45-زەرتتەۋ ماقالاسى
رۋحاني عيباداتحانادا قۇلشىلىق ەتۋ مارتەبەسىن باعالايىق
«كوك پەن جەردى... جاراتقان قۇدايعا عيبادات ەتىڭدەر!» (ايان 14:7).
93-ٵن كەزدەسۋىمىزگە باتاڭدى بەرە كور
اڭداتپا a
1. پەرىشتە نە دەپ شاقىرىپ جاتىر جانە ونىڭ سوزدەرى بىزگە قالاي اسەر ەتۋ كەرەك؟
ەگەر سىزگە پەرىشتە كەلىپ ٴبىر نارسە ايتىپ جاتسا، ونى مۇقيات تىڭدار ەدىڭىز، سولاي ەمەس پە؟ بۇگىندە ٴبىر پەرىشتەنىڭ «ٵربىر ۇلت، رۋ، ٴتىل جانە حالىققا» ايتار حابارى بار. ول: «قۇدايدان قورقىپ، ونى دارىپتەڭدەر،.. كوك پەن جەردى جاراتقان قۇدايعا عيبادات ەتىڭدەر!»— دەپ جاتىر (ايان 14:6، 7). دەمەك، ٵربىر ادام جالعىز شىنايى قۇداي ەحوباعا عانا عيبادات ەتۋى كەرەك. ەحوبا بىزگە ٶزىنىڭ ۇلى عيباداتحاناسىندا قۇلشىلىق ەتۋىمىزگە مۇمكىندىك بەرىپ وتىر. وسىنداي مارتەبەلى سيعا ٴبىز شەكسىز ريزامىز!
2. ەحوبانىڭ رۋحاني عيباداتحاناسى دەگەنىمىز نە؟ (« نەنى بىلدىرمەيدى؟» دەگەن قورشاۋدى دا قاراڭىز.)
2 رۋحاني عيباداتحانا دەگەنىمىز نە جانە ول تۋرالى قايدان كوبىرەك ماعلۇمات الا الامىز؟ ول — كادىمگى عيمارات ەمەس. رۋحاني عيباداتحانا دەگەنىمىز — ەحوبانىڭ وعان ۇنامدى عيبادات ەتۋىمىز ٷشىن جاساعان شاراسى. بۇل شارا يسانىڭ تولەم قۇرباندىعىنا نەگىزدەلگەن. ەلشى پاۋىل وسى شارا جايىندا ٴى عاسىرداعى ياھۋدەياداعى ەۆرەي ماسىحشىلەرگە ەگجەي-تەگجەيلى جازىپ كەتكەن b.
3، 4. پاۋىل ياھۋدەياداعى ەۆرەي ماسىحشىلەردى نە ٷشىن ۋايىمدادى جانە ولارعا قالاي كومەكتەستى؟
3 جالپى، پاۋىل ياھۋدەياداعى ەۆرەي ماسىحشىلەرگە نە سەبەپتى حات جازدى؟ بۇعان ەكى سەبەپ بولۋى مۇمكىن. بىرىنشىدەن، پاۋىل ولاردىڭ جىگەرىن قايراعىسى كەلدى. ولاردىڭ كوبى تۋىلعاننان ٴيۋدايزمدى ۇستانعان. ال ەندى، ٴماسىحشى بولعاندارى ٷشىن بۇرىنعى ٴدىني جەتەكشىلەرى ولاردى كەلەكە-مازاق ەتكەن شىعار. ويتكەنى ماسىحشىلەردىڭ قۇدايعا قۇلشىلىق ەتەتىن ٴزاۋلىم عيباداتحاناسى، قۇرباندىق شالاتىن وشاعى، ٴدىني قىزمەتكەرلەرى دە بولعان جوق. وسى ٷشىن كەيبىر ماسىحشىلەردىڭ ەڭسەلەرى ٴتۇسىپ، ٴتىپتى سەنىمدەرى السىرەپ كەتۋى مۇمكىن ەدى (ەۆر. 2:1؛ 3:12، 14). وزدەرىنىڭ باستاپقى دىنىنە ورالعىسى كەلگەندەر دە بولعان شىعار.
4 ەكىنشىدەن، پاۋىل ەۆرەي ماسىحشىلەردىڭ «قاتتى تاعامدى»، ياعني جاڭا جانە تەرەڭ شىندىقتاردى تۇسىنۋگە كۇش سالماي جۇرگەندەرىن ەسكەرتتى (ەۆر. 5:11—14). ارالارىنداعى كەيبىرى ٵلى كۇنگە دەيىن مۇسا زاڭىنان اجىراي الماي جۇرگەن كورىنەدى. ٴبىراق پاۋىل ولارعا بۇل زاڭنىڭ كۇشى جويىلعانىن ايتتى، ويتكەنى زاڭ بويىنشا ۇسىناتىن قۇرباندىقتار ولاردى كۇنالارىنان تولىق تازارتا المايتىن. ٵرى قاراي پاۋىل ولارعا تەرەڭ شىندىقتاردىڭ كەيبىرىن ٴتۇسىندىرىپ كەتتى. ٴماسىحتىڭ قۇرباندىعىنىڭ ارقاسىندا ەندى ولاردا «الدەقايدا جاقسى ٷمىت» بار ەكەنىن، سول ٷمىتتىڭ ارقاسىندا «قۇدايعا جاقىنداي» الاتىندارىن ەسكە سالدى (ەۆر. 7:18، 19).
5. ەۆرەيلەرگە جازىلعان حاتتان ٴبىز نەنى ٴتۇسىنىپ الۋىمىز كەرەك جانە نەگە؟
5 پاۋىل ەۆرەي باۋىرلاستارعا ماسىحشىلەردىڭ عيباداتى بۇرىنعى عيباداتتان الدەقايدا اسىپ تۇسەتىنىن ٴتۇسىندىردى. ياھۋديلەردىڭ بۇرىنعى عيبادات ەتۋ ٴتارتىبى «كەلۋى كەرەك نارسەلەردىڭ كولەڭكەسى ەدى. ال كولەڭكەنى ٴتۇسىرىپ تۇرعان دەنە — ٴماسىح» (قول. 2:17). كولەڭكەدەن ٴبىز دەنەنىڭ جالپى سۇلباسىن عانا كورە الامىز. سول سياقتى ياھۋديلەردىڭ عيباداتى بولاشاقتا بولاتىن ناعىز عيباداتتىڭ كولەڭكەسى عانا بولعان. ەحوبا جاساعان وسى شارانىڭ، ياعني رۋحاني عيباداتحانانىڭ ارقاسىندا كۇنالارىمىز كەشىرىلىپ، قۇدايعا ۇنامدى عيبادات ەتە الامىز. سوندىقتان ونى جاقسىلاپ ٴتۇسىنىپ الۋىمىز كەرەك. ەندەشە، ەۆرەيلەرگە جازىلعان حاتتى قاراستىرا وتىرىپ، «كولەڭكەنى» (ياھۋديلەردىڭ بۇرىنعى عيباداتىن)، ونى ٴتۇسىرىپ تۇرعان «دەنەمەن» (ماسىحشىلەردىڭ عيباداتىمەن) سالىستىرايىق. سوندا رۋحاني عيباداتحانانىڭ قىر-سىرىن جانە ونىڭ بىزگە قانداي قاتىسى بار ەكەنىن تولىعىراق تۇسىنەمىز.
كيەلى شاتىر
6. يسرايلدىكتەر كيەلى شاتىردى نە ٷشىن قولداندى؟
6 ياھۋديلەردىڭ عيباداتى. پاۋىل رۋحاني عيباداتحانا جايلى ايتقاندا، ب. ز.ب. 1512-جىلى مۇسا تۇرعىزعان كيەلى شاتىردى تىلگە تيەك ەتتى («ياھۋديلەردىڭ عيباداتى، ماسىحشىلەردىڭ عيباداتى» دەگەن كەستەنى قاراڭىز). يسرايلدىكتەر كيەلى شاتىردى كوشىپ-قونىپ جۇرگەندە وزدەرىمەن الىپ جۇرەتىن. ولار ونى 500 جىلداي يەرۋساليمدە ۇلكەن عيباداتحانا تۇرعىزىلعانعا دەيىن پايدالاندى (مۇس. 2-ج. 25:8، 9؛ مۇس. 4-ج. 9:22). «كەزدەسۋ شاتىرى» دەپ تە اتالاتىن بۇل جەرگە حالىق كەلىپ، ەحوباعا عيبادات ەتەتىن جانە قۇرباندىقتار ۇسىناتىن. مۇنىمەن قوسا، كيەلى شاتىر ماسىحشىلەر زامانىندا پايدا بولعان ودان دا زور نارسەنىڭ بەينەسى بولعان.
7. رۋحاني عيباداتحانا قاشان پايدا بولدى؟
7 ماسىحشىلەردىڭ عيباداتى. ەجەلگى كيەلى شاتىر «كوكتەگىنىڭ كولەڭكەسى» بولعان. پاۋىل «بۇل شاتىر — قازىر بولىپ جاتقان جايتتاردىڭ»، ياعني ەحوبانىڭ ۇلى عيباداتحاناسىنىڭ بەينەسى ەكەنىن ايتقان (ەۆر. 8:5؛ 9:9). دەمەك، پاۋىل وسى سوزدەردى ايتقان كەزدە وسى رۋحاني عيباداتحانا پايدا بولىپ قويعان. دالىرەك ايتقاندا، ول ب. ز. 29-جىلى يسا شومىلدىرۋ راسىمىنەن ٶتىپ، كيەلى رۋحپەن مايلانعاندا پايدا بولدى. سول كەزدە يسا رۋحاني عيباداتحانادا «ۇلى باس ٴدىني قىزمەتكەر» رەتىندە قىزمەتىن باستادى c (ەۆر. 4:14؛ ەل. ٸس. 10:37، 38).
باس ٴدىني قىزمەتكەر
8، 9. ەۆرەيلەرگە 7:23—27 تارماقتارعا ساي، ۇلى باس ٴدىني قىزمەتكەر يسا ٴماسىحتىڭ قانداي ۇلكەن ايىرماشىلىعى بار؟
8 ياھۋديلەردىڭ عيباداتى. باس ٴدىني قىزمەتكەر قۇداي الدىندا حالىقتىڭ وكىلى بولعان. ەڭ العاشقى باس ٴدىني قىزمەتكەر حاروندى ەحوبانىڭ ٶزى كيەلى شاتىر باعىشتالعان كەزدە تاعايىندادى. الايدا پاۋىل ايتقانداي، كوپ ادام «ٴبىرىنىڭ ورنىنا ٴبىرى ٴدىني قىزمەتكەر بولدى، سەبەبى ٶلىم ولارعا قىزمەتىن جالعاستىرۋعا جول بەرمەدى» d (ەۆرەيلەرگە 7:23—27 وقىڭىز). سونداي-اق باس ٴدىني قىزمەتكەرلەر كەمەلسىز بولعاندىقتان، ٶز كۇنالارى ٷشىن دە قۇرباندىق ۇسىنۋلارى كەرەك ەدى. وسى جاعىنان ۇلى باس ٴدىني قىزمەتكەر يسا ٴماسىح ەجەلگى ٴيسرايلدىڭ باس ٴدىني قىزمەتكەرلەرىنە مۇلدەم ۇقسامايدى.
9 ماسىحشىلەردىڭ عيباداتى. ٴبىزدىڭ باس ٴدىني قىزمەتكەرىمىز يسا ٴماسىح «ادام بالاسى ەمەس، ەحوبا تۇرعىزعان شىنايى شاتىردا» قىزمەت ەتەدى (ەۆر. 8:1، 2). يسا «ماڭگى ٶمىر سۇرەتىندىكتەن»، پاۋىل ونىڭ «ٴدىني قىزمەتكەر رەتىندەگى قىزمەتى ەشكىمگە وتپەيتىنىن» ايتقان. سونداي-اق ول يسانىڭ «كىرشىكسىز ەكەنىن، كۇناكارلارعا ۇقسامايتىنىن» ٵرى وعان ٴيسرايلدىڭ باس ٴدىني قىزمەتكەرلەرى سياقتى الدىمەن «ٶز كۇنالارى ٷشىن قۇرباندىق شالۋدىڭ قاجەتى جوق» ەكەنىن ايتتى. ال قازىر ياھۋديلەردىڭ عيباداتى مەن ماسىحشىلەردىڭ عيباداتىنداعى قۇرباندىق وشاعى مەن قۇرباندىقتاردى سالىستىرايىق.
قۇرباندىق وشاعى مەن قۇرباندىقتار
10. مىس قۇرباندىق وشاعىندا شالىناتىن قۇرباندىقتار نەنى كورسەتكەن؟
10 ياھۋديلەردىڭ عيباداتى. كيەلى شاتىردىڭ الدىڭعى جاعىندا مىسپەن قاپتالعان قۇرباندىق وشاعى تۇرعان. ول جەردە ەحوباعا مالداردى قۇرباندىققا شالاتىن (مۇس. 2-ج. 27:1، 2؛ 40:29). ٴبىراق بۇل قۇرباندىقتار ارقىلى حالىقتىڭ كۇنالارى تولىق كەشىرىلىپ، تازارمايتىن (ەۆر. 10:1—4). كيەلى شاتىردا قايتا-قايتا شالىنا بەرەتىن مال قۇرباندىقتارى بولاشاقتا ادامزاتتىڭ كۇناسىن تولىق وتەيتىن ٴبىر قۇرباندىق شالىناتىنىن كورسەتكەن.
11. يسا ٶزىن قانداي قۇرباندىق وشاعىندا قۇربان ەتتى؟ (ەۆرەيلەرگە 10:5—7، 10)
11 ماسىحشىلەردىڭ عيباداتى. يسا ەحوبا ونى جەرگە ادامزات ٷشىن جانىن قيىپ، تولەم قۇرباندىعىن ۇسىنۋعا جىبەرگەنىن جاقسى ٴبىلدى (مات. 20:28). ٴسۇيتىپ، شومىلدىرۋ راسىمىنەن وتكەندە، ول ەحوبانىڭ قالاۋىن ورىنداۋعا دايىن ەكەنىن كورسەتتى (جوح. 6:38؛ عال. 1:4). يسا ٶزىن قۇرباندىققا ۇسىنعان وشاق تىكەلەي ماعىناداعى وشاقتى ەمەس، قۇدايدىڭ «ەركىن» بىلدىرگەن. ال قۇدايدىڭ «ەركى» ۇلىنىڭ كەمەلدى ٶمىرىن ادامزات ٷشىن قۇربان ەتۋى ەدى. يسا وزىنە سەنەتىن ادامداردىڭ كۇنالارىن «ٴبىرجولا» وتەۋ ٷشىن ٶمىرىن قيدى (ەۆرەيلەرگە 10:5—7، 10 وقىڭىز). ەندى، كيەلى شاتىردىڭ ۇستىندەگى نارسەلەردىڭ ٴمان-ماعىناسىنا ۇڭىلەيىك.
قاسيەتتى جانە ەڭ قاسيەتتى بولمە
12. كيەلى شاتىردىڭ ەكى بولمەسىنە كىمدەر كىرە العان؟
12 ياھۋديلەردىڭ عيباداتى. كيەلى شاتىردىڭ دا، كەيىننەن يەرۋساليمدە تۇرعىزىلعان عيباداتحانانىڭ دا ىشكى جوباسى بىردەي بولعان. ولاردىڭ ىشىندە ەكى بولمە — «قاسيەتتى بولمە» مەن «ەڭ قاسيەتتى بولمە» — بولعان. ولاردىڭ اراسىن كەستەلەنگەن پەردە ٴبولىپ تۇرعان (ەۆر. 9:2—5؛ مۇس. 2-ج. 26:31—33). قاسيەتتى بولمەنىڭ ىشىندە التىن شامدال، حوش ٴيىستى زات تۇتەتەتىن قۇرباندىق ۇستەلى جانە نان تارتۋى تۇراتىن ۇستەل بولعان. قاسيەتتى بولمەگە تەك «ٴدىني قىزمەتكە تاعايىندالعاندار» عانا كىرىپ، مىندەتتەرىن اتقاراتىن (مۇس. 4-ج. 3:3، 7، 10). ال ەڭ قاسيەتتى بولمەنىڭ ىشىندە ەحوبانىڭ سول جەردە ەكەنىن بەينەلەيتىن التىن كەلىسىم ساندىعى تۇرعان (مۇس. 2-ج. 25:21، 22). شىمىلدىقتىڭ ار جاعىنداعى سول بولمەگە جىلىنا ٴبىر رەت كۇنانى وتەيتىن كۇنى باس ٴدىني قىزمەتكەر عانا كىرە الاتىن (مۇس. 3-ج. 16:2، 17). ول ٶزىنىڭ جانە بۇكىل حالىقتىڭ كۇناسىن وتەۋ ٷشىن جىل سايىن سول بولمەگە مالدىڭ قانىن الىپ كىرەتىن. ۋاقىت وتە ەحوبا كيەلى رۋحى ارقىلى كيەلى شاتىردىڭ وسى بولىكتەرى نەنى بەينەلەيتىنىن اشتى e (ەۆر. 9:6—8).
13. قاسيەتتى بولمە مەن ەڭ قاسيەتتى بولمە نەنى بەينەلەيدى؟
13 ماسىحشىلەردىڭ عيباداتى. يسانىڭ شاكىرتتەرىنىڭ 144000-ى كيەلى رۋحپەن مايلانعان. ولار ەحوبامەن ەرەكشە قارىم-قاتىناسقا يە. كوكتە ولار يسامەن بىرگە ٴدىني قىزمەتكەر بولىپ قىزمەت ەتەدى (ايان 1:6؛ 14:1). جەردە بولعاندا ولاردى ەحوبا كيەلى رۋحىمەن مايلاپ، ٶزىنىڭ بالالارى ەتەدى. قاسيەتتى بولمە ولاردىڭ ەحوبامەن وسى ەرەكشە قارىم-قاتىناستارىن بىلدىرەدى. ەڭ قاسيەتتى بولمە بولسا، ەحوبا مەكەندەيتىن كوكتى بەينەلەيدى. قاسيەتتى بولمە مەن ەڭ قاسيەتتى بولمەنى ٴبولىپ تۇرعان «شىمىلدىق» يسانىڭ جەردەگى ٴتانىن بىلدىرەدى. ويتكەنى ٴتانى وعان كوكتەگى رۋحاني عيباداتحاناعا ۇلى باس ٴدىني قىزمەتكەر رەتىندە كىرۋگە كەدەرگى جاسادى. ول وسى دەنەسىن بۇكىل ادامزات ٷشىن قۇربان ەتكەندە، بارلىق مايلانعان ماسىحشىلەر ٷشىن كوكتەگى ومىرگە جول اشىلدى. كوكتەگى سيلارىن الۋ ٷشىن، مايلانعاندار دا جەردەگى تاندەرىمەن قوش ايتىسۋلارى كەرەك (ەۆر. 10:19، 20؛ قور. 1-ح. 15:50). يسا قايتا تىرىلگەننەن كەيىن رۋحاني عيباداتحانانىڭ ەڭ قاسيەتتى بولمەسىنە كىردى. تۇبىندە بارلىق مايلانعان ماسىحشىلەر ونىڭ قاسىنا جينالادى.
14. ەۆرەيلەرگە 9:12، 24—26 تارماقتاردا ايتىلعانداي، قازىرگى عيبادات ەتۋ شاراسى بۇرىنعىسىنان نەسىمەن ۇستەم؟
14 يسانىڭ تولەم قۇرباندىعىن جانە ٴدىني قىزمەتىن نەگىزگە الا وتىرىپ، ەحوبانىڭ تازا عيبادات ٷشىن جاساعان شاراسى بارىنەن دە ۇستەم ەكەنىن كوردىك. ٴيسرايلدىڭ باس ٴدىني قىزمەتكەرى ادام قولىمەن جاسالعان ەڭ قاسيەتتى بولمەگە مالدىڭ قانىن الىپ كىرگەن. ال يسا «كوكتىڭ وزىنە»، بارىنەن دە قاسيەتتى جەرگە كىرىپ، ەحوبانىڭ الدىندا تۇرعان. ول ٶزىنىڭ «قۇرباندىعى ارقىلى كۇنانى جوق قىلۋ ٷشىن» كەمەلدى ادام رەتىندەگى ٶمىرىنىڭ قۇنىن قۇدايعا ۇسىندى (ەۆرەيلەرگە 9:12، 24—26 وقىڭىز). يسانىڭ قۇرباندىعى ٴبىزدى كۇنالارىمىزدان تولىقتاي ٵرى ماڭگىلىككە تازارتا الادى. ەندىگى بىلەرىمىز — كوكتە نە جەردە ٶمىر سۇرۋگە ۇمىتتەنبەيىك، بارلىعىمىز دا ەحوبانىڭ رۋحاني عيباداتحاناسىندا قۇلشىلىق ەتە الامىز.
اۋلالار
15. كيەلى شاتىردىڭ اۋلاسىندا كىمدەر قىزمەت ەتكەن؟
15 ياھۋديلەردىڭ عيباداتى. كيەلى شاتىردىڭ اۋلاسى قورشالعان، اشىق جەر بولعان. ول جەردە ٴدىني قىزمەتكەرلەر ٶز مىندەتتەرىن اتقارعان. سونداي-اق وندا تۇگەل ورتەلەتىن قۇرباندىقتارعا ارنالعان ۇلكەن مىس وشاق پەن سۋى بار ۇلكەن مىس قازان تۇرعان. سول مىس قازانداعى سۋعا ٴدىني قىزمەتكەرلەر قاسيەتتى قىزمەتتەرىنە كىرىسپەس بۇرىن جۋىنعان (مۇس. 2-ج. 30:17—20؛ 40:6—8). كەيىن سوعىلعان عيباداتحانانىڭ سىرتقى اۋلاسى دا بولدى. ول جەردە ٴدىني قىزمەت اتقارمايتىن باسقا ادامدار قۇدايعا عيبادات ەتە الاتىن.
16. رۋحاني عيباداتحانانىڭ ىشكى جانە سىرتقى اۋلاسىندا كىمدەر قىزمەت ەتەدى؟
16 ماسىحشىلەردىڭ عيباداتى. كوككە بارىپ، يسانىڭ قاسىندا ٴدىني قىزمەتكەر بولماس بۇرىن، جەردەگى مايلانعان ماسىحشىلەر رۋحاني عيباداتحانانىڭ ىشكى اۋلاسىندا ادال قىزمەت ەتەدى. كيەلى شاتىرداعى سۋ قۇيىلعان ۇلكەن مىس قازان بولسا، ولارعا دا، بارلىق ماسىحشىلەرگە دە رۋحاني جانە مورالدىق تازالىق ساقتاۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن ەسكە سالادى. ال ٴماسىحتىڭ مايلانعان باۋىرلارىن ادال قولداپ جۇرگەن «ۇلى جاماعات» قايدا قىزمەت ەتەدى؟ ەلشى جوحان ولاردىڭ «تاقتىڭ الدىندا» تۇرعانىن كورگەن. بۇل رۋحاني عيباداتحانانىڭ سىرتقى اۋلاسىنا سايكەس كەلەدى. وندا ولار «قۇدايعا كۇنى-ٴتۇنى قاسيەتتى قىزمەت اتقارادى» (ايان 7:9، 13—15). ٴبىز ەحوبانىڭ تازا عيبادات ٷشىن جاساعان شاراسىنداعى ٶز ورنىمىزدى شىن جۇرەكتەن باعالايمىز!
ەحوباعا عيبادات ەتۋ — اسقان مارتەبە
17. ٴبىز ەحوباعا قانداي قۇرباندىقتار ۇسىنا الامىز؟
17 بۇگىندە بارلىق ماسىحشىلەردە ەحوباعا قۇرباندىق ۇسىنۋ مارتەبەسى بار. بۇعان ٴبىزدىڭ قۇداي پاتشالىعى ٷشىن ارنايتىن ۋاقىتىمىز، كۇشىمىز، دۇنيە-مۇلكىمىز جاتادى. ەلشى پاۋىل ايتقانداي، ٴبىز قۇدايدىڭ «ەسىمىن جاريالاپ، اۋزىمىزدان شىققان سوزىمىزبەن ونى ماداقتاپ»، وعان «ۇدايى ماداقتاۋ قۇرباندىعىن» ۇسىنا الامىز (ەۆر. 13:15). ەڭ جاقسى قۇرباندىعىمىزدى ۇسىنۋ ارقىلى ٴبىز قۇدايعا قىزمەت ەتۋ مارتەبەسىن باعالايتىنىمىزدى كورسەتەمىز.
18. ەۆرەيلەرگە 10:22—25 تارماقتارعا ساي، قانداي ىستەردى ۇزدىكسىز اتقارا بەرۋىمىز قاجەت جانە نەنى ۇمىتپاعانىمىز ٴجون؟
18 ەۆرەيلەرگە 10:22—25 وقىڭىز. ەۆرەيلەرگە ارنالعان حاتىنىڭ سوڭىندا پاۋىل قۇدايعا دەگەن عيباداتىمىزعا كىرەتىن ىستەردى ۇزدىكسىز اتقارۋعا شاقىرادى. ولار: ەحوباعا دۇعا ەتۋ، ٷمىتىمىزدى جۇرتقا جاريالاۋ، قاۋىم كەزدەسۋلەرىنە بارۋ جانە ەحوبانىڭ «كۇنى جاقىن قالعانىن بىلگەندىكتەن»، باۋىرلاستاردى «بۇرىنعىدان دا كوبىرەك» جىگەرلەندىرۋ. ايان كىتابىنىڭ سوڭعى جاقتارىندا ەحوبانىڭ پەرىشتەسى ەكپىن ٴتۇسىرۋ ٷشىن: «قۇدايعا عيبادات ەت!»— دەپ ەكى رەت ايتقان (ايان 19:10؛ 22:9). ولاي بولسا، ەحوبانىڭ ۇلى رۋحاني عيباداتحاناسى جايلى تەرەڭ شىندىقتى ەش ۇمىتپاي، ۇلى قۇدايىمىزعا عيبادات ەتۋ مارتەبەسىن باعالايىق!
88-ٵن اق جولىڭنان تايمايىن
a قۇداي سوزىندەگى تەرەڭ شىندىقتاردىڭ ٴبىرى ەحوبانىڭ ۇلى رۋحاني عيباداتحاناسى تۋرالى. ول قانداي عيباداتحانا؟ ونىڭ قىر-سىرىن ەۆرەيلەرگە ارنالعان حاتتان بىلەمىز. ونداعى ويلار ٴسىزدى ەحوباعا عيبادات ەتۋ مارتەبەسىن باعالاي تۇسۋگە تالپىندىرادى.
b jw.org تور بەكەتىندەگى «ەۆرەيلەرگە ارنالعان حاتقا شولۋ» بەينەروليگىن كورىپ، وسى كىتاپ جايلى جالپى ماعلۇمات الىڭىز.
c ماسىحشىلەردىڭ گرەك جازبالارىندا تەك وسى ەۆرەيلەرگە ارنالعان حاتتا عانا يسا باس ٴدىني قىزمەتكەر دەپ اتالعان.
d ٴبىر ەڭبەككە ساي، ب. ز. 70-جىلى يەرۋساليمدەگى عيباداتحانا جويىلعان ۋاقىتقا دەيىن يسرايلدە 84 باس ٴدىني قىزمەتكەر قىزمەت ەتكەن كورىنەدى.
e كۇنانى وتەيتىن كۇنى باس ٴدىني قىزمەتكەردىڭ جاساعان ارەكەتتەرى نەنى بەينەلەگەنىن ٴبىلۋ ٷشىن jw.org تور بەكەتىندەگى «كيەلى شاتىر» (حانزۇشا) دەگەن بەينەروليكتى كورىڭىز.
f «ەحوبا تازا عيباداتتى قالپىنا كەلتىردى!» كىتابىنىڭ 240-بەتىن قاراڭىز.
g 2010 جىل، 15-شىلدە سانىنداعى «كۇزەت مۇناراسىنىڭ» 22-بەتىندەگى «كيەلى رۋحتىڭ كومەگىمەن رۋحاني عيباداتحانانىڭ ٴمانى قالاي اشىلدى؟» دەگەن قورشاۋدى قاراڭىز.
