ichituzi.)

14 Izila yoka yo tungalangizizya ukuti tukumupalizya u Chala nu Yesu, ko kubavwako abanji ukuti babe Bakaboni ba Yehova sona bamanyili ba Yesu. (Mata. 28.19, 20) Ivi vyovyo umutumiwa u Pabuli akabomba pakumupalizya u Chala nu Yesu. Akamanya ukuti ubwighane ubwa Yehova bwakuti akulonda ukuti “abantu bosi bapokiwe sona nukuti babumanye ubwanaloli.” (1 Timo. 2.3, 4) Akabomba chilichosi cho angakwanisya pakulumbilila ukuti abavwe abantu abinji umwakuti nanti zingabombiwa abapokepo “abantu bamo mumwabo.”—1 Koli. 9.22, 23.

MUHOBOKAGHE PO MUKUMANYILA AMAZGU GHA CHALA

15. Ukuyana nu Salimo 1.2, choni cho chingatwavwa ukuti tuhobokaghe?

15 Uwamasalimo akalongosola ukuti umuntu uwakuhoboka, ‘akuhoboka ni lamulo ilya Yehova’ sona ‘akwinong’onelapo umusanya nu busiku.’ (Sali. 1.1-3.) Uwakung’anamulila Ibayibolo yumo akanena ivyi vesi ili ukuti umuntu akulondiwa “abughanaghe nkani ubulongozi ubwakufuma kwa Chala umwakuti abulondelezyanje, abumanyilaghe, sona apaghulaghe akabalilo akakwinong’onelapo.” Akanena sona ukuti: “Nanti isiku limo lyamala bulo ukusita ukubelengapo Ibayibolo, kokuti isiku ilyo lyakomanika bulo.” Mungaba bakuhoboka pakabalilo ko mukumanyila Ibayibolo nanti mukubomba chilichosi cho mungakwanisya ukuti mumanye ivyinji pa nkani yo mukumanyila nu kwennya mo inkani yosi yikulemelelana. Mungaba bakuhoboka nkani nanti mukubikapo umoyo pakumanyila Amazyu agha Chala!

16. Nkimba tukwiza pakunenezannya ichoni munkani iyakukonkapo?

16 Ubwanaloli bo u Yehova akutumanyisya mu Mazyu ghache, te bupala ukubwivwisya. Munkani iyakukonkapo, tukwiza pakwennya ubwanaloli boka ubwa tempeli inkulu ilyabuzimu ilya Yehova, lyo umutumiwa u Pabuli akalongosola mukalata yache yo akabasimbila Abakilisitu Aba Chihebeli. Ukumanyila umwakubikapo umoyo inkani iyi inti kwize kubavwe ukuti mube bakuhoboka.

ULWIMBO 94 Kuwonga Chifukwa cha Mazgu gha Chiuta

a Ukumanyila Ibayibolo kungaba kwakuhobosya ubumi bwitu bosi sona tungapindula nu kupalamila kwa Baba witu uwa kumwanya. Munkani iyi, inti tumanyile mo tungabombela ukuti tumanyilaghe Ibayibolo umwakubikapo umoyo.

b Ennya inkani iyakuti Uchimi Wakale Chomene Uwo Ukumukhwaskani mu Ichitembe cha Mulindilili icha Chitumbuka icha Julayi 2022.

c Ukuti twisengannye ku vintu vyo vikwiza pakubombiwa muntazi, ennya mwibuku ilyakuti Ufumu wa Chiuta Ukuwusa! papeji 230.