1. (1) ¿Jamüsü nünüiki wamüin wanee aapiee nümaʼanajeejachikai Maleiwa? (2) ¿Jamüsü sünainpünaaka wakuwaʼipa tü nüküjakat?

 NAASHAJAALE pümaa wanee aapiee nümaʼanajeejachikai Maleiwa, ¿jülüjeetche maʼin paaʼin tü nünüikikat? Müshi naashajaakai aaʼin maaʼulu wamaa wanee aapiee. «Sümaajachi nia pütchi anaka maʼin nüküjainjatka namüin na kepiakana saaʼu tü mmakat, nüküjainjatü shia sümüin wayuu saʼakajeejatü eʼirukuukat süpüshuaʼa, wayuu naatayaa maka anüiki, sainküinjeejatü pueulo süpüshuaʼa jee sainküinjeejatü tü mmakat». Müshi nia: «Anakajaʼa juʼwaajüle chi kakumalakai tü sirumatuʼukat, [jee] tü mmakat» (Apoc. 14:6, 7). Nia neʼe Jehová nümüiwaʼa suʼwaajüinjachika wayuu süpüshuaʼa. Anataʼaleeshiijaʼa waya sutuma nuuʼulaain waya Jehová waʼwaajüin nia suluʼu tü miichi aʼwaajülee nukumajakat sükajee tü nüpülainkat.

2. ¿Kasa kayaawaseka tü miichi aʼwaajülee nukumajakat Jehová sükajee tü nüpülainkat? (Paashajeʼera tü pütchi makalü anülia « Nnojotsü shiain»).

² ¿Kasa kayaawaseka tü miichi aʼwaajülee nukumajakat Jehová sükajee tü nüpülainkat? ¿Jalasü aküjünüin süchiki tia wamüin? Tü miichi nukumajakat Jehová, shiyaawase tü sukuwaʼipakat nutuma süpüla nuʼwaajünüinjachin sünainjee naapajiraain nikii Jesús waaʼu. Aashajaashi chi aluwataaushikai Pablo süchiki tia suluʼu tü karaloʼuta nüshajakat namüin na anoujashii hebreokana kepiakana Judea. b

3, 4. (1) ¿Jamüsü shapaaka naaʼin Pablo naaʼu na anoujashii hebreokana? (2) ¿Kasa naaʼinraka süpüla nükaalinjain naya?

³ ¿Jamüshi nüshajaka Pablo namüin na anoujashii hebreokana chajanakana Judea? Eesüjaʼa nüshajüle namüin saaʼujee piamasü kasa. Palajana, süpülajatü nükatsüinrüin naaʼin. Naʼakajee nayakana, wainma na ekirajünatüjüliikana sünain tü nanoujakalü anain na judíokana. Na laülaashiikana napüleerua na judíokana nemeeʼerainpalashii naya sutuma noushikajaain süchiirua nukuwaʼipa Cristo, sutuma nnojoluin eein wanee miichi miyoʼu maʼin eeinjachire  naʼwaajüin Maleiwa, sutuma nnojoluin eein wanee aʼajülee eeinjanale nasülajüin kasa nümüin Maleiwa otta sutuma nnojoluin eein wanee sacerdote aʼyataakai napüleerua. Sutuma tü aainjünakat, eeshiijaʼa süpüla namalajaain na nikirajüinkana Jesús otta eesüjaʼa süpüla sümalajaain nanoula (Heb. 2:1; 3:12, 14). Eesüjaʼa süntajaale nekiiruʼumüin anain naapaale sümaa süchikuaʼa tü nanoujakalü anain na judíokana.

⁴ Tü chiiruaajatkat kasa nüshajaka anainjee Pablo namüin na hebreokana shia süka nnojoluin nachajaain maʼin sukuwaʼipa süpüla nekirajaain süchiirua waneirua kasa suluʼujee tü Nünüikikat Maleiwa, tü makalü aka saaʼin eküülü kaʼüsü (Heb. 5:11-14). Naʼakajee naya anoujashiikana, eeshii na ayatayüliikana oʼunuin süchiirua tü sümakat tü Pütchi Aapünakat nümüin Moisés. Naashin Pablo, nnojotsü wuleʼereein naainjala wanee wayuu sünainjee tü mürüt nuʼutakalü aaʼin nümüin Maleiwa saaʼujee naainjala. Sutuma tia, aʼwüinjaasü tü Pütchi Aapünakat nümüin Moisés. Müshiijeseʼe nikirajüin naya Pablo sünain waneirua pütchi kapüleeka süpüla shiyaawatünamaatüin aaʼu suluʼujee tü Nünüikikat Maleiwa. Nüsoʼira aaʼinchii naya Pablo sünain anaʼleein maʼin tü eekat sünainjee naapajiraain nikii Cristo waaʼu, tü eekat süpüla narütkaain atuma nünainmüin Maleiwa (Heb. 7:18, 19).

5. (1) ¿Kasa wayaawatüinjatka aaʼu sünainjee tü pütchi ashajünakat namüin na hebreokana? (2) ¿Jamüsü wayaawatüinjatka saaʼu tia?

⁵ Nüküjain Pablo namüin na anoujashii hebreokana, anaʼleein maʼin tü naaʼinrakat na oushikajaakana süchiirua nukuwaʼipa Cristo süpüla naʼwaajüin Maleiwa suulialeʼeya tü naaʼinrakat na judíokana. Oʼunushii na judíokana süchiirua tü sümakat tü Pütchi Aapünakat nümüin Moisés, tia makat shiyaawase neʼe tü kasa ekeraajüinjatkat nutuma Cristo (Col. 2:17). Kayaawasesü atumawaa wanee kasa süpüla shiyaawatünüin neʼe saaʼu kasain aashajaanüin achiki. Tü naaʼinrakat na judíokana süpüla naʼwaajüin Maleiwa shiyaawase neʼe tü naaʼinrüinjatkat Jehová süpüla anaʼleeinjatüin sukuwaʼipa nuʼwaajia. Süpüla waʼwaajüin Jehová maʼaka nücheküin shia, wayaawatüinjatü aaʼu tü naaʼinrakat süpüla nülatirüin sooʼopünaa naaʼin tü waainjalakat. Wekirajaa süchiki tü naaʼinrapuʼukat na judíokana süpüla naʼwaajüin Maleiwa sümaa tü naaʼinrakat na oushikajaakana süchiirua nukuwaʼipa Cristo süpüla naʼwaajüin Maleiwa. Waaʼinrüle tia, watüjaajeerü aaʼu kasain kayaawasein tü miichi aʼwaajülee nukumajakat Jehová sükajee tü nüpülainkat otta jamüin sünainpünaaka wakuwaʼipa.

6. ¿Kasapülajatü tü aʼwaajülee nukumajakat Moisés?

⁶ Sukuwaʼipa nuʼwaajia Maleiwa natuma na judíokana. Nüküja achikit Pablo tü aʼwaajülee nukumajakat Moisés soʼu 1512 süpülapünaa wakalia (paashajeʼera tü pütchikat «Nuʼwaajia Maleiwa  natuma na judíokana. Nuʼwaajia Maleiwa natuma na anoujakana nünain Jesús»). Tü aʼwaajülee nukumajakat Moisés shia wanee miichi aainjuushika süka loona. Eesü süpüla natsajawalin shia na israelitakana noʼunajanale naashin Maleiwa. Eetaasü maʼaka 500 juya nuʼwaajünüin Maleiwa suluʼu natuma na israelitakana (Éx. 25:8, 9; Núm. 9:22). Antawaishii na israelitakana suluʼumüin tü aʼwaajülee nukumajakat Moisés süpüla nasülajüin kasa nümüin Maleiwa (Éx. 29:43-46). Tia aʼwaajüleekat shiyaawase neʼe wanee kasa anaʼleejeetkat maʼin napüla na anoujakana nünain Cristo.

7. ¿Joujatü müin nukumajakai aaʼin Jehová tü miichi aʼwaajüleekat?

⁷ Sukuwaʼipa nuʼwaajia Maleiwa natuma na anoujakana nünain Jesús. Tü aʼwaajülee nukumajakat Moisés shiyaawase tü naaʼinrakat Jehová süpüla nuʼwaajünüinjachin, müshi nukumajakai aaʼin wanee miichi aʼwaajülee. Wanaapünaa sümaa nüshajüin Pablo tü karaloʼutakat namüin na hebreokana, eeitpa nutuma Jehová tü miichikat. Anuu tü nümakat Pablo: «Tia miichikat [tü aʼwaajülee nukumajakat Moisés] shiyaawase tü kasa eekat maaʼulu» (Heb. 8:5; 9:9). Soʼu juyakat 29, müsü nukumajakai aaʼin Jehová tü miichi aʼwaajüleekat. Soʼu juyakat tia, woutiisashi Jesús, antüsü naaʼu tü nüpülainkat Maleiwa otta eʼitaanüshi nia süpüla laülaainjachin nia napüleerua na sacerdotekana suluʼu tü miichi nukumajakat Jehová sükajee tü nüpülainkat (Heb. 4:14; Aluw. 10:37, 38). c

8, 9. Sünainjee tü sümakat Hebreokana 7:23-27, ¿jamüsü waneejatka nukuwaʼipa Jesucristo, chi Laülaashikai napüleerua na sacerdotekana, noulia na sacerdote eejanakana Israel?

⁸ Sukuwaʼipa nuʼwaajia Maleiwa natuma na judíokana. Chi laülaashikai napüleerua na sacerdotekana niainjachi aashajaaka nümaa Jehová nooʼopünaa na israelitakana. Wanaa sümaa nukumajüin Moisés tü aʼwaajüleekat, nia Aarón chi nüneekakai Jehová palajana süpüla laülaashinjachin nia napüleerua na sacerdotekana. Müshi Pablo nachiki na sacerdotekana: «Nnojoishii sacerdotein naya waneepia, jama outawalin naya, müshiijeseʼe keeʼirakawalin naya» (paashajeʼera Hebreokana 7:23-27). d Sutuma nnojoluin lotuin nakuwaʼipa na sacerdotekana, oʼutuinjana naya saaʼin mürüt nümüin Maleiwa saaʼujee naainjala. Suluʼujee tia, wayaawata aaʼu waneejatüin nukuwaʼipa Jesucristo, chi Laülaashikai napüleerua na sacerdotekana.

⁹ Sukuwaʼipa nuʼwaajia Maleiwa natuma na anoujakana nünain Jesús. Jesucristo, chi Laülaashikai napüleerua na sacerdotekana, «aʼyataashi nia suluʼu tü miichi shiimainsükalüjaʼaya nukumalain Jehová, tü nnojotkat sukumalain wayuu» (Heb. 8:1, 2). Naashin Pablo, «saaʼujee katüin noʼu Jesús süpüla kaʼikat süpüshuaʼa, nnojoishi eein wanee sacerdote niiʼirakainjachikai». Nüküjainña Pablo wulein nukuwaʼipa Jesús, nnojolin nia naʼakain na wayuu kaainjaraliikana otta nnojoluin müin nukuwaʼipa maʼaka nakuwaʼipa na laülaashiikana napüleerua na sacerdotekana, nnojotsü choʼujaain nuʼutuinjatüin saaʼin mürüt weinshi nümüin Maleiwa saaʼujee naainjala. Wekirajaa süchiki jamüin anaʼleeka maʼin tü naaʼinrakat na anoujakana nünain Jesús maaʼulu suulialeʼeya tü naaʼinrapuʼukat na israelitakana wanaa sümaa naʼajüin mürüt nümüin Maleiwa.

10. ¿Kasa kayaawaseka tü mürüt aʼajünakat suluʼu tü aʼajülee aainjuushikat süka cobre?

¹⁰ Sukuwaʼipa nuʼwaajia Maleiwa natuma na judíokana. Eejatü wanee aʼajülee mürüt nümüin Jehová aainjuushika süka cobre anooipaʼaka sünainjee tü aʼwaajüleekat (Éx. 27:1, 2; 40:29).  Nnojotsü süpüla sülaʼajaanüin süpüshuaʼa naainjala wanee wayuu sutuma nuʼutuin saaʼin mürüt nümüin Maleiwa (Heb. 10:1-4). Tü mürüt aʼajünakat weinshi suluʼu tü aʼajüleekat, shiyaawase neʼe tü kasa naaʼinrajatkat Jehová süpüla wuleʼereeinjatüin naainjala na wayuukana.

11. ¿Kasa kayaawaseka müin nuuʼulaakai aaʼin Jesús naʼajünüin suluʼu tü aʼajüleekat mürüt? (Hebreokana 10:5-7, 10).

¹¹ Sukuwaʼipa nuʼwaajia Maleiwa natuma na anoujakana nünain Jesús. Nütüjaa aaʼu Jesús nuluwataain nia Jehová yaa mmapaʼamüin süpüla outajachin nia saaʼu saainjala wayuu süpüshuaʼa (Mat. 20:28). Wanaa sümaa woutiisain Jesús, keraashi nia süpüla naaʼinrüin tü nüchekakat Jehová (Juan 6:38; Gal. 1:4). Müsü nuuʼulaakai aaʼin Jesús naʼajünüin suluʼu tü aʼajüleekat mürüt. Tia aʼajüleekat shiyaawase tü nüchekakat Jehová. Tü nüchekakat Jehová shia naapajiraainjachin nikii chi Nüchonkai saaʼu saainjala wayuu süpüshuaʼa. Wuleitpakalaka nakuwaʼipa na kanoulakana nünain Cristo sükajee naapajiraain nikii uwatua naaʼu (paashajeʼera Hebreokana 10:5-7, 10). Wekirajaa süchiki tü kasa eejatkat suluʼu tü aʼwaajüleekat Maleiwa.

12. ¿Jarai chi ekerotuinjachikai suluʼumüin tü Kuatta Wulekat otta tü Kuatta Wulekat maʼin?

¹² Sukuwaʼipa nuʼwaajia Maleiwa natuma na judíokana. Tü aʼwaajülee akumajünakat Jerusalén wanaawasü sukuwaʼipa sukumajia sümaa tü miichi aʼwaajülee nukumajakat Moisés. Eejatü piamasü kuatta suluʼu, «tü Kuatta Wulekat» münüsü wanee otta «tü Kuatta Wulekat maʼin», münüsü tü wane (Heb. 9:2-5; Éx. 26:31-33). Suluʼu tü Kuatta Wulekat eejatü wanee ranpara aainjuushika süka ooro,  eejatü wanee aʼajülee süpülajatü saʼajünüin wunuʼu jemeta eejuu otta eejatü wanee meesa eere shiʼitaanüin tü pan aapünajatkat nümüin Maleiwa. Nayaʼala neʼe ekerotuinjanakana suluʼumüin tü Kuatta Wulekat na sacerdote aneekünakana süpüla tia, naaʼinrüin yala waneirua kasa aluwataanaka anain naya (Núm. 3:3, 7, 10). Suluʼu tü Kuatta Wulekat maʼin eejatü tü kojonchon shiyaawasekat süpansaajünüin pütchi, eʼitaanüsü ooro sutoutajee. Kojonkot tia süpülajatü sütüjaanüin aaʼu yalajachin Jehová (Éx. 25:21, 22). Chi laülaashikai napüleerua na sacerdotekana niainjachi neʼe alataka tü kuluut sulujutkat tü Kuatta Wulekat maʼin soʼu tü kaʼi alatinnakalü oʼu naainjala na israelitakana, naainjainjatü tia uwatua süpüla juyakat (Lev. 16:2, 17). Naaʼinrawalinjatü tia juyawai sümaa nülüʼüjawalin tü isha naapüinjatkat nümüin Maleiwa saaʼu naainjala jee saaʼu saainjala wayuu. Nüküjakalaka Jehová sükajee tü nüpülainkat kasain kayaawasein tü kasa sulujutkat tü aʼwaajüleekat (Heb. 9:6-8). e

13. ¿Kasa kayaawaseka tü Kuatta Wulekat otta tü Kuatta Wulekat maʼin?

¹³ Sukuwaʼipa nuʼwaajia Maleiwa natuma na anoujakana nünain Jesús. Eeshii 144.000 anoujashii aneekünakana sükajee tü nüpülainkat Maleiwa otta aleewashii maʼin naya nümaa Jehová. Sacerdoteinjana naya wanaa nümaa Jesús chaa iipünaa (Apoc. 1:6; 14:1). Tü Kuatta Wulekat shiyaawase naneekünüin süpüla nachooinjanain naya Maleiwa sümaʼainruʼu yaayüliin naya mmapaʼa (Roma 8:15-17). Tü Kuatta Wulekat maʼin shiyaawase chain nipia Jehová iipünaa. Tü kuluulu soʼulujunakat tü Kuatta Wulekat maʼin shiyaawase niʼiruku Jesús. Sümaʼainruʼu wayuuin Jesús, nnojoishi süpüla nuʼunajachin iipünaamüin süpüla laülaainjachin nia napüleerua na sacerdotekana suluʼu tü miichi aʼwaajülee nukumajakat Jehová sükajee tü nüpülainkat. Sutuma naapajiraain nikii Jesús saaʼu saainjala wayuu süpüshuaʼa, eeinnapa süpüla noʼunuin iipünaamüin na aneekuushikana. Süpüla chainjanain naya iipünaamüin, nnojoishii keʼirukuinjanain naya sümaa keipüsein naya (Heb. 10:19, 20; 1 Cor. 15:50). Süchikijee nüsoʼiraain aaʼin Jesús, müshi nikerotokoi aaʼin suluʼumüin tü Kuatta Wulekat maʼin sulujutka tü miichi aʼwaajülee nukumajakat Jehová sükajee tü nüpülainkat, eeinjanale kottuin mapa napüshuaʼa na aneekuushikana.

14. Saashin Hebreokana 9:12, 24-26, ¿jamüsü anaʼleeka sukuwaʼipa nutuma Jehová süpüla nuʼwaajünüinjachin sükajee naapajiraain nikii Jesús?

¹⁴ Anaʼleesia maʼin sukuwaʼipa nutuma Jehová süpüla nuʼwaajünüinjachin sükajee naapajiraain nikii Jesucristo otta sükajee sacerdoteinjachin Jesucristo. Tü Kuatta Wulekat maʼin nikerotoko aluʼumüin chi laülaashikai napüleerua na sacerdotekana, sukumala neʼe wayuu otta ekerotushi nia suluʼumüin sümaa süsha tü mürüt oʼutunakalü aaʼin. Eekajasaʼa Jesús, müshi nikerotokoi aaʼin suluʼumüin wanee kuatta anaʼleeka maʼin. Müsü tü Bibliakat nüchiki: «Ekerotushi nia chaa sirumatuʼumüin, ichaakalaka nia maaʼulu nümülatuʼu chi Maleiwakai». Nnojotsü choʼujaain nüntajachin sümaa süsha mürüt süka najaʼttirüitpain saainjala wayuu sükajee naapajiraain nikii (paashajeʼera Hebreokana 9:12, 24-26). Sutuma naapajiraain nikii Jesús, eesü süpüla motoleein naaʼin Jehová saainjala wayuu. Wekirajaa süchiki eein süpüla waʼwaajüin Jehová suluʼu tü miichi aʼwaajülee nukumajakat sükajee tü nüpülainkat, jaʼitashii chainjanale waya kepiain iipünaa jee yaainjanale waya kepiain mmapaʼa.

15. ¿Jaralii na aʼyataakana nümüin Maleiwa suluʼu süpaatiase tü aʼwaajüleekat?

¹⁵ Sukuwaʼipa nuʼwaajia Maleiwa natuma na judíokana. Müleʼu süpaatiase tü miichi aʼwaajülee nukumajakat Moisés sümaa kakulaatsein shia atumawaa eejanale naʼyataain na sacerdotekana. Suluʼu tia paatiakat, eejatü wanee aʼajülee müleʼu aainjuushika süka cobre eejatüle saʼajünüin tü mürüt aapünakat nümüin Maleiwa otta  müsia eejatü wanee iita aainjuushika süka cobre kaluʼuka wüin eeinjanale noʼlojooin najapü na sacerdotekana süpülapünaa naʼyataain nümüin Maleiwa (Éx. 30:17-20; 40:6-8). Suluʼu tü aʼwaajülee akumajünakat süchikijee tia, eejatü wanee paatia anooipaʼapünaaka eere süpüla naʼwaajüin Maleiwa na nnojoliikana sacerdotein.

16. ¿Jaralii na aʼyataakana nümüin Jehová süpaatiaseruʼu tü aʼwaajülee kakulaatsekalü atumawaa otta süpaatiaseruʼu tü aʼwaajülee anooipaʼajeekat sünain?

¹⁶ Sukuwaʼipa nuʼwaajia Maleiwa natuma na anoujakana nünain Jesús. Sümaʼainruʼu yaayüliin na aneekuushikana yaa mmapaʼa, müshii naʼyataakai aaʼin nümüin Jehová süpaatiaseruʼu tü aʼwaajülee kakulaatsekalü atumawaa. Aluʼujasaʼa chapa naya iipünaa, sacerdoteena naya nümaa Jesús. Tü wüin sulujutkat tü aʼwaajüleekat süsoʼirüin naaʼin na aneekuushikana otta napüshuaʼa na anoujashiikana choʼujaain anainjatüin nakuwaʼipa otta nanoula noʼuluʼu Maleiwa. ¿Jalakaʼa joo naʼwaajüin Maleiwa na wayuu wattakana aalii, na akaalinjakana na anoujashii chainjanakana iipünaamüin? Niʼrüin naya chi aluwataaushikai Juan «sümülatuʼu tü niinasekat Maleiwa süpüla aluwatawaa otta aʼyataashii naya nümüin saʼwai jee soʼukai suluʼu tü aʼwaajüleekat». Naaʼinrüin tia na wayuu wattakana aalii yaakana mmapaʼa, müshii yalakai naaʼin süpaatiaseruʼu tü miichi aʼwaajülee nukumajakat Jehová sükajee tü nüpülainkat, tü anooipaʼajeekat sünain (Apoc. 7:9, 13-15). Anataʼaleesüjaʼa wakuwaʼipa sutuma eein süpüla waʼwaajüin Jehová suluʼu tü miichi aʼwaajülee nukumajakat sükajee tü nüpülainkat.

17. ¿Kasa eeka süpüla wasülajüin nümüin Jehová?

¹⁷ Wapüshuaʼa wayakana anoujashiikana, eesü süpüla wasülajüin kasa nümüin Jehová. Waaʼinrüin tia wakatalapa kaʼi otta wooʼulaapa waneirua kasa süpüleerua waaʼinmaain tü waʼyataainkat nümüin. Maʼaka nüküjain chi aluwataaushikai Pablo namüin na hebreokana, eeshi süpüla waʼwaajüin chi Maleiwakai waneepia otta meerü wasülajakai aaʼin kasa nümüin waküjale sümüin wayuu süchiki tü nünüliakat (Heb. 13:15). Waʼyataale nümüin Jehová süka süpüshuaʼa waaʼin, jaʼyeerü waaʼu kojutuin wamüin waʼwaajüin nia.

18. (1) ¿Kasa waaʼinmaainjatka maʼin saashin Hebreokana 10:22-25? (2) ¿Kasa nnojoluinjatka motuin waaʼin?

¹⁸ (Paashajeʼera Hebreokana 10:22-25). Sajaʼlajaayamüin tü karaloʼuta nüshajakat Pablo namüin na hebreokana, nüküjain waneirua kasa waaʼinmaainjatka sünain aʼwaajaa Maleiwa. Nüküjain süchiki woʼuraajüinjanain nümüin Jehová, waashajaainjanain namaa na waneinnua süchiki tü kasa anasü waʼatapajakat, woutkajaainjanain namaa na wawalayuukana otta watütüleʼerajiraainjatüin waaʼin, shialeekajaʼa maaʼulu süka sülüʼülüin nükalia Jehová. Sajaʼlajaayamüin tü karaloʼutakat Apocalipsis, müshi chi aapiee nümaʼanajeejachikai Jehová: «Nia puʼwaajüinjachikai Maleiwa». Nüküjain tia piantua süpüla waaʼinmaainjatüin maʼin shia (Apoc. 19:10; 22:9). Nnojo motuin waaʼin tü watüjaaitpakalü aaʼu süchiki tü miichi aʼwaajülee nukumajakat Jehová sükajee tü nüpülainkat. Kasataalejeseʼe kojutuin wamüin eein süpüla waʼwaajüin Maleiwa.