Ir al contenido

Ir al índice

KJOAʼMIYA XI CHOTʼAYA 44

Kʼianga chótʼayá Biblia nda katamajinná jme xi tínchja̱ni

Kʼianga chótʼayá Biblia nda katamajinná jme xi tínchja̱ni

“Jméni nga kʼoasʼin sʼe̱sínino nganʼio nga ñaki nda koa̱nchoyasínino [ . . . ] jo kji teya, jo kji ndo, jo kji na̱nga̱, jo kji ngʼa” (EFES. 3:18).

KJOAJNDA 95 Sa kjimaʼisen sa kjimaʼiseen

XI TÍNCHJA̱NI a

1, 2. Jméni xi machjén nga sʼiaan nga chótʼayá kʼoa nga kʼoéxkiaa je Biblia. Jngo choa̱ tʼejnai.

 JÓSʼIAAN kʼiatsa jngolani ndʼia mená kuindá. A tokjoan kuindáñá kʼiatsa fotole sa̱kóná axo machjén nga kjuinchótsenkjoanla. Ngisajin sʼe̱jngo tokoán tsa títjonkjoanla chótsenlee jokji je ndʼia ya yale kao ya jto̱nle. Kʼoajinti chótsenlee jokji ndo kʼoa jokji teya.

2 Kʼoati machjén nga kʼoasʼiaan kʼianga bʼexkiaa je Biblia. Jngo libro xi kʼoatso nga je Énle Niná yaa mangóson jngo ndʼia xi nʼio teya kji, xi ngʼa kjoan je xjáole kʼoa xi nʼio na̱nga̱ nya je xjáoja̱ma̱le. Jméni xi sʼiaan nga koa̱njinná jmeni xi bʼexkiaa ya Biblia. Kʼiatsa xitso xiská kʼoéxkiaa tokuijin koa̱njinná xi choa ñʼai tjín bakóya (Heb. 5:12). Tojo nʼia kʼianga jngo ndʼia bindaa, machjén nga kʼoati sʼiaan nga kʼoéxkiaa je Biblia, nga kjoásjaiyaa jme xi tínchja̱ni. Kʼianga kʼoéxkiaa, si̱ngósonkoaa jme xi tínchja̱ni nga jngó jngó texto, ánni nga koa̱njinniná kʼoa koa̱nkjainniná jmeni xi tso.

3. Jméni xi kitsole pastro Pablo je chjotale Cristo nga katasʼín, kʼoa ánni (Efesios 3:​14-19).

3 Kʼianga ngisa nda koa̱njinná jmeni xi tso je Énle Niná tjínnele nga kjoásjaiyaa je xi ngisa ñʼai tjín bakóya. Je pastro Pablo kʼoakitsole je chjotale Cristo nga katakotʼaya je Énle Niná ánni nga koa̱njinninle “jo kji teya, jo kji ndo, jo kji na̱nga̱, jo kji ngʼa”. Kʼiatsa kʼoasʼin skótʼaya, ngisaa nʼio sa̱tío je kjoamakjainle (tʼexkiai Efesios 3:​14-19). b Machjén nga kʼoati sʼiaan tsanda ñá. Kataʼyala jméni xi sʼiaan nga chótʼayá je Énle Niná, ánni nga ngisa nda koa̱njinniná jme xi tínchja̱ni.

KJOÁSJAIYAA JMENI XI ÑʼAI TJÍN TSOYA JE ÉNLE NINÁ

4. Jméni xi sʼiaan nga ngisa koa̱nchriantʼalee je Jeobá. Tatio kʼai choa̱.

4 Ñá xi chjotale Cristo maa, alikui koa̱n nga tokui kʼoéjngoñá tokoán jmeni xi jeʼyaa xi bakóya je Biblia. Kui nganʼiotsjele Niná koasenkaoná nga koa̱njinná jmeni xi ñʼai tjín tsoya je Énle Niná (1 Cor. 2:​9, 10). Koaan kʼoéndajiaan nga chótʼayá nga toñá ánni nga ngisa koa̱nchriantʼanilee Jeobá. Tobʼelañá, koaan kjoásjaiyaa jósʼin tsakakóle kjoatsjoacha Jeobá je choʼndale xi tsakatio nichxin kjoatse, kʼoa jchañá nga kʼoatisʼin tsjoakená tsanda ñá. Koaan kui chótʼayajiaan jósʼin tsakʼéndajin Jeobá nga tsaʼyaxkón ya naxinandá Israel kʼoa si̱ngósonkoaa josʼin tíʼyaxkón nichxin xi tiyoaa ndʼaibi. Kʼoati koa̱n kui chótʼayajiaan jósʼin kisitjoson Jesús je én xi tongini kinokjoa nga jaʼai i̱ Sonʼnde kʼoa kʼianga tsakakóyason.

5. Tikʼaxki̱ jméni xi meli nga chótʼayai nga toji.

5 Kʼianga kichjonangi kʼale je ndsʼee xi nda kotʼayajin je Biblia kʼoatsakʼinle jñánile xi ngisa mele koasjaiya xi ñʼai tjín bakóya je Biblia. Je recuadro jñani tso “ Xi koa̱n chótʼayá nga toñá” faʼaitʼa kʼa jmeni xi koa̱n kjoásjaiyaa nga ngisa nda koa̱njinná jmeni xi tsoya je Biblia. Kʼoati koa̱n kjoásjaiyaa ya Índice de las publicaciones Watch Tower kao Xo̱n xi síchjén je testigole Jeobá nga jme xi básjaiya. Kʼiatsa kʼoasʼiaan, ngisaa nʼio sʼe̱jna kjoamakjainná kʼoa koasenkaoná nga sʼe̱ná “kjoankjíntokonle Niná” (Prov. 2:​4, 5). Kataʼyala jñánile xi ngisa ñʼai tjín bakóya je Biblia xi koa̱n kjoásjaiyaa.

SI̱KJAʼAITSJENJIAAN JMENI XI TJÍNNDAJINLE NINÁ

6. 1) Jngo choa̱ tʼejnai xi bakó nga sítjoson ngantsjai jmeni xi tjínndajinle Jeobá. 2) Ánni kʼoabixónñá nga kuitjoson ngantsjai jmeni xi tjínndajinle Jeobá xi kao Sonʼnde kʼoa kao chjota (Efesios 3:11).

6 Si̱kjaʼaitsjenjinla jmeni xi tso je Biblia josʼin bitjoson xi tjínndajinle Jeobá. Tobʼelañá, kʼiatsa tjín jña timangián tonga tsa jngo yá kijnachjoa ya yandiaa, xinjin kʼoétiaan ánni nga koa̱n kuichosíñá jñani timangián. Tikʼoasʼinni, jmeni xi tjínndajinle nga sʼin je Jeobá yaa Biblia tsakʼétʼa (Efes. 3:11). Be josʼín nga bitjoson ngantsjai jmeni xi bʼéndajin, nga̱ tsín jme xi bʼéchjoale Jeobá nga bitjoson jmeni xi tso (Prov. 16:4). Kʼoa jmeni xi tjínndajinle sʼe̱jna ngantsjai nichxin. Jméni xi tjínndajinle Jeobá kʼoa jósʼin tísítjoson.

7. Jméni xi kisʼin Jeobá nga tosi tonda kuitjoson jme xi tjínndajinle ningalani tsakajngijée je Adán kao Eva (Mateo 25:34).

7 Je Niná kʼoakitsole je Adán kao Eva jme xá kisikatíoni i̱ Sonʼnde. I kitsole: “Nkjín xti katasʼeno kʼoa katamankjínyao, titsao sonʼnde kʼoa jon tjanentsjao, [ . . . ] kao ngatsʼi cho̱ xi tjío i̱ tʼanangi” (Gén. 1:28). Kʼianga yátsʼi̱n tsakinyále Niná je Adán kao Eva alikui kui tsakʼéchjoale nga tsín kitjoson jmeni xi tjínndajinle Jeobá. Ningalani tsakajngijée je Adán kao Eva, je Jeobá tsakásjaile jokisʼin ánni nga tosi tonda kuitjosonni jme xi tjínndajinle. Kʼoasʼin tsakʼéndajin nga jngo Chjotaxá koatexoma ya ngʼajmi je xi sitjoson jmeni xi kitso “saʼnda nga totsʼinle kjoa” (tʼexkiai Mateo 25:34). c Je Jeobá kisikasén ʼNdíle i̱ Sonʼnde nga jaʼaitsoyale chjota xi tʼatsʼe Chjotaxále kʼoa kʼienntjainá nga ndái kuiyolee je jée kao kjoabiya. Kʼianga jejaʼáyanile Jesús, ki ijngokʼani ya ngʼajmi nga Rey sʼin kʼoéjnale je Chjotaxále Niná. Tonga tsesa tjínni jmeni xi koa̱n si̱kjaʼaitsjenjiaan jme xi tjínndajinle Niná.

Si̱kjaʼaitsjenla jókoa̱nchon nga ñaki toje Jeobá skoe̱xkón je xi tjío ya ngʼajmi kao xi koatio i̱ Sonʼnde (Chótsenlai párrafo 8)

8. 1) Jméni xi ngisa tínchja̱ni je Biblia. 2) Tojo tso Efesios 1:​8-11, jmésani xi tjínndajinle Jeobá (chótsenlai sén xi faʼaitʼa ya portada).

8 Je xi nʼio tínchja̱ni je Biblia kuinga kuitjotsje je jaʼaínle Jeobá kʼianga koatexoma je Chjotaxále i̱ Sonʼnde. Alikui jme xi kʼoechjoale Jeobá nga sitjoson jme xi tjínndajinle (Is. 46:​10, 11, nota; Heb. 6:​17, 18). Nga jekoai nichxin, ʼndenaxó koa̱n je Sonʼnde kʼoa je ntje̱le Adán chjotatsje koa̱n kʼoa koaan koatio ngantsjai nichxin (Sal. 22:26). Ali tsa tokuijin jebi xi sʼin Jeobá, ngatsʼi xi tjío ya ngʼajmi kao xi koatio i̱ Sonʼnde jtín koatio kʼoa tojé Jeobá skoe̱xkón (tʼexkiai Efesios 1:​8-11). d Tsjoa sʼe tokoán nga ʼyaa josʼin tísítjoson Jeobá jme xi tjínndajinle.

SI̱KJAʼAITSJENJIAAN JME XI KOA̱N NICHXIN XI NROA

9. Tojo tso je Biblia, jmé xi koa̱n nichxin xi sʼa nroa.

9 Si̱kjaʼaitsjenla je én xi tongini kitso Jeobá ya ʼndenaxóle Edén xi faʼaitʼa ya Génesis 3:15. e Texto jebi kui nchja̱ni josʼin kuitjoson jmeni xi tjínndajinle Niná, tonga jmi nó tjínnele kjoaʼato josaʼnda nga kuitjoson. Kʼoa je ntje̱le je chjoón xi Mesías koa̱n yaa ntje̱le Abrahán kjuinroani (Gén. 22:​15-18). Nga koanskanni nga nó 33, je Jesús kinikiʼaon ngisjai ndso̱ko̱, xi tsonile nga kinikʼien kʼoa kʼoasʼin kitjosonni je én xi tongini kinokjoa (Hech. 3:​13-15). Kʼoa tsʼato ngi jngo jmi nó cha nga kuitjosonyeje jmeni xi tso Génesis 3:15 nga kuisenne jko̱ je Na̱i, xi tsonile nga si̱kʼien (Apoc. 20:​7-10). Je Biblia tsesa xi tsoya jmeni xi koa̱n nga kjesa tjoxinjin jmeni xi chonle sonʼnde je Na̱i kʼoa nga kuitjoson xi tjínndajinle Niná.

10. 1) Jméni xi jeme kʼoakoa̱n. 2) Jósʼin tongini si̱kʼéjnandaa ni̱ma̱ná kao kjoafaʼaitsjenná (chótsenlai nota).

10 Kuenta sʼiaan nga kʼoatso je Biblia nga i̱ kuitso je naxinandá: “Jo nda nyʼán tiyoaa. Nijmejin xi koa̱nná” (1 Tes. 5:​2, 3). Kʼiaa koaitsʼia je kjoañʼai xi nʼio tse, nga je naxinandá kʼoetʼale je religión ndiso (Apoc. 17:16). Tsakui nichxin nʼio tse kjoaxkón sʼe̱ kʼianga kjoaʼaíjin yojbi je Jesús nga koako nganʼiole kao kjoajeyale (Mat. 24:30). Je Jesús kʼoendajinle ngatsʼi chjota kʼoa sikinyátʼaxin jokjoan xi barré sʼin skoe̱kon kʼoa jokjoan xi tindso sʼin skoe̱kon (Mat. 25:​31-33, 46). Je Na̱i nʼio koa̱njtile nga kʼia, kʼoa jngo jtín naxinandá sichjén je xi Gog xi tsʼe Magog tsole Biblia nga kʼoetʼale naxinandále Jeobá (Ezeq. 38:​2, 10, 11). Kʼiaa koa̱nxkó ya ngʼajmi je chjotale Cristo xi tjíosa i̱ Sonʼnde xi toxá kitjoejinni nga ya koai kʼoa yaa tsjoánganʼiole Jesús kao ánkje nga kʼoejna kjoajchán xi Armagedón ʼmi, nga sikjetʼa je kjoañʼai xi nʼio tse (Mat. 24:31; Apoc. 16:​14, 16). f Kʼoa kʼiaa koaitsʼiani nga koatexoma Jesús xi jngo jmi nó i̱ Sonʼnde (Apoc. 20:6).

A fiya jkui kʼianga jemillón nó tiyoaa ya ʼndenaxó nga ngisa koa̱nchriantʼalee Jeobá kʼoa nga sa nda sa nda jchaa xi tʼatsʼe (Chótsenlai párrafo 11)

11. Jméni xi sʼiaan nga jekuiyoaa ngantsjai nichxin (kʼoati chótsenlai sén xi faʼaitʼa).

11 Si̱kjaʼaitsjenla josʼin kuiyoaa kʼianga jekjoaʼato xi jngo jmi nó. Je Biblia kʼoatso nga je Niná yaa ni̱ma̱ná kisikʼéjnajin nga koa̱nmená kuiyoaa ngantsjai nichxin (Ecl. 3:11). Si̱kjaʼaitsjenla josʼin kuiyoaa nga kʼia kʼoa josʼin kuiyoaa ngixko̱n Jeobá. Je libro Acerquémonos a Jehová, página 319, itso: “Kʼiatsa jejngo siento nó tiyoaa, tsa jejngo jmi nó, tsa jejngo millón kʼoa tsa nkjínsaje̱ ngisaa tsesa xi jchaa tʼatsʼe Jeobá tikʼoajinni jokji ʼyaa ndʼaibi. Ninga kʼoalani jekji nó tiyoaa, machjén nga tosi tonda jchasaa xi tʼatsʼe Jeobá. [ . . . ] Saʼnda tsín fiyaa jkoaa jokjoansʼin kuiyoaa ya ʼndenaxó. Tonga xi ngisa chjíle xi sʼiaan kuinga tosi tonda koa̱nchriantʼalee je Jeobá nga nyaon nyaon”. Nga kjesa kʼoamajin, jmésa xi machjén nga chótʼayajiaan xi tʼatsʼe Niná.

KATAʼYAA JME XI TÍSʼÍN JEOBÁ KAO JESÚS

12. Jméni xi tjínnele sʼiaan nga koa̱njinná jokji jeya tíjna Jeobá. Jngo choa̱ tʼejnai.

12 Je Biblia basenkaoná nga majin choaná jokji jeya tíjna Jeobá ya ngʼajmi (Is. 33:5). Kʼoati tse xi tsoya xi tʼatsʼe Jeobá kʼoa josʼin tísíxá je jtínle ya ngʼajmi (Is. 6:​1-4; Dan. 7:​9, 10; Apoc. 4:​1-6). Tobʼelañá, kʼianga bʼexkiaa je Biblia, kʼoati majinná jmeni xi tsabe je Ezequiel kʼianga kitjoʼai ngʼajmi kʼoa nga kisakole sén (Ezeq. 1:1).

13. Jósʼe tokuin nga kui nikjaʼaitsjain jmeni xi tísʼín Jesús ya ngʼajmi (Hebreos 4:​14-16).

13 Si̱kjaʼaitsjeen jme xi tísʼín Jesús ya ngʼajmi nga Rey sʼin tíjna kʼoa nga Naʼmi sʼin tíjna. Totʼatsʼe nga ma nichriantʼalee Niná kʼoa nga ma bʼetsʼoalee nga nijélee nganʼio ánni nga “koa̱nsjaisíniná kjoanda xi koasenkaoná kʼia nga koa̱nchjénná” (tʼexkiai Hebreos 4:​14-16). g Nyaon nyaon si̱kjaʼaitsjenjiaan jmeni xi tísʼín Jeobá kʼoa jmeni xi tísʼín Jesús xi tʼatsaan. Nga ʼyaa nga nʼio tsjoakená Jeobá kao Jesús tosi tonda kao kjoatsjoa si̱xálee (2 Cor. 5:​14, 15).

Kʼianga jeya tiyoaa ya ʼndenaxó, tsjoajin sʼe̱ tokoán nga nkjín chjota tsakinyakoaa nga testigole Jeobá koan kʼoa nga chjotatjenngile Cristo koan (Chótsenlai párrafo 14)

14. Jósʼin koakoñá nga bʼailee kjoanda Jeobá kao Jesús (kʼoati chótsenlai sén xi faʼaitʼa).

14 Kʼianga binyakoaa chjota nga testigole Jeobá katama kʼoa nga chjotatjenngile Cristo katama kʼoasʼin bʼainilee kjoanda Jeobá kao Jesús jmeni xi tjíosʼín xi tʼatsaan (Mat. 28:​19, 20). Kʼoakisʼin je pastro Pablo nga kitsjoale kjoanda Jeobá kao Jesús. Koanjinle nga kui xi mele Niná “nga ngatsʼi chjota kuitjontjai, kʼoa nga kuichonrʼoe xi kjoakixi” (1 Tim. 2:​3, 4). Kuinga nʼio tsakʼénenile yaole nga kitsoyale Énle Niná je chjota jokji tjen kʼoakoanle ánni nga kuitjontjaisíni je xi koa̱nkjainle (1 Cor. 9:​22, 23).

TOSI TONDA CHÓTʼAYAJIAAN JE ÉNLE NINÁ

15. Tojo tso Salmo 1:​2, jméni xi tsjoa báya tokoán.

15 Je xi kiski salmo kʼoakitso nga tsjoa sʼe kon je chjota xi “tsjoake je kjoatéxomale Jeobá” kʼoa “nichxin kao nitjeen bʼéxkia kʼoa síkjaʼaitsjenjin jotso” (Sal. 1:​1-3). Kʼianga kui kinchja̱ni texto jebi jngo chjota xi Biblia síkʼatoya, i kitso: “Je chjota xi Biblia bʼéxkia tjínnele tsjoake koa̱n je kjoafaʼaitsjen xi tsjoá Niná nga koasjaiya, nga skótʼaya kʼoa nga sikjaʼaitsjenjin”. Kʼoa i kitsosa: “Kʼiatsa tsín koa̱njinle jmeni xi tíbʼéxkia je chjota, to nichxinle tísícha” (Studies in the Psalms, Joseph Rotherham). Kʼoati tsjoa sʼe̱ tokoán tsanda ñá tsa kʼoéxkiaa je Biblia, tsa koa̱njinná jmeni xi tsoya kʼoa josʼin tínchja̱ni nga jngó jngó texto.

16. Jmé xi chótʼayajiaan ya kjoaʼmiya xi ijngo.

16 Jmeni xi tsoya je Biblia koaan koa̱njinná ngatsʼiaa. Ya kjoaʼmiya xi ijngo kui chótʼayajiaan xi tʼatsʼe je yo̱ngo̱ xi tsʼe Jeobá, xi tsonile, josʼin tjínndajinle nga jchaxkón. Kui tʼatsʼe jebi kiskile Pablo je chjota hebreo xi chjotale Cristo koan. Tsjoajin sa̱tío tokoán nga kui chótʼayajiaan tʼatsʼe jebi.

KJOAJNDA 94 Bʼailee kjoanda Niná nga kijna Énle

a Tsjoa satío tokoán nga bʼexkiaa je Biblia. Kʼoa machjén nga ntsjaintsjai chótʼayá ánni nga tosi tonda koa̱nchriantʼanilee je Niná. I̱ kjoaʼmiya jebi kui jchaa jósʼiaan nga chótʼayá je Biblia kʼoa nga koa̱njinná jme xi tínchja̱ni.

b Efesios 3:​14-19: “Kui kjoa basenxkónyʼintʼale nga bʼetsʼoale Nʼaile je Nainá Jesucristo. 15 Xi totʼatsʼe Nʼainá ngatsʼi xínkjín ma ya ngʼajmi kao i̱ sonʼnde. 16 Kʼoasʼin totʼatsʼe je Espíritu Santole katatsjoájin ni̱ma̱no xi tse nganʼio, josʼin nga nʼio tse kjoajeyale. 17 Nda katabʼejnajin ni̱ma̱no Cristo nga makjainno. Bʼetsʼoa nga nʼio kuiyokao nga nʼiotʼa koa̱on kjoatjaocha, 18 jméni nga kʼoasʼin sʼe̱sínino nganʼio nga ñaki nda koa̱nchoyasínino kao ngatsʼi chjotale Cristo jo kji kjoatjaochale Cristo, jo kji teya, jo kji ndo, jo kji na̱nga̱, jo kji ngʼa. 19 Kʼoasʼin jchanío je kjoatjaochale Cristo, xi ñaki faʼatítjonle ngayije kjoafaʼaitsjen, jméni nga jtséjinsínino ngayije xi tsʼe Niná”.

c Mateo 25:34: “Kʼia je chjotatítjon kuitsole je xi tjío ngakixile: Nroáo, jon xi Nʼaina kisichikontʼain, chjoékjoatjao je kjoatéxoma xi tíjnanda xi tʼatsaon, saʼnda nga totsʼinle kjoa”.

d Efesios 1:​8-11: “Je kjoandale nʼio tse kisinkjinyasonná kao ngayije kjoachjine kao kjoafaʼaitsjenle. 9 Kʼoasʼin kisikʼatsenná je xi je mele, xi tjíʼma, josʼin nga kjoatsjoaleni, jo kitso je kjoafaʼaitsjenle nga xá kʼoendani xi totʼatsʼe, 10 nga kʼoexkó ngindia totʼatsʼe Cristo ngayije tsojmi xi tjío ngʼajmi kao xi tjío i̱ sonʼnde, kʼia nga kjuicho choa̱le. 11 Tokui nga Cristo tiyokoaa, tsakjaʼájinná, kʼoa tsakasénná josʼin nga tongini kiskosonnile je xi bʼénda ngayije josʼin síkjaʼaitsjen, nga kʼoasʼin mele”.

e Chótʼai je Xo̱n xi Bájinkonná xi tsʼe julio 2022 ya kjoaʼmiya xi “Én xi tongini kinokjoa xi faʼaitʼa títjon ya Biblia xi nʼio chjíle” tso.

f Tsa mesali jchai jmesani xi koa̱n nichxin xi sʼa nroa chótʼai je libro El Reino de Dios ya está gobernando, página 230.

g Hebreos 4:​14-16: “Tokui kuindoanʼioá je kjoa xi nikixiyandanía, nga̱ tjínná jngo naʼmitítjon xi nʼio ngʼa, xi jaʼasʼen ya ngʼajmi, je Jesús, xi ʼndíle Niná. 15 Nga̱ tsín tsa tjínná jngo naʼmitítjon xi tsín tsa koa̱nle koa̱nmakená, nga̱ tsín tse nganʼio xi tjínná, tonga je kichotʼa ngayije josʼin nga kjoan, tonga likui kisʼele jée. 16 Kuinyachrianlee, tsokʼoa, je xi tíjnason yáxilele, xi tjínle kjoanda, jméni nga chjoésínía xi tsʼe kjoamatakonle, kʼoa jméni nga koa̱nsjaisíniná kjoanda xi koasenkaoná kʼia nga koa̱nchjénná”.