1-2. Ndi ifhio nḓila ya khwine ya u vhala Bivhili? Ṋeani tsumbo.

 KHA ri ri ni khou ṱoḓa u renga nnḓu. Ndi mini zwine na nga takalela u zwi vhona musi ni sa athu u ita phetho? Naa ni nga fushea nga u sokou vhona tshifanyiso tsha yeneyo nnḓu fhedzi? A zwi vhuyi zwa vhudziswa uri ni nga takalela u vhona yeneyo nnḓu nga aṋu maṱo, ni tshi khou tshimbila u mona nayo na u dzhena nga ngomu na sedza dzikamara na zwiṅwe zwithu zwoṱhe. Khamusi ni nga takalela na u ṱolisisa pulane dza yeneyo nnḓu uri ni vhone uri yo fhaṱiwa hani. Zwi khagala uri ni nga takalela u vhona zwidodombedzwa zwoṱhe zwa nnḓu ine na khou ṱoḓa u i renga.

² Ri nga ita zwi fanaho musi ri tshi guda Bivhili. Muṅwe mugudi wa Bivhili o fanyisa Bivhili na “tshifhaṱo tshihulu, tsho lapfaho tshi re na mutheo wo tsaho.” Nga zwenezwo, ri nga kona hani u ḓivha zwavhuḓi zwoṱhe zwi re Bivhilini? Arali na vhala nga u ṱavhanya, ni nga guda fhedzi pfunzo dza mutheo dzine dza vha “zwithu zwa mutheo zwi re Ipfini ḽikhethwa ḽa Mudzimu.” (Vhahev. 5:12) Fhedzi u fana na musi ni tshi dzhena nga ngomu ha nnḓu ine na khou ṱoḓa u i renga uri ni ṱolisise zwidodombedzwa zwoṱhe nga vhuḓalo, ni fanela u ṱolisisa Bivhili nga vhuronwane uri ni kone u i pfesesa nga vhuḓalo. Nḓila yavhuḓi ya u guda Bivhili ndi u vhona uri zwo ṅwalwaho kha zwiṅwe zwipiḓa zwi tshimbidzana hani na zwo ṅwaliwaho kha zwiṅwe zwipiḓa zwayo. Lingedzani u pfesesa uri ndi mini zwine na zwi tenda na u pfesesa zwiitisi zwa uri ndi ngani ni tshi tenda uri zwine na zwi tenda ndi ngoho.

3. Muapostola Paulo o ṱuṱuwedza Vhakriste ngae uri vha ite mini nahone ndi ngani? (Vhaefesa 3:14-19)

³ U itela u pfesesa Ipfi ḽa Mudzimu nga vhuḓalo, hu na zwithu  zwine ra tea u zwi guda nga vhuronwane. Muapostola Paulo o ṱuṱuwedza Vhakriste ngae uri vha gude Ipfi ḽa Mudzimu nga vhuronwane uri vha kone “u pfesesa nga vhuḓalo vhuphara, vhulapfu, vhunṱha na vhudzivha” ha ngoho ine vha khou i guda. Zwenezwo zwo vha zwi tshi ḓo vha thusa u “ṱoka midzi na u farelela” kha lutendo. (Vhalani Vhaefesa 3:14-19.) Na riṋe ri tea u ita zwi fanaho. Kha ri vhone uri ndi mini zwine zwa nga ri thusa u guda Ipfi Mudzimu nga vhuronwane na u vhuyelwa nga u ḽi pfesesa nga vhuḓalo.

4. Ri nga ita mini u itela u sendela tsini na Yehova? Ṋeani tsumbo.

⁴ Sa Vhakriste, a ri fushei nga u ḓivha fhedzi pfunzo ya mutheo ine ya vha Bivhilini. Ri tshi thuswa nga muya mukhethwa wa Mudzimu, ri ṱoḓa u guda “na zwithu zwa Mudzimu zwo dzumbiwaho.” (1 Vhakor. 2:9, 10) Ni nga kha ḓi thoma u ita ṱhoḓisiso nga vhuronwane ni na tshipikwa tsha uri zwi ni sendedze tsini na Yehova. Sa tsumbo, ni nga ita ṱhoḓisiso nga ha nḓila ye Yehova a sumbedza ngayo vhashumeli vhawe vha tshifhingani tsho fhiraho lufuno, na uri zwenezwo zwi sumbedza hani uri na inwi u a ni funa. Ni nga guda nga ha uri Yehova o vha a tshi ṱoḓa uri Vhaisiraele vha mu gwadamele nga nḓila-ḓe na zwi vhambedza na nḓila ine a ṱoḓa ri tshi mu gwadamela ngayo zwino. Kana khamusi ni nga guda nga vhuronwane vhuporofita he ha itea tshifhingani tsha musi Yesu e kha ḽifhasi na musi a tshi khou ita mushumo wa u huwelela.

5. Naa hu na zwine na nga takalela u ita ṱhoḓisiso nga hazwo kha ngudo yaṋu ya muthu nga eṱhe?

⁵ Vhaṅwe vhane vha takalela u ita ṱhoḓisiso nga vhuronwane, vho amba nga ha zwiṅwe zwithu zwine vha nga takalela u zwi guda nga vhuḓalo. Ni nga vhona zwiṅwe zwa zwithu zwe vha zwi amba kha bogisi “ Zwine Na Nga Guda Nga Hazwo Musi Ni Tshi Ita Ngudo Ya Muthu Nga Eṱhe.” Ni nga wana dakalo musi ni tshi guda nga ha zwenezwi zwithu ni tshi shumisa Watch Tower Publications Index kana Research Guide for Jehovah’s Witnesses. U guda zwithu zwo dzikaho zwi re Bivhilini, zwi nga ni khwaṱhisa lutendo na u ni thusa uri ni ‘ḓivhe Mudzimu.’ (Mir. 2:4, 5) Zwino kha ri haseledze nga ha zwithu zwo dzikaho zwi re Bivhilini zwine ra nga ita ṱhoḓisiso nga hazwo.

6. (a) Ṋeani tshifanyiso tshi sumbedzaho uri ndi ngani zwine Yehova a zwi funa zwi tshi dzulela u itea. (b) Ndi ngani ri tshi nga amba uri tshipikwa tsha Yehova nga ha vhathu na ḽifhasi ndi tsha “lini na lini”? (Vhaefesa 3:11)

⁶ Sa tsumbo, kha ri vhone zwine Bivhili ya zwi amba nga ha zwine Mudzimu a zwi funa. Mudzimu ha fani na vhathu vhane vha khetha bada ine ya ḓo vha isa hune vha khou ṱoḓa u ya hone, fhedzi arali ha vha na tshithu tshine tsha thivha yeneyo bada, vha nga kundelwa u swika hune vha khou ṱoḓa u ya hone. U fhambana na zwenezwo, zwine Mudzimu a zwi funa zwi tou nga fhethu hune a khou ṱoḓa u ya hone. U a ḓivha hune a khou ṱoḓa u ya hone, fhedzi a nga shumisa bada kana nḓila dzi sa fani u itela u swika henefho. Ri livhuwa uri Mudzimu o ri dzumbululela ‘zwine a funa zwi tshi itwa lini na lini’ Bivhilini nga zwiṱuku nga zwiṱuku. (Vhaef. 3:11) Yehova u shumisa nḓila dzo fhambanaho u itela u ita zwine a zwi funa. Nahone u dzulela u bvelela ngauri “o ita zwithu zwoṱhe a tshi itela uri hu itee zwine a funa.” (Mir. 16:4) Tshipikwa tsha Mudzimu nga ha vhathu na ḽifhasi ndi tsha “lini na lini” ngauri malamba ane a ḓiswa nga zwine Yehova a zwi ita a ḓo vha hone lwa tshoṱhe. Ndi mini zwine Yehova a zwi funa nahone o ita tshanduko dzifhio u itela uri zwi itee?

7. Musi vhathu vha u thoma vho no shandukela Mudzimu, Yehova o shandula hani nḓila ye a vha a tshi ḓo ita ngayo zwine a zwi funa? (Mateo 25:34)

⁷ Yehova o vhudza vhathu vha u thoma zwe a vha a tshi funa vha tshi zwi ita. O vha a tshi ṱoḓa uri ‘vha bebe, vha vhe vhanzhi vha ḓadze ḽifhasi na uri vha ḽi vhuse, na uri vha vhuse zwivhumbiwa zwoṱhe zwi tshilaho’ kha ḽifhasi. (Gen. 1:28) Musi Adamu na Eva vha tshi shandukela Mudzimu, zwa ita uri vhathu vhoṱhe vha vhe na tshivhi, zwenezwo a zwo ngo ita uri zwine Yehova a zwi funa zwa si itee. Yehova o shandula nḓila ye zwine a zwi funa zwa vha zwi tshi ḓo itea ngayo. Nga u ṱavhanya, o vhumba Muvhuso ngei ṱaḓulu we wa vha u tshi ḓo ita uri tshipikwa tshawe nga ha vhathu na ḽifhasi tshi itee. (Vhalani Mateo 25:34.) Nga tshifhinga tshawe, Yehova o rumela Murwa wawe wa tanzhe kha ḽifhasi uri a gudise vhathu nga ha wonoyo Muvhuso na u ṋekedza vhutshilo hawe u itela u tshidza vhathu kha tshivhi na lufu. Nga murahu, o vusela Yesu ṱaḓulu uri a vhuse sa Khosi ya Muvhuso wawe. Fhedzi hu na zwinzhi zwine ra nga zwi guda nga ha zwine Mudzimu a zwi funa.

8. (a) Ndi ufhio mulaedza muhulwane wa Bivhili? (b) Samusi zwo ṱalutshedziwa kha Vhaefesa 1:8-11, ndi zwifhio zwiṅwe zwine Yehova a ḓo zwi ita? (Sedzani tshifanyiso tshi re kha gwati.)

⁸ Mulaedza muhulwane une wa vha Bivhilini ndi wa uri dzina ḽa Yehova ḽi khethwe musi a tshi ita uri tshipikwa tshawe nga ha ḽifhasi tshi itee a tshi shumisa Muvhuso wawe une Khosi yawo ha vha Yesu Kristo. Tshipikwa tsha Yehova tshi nga si shanduke. O fhulufhedzisa uri zwithu zwoṱhe zwi ḓo itea nga nḓila ye a amba. (Yes. 46:10, 11; Vhahev. 6:17, 18) Ḽifhasi ḽi ḓo vha pharadiso ine ya ḓo dzuliwa nga vhaḓuhulu vha Adamu na Eva vha si na tshivhi na vho lugaho. Nahone vha ḓo “ḓiphiṋa nga vhutshilo lini na lini.” (Ps. 22:26) Fhedzi zwi ḓo vha zwi songo fhelela henefho. Tshipikwa tsha Yehova tshi katela na uri a ite uri vhashumeli vhawe vhoṱhe vha re ṱaḓulu na kha ḽifhasi vha vhe na vhuthihi. Ndi hone vhathu vhoṱhe fhethu hoṱhe vha tshi ḓo thetshelesa Yehova sa Muvhusi wavho nga u fhulufhedzea. (Vhalani Vhaefesa 1:8-11.) Naa a zwi ni mangadzi u vhona nḓila ine Yehova a ita uri zwine a zwi funa zwi itee ngayo?

9. Musi ri tshi vhala Bivhili, ndi zwiitea zwifhio zwa tshifhingani tshi ḓaho zwine ra kona u ḓivha nga hazwo?

⁹ Ṱhogomelani vhuporofita vhune ha wanala kha bugu ya Genesi 3:15 he Yehova a amba nga haho tsimuni ya Edeni. b Yeneyi ndimana yo  amba nga ha zwiitea zwe zwa vha zwi tshi ḓo ita uri tshipikwa tsha Mudzimu tshi itee. Naho zwo ralo, zwenezwo zwiitea zwo vha zwi tshi ḓo itea nga murahu ha miṅwaha ya zwigidi. Sa tsumbo, Mudzimu o vhudza Abrahamu uri nga murahu ha mirafho minzhi ya muṱa wa hawe, muṅwe wa vhaḓuhulu vhawe u ḓo vha Kristo. (Gen. 22:15-18) Nga 33 C.E., Yesu Kristo o lumiwa tshirethe samusi zwo vha zwo dzula zwo ambiwa. (Mish. 3:13-15) Tshiitea tsha u fhedzisela kha honoho vhuporofita, tsha u kwashiwa ha ṱhoho ya Sathane tshi kha ḓi ḓo itea nga murahu ha miṅwaha i fhiraho 1000. (Nzumb. 20:7-10) Nahone Bivhili i bvisela khagala zwithu zwinzhi nga ha zwine zwa ḓo itea musi vhuswina vhu re hone vhukati ha ḽino shango ḽa Sathane na ndangulo ya Yehova vhu tshi khou hulela vhu tshi ya.

10. (a) Ndi zwiitea zwifhio zwine zwa ḓo itea hu si kale? (b) Ri nga lugisela hani mbilu na mihumbulo yashu? (Sedzani ṱhaluso i re magumoni a siaṱari.)

¹⁰ Humbulani nga ha zwiitea zwi mangadzaho zwe Bivhili ya dzula yo amba uri zwi ḓo itea. Tsha u thoma, vhavhusi vha ḓo amba uri hu na “mulalo na u tsireledzea!” (1 Vhathes. 5:2, 3) Musi vhathu “vha songo zwi lavhelela” maṱungu mahulu a ḓo thoma musi mivhuso i tshi ṱhasela vhurereli hoṱhe ha mazwifhi. (Nzumb. 17:16) Nga murahu, hu nga vhonala maanḓa mahulu musi “Murwa muthu a tshi ḓa e kha makole a ṱaḓulu e na maanḓa na vhugala vhuhulu.” (Mat. 24:30) Yesu Kristo u ḓo haṱula vhathu a vha khethekanya sa nngu na mbudzi. (Mat. 25:31-33, 46) Nga tshenetsho tshifhinga Sathane u ḓo vha a tshi kha ḓi lwisana na Yehova. Nga nṱhani ha uri Sathane u a vhenga vhathu vha Mudzimu nga maanḓa, u ḓo ṱuṱuwedza mivhuso uri i ṱangane i vhe tshigwada tshine Bivhili ya tshi vhidza uri ndi Gogo wa ngei shangoni ḽa Magogo uri i ṱhasele vhathu vha Mudzimu. (Hesek. 38:2, 10, 11) Nga tshifhinga tsha maṱungu mahulu, vhaḓodzwa vhane vha ḓo vha vha tshi kha ḓi vha vho sala kha ḽifhasi, vha ḓo iswa ṱaḓulu uri vha vhe na Kristo na uri vha kone u shela mulenzhe kha nndwa ya Haramagedo ine ya ḓo vha magumo a maṱungu mahulu. c (Mat. 24:31; Nzumb. 16:14, 16) Nga murahu ha zwenezwo, Miṅwaha Ya Tshigidi Ya U Vhusa Ha Yesu Kristo i ḓo thoma.​—Nzumb. 20:6.

11. Vhutshilo ha tshoṱhe he ra vhu lavhelela ndi ha ndeme lungafhani kha inwi? (Sedzani tshifanyiso.)

¹¹ Zwa zwino humbulisisani nga ha zwine zwa  ḓo itea na nga murahu ha miṅwaha ya tshigidi. Bivhili i amba uri Musiki washu “o vhea vhutshilo vhu sa fheli mbiluni [dzashu].” (Muh. 3:11) Humbulani uri zwenezwi zwi amba mini kha vhushaka haṋu na Yehova. Bugu Sendelani Tsini Na Yehova kha masiaṱari 318 u ya kha 319 i amba zwi tevhelaho: “Musi ro no tshila miṅwaha ya maḓana, zwigidi, dzimiḽioni, naho i ya zwigidi zwa dzimiḽioni, ri ḓo vha ri tshi vho ḓivha zwinzhi nga ha Yehova Mudzimu u fhira zwine ra zwi ḓivha zwino. Fhedzi ri ḓo vhona uri hu kha ḓi vha na zwithu zwinzhi zwi mangadzaho zwine ra fanela u zwi guda. . . . Vhutshilo vhu sa fheli vhu ḓo takadza vhukuma nahone hu ḓo itwa zwithu zwo fhamba-fhambanaho nahone tshithu tshine misi yoṱhe tsha ḓo takadza u fhira zwoṱhe ndi u sendela tsini-tsini na Yehova.” Samusi ri tshi khou bvela phanḓa na u guda Ipfi ḽa Mudzimu ndi zwifhio zwiṅwe zwine ra nga ita ṱhoḓisiso ngazwo?

12. Ri nga lavhelesa hani ṱaḓulu? Ṋeani tsumbo.

¹² Bivhili i a ri vhudza zwiṱukuṱuku nga ha uri zwi hani u vha hune Yehova a vha hone ngei “ṱaḓulu.” (Yes. 33:5) Bivhili i dzumbulula zwithu zwi mangadzaho nga ha Yehova na tshipiḓa tsha ṱadulu tsha ndangulo yawe. (Yes. 6:1-4; Dan. 7:9, 10; Nzumb. 4:1-6) Sa tsumbo, ri nga vhala nga zwithu zwi akhamadzaho zwe Hesekiele a zwi vhona musi ‘ḽiṱaḓulu ḽo vuliwa a thoma u vhona mabono a Mudzimu.’​—Hesek. 1:1.

13. Ndi mini zwine na zwi takalela nga ha vhuimo vhune Yesu a vha naho ṱaḓulu samusi zwo ṱalutshedzwa kha Vhahevheru 4:14-16?

¹³ Humbulani nga ha vhuimo ha Yesu Kristo ngei ṱaḓulu sa Khosi na Tshifhe Muhulu a pfelaho vhuṱungu. Ri tshi shumisa dzina ḽawe ri a kona u sendela tsini na “khuluṋoni ya vhuthu vhuhulu” nga thabelo ra humbela uri Mudzimu a ri khathutshele na uri thusa “nga tshifhinga tsho teaho.” (Vhalani Vhahevheru 4:14-16.) Ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe ri tea u humbula nga ha zwe Yehova na Yesu vha ri itela zwone na zwine vha khou ri itela zwone zwino vhe ṱaḓulu. Lufuno lune vha ri sumbedza lwone, lu tea u ri kwama na u ri ṱuṱuwedza uri  ri shumele Yehova nga u fhisea.​—2 Vhakor. 5:14, 15.

14. Ndi mini tshiṅwe tsha zwithu zwine ra nga ita u sumbedza uri ri a livhuwa Yehova na Yesu? (Sedzani zwifanyiso.)

¹⁴ Iṅwe nḓila ya khwine ine ra nga sumbedza ngayo u livhuwa Yehova na Yesu ndi nga u lingedza u thusa vhathu vhoṱhe uri vha vhe Ṱhanzi Dza Yehova na u vha vhashumeli vha Yesu. (Mat. 28:19, 20) Ndi zwe muapostola Paulo a ita a tshi sumbedza u livhuwa Yehova na Kristo. O vha a tshi zwi ḓivha u ri Yehova u ṱoḓa “vhathu vhoṱhe vha tshi tshidzwa na u vha na nḓivho yo teaho ya ngoho.” (1 Tim. 2:3, 4) O shuma nga maanḓa vhuḓinḓani u itela u thusa vhathu vhanzhi nga hune zwa nga konadzea ngaho uri a “tshidze vhaṅwe nga hune zwa nga konadzea ngaho.”​—1 Vhakor. 9:22, 23.

15. U ya nga Phisalema 1:2, ndi mini zwine zwa ḓo ita uri ri takale?

¹⁵ Muṅwali wa phisalema ya u thoma o amba uri muthu o takalaho na o bvelelaho ndi “ane tshawe ha vha u takalela mulayo wa Yehova” na ane a “u elekanya masiari na vhusiku.” (Ps. 1:1-3; ṱms.) Muṱalutshedzeli wa Bivhili Vho Joseph Rotherham vho amba zwi tevhelaho nga ha dzenedzi ndimana kha bugu yavho ya Studies in the Psalms, vho ri “muthu u tea u ṱoḓa vhulivhisi vhu bvaho kha Mudzimu lune a tou ḓidina nga u ita ṱhoḓisiso, u guda Bivhili na u fhedza tshifhinga tshinzhi a tshi khou elekanya nga hayo.” Vho dovha vha ri “arali muthu a fhedza ḓuvha a songo vhala Bivhili, ḽeneḽo ḓuvha ḽi vha ḽo tambisea.” U vha na dzangalelo kha zwidodombedzwa zwoṱhe zwi re kha Bivhili na u vhona uri zwi tshimbidzana hani, zwi ḓo ni thusa uri ni takalele u i guda. Ndi zwavhuḓi lungafhani u ṱolisisa zwidodombedzwa zwoṱhe zwi re Ipfini ḽa Mudzimu.

16. Ndi mini zwine ra ḓo zwi haseledza kha thero i tevhelaho?

¹⁶ Ri nga kona u pfesesa ngoho ine ya vha Ipfini ḽa Mudzimu ine Yehova a ri funza yone. Kha thero i tevhelaho ri ḓo haseledza nga thembele khulwane ya pfanyisedzo ye Paulo a amba nga hayo kha vhurifhi he a vhu ṅwalela Vhakriste vha Vhahevheru. U nga ri u haseledza nga ha eneo mafhungo zwi nga ni ḓisela dakalo ḽihulu.